Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Wessels Jacquie Maria
The B-side
Hierbij nodigen wij u van harte uit voor de opening van de groepsexpositie the B-side op zaterdag 21 mei om 17.00 uur in de Visserhallen, Duinstraat 4, te IJmuiden.
read on…De beknelling van Nola Hatterman en de Surinaamse School
door Michiel van Kempen
Een drama overkwam de unieke collectie die onder de naam Surinaamse School nu bijeen is gebracht in het Stedelijk Museum Amsterdam: na drie dagen gingen de deuren op slot vanwege covid-19. Nu de expositie weer publiek toelaat, kan die nog een kleine maand worden bekeken: 11 juli sluit de tentoonstelling alweer. Terugkijken kan niet, want er is geen catalogus bij de tentoonstelling. Wat een gemiste kans! Er is dan wel weer een prachtig boek verschenen over een van de kernfiguren van de expo: Nola Hatterman; geen kunst zonder kunnen.
read on…Stadsgezichten uit Paramaribo en portretten van Surinaamse vogelmannen
Cityscapes + Birdmen – Jacquie Maria Wessels: Fotoroute Bijlmer
De 50-jarige Bijlmer toont tijdens haar viering de buitenexpositie Cityscapes + Birdmen van de fotograaf Jacquie Maria Wessels. De route neemt u mee naar Paramaribo en naar een stukje Suriname in Amsterdam ZO. Aan beide kanten van de wereld portretteerde Wessels Surinaamse vogelmannen die bezeten zijn van hun zangvogeltje. In de fotoroute, op verschillende buitenlocaties in de Bijlmer, worden de portretten afgewisseld met stadsgezichten uit Paramaribo waarin typisch Surinaamse muurschilderingen domineren. Het resultaat is een gelaagd beeld van twee karakteristieke elementen uit de Surinaamse cultuur en samenleving. Het hart van de route vormt het Bijlmer Parktheater waar tevens een expositie te zien is. read on…
Cityscapes+Birdmen – Jacquie Maria Wessels
Stadsgezichten uit Paramaribo en portretten van Surinaamse ‘vogelmannen’
23 april t/m 28 mei 2017 – Surinaams Museum, Paramaribo
Dit voorjaar toont het Surinaams Museum de expositie Cityscapes+Birdmen van de fotograaf Jacquie Maria Wessels. In deze tentoonstelling worden portretten van vogelmannen afgewisseld met stadsgezichten uit Paramaribo waardoor een gelaagd beeld ontstaat van twee karakteristieke elementen uit de Surinaamse cultuur en samenleving. Voor het eerst zijn de foto’s te zien in de stad waar ze gemaakt zijn. read on…
Birdman #2 bekeken
door Bart Krieger
Kunstwerken zijn op verschillende manieren te ‘lezen’. Met het oog, het hart en het hoofd. Het oog levert een objectieve beschrijving op, het hart een emotionele subjectieve en het hoofd kan het geheel in context plaatsen en hier betekenis aan geven. Deze maand Birdman #2, uit 2008, 121 x 121 cm van Jacquie Maria Wessels.
Wat zien we?
Een portret van een jongeman gehuld in een T-shirt met daarop zijn idool: de Amerikaanse hiphopartiest 50 cent. In zijn linkerhand houdt hij een kooi omhoog. Op de achtergrond stroomt onmiskenbaar de Surinamerivier.
Wat voelen we?
Het portret heeft niet echt een middelpunt en de onverschillige blik van de jongen geeft geen houvast. In een ontspannen houding heeft de jongen de schaduw opgezocht. Het geheel straalt een zekere relaxedheid uit, hierin spelen de verschillende kleuren groen van het T-shirt, de bomen en de rivier misschien wel de hoofdrol.
Wat denken we?
Dergelijke taferelen zijn voor buitenstaanders niet snel thuis te brengen. In Paramaribo en in Amsterdam Zuidoost weet men echter direct dat het hier om een deelnemer gaat van een zangvogelwedstrijd. Deze populaire zangwedstrijden worden overal in Suriname gehouden en kunnen gezien worden als een belangrijke volkssport. Het land telt tientallen verenigingen die grofweg in twee categorieën uiteenvallen; de picolet- en de twa-twaverenigingen: twee vogelsoorten met uitzonderlijke zangkwaliteiten.
Betekenis?
Ik denk dat de fotograaf geen diepere betekenis heeft willen leggen in dit portret, dat deel uitmaakt van een grote serie, maar dat het haar ging om het vastleggen van deze voor velen onbekende ‘Idols voor tropische zangvogels’ en het tonen van het contrast tussen de vaak stoere vogelhouders en deze markante vrijetijdsbesteding. Men vergeet vaak dat zangvogelwedstrijden vanaf de zeventiende eeuw populair waren in Europa, en nog steeds, hoewel iets minder. Ook in Nederland werd deze sport gebezigd met voornamelijk vinken. Een groot verschil met de hedendaagse praktijk is dat het in die tijd een voorrecht was van de adel, net als visvangst en jacht. Een dergelijke zangvogel is door Carel Fabritius vereeuwigd in het wereldberoemde olieverfschilderijtje ‘Het Puttertje’ ofwel Distelvink (te zien in het Mauritshuis in Den Haag). In de achttiende en negentiende eeuw bedacht men tal van manieren om de vogels mooier te laten zingen. De meest ingrijpende manier was het dichtschroeien van de ogen van de vogels. Daarmee is ook de term ‘blinde vink’ ontstaan. Dat is wel het laatste wat de Birdmen in Suriname hun vogels zouden aandoen. De mannen halen werkelijk alles uit de kast om hun vogel voldoende zelfvertrouwen te geven en te trainen om op commando in rap tempo naar een andere vogel te zingen en de meeste ‘slagen’ te laten maken. De ware vogelhouder weet als geen ander dat elk vogeltje zingt zoals het ‘gebekt’ is en dat met bloed, zweet en tranen van elke zangvogel een prijswinnende kan worden gemaakt waarop hij zo trots kan zijn als een pauw.
[uit Parbode, 30 september 2012]
Stadsfoto’s en plantagefoto’s
door Clazien Medendorp
Het fotoboek Cityscapes + Birdmen is net zo gespleten als de titel al doet vermoeden. Wessels maakte foto’s in onwaarschijnlijk harde kleuren van twee thema’s: reclame in het stadsbeeld van Paramaribo, vooral op de gevels van supermarkten én mannen met hun zangvogeltjes op het Onafhankelijkheidsplein. De foto’s van muurschilderingen lijken op collages, een enkele schaduw, een paar grassprietjes, de bekende ‘diefijzers’ of een berg rommel op de grond laten zien dat het om beschilderde muren gaat. De schilders zijn hyperrealistisch in de weergave van de producten die men in de veelal Chinese supermarkten kan kopen. Baygon insectenverdelger, Jonkers of Coroos bruine bonen, Bacardi breezer, Zwan knakworst en natuurlijk Fernandes limonade en Parbo bier. De gevels en de foto’s vormen onwillekeurig ook een mooi archief van productvormgeving. Al zijn de meeste schilderingen recent. Was er tot voor kort nog schaarste aan dan weer dit, dan weer dat, nu is alles volop verkrijgbaar. Het leven is een feest schreeuwen de muren, Paramaribo is booming. Ooit gehoord van schoenendeo, ‘met een fris en verleidelijk geurtje?’ ’Catch the flavours!’(p. 93, 18) Ook zijn er aansporingen in allerlei toonaarden. Zoals ‘Doe je best op school’ en ‘Blijf studeren’ (p.173, 191). Lucky Store zal je dan blijven voorzien van pennen en schriften. Of wijsheden zoals deze: ‘Ouder worden is een feit, ouder uitzien verleden tijd’ (p.75). Gereedschappen, bureaustoelen en gascylinders zijn minder kleurig en fotogeniek maar sieren evengoed het straatbeeld, dat er met de vele winkels uitziet als één groot reclamespandoek.
Michiel van Kempen schrijft de twee thema’s luchtig aan elkaar. Van de Chinese supermarkt naar de Chinezen die de wegen asfalteren naar de auto waarop de chauffeur zijn vogelkooitje neerzet, een mooi beeld van de hiërarchie van de dingen. Vroeg op een zondagochtend trekt Van Kempen eropuit om de vogelmannen op het plein te zien. Er is niemand. De avond tevoren was immers de Avondvierdaagse, een nationaal, bindend, maar ook vermoeiend evenement. Als de vogelman de vierdaagse loopt, naar zijn werk gaat of zijn buitenvrouw bezoekt, gaat ook zijn zangvogeltje mee. Immers, ‘a fowru wani waka, de vogel wil lopen, net als zijn baas.’(p. 125).
De zangvogelsport zou midden vorige eeuw zijn ontstaan in Nickerie. Stoere mannen die bloedserieus al hun hoop en verwachting projecteren op de zangkunst van een klein vogeltje. Van mijn verblijf op Victoria herinner ik me hoe jongens het plakkerige zoete sap van de broodboom opvingen om er vogeltjes mee te vangen. Eenmaal in het bezit van een twatwa of pikolet is het zaak de vogel zo goed mogelijk te verzorgen zodat hij zich thuis voelt bij zijn baasje en gaat zingen. Of, zoals dat heet, ringslagen gaat maken. En dat dan weer het liefst op de vroege zondagochtend in het gezelschap van andere gekooide vogeltjes en hun eigenaren. Uiteindelijk, als alle rituelen goed zijn uitgevoerd en de vogel genoeg slagen maakt tijdens de wedstrijd, zal het beestje de man een grote zak dollars opleveren.
Dit is een mannenwereld. De fotografe heeft de mannen af en toe samen met hun glimmende auto’s en motoren geportretteerd, maar meestal zonder deze attributen. De vogelmannen kijken gespannen in de lens. Stuk voor stuk poseren ze trots maar ondoorgrondelijk met hun gekooide vogeltje. De kleine gekooide zangvogeltjes vormen een machtig contrast met de mannen die ze vertroetelen en aanmoedigen om hun mooiste klanken te laten horen. Van Kempen schrijft ‘Traman buku dangra fu leisi’ oftewel, ‘het is duister lezen in andermans boeken.’(p. 153). Wessels, in 1990 afgestudeerd aan de Gerrit Rietveldacademie, fotografeerde de vogelmannen niet alleen op het plein in Paramaribo maar ook in Den Haag en de Bijlmer, waar het gras groener is en het licht schaarser.
Een derde thema in het boek zijn de foto’s van de oude plantage Limeshoop aan de Warappakreek in Commewijne. Prachtige foto’s van de oude stoommolen, overwoekerd door bamboe, zonovergoten verval. Op het eerste gezicht zijn deze foto’s niet te plaatsen. Een verklarend tekstje helemaal achter in het boek biedt uitkomst. Volgens de Almanakken van 1793 en 1821 verbouwde Limeshoop koffie en katoen, net als de nabijgelegen plantage Kerkshoven die Gerrit Schouten in 1823 afbeeldde in zijn grootste diorama (te zien in museum Het Valkhof te Nijmegen). De koffieloods van Kerkshoven is later verplaatst naar de plantage Peperpot en daar gerestaureerd. Limeshoop schakelde over op de productie van suiker. De stoommolen dateert uit 1830. Na het verlaten van de plantages is de kreek dichtgeslibd en kreeg het woud de overhand. Dat dit proces heel snel gaat leerde een uitstap naar Victoria in 2005. Ons huis, bewoond tot 1993, was in bezit genomen door planten en dieren van allerlei soorten en formaten. In 2007/2008 is de Warappakreek uitgegraven en kan men een uitstapje maken naar het gebied met de postboot of met een touroperator.
De foto’s in Cityscapes + Birdmen geven een krachtig beeld van twee kleurrijke Surinaamse thema’s. De plantagefoto’s en een paar stadsfoto’s van oude ongeschilderde huizen vormen een derde thema. De foto’s gaan hier en daar, door de plaatsing, in dialoog met elkaar. Maar een overkoepelende eenheid is er niet. Niet voor niets is het boek verkrijgbaar met twee verschillende omslagen.
Jacquie Maria Wessels (Fotografie) & Michiel van Kempen (tekst), Cityscapes + Birdmen. Amsterdam: uitgeverij Voetnoot, 2010. 204 p., ISBN 978 90 78068 662, prijs € 29,00.
[uit Oso, 2011, nr. 2]
Finissage Cultural Speech
gCS organiseert op zondag 19 juni van 17.00 tot 20.00 uur de feestelijke afsluiting van de expositie ‘Cultural Speech.’ Drie kunstenaars hebben in april, mei en juni tijdens de eerste expositie van de gloednieuwe Galerie Cultural Speech in Amsterdam West hun werk geshowd.
In de kleurrijke foto-expositie van kunstenaar Jacquie Maria Wessels staat de Surinaamse man centraal. De fotoserie is tot stand gekomen tijdens één van haar vele reizen naar Suriname en zij verbeeldt hierin de fascinatie van de Surinaamse man voor zijn zangvogel.
Wouter van Schaik maakt werken waarin onderbewuste dagelijkse gevoelens en taferelen een plek vinden, daarbij is hij zelf het centrale punt in zijn werk.
De New Yorkse kunstenaar Kalup Linzy maakt videowerken, waarin hij de hedendaagse media parodieert.
Tijdens de finissage kunt u genieten van een borrel, een hapje uit de Surinaamse keuken en er zal live muziek te horen zijn. Kortom, de ideale gelegenheid om met vrienden en vriendinnen op artistieke wijze het weekend te eindigen.
gCS, Postjesweg 6-8, 1051 EA Amsterdam t.o. Het Sieraad
+31(0)204121741/+31(0)641501833
Peggy@gcs-art.eu
www.gcs-art.eu
Jacquie Maria Wessels tweemaal bekroond
Cityscapes + birdmen van Jacquie Maria Wessels, tweemaal bekroond in de VS. Klik hier voor het bericht over deze bekroning.
Surinaams fotoboek tweemaal gelauwerd in VS
Het fotoboek Cityscapes + Birdmen van fotograaf Jacqui Maria Wessels en tekstschrijver Michiel Van Kempen is tijdens de International Book Awards 2011 tweemaal gelauwerd als “Award-winning Finalist”. Dat meldt Uitgeverij Voetnoot. Wessels kreeg die eervolle vermeldingen in de categorieën ‘Photography: General’ en ‘Photography: People’. Wessels fotografeerde tussen 2006 en 2009 Surinaamse mannen die bezeten zijn van hun zangvogeltje. ‘De gekooide vogel’ is de hoofdrolspeler in zangwedstrijden die vroeg op zondagochtend worden gehouden. Voorts fotografeerde Wessels in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo stadsgezichten waarin typisch Surinaamse muurschilderingen domineren.
Cityscapes + Birdmen, Jacquie Maria Wessels (fotografie) en Michiel van Kempen (tekst), 2010, Antwerpen: Uitgeverij Voetnoot, ISBN 9789078068662
Cultural Speech
Op donderdag 21 april vindt de Grand Opening plaats van gCS (galerie Cultural Speech) en de opening van de expositie Cultural Speech, een identiteitsverkenning door verschillende disciplines.
Kalup Linzy
[NYC] video artist/ performer
Wouter van Schaik
[NL] visual artist
Jacquie Maria Wessels
[NL] photographer
Tijd: 17.00-21.00 uur
Plaats: Postjesweg 6-8, Amsterdam (tegenover gebouw Het Sieraad)
De expositie is te zien van 21 april tot 18 juni 2011
Voor de website van Cultural Speech klik hier
Spannende finale Park Zangvogel Toernooi
In Nickerie vindt vandaag de finale plaats van de twa twa en de picolet klasse, met elk twee deelnemers. Dit toernooi wordt gehouden door de Park Zangvogel Organisatie (PZO). Voorzitter Roy Lie Ten zegt dat er een spannende voorronde is gehouden, die op 27 februari werd afgesloten. Nu gaat het erom wie tot winnaar uitgeroepen zal worden in deze twee klassen.
In de rowtie klasse zijn er drie deelnemers. Die finale wedstrijden vinden op 13 maart plaats. De zangvogelwedstrijden worden door PZO al jarenlang georganiseerd. Net als in Paramaribo zijn zangvogelwedstrijden bijzonder populair in Nickerie. De vogels die de meeste scoren, winnen de wedstrijd. Onder de deelnemers zijn fanatieke vogelsliefhebbers die veel wedstrijdervaring hebben.
De PZO verwacht dat de wedstrijd spannend zal worden. Er zijn enkele koplopers in de verschillende klassen. De organisatie verwacht een sportieve finale, waarbij de deelnemers en het publiek goed aan hun trekken zullen komen.
[bericht van Ray’s Sport Promotion uit Starnieuws, 6 maart 2011]
Cityscapes + Birdmen
door Carlot Verloop
Cityscapes + birdmen is een 191 pagina’s tellend boek dat een prachtig beeld geeft van de ‘vogelmannen’ van Suriname. Gelardeerd met een verslag, geschreven door schrijver en Surinamekenner Michiel van Kempen. De Surinaams-Nederlandse fotograaf Jacqui Maria Wessels legde tussen 2006 en 2009 in zowel Suriname als Nederland de birdmen vast op de gevoelige plaat. Daarnaast fotografeerde hij [zij – red.] ook de typisch Surinaamse reclameschilderingen die door de hele stad te zien zijn. In totaal 160 kleurenfoto’s van Paramaribo, de mannen en hun vogels.
Van Kempen schrijft dat de populaire vogelfluitwedstrijden halverwege de twintigste eeuw moeten zijn ontstaan in Suriname en na de onafhankelijkheid in 1975 ook in Nederland werden geïntroduceerd. In een onderhoudend verhaal (zowel in het Nederlands als Engels) geeft hij zijn kijk op het fenomeen: ‘De concurrentieslag tussen vogeltjes die hun borst opzetten om elkaar van de sokken te blazen, hun territorium af te bakenen en indruk te maken op de wijfjes is natuurlijk een directe afspiegeling van wat er in het mensenleven ook gebeurt’. De foto’s zijn scherp en de kleuren komen prachtig naar voren. Maar de compositie van de plaatjes getuigt van niet al te veel fantasie. Het bijzondere waardoor je professionele foto’s kan onderscheiden van amateurfoto’s, zoals lichtval, samenstelling of een onbetaalbare gezichtsuitdrukking, ontbreken. De foto’s geven weliswaar een goed en duidelijk beeld van de vogelmannen, maar ook niet meer dan dat. Het zijn slechts recht van voren geschoten portretten, geposeerde standbeelden met een vogelkooitje in de hand. Het zijn geen bijzondere plaatjes die een ander licht werpen op de wedstrijden dan wat het publiek al weet. Leuker was geweest als hij [zij -red.] foto’s van wedstrijden had genomen, met de emotie die daarbij komt kijken.
Ook de plaatjes van de muurschilderingen in Paramaribo zijn niet erg bijzonder. Voor het publiek dat nog nooit voet op Surinaamse bodem heeft gezet, zal het ongetwijfeld leuk zijn om te zien, voor anderen zijn het slechts gebouwen.
Al met al is het een mooi boek, de foto’s zijn echter nogal eentonig waardoor het niet uitnodigt om vaker bekeken te worden. Maar het geeft wel een tijdsbeeld van het Paramaribo van de 21ste eeuw, en met dat doel in het achterhoofd is het een zeer geslaagde verzameling van foto’s.Cityscapes + Birdmen, Jacquie Maria Wessels (fotografie) en Michiel van Kempen (tekst), 2010, Antwerpen: Uitgeverij Voetnoot, ISBN 9789078068662
[overgenomen van Parbode]
RSS
Facebook
Twitter
