door Bris Mahabier Hari Rambaran aan het culturele front in Paramaribo: Hari leert hawan doen... Lees verder →
Categorie: [Auto]biografie & egoducumenten
Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst (deel 3)
door Bris Mahabier
Hari Rambaran aan het culturele front in Paramaribo:
Hari leert hawan doen en maakt mohanbhog; de eerste Holiviering op de SKS en de AMS in 1963; de acceptatie van Holiviering op middelbare scholen; de eerste Divalifakkeloptocht in Paramaribo in 1963; het toneelstuk Ghar ke bhed in o.a. Thalia; over boitikoelies, koelie-koelie sáni en zwarte Hindoestanen.
lees verder…Hitte en heimwee
Brieven en berichten van passanten op Curaçao; 1910-1930
Peter Frederiks laat in Hitte en heimwee [Amsterdam: Panchaud, 2010] zes passanten aan het woord die in de jaren 1910-1930 verbleven op Curaçao, een van de zes Antilliaanse eilanden die toen een Nederlandse kolonie waren. Zij schreven aan de achterblijvers hoe ze zich hielden in het tropische klimaat met felle zon, af en toe droogtes en heftige passaatwinden.
Deryck Ferrier is 87 en debuteert
door Michiel van Kempen
Hugo Pos publiceerde in 1985 zijn eerste prozaboek, Het doosje van Toeti. Hij was toen 72 jaar oud. Als het om de debuutleeftijd gaat, verslaat Deryck Ferrier nu Pos met maar liefst vijftien jaar: hij komt op 87-jarige leeftijd met zijn eerste literaire boek, In de ban van de bosgeest; Ontmoetingen met Panaike. Maar er is meer bijzonder aan het boek dan alleen de leeftijd van zijn auteur.
lees verder…Een mens kan zichzelf troosten
Puck Bossert (Bussum, 1959; woonachtig in Willemstad, Curaçao) beschrijft in haar debuutroman Een mens kan zichzelf troosten het bijzondere leven van haar Chinees-Indische oma. Vanaf haar puberteit, toen het geheim van haar grootmoeder duidelijk werd, heeft zij dit boek willen schrijven. Pas nadat haar moeder in 2019 overleed, pakte ze de pen op. Het resultaat mag er zijn. Inmiddels werden ruim 1.700 exemplaren verkocht!
lees verder…Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe naar atheïst (deel 2)
door Brispath Mahabier
Hari Rambaran in Paramaribo: kweekschoolstudent en de eerste fietstocht naar Nickerie in 1962
8.1 Hari als kweekschoolstudent al een kleine cultuurdrager
De Surinaamse Kweekschool (SKS, opgericht in 1949, thans Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI) geheten) in Paramaribo was een driejarige dagopleiding voor onderwijzers, vnl. voor het gewoon lager onderwijs (glo). Hari Rambaran studeerde aan deze onderwijsinstelling van 1961-1964.
lees verder…Angst voor kankantribomen en boze geesten, árya samáji’s als ‘geestenbestrijders’, botsende opvattingen en bevrijding van vrees
Fragment 8 van mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
8.1 In Magenta geen angst voor kankantribomen
In Magenta (Wanica, Suriname), in de volksmond Kofroláboiti of kortweg Kofrolá genoemd, had ik als schoolkind geen of nauwelijks huiveringwekkende verhalen over semar ke per (kankantriboom, ik gebruik gemakshalve deze tautologische aanduiding), bhút-prét (boze geesten), spoken bijv. bákru’s en andere boosaardige bovennatuurlijke verschijnselen en krachten gehoord. Dit soort verhalen werden door de plaatselijke árya samáji hindoes fel bestreden. Het bestaan van spoken werd consequent ontkend en tegengesproken. Dat was een van hun stokpaarden op het vlak van godsdienst.
lees verder…Hindiles, Saron- en Büchnerschool, biddende Bris, najar: ‘boze oog’ en pacrá-zang
Fragment 7 van mijn opa’s biografie*
door Brispath Mahabier
Fragment 7 is opgedragen aan drs. Herman Vuijsje, die in 1969 geïnteresseerd raakte in de Surinaamse goden– en geestenwereld. Zijn belangstelling verdween niet: in 2019 heeft hij de jarenlang verzamelde informatie geordend in zijn nieuwste sociaal-antropologische publicatie God zij met ons Suriname Religie als vloek en zegen.
lees verder…Verdwijning, verdriet, liefdesgeschenken, familieberaad, verhuizing en aanpassing
Fragment 6 van mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
‘liefde heb ik voor de ouden (…)
uit wie wij voortkomen’
(Cándani, z.j. Een zoetwaterlied. Paramaribo: Canna, 2000.)
En toch, ondanks deze respectvolle houding, die ik onderschrijf, gelden in mijn actuele levensfase langzamerhand ook de volgende woorden. Waarom zou ik dit niet toegeven?
‘(…) raakt de groene herinnering
tussen maalstenen
verpulverd (…)
(Raj Ramdas, Kahán hai tu / Waar is zij. Rotterdam: Maya, 2003. )
Manieren om Lambarosa te lezen
door Annel de Noré
Inleiding
De ongeveer zes recensies per boek zijn de enige reacties die ik van lezers krijg. En recensenten zijn ‘bereisde toeristen’. Bovendien blijft het eenrichtingsverkeer: de conventie verbiedt dat een auteur ingaat op een boekbespreking. Sporadisch lijkt het me voor beide partijen zinvol te wijzen op gemiste of verkeerd vertaalde ‘attracties’. Twijfel ik aan het beoordelingsvermogen van deze speciale ‘vertolkers’? Het antwoord is simpel. Na het aftasten van interessant of weerbarstig werk, snak ik vaak naar duiding van de maker zelf. Vooral voor studenten is het handig de auteur eens als mede-evaluator te hebben. Daarom gun ik padvinders graag wat licht in mijn domein.
lees verder…Vaderschap, verplichtingen, verdriet en verhuizingen
Fragment 5 van mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
‘herinneringen vullen deze en lopen over
ze worden schuim en drogen op’
(Jit Narain, Natráj, De dans van Shiwa.
Paramaribo 2019)
5.1 Parbhoedei, opa’s enige biologische dochter
Zeer waarschijnlijk heeft zich – langzamerhand of spontaan – een liefdesrelatie tussen mijn áji (oma van vaderskant) en mijn adoptie-opa Pulloo Debi ontwikkeld. Hierover heeft niemand in onze familie mij iets verteld. Niet alleen de oudere zusters van mijn vader, maar ook de tien Hindoestaanse immigranten (kalkattiyá’s) in Magenta evenmin. Wisten zij niet wat er gebeurd was, of waren zij solidair met mijn opa?
lees verder…
RSS
Facebook
Twitter
