Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: schrijverspositie
Monument Plein 10 oktober te Paramaribo
Literair debuteren en het internet
Op dinsdag 16 november 2010 vindt er in het AMVC Letterenhuis in Antwerpen een debat plaats over (literair) debuteren en het internet. Het is deel 1 van een tweeluik over de invloed van het wereldwijde web op het literaire leven. (Deel 2 gaat over literaire nalatenschap op internet en vindt plaats op di 30 november 2010.) Gedichten op YouTube trekken meer aandacht dan publicatie in een literair tijdschrift. Hoe gaan jonge schrijvers om met de mogelijkheden van het internet? Wat is tegenwoordig nog een debuut als je zelf online kunt publiceren? Een debat onder leiding van Matthijs de Ridder, met YouTube-dichteres Marjolein van Heemstra, schrijver en weblogger Ivo Victoria en uitgever en webblogger Harold Polis (Meulenhoff/Manteau).
Datum: Dinsdag 16 november 2010, 19:30 uur
Locatie: AMVC-Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen
Gratis, reserveren aanbevolen: info@deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30
Zie ook de website van deBuren: www.deburen.eu
Nijntje sleept Kathy voor de rechter
Het bedrijf Mercis heeft dinsdag in een kort geding bij de rechtbank in Amsterdam geëist dat het Japanse bedrijf Sanrio stopt met de productie en verkoop van producten rond Kathy, die te veel zou lijken op Nijntje.
Mercis beheert wereldwijd de auteursrechten van Dick Bruna, de geestelijk vader van het wereldberoemde konijntje. Volgens Mercis plegen de Japanners met Kathy inbreuk op de merk- en auteursrechten van Nijntje. De directie van Mercis wilde na afloop van het kort geding niet inhoudelijk reageren op het conflict met Sanrio, dat vooral bekend is van Hello Kitty.
De tekenaar wil dat de rechter per dag dat Sanrio weigert, het bedrijf een dwangsom van vijftigduizend euro oplegt. De in Utrecht geboren Dick Bruna bedacht De in Utrecht geboren Dick Bruna bedacht Nijntje in de jaren vijftig. Het personage is in tal van landen een bekende verschijning. Door Carry-Ann Tjong-Ayong werd ook een Nijntje-boekje vertaald naar het Sranantongo: Miffy nanga Melanie.
De rechter doet op 2 november uitspraak.
[ANP]
Bouterse een raaskallende president?
Monument Plein 10 oktober te Paramaribo
van Marcel Pinas in originele staat
door Rolf van der MarckZondag 10 oktober 2010, de dag waarop werd herdacht dat 250 jaar geleden het traktaat is getekend waarbij de zelfhernomen vrijheid van de Marrons werd bezegeld door het koloniaal bewind, was de uitgelezen dag voor onze ‘Popie-Des-Pres’ om zijn ultieme droom, het herschrijven van de Surinaamse geschiedenis, den volke bekend te maken. Had hij al niet in 1980 zo’n droom? Toen werd het een grandioze mislukking, nu zál en móet hij slagen, want zo’n kans komt nooit meer terug!
Als militair stond hij z’n mannetje, want zijn gewelddadig optreden ten tijde van de standrechtelijke vonnissen van 8 december 1982 en de Binnenlandse Oorlog van 1986-1992 heeft onnoemelijk veel bloed doen vloeien, het heeft Suriname echter een decennia-lange economische depressie bezorgd en de Surinamers een angstpsychose die zijn werking nog steeds doet gelden. Toen ons land in elkaar zakte van ellende was Bouterse wel gedwongen zijn droom (voorlopig) op te geven.
Links: Ronnie Brunswijk
Oprichting NDP heeft nergens een belletje doen rinkelen
Toch was Bouterse niet verslagen, maar wat hem als militair en als dictator niet was gelukt zóu en móest hij op een andere manier realiseren. Hiertoe richtte hij in 1987 de Nationaal Democratische Partij (NDP) op als vehikel voor de “Vier Vernieuwingen” van zijn mislukte revolutie, te weten die van de bestuurlijke, de sociaal- maatschappelijke, de sociaal-economische en de educatieve orde. Waar charisma en een vlotte babbel hem niet ontzegd kunnen worden, heeft hij –handig gebruik makend van eerder genoemde angstpsychose en zonder intimidatie te schuwen– kans gezien om binnen de kortste keren zijn politieke partij tot de grootste van het land te maken.
Links: Willy Soemita
Het is de oppositie-partijen te verwijten dat zij –waarschijnlijk ook nog altijd gehypnotiseerd door “Bevel”– de nieuwe rampspoed niet hebben zien aankomen en dat zij al die tijd verzuimd hebben om criminele elementen in onze maatschappij uit te sluiten van enige overheidsfunctie. Integendeel werden en worden criminele elementen in onze samenleving gekoesterd, getuige Desie Bouterse, veroordeeld voor handel in cocaïne en vervolgd voor de 8-december-moorden, Ronnie Brunswijk, verdacht en/of veroordeeld voor bankroof en cocaïnehandel, Willy Soemita, veroordeeld voor het aannemen van steekpenningen, en Paul Somohardjo, voorwaardelijke veroordeeld vanwege schending van de eerbaarheid – om er zomaar een paar te noemen.
Rechts: Paul Somohardjo
“Firma List & Bedrog”
Nu de Firma List & Bedrog van Bouterse aan de macht is, zitten wij, het volk van Suriname, met de gebakken peren. De toekomst zal het nog moeten leren, maar rooskleurig ziet het er niet uit. De gretig door de NDP rondgestrooide verkiezingsbeloften kunnen uiteraard niet worden waargemaakt. Integendeel, Bouterse heeft onder druk van zijn Minister van Financiën om te beginnen de implementatie van FISO II moeten temporiseren, en zo zullen er ongetwijfeld nog meer tegenslagen voor deze regering volgen. Het enige positieve dat hierover valt te zeggen is dat Bouterse vooralsnog luistert naar deze minister.
Links: Mr. Dr. Walther Donner
Maar dan komt Popie-Des-Pres weer op de proppen, want op 10 oktober is hij aan het raaskallen geslagen over herschrijving van onze geschiedenis (lees hierover Mr. Dr. Walther Donner op Starnieuws van gister als ook het ook daar gepubliceerde artikel van Diederik Samwel over het 10 oktober monument, beiden ook hier overgenomen), immers verzet tegen de voormalige kolonisator maakte en maakt hem nog altijd populair. Bovendien kon hij het daarbij toch weer niet laten om met geld te smijten door 10 oktober tot een nationale vrije dag te verklaren, iets waarvoor hij kennelijk dacht geen toestemming van zijn Minister van Financiën en/of de DNA nodig te hebben, want de rekening wordt toch eerst later gepresenteerd. Evenmin bleek hij te weten dat VP Ameerali ongeveer gelijktijdig op een receptie van het Ministerie van Regionale Ontwikkeling liet weten er geen voorstander van te zijn om verschillende herdenkingsdagen tot nationale vrije dagen te verheffen.
Schandelijke schending intellectuele eigendom
Laatste “vuiltje” van onze Popie-Des-Pres is de “opknapbeurt” van Plein 10 oktober, in aller ijl georganiseerd en betaald door het Ministerie van Openbare Werken (Ramon Abrahams moet tenslotte zijn dankbaarheid jegens zijn weldoener tonen), de aldaar niet verlengde arbeidscontracten hebben kennelijk wat financiële speelruimte opgeleverd. Maar nog het meest schandalige aan deze actie is dat de ontwerper van het monument, Marcel Pinas, niet is betrokken bij deze “rehabilitatie”, waarmee hij het absoluut niet eens kan zijn. Maar wat kun je verwachten in een land waarin men z’n voeten afveegt aan intellectuele eigendom, getuige de recente onzindelijke commotie rond de Stichting Auteursrechten Suriname (Sasur)?
Gewetensvraag voor de Surinaams/Nederlandse schrijver
door Rihana Jamaludin
Het is een vraag die steeds weer langs komt in interviews en bij optredens: is een schrijver niet aan zijn/haar publiek verplicht, om een stem te geven aan de arme Surinaamse volksvrouw, of de arbeider of marron of slaaf.
Keuzen
Eigenlijk is het antwoord kort: een schrijver is tot niets verplicht; wanneer het verhaal geschreven wordt, is vaak nog lang niet zeker of het manuscript ook een uitgever en publiek zal vinden. De schrijver kan dus alleen van zichzelf uitgaan en moet beslissen hoe, waarom en voor wie het boek geschreven wordt. Daarbij kan nooit iedereen tevreden gesteld worden. Dat is al inherent aan het maken van keuzes: is het verhaal bestemd voor kind of volwassene, wordt van de lezer al of niet een zekere mate van scholing verwacht, moet het verhaal ook buiten Suriname te volgen zijn of hoeft dat niet, etc. Bij elke keus zal een groep lezers teleurgesteld worden.
Historie
Aan de desondanks terugkerende vraag gaat in Suriname een traditie vooraf, van auteurs die zich ten doel stelden het volk ´op te voeden`. Het begon al in de 30er jaren bij Anton de Kom die met zijn Wij slaven van Suriname politieke bewustwording beoogde.
Dobru slechtte in de jaren ´60 raciale barrières met o.a. De Plee en zijn bekende gedicht ‘Wan (bon)’. In deze tijd is het Alphons Levens (foto rechts) die consequent taalgebruik, vorm en onderwerp aanpast aan zijn doel: met poëzie een kritische kijk op de samenleving bij zijn lezers te bewerkstelligen.
Schrijverschap
Het is ook een vraag die eerder door Surinaams publiek wordt gesteld dan door Nederlanders; de verantwoordelijkheid om niet alleen iets voor jezelf, maar ook voor de ander te schrijven. Dat past nu eenmaal meer in de ´wij-cultuur´ van Suriname en minder in de ´ik-cultuur´ van Nederland, de periode van moralistische verzen en verhalen ligt hier in het verleden. En een land in opbouw verwacht van schrijvers en kunstenaars meer ´nuttige` dan creatieve producten, voor jezelf bezig zijn komt dan egoïstisch over.
Het brengen van een boodschap spreekt het verstand aan = nuttig. Het creëeren van schoonheid spreekt het gevoel aan en kan minder aanspraak maken op nut. Zonder boodschap krijgen we ´leeg geschrijf`, verstand en gevoel willen beiden aangesproken worden.
Leeg geschrijf heeft minder te maken met onderwerp, maar meer met hoe de inhoud is vormgegeven. Immers ook onderwerpen als politiek of religie kunnen stuurloze geschriften opleveren. Het vinden van de balans vergt oefening, ontwikkeling van het schrijverschap. Dit geeft aan dat schrijven een vak is. Het ´opvoeden` blijft ondergeschikt aan het schrijverschap omdat het vak dat vraagt. De schrijver zou anders geen schrijver zijn, maar opvoeder.
Inspiratie
Daarom hebben kunstenaars en schrijvers het privilege om op hun eigen wijze vorm te geven aan dat wat nog tot uitdrukking moet komen. Dat, wat nog niet zichtbaar is, maar toch versluierd aanwezig is. Ideeën die zo vluchtig zijn, dat ze met een zekere onbevangenheid tegemoet getreden moeten worden. Hoe goed kan de ontvanger de inspiratie duiden, ´de boodschap thuis brengen`? Verplichting vormt dan een belemmering, inspiratie kan niet van buitenaf gedicteerd worden. Voor de ontwikkeling van het schrijverschap is vrijheid noodzakelijk.
Hoe zet ik die thriller in elkaar?
Honderden verhalen in je hoofd, maar hoe krijg je ze op papier? Hoe werk je een plot uit, hoe zet je je personages neer en hoe zorg je dat je verhaal mensen boeit? Tijdens Film by the Sea kun je dit (en meer) leren in de Schrijfworkshop.
Thrillerschrijfsters Elle van Rijn en Marion Pauw, winnares van de Gouden Strop 2009, laten zien hoe je een thriller moet schrijven. Met jarenlange ervaring in schrijversland en een indrukwekkende lijst thrillers op hun naam zijn zij bij uitstek de personen om te laten zien hoe je tot een plot kunt komen waar de rillingen je van over de rug lopen.
In een leerzame maar vooral leuke vier uur durende workshop leren ze je een spannende thriller te schrijven met veel intrige, onverwachte plotwendingen en mysterieuze personages. Ze tillen een tipje op van de zwarte sluier van morbide geesten, wraakgevoelens, verborgen verlangens en duistere geheimen. De schrijfsters gaan samen met het publiek aan de slag en zetten ter plekke een sensationeel plot neer. Aan het eind van de workshop ga je naar huis met tips en trucs om je eigen meeslepende verhaal te schrijven.
Plaats: CineCity, the DELTA Cinema Vlissingen
Kosten: € 25,00
Maximaal aantal deelnemers: 100
Meer info en aanmelden: Dina Wormgoor
Datum en tijd: donderdag 16 september vanaf 13.30 tot 17.30 uur (incl. pauze)
Digitaal publiceren: als schrijver zelf een e-book uitgeven
door Wiebe de Jager
Onlangs verscheen Digitaal publiceren – Als schrijver zelf een e-boek uitgeven van Rian Visser en Bert Vegelien. In het ebook, dat is geschreven voor beginnende en gevestigde auteurs, wordt stap voor stap uitgelegd hoe je je eigen e-book kunt publiceren. Daarbij gaat veel aandacht uit naar de rechten en de relatie met de uitgeverij.
Rian Visser is schrijfster van kinderboeken en heeft al enige ervaring opgedaan met het zelf uitgeven van boeken, onder andere van haar kinderboeken die niet meer geleverd konden worden door haar uitgever. Bert Vegelien heeft een marketingachtergrond en heeft ervaring opgedaan bij tijdschriftuitgeverijen. Een gezonde mix voor het schrijven van een boek over dit onderwerp.
Het boek staat bij ieder onderwerp dat je tegenkomt bij digitaal publiceren – zoals de keuze voor een bestandsformaat, het (her)gebruik van illustraties, de opmaak en de rechten – even stil bij de vraag of de tekst nieuw gepubliceerd wordt, onderdeel uitmaakt van een backlist of nog leverbaar is bij een uitgeverij. Dat maakt het e-book interessant voor een brede groep auteurs, van beginnend tot gevestigd.
Het maken van het e-book zelf (in verschillende formaten) wordt vrij summier behandeld, maar de auteurs zetten schrijvers die aan de slag willen met digitaal publiceren wel op de goede weg. Handig is daarbij het overzicht van links en tools die achterin het e-book aangehaald worden.
Digitaal publiceren kost 12,99 en wordt geleverd in zowel ePub als pdf, zonder beveiliging. Het e-book is o.a. te koop op http://www.books2download.nl/
[Overgenomen van http://www.eburon.nl/]
Middag voor het Kinderboek over het ‘allesverwoestende e-book’
Op zaterdag 4 september vindt de tweede Middag van het Kinderboek plaats in de Openbare Bibliotheek bij het Centraal Station van Amsterdam. Het thema zal zijn: De onafwendbare ondergang van het o zo vertrouwde boek door de komst van het allesverwoestende e-book.
Tal van lezingen en columns over dit onderwerp zullen worden afgewisseld met korte optredens van zes jonge dichters voor de jeugd, die in een declamatieconcours strijden om de Gouden Lijst, waarbij het publiek in de zaal, overwegend kinderboekenmakers, fungeert als jury.
De Middag van het Kinderboek werd in 2009 geïnitieerd na de spraakmakende Annie M.G. Schmidtlezing van Sjoerd Kuyper over de omstandigheden waaronder kinderboekenschrijvers hun werk moeten doen. Het belangrijkste gespreksonderwerp was het uitblijven van het Modelcontract voor Kinderboeken. Direct na de Middag werden de onderhandelingen daarover succesvol hervat.
De Middag werd feestelijk afgesloten met de uitreiking van de Gouden Lijst, een prijs die werd ingesteld nadat de CPNB had besloten om de Gouden Zoen niet langer toe te kennen. Els Beerten nam de prijs voor het beste jeugdboek van 2008 in ontvangst voor Allemaal willen we de hemel. Inmiddels hebben de Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds de Grote Jongerenliteratuurprijs ingesteld, die in november 2010 wordt uitgereikt.
In de hoop dat de Middag van het Kinderboek een traditie wordt is besloten de Gouden Lijst als prijs van vakgenoten te handhaven en blijft hij verbonden aan de Middag: elk jaar wordt opnieuw bekeken in welke discipline de Gouden Lijst wordt uitgereikt. Dit jaar wordt poëzie voor de jeugd gestimuleerd.
Gregor’s Lijsten, die vorig jaar de Gouden Lijst maakte – een speciale met de hand vervaardigde Venetiaanse lijst – en ter beschikking stelde, zal dit jaar opnieuw zorgen voor een Gouden Lijst, maar ook voor een Zilveren en Bronzen Lijst!
Dichters voor de jeugd kunnen zich aanmelden; als dat er meer zijn dan zes zal een voorselectie plaatsvinden. Vooralsnog zijn er geen voorwaarden gesteld, behalve dan dat dichters met een zekere mate van professionaliteit voorrang krijgen, bijvoorbeeld doordat er al gedichten zijn gepubliceerd of doordat men ervaring heeft met optredens als dichter. Aanmelden kan tot 10 juli via tedvanlieshout@hetnet.nl
De toegang van de Middag van het Kinderboek zal net als vorig jaar gratis zijn, maar vanwege het beperkte aantal plaatsen is reserveren verplicht. Hoe dat kan wordt later bekendgemaakt.
Rechtbank: geen discriminatie van misdaadauteurs
door Toef Jaeger
Het Nederlandse Letterenfonds weigerde misdaadauteur Jac Toes subsidie te verstrekken. Toes spande een rechtszaak aan, maar verloor.
De inzet van misdaadauteur Jac. Toes vorige maand was duidelijk. Hij wilde een eind maken aan de ‘discriminatie’ van misdaadauteurs bij het verkrijgen van een beurzen. Het Letterenfonds dat verantwoordelijk is voor werkbeurzen aan literaire auteurs sloot Toes uit voor een beurs omdat zijn werk geen ‘literaire kwaliteit’ zou hebben. Hoewel Toes al eerder bezwaar aantekende tegen de besluiten, koos hij nu voor de justitiële weg. De inzet van de rechtszaak was, aldus Toes zelf, ‘een eind maken aan de discriminatie van misdaadauteurs bij het verkrijgen van een beurs.’ Het Letterenfonds zou zijn criteria ‘helder en controleerbaar’ moeten maken, en ook een beoordeling door deskundigen op het gebied van de misdaadliteratuur mogelijk moeten maken. Op 15 juni kwam de zaak voor, afgelopen donderdag heeft de rechtbank zich uitgesproken.
De rechtbank stelde vast dat ‘de beoordeling van literaire kwaliteit zich niet laat vangen in strikt objectieve criteria. Zoals verweerder heeft overwogen in het bestreden besluit is een kwaliteitsoordeel over een artistieke prestatie, zoals een literair werk, altijd subjectief.’ Geen aparte categorie of beoordelingen dus voor misdaadliteratuur, wat nog wel opmerkelijk is omdat het Productiefonds (een van de onderdelen waaruit het Letterenfonds is samengesteld) in de promotie van Nederlandse literatuur zich wel degelijk met misdaadliteratuur heeft beziggehouden: in 2006 werd de folder Crime Writers from Holland samengesteld, met boeken van René Appel, Willem Asman, Tomas Ross – en andere schrijvers die door het Fonds van de Letteren stelselmatig genegeerd zijn.
Maar de rechtbank heeft ‘haar vingers niet heeft willen branden aan inhoudelijke vragen’ en zich ‘verre gehouden van alles wat naar een literaire kwestie riekt’, aldus een teleurgestelde Toes, die vaststelt dat ‘het Letterenfonds voorlopig haar elitair-literaire koers kan vervolgen’. Hij gaat waarschijnlijk in beroep bij de Raad van State.
[uit NRC Handelsblad, zaterdag 17 juli 2010]
.
Laat e-boek tegelijk verschijnen met gedrukte versie
Auteursdomein: Uitstellen van e-boek roept piraterij op
Amsterdam 30 juni 2010 – Stichting Auteursdomein roept auteurs op om e-boeken zoveel mogelijk tegelijk te laten verschijnen met het gedrukte boek en de digitale versie niet een jaar uit te stellen. Een aantal bestsellerauteurs bepleitte vorige week zulk uitstel in een artikel in het Financieele Dagblad. Auteursdomein vreest dat uitstel een krachtige impuls voor piraterij zal zijn. ‘De enige oplossing is als uitgevers en bibliotheken de boeken behoorlijk gaan beveiligen.’
De auteurs lijken niet op de hoogte te zijn dat een gedrukt boek kan worden gescand en dat zo’n scan met behulp van optische tekstherkenning in een handomdraai kan worden omgezet naar een onbeveiligd e-boek. Het papieren boek is het grootste veiligheidsrisico voor de digitale exploitatie geworden. Waterdicht beveiligen bestaat niet meer. Daarom is het van belang dat het witte circuit snel wordt gevoed met goed beveiligde titels. De meeste consumenten kopen in het witte circuit, maar dat zal zeker veranderen als het enige aanbod zwart is. In de boekenwereld belooft zich dan hetzelfde drama te voltrekken als eerder in de muziek.
Auteurs zeggen met het uitstel ook de traditionele boekhandel te wiillen beschermen tegen omzetverlies. Er zijn echter geen aanwijzigingen dat de verkoop van e-boeken ten koste van het gedrukte boek gaat. De gezamenlijke Amerikaanse uitgevers boekten zojuist een stijging in de omzet van e-boeken met 217 procent ten opzichte van april 2009. Maar de omzet in gedrukte boeken is ook flink gestegen: hardcovers met 49,2 procent en paperbacks met 19,4 procent, luisterboeken met 18,6 procent. Vooralsnog lijkt de markt voor e-boeken complementair te zijn. Afgezien daarvan vindt Auteursdomein het ook niet verstandig als auteurs een historische, door de techniek gedreven vooruitgang proberen tegen te houden.
Het ‘witte’ circuit van uitgevers en de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) is op het ogenblik de belangrijkste bron van piraterij. Uitgevers van luisterboeken (eveneens digitale bestanden) verkopen die al jaren zonder beveiliging. In opdracht van nagenoeg alle uitgevers van het gedrukte boek maakt de VOB van elke nieuwe titel een luisterboek. Al die titels worden onbeveiligd verspreid onder een miljoenenpubliek. Duizenden illegale titels van luisterboeken worden nu al aangeboden op locaties als Marktplaats, terwijl er nog geen centrale distributie in het handelskanaal is. Het Centraal Boekhuis heeft vorige week aangekondigd met die distributie te beginnen. De bestanden worden op verzoek van de uitgevers verspreid als onbeveiligde mp3.
Het achterwege laten van beveiliging gebeurt niet alleen uit kostenbesparing. Onbeveiligde e-boeken kunnen op meer apparaatjes worden gelezen. De korte termijn omzet is daardoor groter, maar de waarde van de titel verdampt doordat er kopieën in omloop komen. De belangen van uitgevers en auteurs lopen niet automatisch parallel. De auteur moet veel langer inkomen aan een titel ontlenen dan de uitgever. Als laatste wordt de beveiliging ook wel weggelaten omdat het ‘moeilijk voor de klant’ zou zijn. Volgens Auteursdomein is het alleen even wennen. ‘Zoogdieren zijn erg vindingrijk als het gaat om het openmaken van iets lekkers, en ze krijgen het stokje erbij. De gemiddelde consument heeft allang ondekt hoe je met codes omgaat. Telefoonnummers, pincodes, wachtwoorden, kalenders, het is echt niets bijzonders meer.’
Auteursdomein heeft de afgelopen vijf jaar veel onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de beveiliging van e-boeken en luisterboeken. Ze raadt auteurs die langdurig inkomen aan hun boek willen ontlenen aan DRM3 als beveiliging te kiezen. Dat kan bijvoorbeeld via het Centraal Boekhuis. Het zwakke ‘watermerk’ (DRM1) wordt afgeraden voor alles wat geen z.g. ‘hit & run’ exploitatie is. Het is alleen geschikt als auteur en uitgever gezamenlijk het lange-termijn inkomen besluiten op te offeren aan de korte termijn. Auteurs die langdurig inkomen aan hun boek willen ontlenen kunnen hun medewerking aan onbeveiligde verspreiding van luisterboeken via het CB en de Vereniging van Openbare Bibliotheken beter nog even opschorten.
Verwante artikelen: update beveiliging e-boek
Contact:
Stichting uitgeverij Auteursdomein
drs. Pauline van de Ven (vz.)
Keizersgracht 16
1015 CP Amsterdam
T. 020-6252688
Medialandschap vraagt om andere auteursrechten
De digitale revolutie heeft het medialandschap onherroepelijk veranderd. Kijkers kunnen nu in principe altijd, overal, via alle platforms over alle programma’s beschikken.
De huidige praktijk van het omgaan met auteursrechten in de audiovisuele media sluit niet meer aan bij alle nieuwe mogelijkheden. Individuele contracten schieten te kort wanneer werken deel uitmaken van een veel groter (wereld)repertoire. Er zijn nieuwe auteursrechterlijke kaders nodig om volop gebruik te kunnen maken van de nieuwe mogelijkheden.
Netwerk Scenarioschrijvers, Dutch Directors Guild, ACT, LIRA, VEVAM en NORMA hebben zich verenigd om met een goede oplossing te komen, die én toegang tot werken vergroot, innovatie mogelijk maakt, burgers niet criminaliseert, archieven ontsluit én zelfstandige makers garantie op een billijke vergoeding verschaft. Deze oplossing ligt ons inziens in goed, transparant collectief beheer van rechten door makers zelf via één portal: PAM (Portal Audiovisuele Makers).
Bovenstaand voorstel is een alternatief voor het plan dat is ontwikkeld op initiatief van de publieke omroep gezamenlijk met de commerciële omroepen, producenten en kabelexploitanten. Dat plan gaat uit van één producentenloket waar makers via buy-out contracten al hun rechten inleveren.
Bovenstaande organisaties willen op 14 juni graag belangstellenden over PAM informeren, vragen beantwoorden en steun daarvoor vragen. Zij hopen dat velen zich vrij kunnen maken om te komen. U kunt zich voor de bijeenkomst aanmelden via info@vevam.org
Guillaume Pools bibliotheekdroom
door Don Walther Donner
De laatste bijeenkomst van de Schrijversgroep ’77 stond in het teken van de bibliotheek droom van Guillaume Pool. Onder zijn leiding werd diepgaand geboomd over bibliotheken die met veel pijn en smart door particulieren worden opgezet en in stand worden gehouden met volkomen afwezigheid of belangstelling van overheidswege.
Guillaume onthulde waar bibliotheken zijn ontstaan namelijk in Mesopotamië (dus van eerbiedwaardige leeftijd) en hun belang voor de opvoeding en de geestelijke vorming van de mensheid. Toen kwam een dame aan het woord die met veel enthousiasme onthulde hoe ze thuis bij zich een bibliotheek was begonnen die zeer trouw door de jeugd uit de buurt wordt bezocht. Een successtory dus. Het gelamenteer over het onvermogen van de overheid om ook hier iets nuttigs voor het land tot stand te brengen voerde als gewoonlijk bij dit soort discussies de boventoon. Veel wijzer werden de aanwezigen dus niet. Begane paden werden bewandeld zogezegd. Aangezien ik de reputatie heb van steeds de knuppel in het hoenderhok te gooien en ik de gezelligheid niet wenste te verstoren hield ik de kaken stijf op elkaar. Het is beter dacht ik, op schrift mijn mening weer te geven. Zo loop ik minder kans in een oeverloze discussie verzeild te raken. Ik heb de gewoonte om onverbloemd en zonder omhaal van woorden mijn mening te geven. Ik weet dat dat mij niet steeds in dank wordt afgenomen, sommigen noemen mij zelfs een arrogante klootzak, maar so be it. Ik meen dat er iemand moet zijn om ons een spiegel voor te houden.
Surinamers lezen nauwelijks. Een waarheid als een koe.
Bewijzen zijn er voor het oprapen.
1. De CCS bibliotheek past beslist zes keer in de centrale bibliotheek van Curaçao die ook beter bezocht wordt. Iedere dag worden de scholieren er klassikaal heengebracht. Vraag eens aan een Surinamer, volwassene of kind, waar de CCS bibliotheek staat. Bet your life dat 90 procent dat niet weet.
2. Er verschijnen op Curaçao zeven dagbladen op 150 000 inwoners. In Suriname 4 kranten op 500 000 inwoners.
3. Uit een recent onderzoek in Nederland onder vijftig plussers blijkt dat 55 procent van hen lid is van een bibliotheek en maar liefst 73 procent lid van een leeskring of leesclub. Gemiddeld leest elke vijftig plusser in Nederland 21 boeken per jaar. Dus elke vijftig plusser leest bijna twee boeken per maand.
4. Een van de eerste cadeautjes die een Hollander geeft aan een kind is een boek. Dat kennen wij in Suriname niet.
5. Ook de gewoonte om boeken als cadeau of relatiegeschenk weg te geven kennen wij niet. We gaan liever op bezoek met een portie nassie.
6. Als elke leerkracht hier te lande elke maand het luttele bedrag van 25 srd. zou uitgeven aan een boek zou dit land een paradijs zijn voor schrijvers.
Een vaak gehoord excuus is dat boeken in Suriname te duur zouden zijn. Dit is een praatje voor de vaak. De bibliotheken kosten ook in Suriname haast niets. Dit excuus geldt trouwens niet voor Nederland waar Surinamers niet te klagen hebben over gebrek aan geld. Mijn vrouw had een boekhandel aan de Nieuwe Binnenweg, een van de drukste winkelstraten van Rotterdam. In twee jaar tijds is nooit een Surinamer de winkel binnengestapt om een boek te kopen. Er kwamen Turken, Marokkanen, Curaçaoënaars, Hollanders, Kaap Verdianen, Portugezen, Spanjaarden van heinde en verre na een advertentie dat weer een bezending was gearriveerd. (Ik ging boeken persoonlijk kopen voor de winkel in Spanje, Portugal, Frankrijk en Engeland). Maar Surinamers? Never, welke reclame er ook werd gemaakt voor mooie Surinaamse boeken.
Er wordt elk jaar in Amsterdam het Kwakoe Festival gehouden. Duizenden Surinamers komen van heinde en verre erop af om landgenoten te ontmoeten in een soort reünie. Er zijn ook boekenstands. Men vrage maar aan de verkopers hoe het daarmee zit. Ludwich van Mulier voorzitter van het Surinaams schrijversgenootschap in Nederland bedacht hiervoor zelfs de uitdrukking: eet en danscultuur. De Surinamers lopen Linéa recta naar de eettenten en danstenten.
In de loop der tijden zijn er altijd enthousiastelingen geweest die hebben getracht het leesgedrag te stimuleren. Daaronder bevinden zich natuurlijk mensen voor wie de verkoop van boeken een broodwinning vormt, de broodschrijvers zogezegd. Maar een groot gedeelte bestaat uit mensen , zoals die mevrouw uit Flora, die dat doen uit pure liefhebberij of idealisme omdat zij weten of beseffen dat economische vooruitgang nauw verband houdt met het leesgedrag. Men kan nu eenmaal een korjaal bouwen zonder ooit eens een boek gelezen te hebben, maar een wolkenkrabber bouwen zonder daarover gelezen te hebben gaat nu eenmaal niet. Een volk dat niet leest zal ten eeuwigen dage korjalen blijven bouwen. De inspanningen, uit welk motief dan ook, om het leesgedrag te bevorderen, hebben tot nu toe tot niets geleid. En de in de vergadering onthulde plannen voor media en allerhande soorten theken zullen gegarandeerd hetzelfde lot ondergaan. Het is gebleven en zal blijven bij een Kurieren Am Symptom om het eens op zijn Duits te zeggen. De oorzaken worden namelijk niet aangepakt; het probleem wordt niet bij de hoorns gevat.
Welke zijn nu die oorzaken? Ik zal die opsommen waarbij ik op zere tenen zal trappen hetgeen mij op aardig wat kos kossies te staan zal komen. Maar ik heb een brede rug. Daar gaan we dan.
1. De etnische samenstelling van ons volk.
De grootste bevolkingsgroep van ons land is de Hindoestaanse groep. Hindoestanen zijn niet geïnteresseerd in wat Ismene Krishnadath of welke schrijver dan ook te vertellen heeft. Men bewijze mij maar het tegendeel. Ik ben nog nooit in een vergadering van de schrijversgroep een Hindoestaan tegengekomen hoe interessant ook het behandelde thema.
De Marrons vormen de tweede groep qua aantal. Die zijn voor het grootste deel ongeletterd. Zij lezen niet dus hun kroost ook niet.
De Javanen lezen vermoedelijk meer dan de Hindoestanen. Daar is ook alles mee gezegd.
En de creolen dan? Die lezen ook weinig want ze weten alles al. Zoals men op de Antillen zegt: God weet alles maar de Surinamer weet meer.
2. De funeste invloed van Hollanders die hun ei in Nederland niet kunnen kwijtraken, op ons denken, doen en laten. Zij zijn het die de jeugd steeds voorhouden hoe armzalig wij wel schrijven en containers vol boeken uit Holland laten overkomen geschreven door mensen die in Nederland volstrekt onbekend zijn. Waarom zijn ze anders overtollig en slechts geschikt om gedumpt te worden? Ze zouden wel wijzer wezen daar in Holland dan boeken van Harry Mulisch en andere grootheden in grote aantallen naar Suriname te sturen. Lezing van de container boeken is geschikt om ons plezier in het lezen voor de rest van ons leven te vergallen. Ik had op de middelbare school een leraar die week in week uit doorzaagde over De kleine Johannes van Willem van Eeden. Zuid-Zuid-West en De Stille Plantage waren volgens hem geen literatuur en mochten ook niet op mijn literatuurlijst. Ik heb na de schoolbanken nooit meer een Nederlandse roman gelezen. Ene meneer Wim Rutgers schreef in OSO het blad voor Surinamistiek “Walther Donner’s schrijfdrang is groter dan zijn schrijftalent.” Waarom dan de kitsch van Walther Donner gelezen, waarvan prominente Surinaamse recensenten als Wilfred Lionarons, Ludwich van Mulier, Chitra Gajadin e.a. hoog opgeven van de waarde van zijn boeken voor de vorming van de Surinaamse mens. Natuurlijk zijn uitlatingen als die van meneer Wim Rutgers koren op de molen van de Surinamers die graag horen dat een andere Surinamer eigenlijk niet deugt. Ene meneer Snijders hoofdredacteur van Parbode schreef in een recensie van mijn boek Swietie Sranang dat het boek wemelt van de taalfouten. Niets interessants viel er over het boek te vermelden. De jeugd werd daarom afgeraden het te lezen. Vreemd genoeg denkt men in Nederland anders over deze zaken. Het boek werd door DBNL goed genoeg bevonden om in extenso opgenomen te worden op internet. Er zijn al zestien drukken verschenen en in Nederland zijn razend veel gekocht vooral door Hollanders die het als cadeau geven aan Surinaamse kennissen en een ieder vindt het prachtig de verhalen te lezen over de goede oude tijd. Meneer Snijders zegt aan de Surinaamse jeugd: ‘waste of time’ je kunt er niets van leren integendeel. Je taalgevoel zal zodanig worden aangetast dat je niet in staat zal zijn een roman of zelfs maar een short story te schrijven.
2. De buiten proporties geraakte invloed van het zwakke geslacht op onze vorming. Vrouwen houden nauwelijks van voetballen, politiek of vechten. De jongens houden juist van deze zaken. In mijn jonge jaren waren we gek op de boeken van Karl May en Gustav Aimard en Alexander Dumas etc. We hielden van voetbalboeken over Bas Pauwe en Andrade de man met de uitschuifbare benen etc. We verslonden deze boeken. Het ene na het andere. De mannelijke jeugd is nauwelijks anders geworden. Terwijl de juffrouw nu voor de klas staat te oreren over Mies die houdt van Jan en er toch vandoor gaat met Piet zitten de jongens te denken aan Maradonna en Pele en Ruud Gullit. Daardoor wordt het lezen van boeken compleet vergald. Als ze een boek in handen krijgen denken ze, och het zal wel van hetzelfde laken een pak wezen en leggen het neer.
3. De funeste invloed van half analfabeten in high places die hun positie niet aan het lezen maar aan een partijkaart te danken hebben. Zal ik eens enige van mijn ervaringen onthullen?
Ik vroeg eens aan een lerares om mijn boek Zeg nooit, Nooit te beoordelen. Zegt ze: in Suriname houdt men niet van detectives. Punt uit. Gek is dat. Het boek is zowel in het Spaans als het Engels en zelfs in het Russisch verschenen met veel succes. (De titel luidde vroeger Het Noodlot). Men raadplege internet maar.
Ik bood het boek De Loerdraaiers dat als ondertitel heeft: hoe neem ik een politieke tegenstander te grazen ter lezing aan een lerares. Zegt ze: “Dat is niet mijn genre.” Blijkbaar is Piet houdt van Mies wel haar genre. Als een jongen les krijgt van een dergelijke dame leest hij gegarandeerd nooit meer.
Ik bood mijn boek Life in these amazing West Indies ter beoordeling aan op het ministerie: “We keuren geen boeken goed die niet door een native writer zijn geschreven,” krijg ik te horen. Vreemd genoeg wordt dit boek nog steeds op scholen in Londen gelezen. Twee versies Vocabulary range 3000 words 100 bladzijden en vocabulary range 900 words 70 bladzijden.
Het ministerie van buitenlandse zaken kon dit boek gratis van mij krijgen om als relatiegeschenk te geven aan collega’s in de Caricom. Dit boek, zei ik, wordt in Londen gebruikt op de scholen waar veel West Indiërs op zitten. En met succes. Het zou best kunnen dienen als bruggenhoofd voor andere Surinaamse schrijvers in de Caribbean. Not interested.
Guillaume Pool vertelde aan de bijeenkomst dat hij, toen hij op het ministerie om medewerking kwam vragen voor zijn bibliotheek project, werd afgescheept met een aanbevelingsbrief om elders aan te kloppen voor steun. En Ismene Krishnadath zei vergoelijkend dat ze geen geld hebben om het lezen te bevorderen.. Zal ik iets vertellen? Toen doctor Lee president werd van Singapore zei hij aan zijn volk “Mijne mensen, vanaf dit moment gaan we alle beschikbare middelen werpen op onderwijs, onderwijs en nog eens onderwijs.” Dat wierp zijn vruchten af. Singapore behoort tot de welvarende landen. De lieden die het op Onderwijs voor het zeggen hebben, zouden wel wijzer wezen dan achter hun bureau vandaan te komen om bij de UNESCO of andere organisaties hulp te gaan zoeken voor iets waarvan ze het heil en het nut toch niet inzien.
Zal ik ten besluite een anekdote vertellen? Gevolg gevend aan een oproep van het CCS gericht tot de schrijvers om boeken te schenken, verschijn ik gewapend met een doos vol boeken ter plekke. Ondanks mijn talrijke in verschillende talen verschenen romans blijkt niemand van het personeel ooit van mij gehoord te hebben. Mag ik de boeken persoonlijk aan de directeur overhandigen? Oh neen. De functionaris blijkt moeilijker te spreken te krijgen dan president Barack Obama. Dan maar aan de onderdirectrice. De dame laat me weten dat ze me niet kan ontvangen daar ze het druk heeft. Ik maar terug met mijn boeken. Ik kom een paar maanden later op Curaçao aan en ga op bezoek bij de bibliotheek. Het personeel staat zich aan mij te vergapen als mijn naam wordt genoemd. De directrice komt ogenblikkelijk uit haar kamer om me te begroeten en kopieert hoogst persoonlijk Antilliaanse piano muziek voor me. Daar beseffen zij dat wij schrijvers hun broodwinning zijn. In Suriname zeggen ze: je denkt dat je geweldig bent! Had je nou gedacht dat personeel of directie van het CCS aan bezoekende kinderen- zo ze die zouden ontvangen- zouden zeggen “Jongelui, jullie moeten het boek eens lezen van Frits Wols over het Groene Labyrinth. Daar kunnen jullie veel van opsteken. We hebben het zelf gelezen en vonden het prachtig.” Kom nou!
[overgenomen van Masusaworld]
Surinaamse schrijvers verkopen via scholen
De actie van Publishing Services Suriname in samenwerking met Surinaamse schrijvers verloopt succesvol. In februari/maart is Saramacca aangedaan. Kinderen kunnen bij deze actie via de school boeken kopen van 23 Surinaamse schrijvers. De scholen tonen veel belangstelling. Topseller bij de boeken voor 14 jaar en ouder is Vreemde dingen uit Mariënburg van de inmiddels overleden schrijver Ronald Haselhoef. Bij de kleuters is Budundu van Stichting Klimop heel populair en in de leeftijdsklasse 4 – 10 jaar staat Bruine bonen met zoutvlees van Ismene Krishnadath aan top. In de leeftijdsklasse 10-14 jaar blijkt het nieuwe boek van Jerrel Pinas, Jack en Mia achter het rookgordijn, erg geliefd. De scholenactie duurt het hele schooljaar.
RSS
Facebook
Twitter
