Terry Agerkop overleden
Terry Agerkop, Surinaams taekwondoka, gitarist, componist en etnomusicoloog, is in Amsterdam overleden op vrijdag 20 september 2024. Hij werd bijna 85 jaar.
Terry Ronald Agerkop, geboren op 1 oktober 1939 in Paramaribo, kwam uit een gezin van vijf kinderen. Hij ging naar de Algemene Middelbare School (AMS), leerde gitaar spelen en gaf ook les, onder meer aan Suripop-winnaar Erik Refos. Vanaf 1963 studeerde Agerkop gitaar aan het Utrechts Conservatorium en hij behaalde hier in 1968 zijn muziekonderwijsakte A. In diezelfde tijd studeerden daar Herman van Veen en de pianist van de band Braak.
Terug in Suriname was hij in 1968 de oprichter van Hwarang do, de eerste formele school voor taekwondo in Suriname. De naam ontleende hij aan een groep vrijheidsstrijders uit het 10e-eeuwse Korea met de naam Hwarang. Toen hij in 1970 uit Suriname vertrok, droeg hij zijn school over aan zijn twee leerlingen Eric Lie en Frank Doelwijt. De taekondoka Frank Agerkop is zijn jongere broer. Ook na zijn terugkeer in Suriname bleef Terry Agerkop betrokken bij de taekwondosport.
Van 1968 tot 1971 werkte hij ook voor het Instituto Interamericano de Etnomusicología y Folklore (INIDEF) in Caracas, Venezuela. In 1969 was hij een maand lang voor een zomercursus en -concours in gitaarmuziek op de Universidad Central de Venezuela. Van 1971 tot 1972 studeerde hij etnomusicologie aan INIDEF. Ook componeerde hij muziekstukken, zoals voor de theaterstukken Frrrèk (1970) en Land te koop (1973) van Thea Doelwijt en Henk Tjon, en publiceerde hij over muziek in het dagblad Suriname en in De Vrije Stem.
Hij was de oprichter en van 1978 tot 1987 hoofd van de Afdeling Cultuurstudies van het Surinaamse Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling. Tussendoor was hij twee maanden in Accra in Ghana voor een studie etnomusicologie bij professor Nketia. Vervolgens doceerde hij van 1987 tot 1988 etnomusicologie aan de muziekschool van Brasilia en studeerde hij van 1989 tot 1991 muziekwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. In 1992 had hij voor INIDEF de leiding over de afdeling Etnomusicologie.
Agerkop was bijna zestig jaar toen hij in 1997 begon met een promotieonderzoek. In 2001 promoveerde hij aan de Universiteit van Brasilia op het proefschrift Seketi. Poetic and musical eloquence among the Saramaka Maroons from Suriname. Terry Agerkop was een groot kenner van de drumritmen en dansen van de Marrons. In Piet Bolwerk, hoeder van cultuurhistorie op twee continenten vertelt Piet Bolwerk, voormalig directeur van het Surinaams Museum, hoe Agerkop in 1970 verwelkomd werd in het dorp Goejaba van de Saramaka aan de Boven-Suriname voor het bijwonen en vastleggen van een Kromanti ritueel. Daarbij wordt de uit Afrika overgeleverde Geest van het element Lucht aangeroepen. De contacten en de reis werden voor hem verzorgd door Piet Bolwerk. De tocht naar Goejaba over het Brokopondo Stuwmeer en de Boven-Surinamerivier duurde destijds drie dagen.
Rudi van Els schrijft in The Academic Journal of Suriname: “Wat is het unieke van het werk van Terry? Zijn thesis over Samaaca Drum (Agerkop, 2001) (Agerkop & Egger, 2021) en de manier waarop hij de Saramacas in zijn werk betrekt en de grani geeft is uniek. Restitutie en erkenning van traditionele kennis komen nu pas op de agenda van wetenschappelijk onderzoek. Dit zien wij terug in alles wat Terry heeft gedaan en nog doet. Dat zien wij nu ook in zijn andere activiteiten met Yoga, Meditatie en Tai Chi. Hij verdiept zich in de materie, bestudeert en brengt het in de praktijk. Wij kunnen hiervan veel leren.”
De laatste vijftien jaren van zijn leven bracht Terry Agerkop in Amsterdam door.
[Toevoeging 28-8-2024: Hij was geruime tijd ziek en leed aan dementie.]
MvK
Zie ook Jack Menke, ‘Bij het heengaan van Terry Agerkop: Vernieuwer, intellectueel en allrounder’, in Starnieuws, 23 september 2024.