blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: schrijverspositie

Ana Menéndez – The future of narrative (2)

Vandaag, woensdag 6 april, geeft de Cubaans-Amerikaanse auteur Ana Menéndez de Tweede Cola Debrotlezing in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. In The Poets and Writer’s Magazine, May-June 2009, verscheen een tekst die zij in 2008 met regelmaat in Egypte heeft gepresenteerd, ‘The future of narrative’; we plaatsen die hier in afleveringen, gisteren de eerste, vandaag aflevering 2.

by Ana Menéndez

Like the invention of the alphabet and the printing press before it, the Internet has revolutionized the way we tell stories. And like both previous inventions, it has sent the old guard into a funk.

Socrates was among those who thought writing was a dangerous fad. He warned that those who acquired the ability would stop exercising their memory and would become forgetful. Students would be inundated with information and would become “filled with the conceit of wisdom instead of real wisdom and be a burden to society.”

Martin Luther, himself a prolific writer, despaired of the printing press barely 100 years after its invention: “The multitude of books is a great evil. There is no limit to this fever for writing; every one must be an author; some out of vanity, to acquire celebrity and raise up a name, others for the sake of mere gain.”

Socrates and Martin Luther were right in their own ways. The written word did erode memory. Where the ancients could memorize entire epics, we in the 21st Century are hard-pressed to remember our PIN numbers.

And when Joe the Plumber gets a book contract it’s tempting to see Martin Luther as the prophet of our literary apocalypse.

But the nature of innovation is rarely neutral. It taketh away, but it also giveth. The invention of the alphabet did not do away with oral instruction – it’s still a crucial part of education. And oral story-telling persists around our dinner tables, in our jokes, and in what I’m doing here today. The alphabet did not replace memory; only added another tool to its arsenal. In its early years, writing came to be seen as a kind of magic, but its most enduring effect was more prosaic: the establishment of a record. “When the thousands of mysterious Sumerian tablets were translated, they seemed to be business records,” writes Jack Gilbert in the sublime, The Forgotten Dialect of the Heart.

Likewise, the printing press did not do away with hand-written communication. Lovers still wrote scented letters to one another, students still took notes. What the press did usher in was a concurrent revolution in the sciences: suddenly knowledge could be shared very quickly, cheaply, and accurately. The new technology also helped create new concepts such as chapters, indexes and – perhaps its most morally ambiguous achievement: The Author.

Now it’s our turn to live a new revolution. In a much quoted essay in the Atlantic Monthly last year, Nicholas Carr wrote about the internet and its discontents. While bashfully admitting that he may be just one in a long line of curmudgeonly (though highly intelligent) skeptics like Socrates, Carr nonetheless can’t help but be depressed about the state of communications in 2008. “The Net seems to be chipping away my capacity for concentration and contemplation,” he wrote in the cheekily titled “Is Google Making Us Stupid?” Then, proving that Google – whatever its darker workings — had not eroded his fine talent for vivid metaphor, Carr added: ”Once I was a scuba diver in the sea of words. Now I zip along the surface like a guy on a jet ski.”

Carr quotes Maryanne Wolf, a development psychologist who worries that the disjointed and shallow nature of internet writing may be “weakening our capacity for the kind of deep reading that emerged with the printing press.” (A positive outcome of the technology that Martin Luther apparently did not foresee). An earlier essay in The New Yorker also raised concerns about the ways that internet reading may be affecting complex cognitive abilities developed through reading more sophisticated and involved texts such as books and, presumably, The New Yorker magazine.

These are real concerns. Cognitive science has revealed a human brain notable for its plasticity. It is not unreasonable to speculate that the internet not only shapes itself to the mind, but shapes the mind to itself. Whether the net effect is negative or positive we can’t know now, and anyway it’s a moot point. The internet is here to stay and we’re stuck with whatever furniture arrangement it undertakes inside our heads.

The internet will take away. What will it give?

[voor vervolg, klik hier]

Ana Menéndez – The future of narrative (1)

Morgen, woensdag 6 april, geeft de Cubaans-Amerikaanse auteur Ana Menéndez de Tweede Cola Debrotlezing in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. In The Poets and Writer’s Magazine, May-June 2009, verscheen een tekst die zij in 2008 met regelmaat in Egypte heeft gepresenteerd, ‘The future of narrative’; we plaatsen die hier in 4 afleveringen.

by Ana Menéndez

There’s a story I like to tell about a story Umberto Eco tells that tells us everything we need to know about story.

It starts with 40,000 tons of nuclear waste sitting in temporary storage in the United States. That much regular garbage is daunting enough. That much hot garbage presents a major technical and ethical dilemma. The government doesn’t know quite what to do with it.

Some years ago, The Department of Energy proposed burying the radioactive waste under Yucca Mountain in Nevada. But even if they could persuade the public that the material would pose no hazard in the immediate future, scientists still had to ensure that the material would pose no hazard into the distant future: The garbage would be radioactive and deadly for the next 10,000 years. How to warn future generations to stay away from the mountain?

As Eco writes in The Search for The Perfect Language, the linguist Thomas A. Sebeok was hired in 1981 by the office of Nuclear Waste Isolation to come up with a solution.
Sebeok immediately ruled out any kind of written warning. There was no permanent language to warn human beings 10,000 years into the future to “Keep Out.” Words are abstract things, deeply rooted in the contemporary and dependent on context to transmit meaning. Just a few generations after the last Pharaoh, the knowledge of hieroglyphic writing had disappeared.

Sebeok ruled out other forms of permanent communication: noise and electrical signals needed a power supply; smells don’t last; and ideograms, like words, lose their meaning over time.

The only solution Sebeok could offer was for the U.S. to establish a kind of “Atomic Priesthood” — a select group of scientists aided by legend-makers whose job it would be to transmit the warning of the deadly waste from generation to generation through story-telling. Over time, the mechanics of the message would surely change, time and culture shaping the translation. But the meaning – Danger – would be preserved and transmitted as taboo from the distant past.

The Atomic Priesthood never came to be. And the Department of Energy is still battling environmentalists over the issue of nuclear waste disposal. What remains of that story is the enduring nature of story-telling itself.

[klik hier voor het vervolg]

Hoe het allemaal begon

door Gerrit Komrij

In de computerwereld veroudert alles met adembenemende snelheid. Een apparaat van tien jaar geleden oogt antiquarischer dan grootvaders klok. Het luipaardschortje van Tarzan blijft langer in de mode dan een willekeurig webdesign. Een Dorische zuil is hipper dan een ponskaart. In 1984 verhuisde ik naar Portugal. Dat heette ook in de jaren tachtig allang geen emigreren meer, dat heette buiten de stad gaan wonen. Portugal was voor het laatst een ver land geweest in zwart-witfilms uit de jaren vijftig. Snikkend zag je paartjes op het Gare du Nord afscheid nemen, de Portugese gastarbeider die in Parijs achterbleef en het meisje dat terug moest naar haar dorp in de Alentejo. Wel had je in de jaren tachtig nog de gulden en de elektrische schrijfmachine, bewijzen dat buiten de computerwereld ook dingen verouderen. De computer fascineerde me, maar je kon er niet bij. Vrienden hadden er op hun werk mee te maken, met die knipperende tankgevaarten die geweldige dingen konden. Schaken en zelfs systeemkaartjes bijhouden. Begin jaren tachtig probeerden ze voor het eerst iets computerachtigs voor de thuiszitters te introduceren. Ik zie me nog klooien met de Commodore en de ZX Spectrum van Sinclair. Het erotische rubber van de toetsen. De eerste zwemmerige kleuren. Basic, het nieuwe Esperanto. Met open mond bleef je in de weer om het ding steeds opnieuw bijna niets te laten uitvoeren. Nu ja, een potje tennissen. Bij Vroom & Dreesmann ging je kijken naar het nieuwste model. Als de verkoper uit de buurt was streek je even met je hand over het toetsenbord. Oei, dat voelde lekker aan. ’t Leek eerst niet zeker of het wel zou lukken, dat populariseren van de computer. ’t Bleef een warenhuisproduct. Alleen halvegaren liepen er warm voor. En ik was er daar eentje van. In het warenhuis werd ik heen en weer geslingerd tussen hebzucht, vermengd met een hevig avant-gardegevoel, en het besef: wat moet ik ermee? Een balletje slaan, klok kijken, worteltrekken, een mannetje neerschieten, dat kon je ook elders. Ik was niet geïnteresseerd in tennissen, ik wilde tekst. Ik wilde schuiven met letters. Er doken nieuwe modelletjes op die zinnen op het scherm produceerden. Op je televisiescherm dan. En van schuiven was nog geen sprake. In de week voor mijn verhuizing besloot ik de best beschikbare computer te kopen. State of the art. Ik vertrok tenslotte naar het meest geïsoleerde deel van Europa en ik wilde voorgoed ondergronds. Het nieuwste en het beste, dat zou het langst meegaan. Ik kocht bij een specialist, iemand die het had aangedurfd in de buurt van de Admiraal de Ruyterweg een heuse computershop te beginnen, een opklapbare Epson PX-8. Een verdomd vroeg voorlopertje van de laptop, als je het goed bekijkt. ’t Ding had een lcd-scherm, zo groot als een brievenbus. Je kon je werk opslaan op een mini-cassettebandje. Het werkgeheugen was 64 KB. De verkoper vertelde me dat dit overeenkwam met net zoveel tekst als er op twaalf A-viertjes kon! Er klonk trots in zijn stem. Je kon, o wonder, woorden cursiveren en dan zag je ze ook cursief. Een kwartier hobbelde het cassettebandje voort als je zover was dat je een alinea kon opslaan. Het ding kostte, omgerekend, vijf-en-een-half duizend euro. In Portugal stond het te glimmen in de pronkkamer. Ik was op de maan geland en in mijn middeleeuwse entourage stond daar een hightech mirakel. Twaalf A-viertjes in een juwelendoos. Het was de eerste computer in het dorp. Dagenlang trok een stoet van dorpelingen voorbij, pet in de hand. Vrouwen sloegen een kruisje als ze dicht bij het ding kwamen. In hetzelfde jaar werd de generatie geboren die zou opgroeien met computers.

Gerrit Komrij (Winterswijk, 30 maart 1944) is een Nederlands dichter, schrijver, vertaler, criticus, polemist en toneelschrijver. Hij was van 2000 tot 2004 de Dichter des Vaderlands. Voor nrc.nl blogt Komrij over zijn digitale leven.

[van nrc.nl, 10 maart 2011]

 

Nieuw self publishing platform

Mijnbestseller.nl, een nieuw online self publishing concept, stelt vanaf nu elke schrijver in staat zijn eigen boek te publiceren en te promoten. Het kan kosteloos en kan de auteur ongekend hoge royalties opleveren. “De boekenwereld staat aan de vooravond van een geweldige revolutie, die te vergelijken is met dat wat de muziekwereld is overkomen”, stelt Peter Paul van Bekkum, oprichter van mijnbestseller.nl en onder andere oud-directeur van het Eindhovens Dagblad. “Printing on demand maakt het mogelijk dat iedereen een boek kan publiceren, zoekmachines en social media marketing zorgen ervoor dat je boek gevonden èn verkocht wordt”, aldus Van Bekkum.

Mijnbestseller.nl ondersteunt de schrijver volledig bij het publiceren van zijn boek. “Alles wat nodig is om je boek te publiceren verzorgen wij”, stelt Robert Bosma, mede-oprichter en onder andere oud-manager online-strategie van Wegener . “Denk hierbij aan het reviewen van het script, de opmaak, isbn, de benodigde publicatiegegevens, de coveropmaak, etc”, aldus Bosma. Het is uiterst gemakkelijk in gebruik: wanneer bijvoorbeeld het script al klaar is, is het boek binnen één uur te publiceren. Mijnbesteller.nl is een zogenaamd ‘open platform’, waarbij de schrijver niet is gebonden aan contracten. Een e-boek behoort vanzelfsprekend tot de mogelijkheden.

Mijnbestseller.nl kent daarnaast een hoog percentage aan royalties toe aan de schrijver die zelf zijn prijs, en dus zijn marge, bepaalt. Deze royalties variëren tussen 25 – 60 % van de bruto verkoopprijs. “Bij het traditionele uitgeefmodel gaan de marges voornamelijk naar de verkoopkanalen en de uitgevers en gaat slechts 7 – 12 % naar de schrijvers. Dit model wankelt”, aldus Van Bekkum.

Mijnbestseller.nl biedt de schrijver een scala aan promotie- en verkoopmogelijkheden, van hypermoderne tot traditionele. Zo krijgen schrijvers standaard een webpagina, widgets ten behoeve van social media platforms zoals Facebook, LinkedIn en Hyves, kunnen ze tweets uit laten gaan en wordt binnenkort een affiliate verkoopmodule operationeel. Ook aan de meer traditionele marketing is gedacht, zoals persberichten, persoonlijke visitekaartjes, flyers en verkoop via bestaande verkoopkanalen zoals Bol.com en alle fysieke boekhandels. Nieuwe marketing mogelijkheden zijn continu in ontwikkeling.

Mijnbestseller.nl is geschikt voor iedere schrijver. Het wil alle schrijvers in staat stellen hun verhaal te vertellen: van thriller tot roman, van gedichtenbundel tot chicklit. Voor gearriveerde schrijvers zijn de hoge royalties aantrekkelijk, voor de grote groep amateurschrijvers tellen het gemak, de snelheid en het feit dat het kosteloos is.[Bron: InCT ezine, 9 maart 2011]

E-boeken: steeds meer piratenedities

Geschokt was David Carnoy, verontrust, maar ook een beetje trots, dat zijn e-boek aangeboden werd in een pirateneditie. Want zover is het inmiddels, leren we uit zijn verhaal: elk e-boek kan blijkbaar gekraakt worden en aangeboden als losse editie, of onderdeel van een groot pakket.

Is dat erg? Ach, het valt wel mee, zo bedacht Carnoy. “Het kan nooit over veel geld gaan, zeker niet omdat mijn huidige e-boek $3.99 kost, waardoor ik maar 50 cent per boek overhoudt na aftrek van de kosten van de uitgever, de e-boekverkoper en de agent. Al zou ik 200 e-boeken mislopen, dan gaat het nog maar om honderd dollar.”

Maar dat was niet datgene wat Carnoy zo shockeerde: eerder het idee dat je in een paar uurtjes downloaden een bibliotheek van 2500 kwaliteits-eboeken kunt downloaden. “Al kost zo’n boek €4 dan heb je toch een winst van 10.000 dollar.”

[Bron klik hier]

Hemayel herdacht met cursus

Willemstad – Om het gedachtegoed en de inspirerende impact die de onlangs overleden jonge dichter Hemayel Martina (24 oktober 1990 – 29 januari 2011) bij velen op Curaçao maar vooral bij jongeren achterliet een stem te geven, zal binnenkort begonnen worden met een nieuw project voor jongeren: Siklo Hemayel. Dit project zal jongeren de gelegenheid bieden om gratis cursussen te kunnen volgen in schrijven (poëzie en korte verhalen), in de schilderkunst en in muziek.

Siklo Hemayel is ontstaan uit een samenwerking tussen het ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning, de Openbare Bibliotheek, de stichting Arte Palabra en Kas di Kultura. Het initiatief om de Hemayel cyclus voor jongeren te beginnen werd tijdens een bijeenkomst georganiseerd voor het personeel van het ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning bekendgemaakt. Hemayels vader was er aanwezig om het geheel te begeleiden en kreeg een schilderij overhandigd, namens alle deelnemende instanties, dat symbool staat voor de implementatie van Siklo Hemayel voor jongeren.

[uit Antilliaans Dagblad, 22 februari 2011]

Klik hier voor een interview met Hemayale Martina

“Ik ben niet in jouw gelul geïnteresseerd”

Een avond over het schrijversinterview

“Dit is geen vraaggesprek, dit is een vertelgesprek van mijn kant,” zei een norse Willem Frederik Hermans ooit tegen een verbaasde Adriaan van Dis. Schrijversinterviews, vooral interviews op tv, zijn vaak bepalend voor het beeld dat het publiek van een schrijver heeft. Hoewel auteurs als Hermans een hekel hebben aan vraaggesprekken, maken anderen er handig gebruik van. Voor zowel literatuurwetenschappers als een breder lezerspubliek bieden interviews vaak houvast bij het interpreteren van literaire teksten.

read on…

Nieuwe site recenseert enkel Nederlandstalige debuten

Een nieuwe site gaat zich uitsluitend toeleggen op recensies van Nederlandstalige literaire debuten. Literaire debuten.nl is een initiatief van Erik de Vries en Hans Vervoort, allebei met een lange staat van dienst als recensent. “De literaire boekenmarkt is sterk gericht op bestsellers, waardoor debuten minder kans maken op een goede positionering in de schappen van de boekhandel”, schrijft het duo.

[Lees hier verder]

Commissie Toezicht Muziekauteursrecht treedt naar buiten

Wanneer met een muziekshow na belasting een bedrag van 20.000 SRD is verdiend, gaat een vastgesteld deel daarvan naar de betreffende muziekauteur. Is in de show voor maximaal een derde deel van de tijd gebruik gemaakt van beschermd muziekrepertoire, dan komt dit op 4 procent, oftewel 800 SRD. Gaat het om tweederde van de show dan moet 6 procent worden afgestaan. Bestaat de show voor meer dan tweederde deel uit muziek waarvan de rechten zijn beschermd, dan wordt het 8 procent.

read on…

Platform voor Surinaamse podiumkunsten op komst

Suriname krijgt binnenkort een platform voor podiumkunsten om het cultuurbelang van de sector beter te kunnen uitdragen. Dit voornemen is vandaag gepresenteerd tijdens een bijeenkomst op het directoraat Cultuur van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (Minov).

Tot de initiatiefnemers behoort Marlène Lie-A-Ling van dans- en balletschool Marlène. Volgens Lie-A-Ling kan een land zich door culturele uitingen het beste presenteren in het buitenland. “Een mooie dansuitvoering blijft een tijdje in gedachten en kan je in je hart treffen. Hetzelfde geldt voor toneel. In Suriname hebben we zoveel aan cultuur te bieden. Daar moeten we veel meer gebruik van maken en nu is het zaak om de krachten zo veel mogelijk te bundelen.”

Het is de bedoeling dat het platform zich op scholen gaat manifesteren en zich in de Caribische regio presenteert. Door eenheid te brengen binnen de podiumkunsten zijn betere resultaten te behalen. Vooral voor de Surinaamse danswereld moet het platform een stimulans betekenen.

Voor het platform worden alle belanghebbende organisaties benaderd. Ook de overheid heeft hierin een belangrijke rol te vervullen. Stanley Sidoel, onderdirecteur Cultuur bij het Minov, staat alvast vierkant achter het nieuwe platform: “Wij vinden dit een prima initiatief dat we van harte zullen ondersteunen.”

[uit Starnieuws, 4 januari 2011]

De Vrije Schrijver in 2015: een goed verhaal over geld

Hoe kun je als schrijver of publicist profiteren van de nieuwste technische ontwikkelingen?
Hoe belangrijk wordt de markt voor e-books en wat valt ermee te verdienen?
Hoe kun je zónder uitgever een publiek interesseren in jouw werk?
Is het werkelijk zinvol om jezelf neer te zetten als een merk?

De signalen zijn soms tegenstrijdig. Dankzij e-readers, tablets, apps en wiki’s is het bereiken van een publiek makkelijker dan ooit. Tegelijkertijd zien uitgevers zich genoodzaakt om titels te schrappen. Op 4 februari zetten de FreeLancers Associatie en Vereniging van Letterkundigen de feiten op een rij in het symposium: ‘De Vrije Schrijver in 2015: een goed verhaal over geld’.

Hoe verdienen we in 2015 ons geld? Die vraag wordt beantwoord aan de hand van betrouwbare cijfers en concrete verhalen. Zo onthult uitgever Oscar Kneppers (onder meer Bright) de succesfactoren van hedendaagse tijdschriften. Patrick van der Pijl vertelt hoe je zonder eigen middelen een boek in de winkel kunt brengen. Met enkele enthousiastelingen ontwikkelde hij een peperduur (180.000 euro), fraai verzorgd boek waar geen uitgever zich aan durfde te wagen. Dat was zo’n succes dat uitgevers zich alsnog aandienden. Oscar Voskuil, zaakwaarnemer van Saskia Noort, schetst wat een auteur zélf zou moeten doen omdat uitgevers het laten afweten. In het middagprogramma vertellen ervaringdeskundigen onder meer over ondernemen met multimedia, geld verdienen met e-books en wordt er gebrainstormd over verdienmodellen. Kijk voor het volledige programma op de website: www.goedverhaalovergeld.nl

Na dit symposium weet je…
• Hoe de mediawereld er in 2015 uitziet
• Wat je van de muziekindustrie kunt leren
• Dat de toekomst van het tijdschrift niet op losse schroeven staat
• Hoe je kunt verdienen aan e-books
• Dat je als schrijver een merk kunt zijn
• Welke boeken wel en niet verkopen
• En natuurlijk nog veel meer!

Datum: 4 februari 2011
Tijd: 10.00 – 18.00 (inloop 09.30)
Locatie: Pakhuis de Zwijger, Piet Heinkade 179 in Amsterdam
Inbegrepen: koffie/thee, lunch en een afsluitende borrel
Toegangsprijs: € 30,- voor leden van de VSenV (de overkoepelende organisatie van de FLA en de VvL) en € 90,- voor niet-leden. N.B. niet-leden die voldoen aan de verenigingsvoorwaarden en lid willen worden, ontvangen op basis van hun deelname aan het symposium een korting van € 50,- op hun lidmaatschap bij de FLA of VvL!
Aanmelden: meld je aan via de site http://www.goedverhaalovergeld.nl/ of per e-mail via bureaumedewerker Ellis de Rover (fla@vsenv.nl).

Suriname Piratenstaat


Hebben we juist de lafhartige lijfelijke aanval van Rabin Achaibersingh, directeur van Hardcore Entertainment Suriname, op Prim Ramlal, voorzitter van de Stichting Auteursrechten Suriname (Sasur), tijdens een bemiddelingshoorzitting ten overstaan van de door het ministerie van Justitie en Politie (JusPol) ingestelde Commissie van Toezicht (CvT) op deze muziekauteursrechten organisatie te verwerken gekregen[*], dan moeten we een paar dagen later daar overheen ook nog eens van minister Soewarto Moestadja van Binnenlandse Zaken (BiZa) te horen krijgen “dat Sasur een maatschappelijk probleem begint te worden wegens gebrek aan vertrouwen binnen haar eigen werkveld”! De minister had moeten zeggen: “wegens gebrek aan ondersteuning, ja zelfs door regelrechte en actieve ondermijning van de zijde van de overheid”.

Wat is Sasur?
Sasur is de Surinaamse muziekauteursrechtenorganisatie die een licentie heeft gekregen van de Surinaamse minister van Justitie en Politie ter naleving van de wet op Auteursrechten. Door auteurs te beschermen en de naleving van bestaande verdragen en wetten af te dwingen zal Suriname niet alleen méér internationale erkenning genieten, maar zullen onze Surinaamse auteurs eindelijk de hun rechtmatige toekomende revenuën genieten die bescherming van auteursrechten met zich meebrengt. Alhoewel Suriname sedert 1913 over een wet Auteursrecht beschikt en ook twee internationale verdragen ter zake heeft getekend om het auteursrecht te beschermen, is er tot nu toe niets gebeurd op dit gebied. In het Caraïbisch gebied zijn Suriname en Haïti de enig overgebleven ‘Pirates of the Caribbean’, staten die nog steeds tolereren dat alle auteursrechten met voeten worden getreden. Gelet op de internationale ontwikkelingen zou de Surinaamse overheid moeten voorkomen op de vingers te worden getikt door de internationale instellingen waaraan zij zich door ratificatie van de eerdergenoemde verdragen heeft gecommitteerd. Niets is echter minder waar. Door de jaren heen hebben Surinaamse auteurs door het volledig ontbreken van bescherming continu te kampen met inbreuk op hun rechten.

In januari 2001 werd daarom het initiatief genomen om de Stichting Auteursrechten Suriname in het leven te roepen, teneinde de belangen van rechthebbenden op muziekauteursrechten te behartigen en de exploitatie van het muziekauteursrecht in Suriname te introduceren. Na al het nodige voorwerk te hebben verricht, werd op 26 mei 2004 de Stichting Auteursrechten Suriname (Sasur) opgericht om te bemiddelen inzake het muziekauteursrecht en om voorzieningen te treffen om muziekcriminaliteit en muziekpiraterij tegen te gaan.

(Altijd is Kortjakje…)

Rechtsvorm en organisatie Sasur
Voornamelijk omdat het wettelijk verplicht is een rechtspersoonlijkheid bezittende organisatie zonder winstoogmerk te zijn, heeft Sasur als rechtsvorm gekozen voor die van een stichting. Deze rechtsvorm biedt ruimere mogelijkheden voor toezicht van de zijde van de overheid, die verder gaan dan bijvoorbeeld bij een vereniging of een naamloze vennootschap, waar de leden respectievelijk de aandeelhouders het voornamelijk voor het zeggen hebben. Zo bezitten in Nederland de meeste auteursrechtenorganisaties de rechtsvorm van een stichting, terwijl de hierop een uitzondering vormende zusterorganisatie BumaStemra momenteel overweegt zichzelf te transformeren tot een stichting.

Het bestuur van Sasur bestaat uitsluitend uit componisten, tekstschrijvers en uitgevers van muziek, waarbinnen ook niemand anders mag worden toegelaten. Aangezien Sasur nog in de ontwikkelingsfase verkeert moeten binnenkort aanpassingen in statuten en bestuurssamenstelling plaatsvinden. Deze aanpassingen voorzien onder andere in een bestuursuitbreiding van 5 naar 7 leden. De nieuwe, uitgebreide statuten liggen klaar en zullen binnenkort in werking treden. Sasur is vanaf 1 juni 2006 lid van de Confédération Internationale des Sociétés d’Auteurs et Compositeurs International Confederation of Societies of Authors and Composers (Cisac), de wereldfederatie van auteursrechtenorganisaties met zetel in Parijs. De nieuwe statuten zijn met goedkeuring van Cisac tot stand gekomen.

Het bureau van Sasur is belast met de uitvoering van alle dagelijkse activiteiten en uitvoerende taken en mag niet alleen niet afwijken van de voor auteursrechtenorganisaties vastgestelde wettelijke richtlijnen, maar ook niet van de door Cisac vastgestelde richtlijnen, wil zij het wereldmuziekrepertoire mogen blijven beheren ten behoeve van zowel de lokale als de internationale muziekgebruikers én de overheid.

Sasur, die in mei 2005 van de overheid de licentie verkreeg om op te treden als bemiddelingsbedrijf conform de wet, staakte zo’n drie jaar geleden haar inningactiviteiten op verzoek van de vice-president, nadat muziekgebruikers in opstand waren gekomen en daarom hadden verzocht. Hierna werd de wetgeving aangescherpt en werd een aan de minister verantwoording verschuldigde Commissie van Toezicht (CvT) in het leven geroepen om er streng op toe te zien dat een en ander correct verloopt. Door de CvT is in samenspraak met JusPol recent toestemming verleend aan Sasur om de royaltyheffingen te hervatten. De commissie heeft gekozen voor een gefaseerde aanpak, waarbij met ingang van 1 augustus 2010 de organisatoren van live evenementen verplicht zijn aan de royalty-betaalplicht te voldoen. Vervolgens komen binnenkort de radio- en televisiestations aan de beurt.

Sasur genoodzaakt oorlog te voeren op twee fronten
Tegen de hierboven geschetste achtergrond is het bijzonder triest te moeten constateren dat Sasur met de rug tegen de muur staat en is gedwongen oorlog te voeren op twee fronten: niet alleen tegen de ondernemers die verbolgen zijn en het niet pikken dat zij in hun lucratieve piraterij worden gedwarsboomd, maar nu ook tegen de overheid die weigert de consequenties uit haar eigen daden te accepteren.

Het begon allemaal met het verzet van de mediabazen, die hun dubieuze handel zagen bedreigd. Een van de koplopers was en is Werner Duttenhofer, directeur/eigenaar van Radio 10, die zich niet schaamde om uit te roepen: “Auteursrechten, wat is dat?” Dezelfde Duttenhofer spreekt reclameteksten in – en krijgt er ‘uiteraard’ auteursrechten voor betaald – voor CD-handelaren als Boombox en Disco Amigo, die schaamteloos en à la dol muziek in de handel brengen zonder ook maar één cent aan auteursrechten te betalen. Deze dubieuze ‘belanghebbenden’ (hier ‘stakeholders’ geheten) groepeerden zich en vormen een sterke lobby om Sasur de voet dwars te zetten.

De eerste regeringsfunctionaris die door de knieën ging was voormalig vice-president Sardjoe, die Sasur ‘on hold’ zette, de volgende was minister van JusPol Santhoki, die na aanscherping van de wet en instelling van een Commissie van Toezicht aan het eind van zijn bewind Sasur het groene licht gaf. Niet dat dat veel mocht baten, want nadat ook de nieuwe vp Ameerali -na zijn oor gewillig te hebben geleend aan genoemde lobby- zich ermee had bemoeid, werd Sasur opnieuw ‘on hold’ gezet, nu door Misiedjan, de nieuwe minister van JusPol. Kennelijk heeft deze echter geen ander voorwendsel meer kunnen vinden om de zaak nog langer te traineren, zodat Sasur dan eindelijk haar werkzaamheden heeft kunnen hervatten.

Nu wreekt zich het volledig gebrek aan saamhorigheid en samenwerking binnen de nieuwe regering, die het mogelijk maakt dat minister Moestadja van BiZa –in plaats van zijn collega van JusPol te ondersteunen en daadwerkelijk te helpen – publiekelijk uitroept “dat Sasur een maatschappelijk probleem begint te worden binnen haar eigen werkveld”. Welk een gotspe, niet Sasur maar de regering begint een maatschappelijk probleem te worden binnen haar eigen werkveld door openlijk de eigen wetgeving te ondermijnen! Steeds opnieuw laten hoge overheidsfunctionarissen hun oren hangen naar al die huilende royalty-plichtigen, die klagen dat ze failliet gaan en dat hun werknemers op straat komen te staan. Bang om daarvoor te worden nagewezen en zeer waarschijnlijk méér nog omdat zij zelf ook ergens stakeholder zijn, gaan ze meehuilen met de wolven in het bos. Het zou niet verwonderlijk zijn als Moestadja belangen bleek te hebben bij de illegale productie en verkoop van al die Javaanse muziek die ons land tegenwoordig overspoelt.

Het enige dat Moestadja als bewijs voor zijn stelling kon of wilde aanvoeren was het feit dat Sasur-voorzitter Prim Ramlal en Sasur-directeur Madhavie Gangapersad een echtpaar vormen, “wat maakt dat er nog minder vertrouwen is”, aldus de minister. Moestadja zegt “dat de regering de zaken nu heeft aangehoord en uiteindelijk toch met een besluit moet komen”. Hoezo “eindelijk toch met een besluit moet komen”? Dat besluit ligt al sinds 1913 vast in de wet, dus de enig overgebleven mogelijkheid is dan om die wet ongedaan te maken. Mocht dat gebeuren dan is Suriname teruggevallen in het stenen tijdperk, toen de intellectuele eigendom vogelvrij was.

Het is een niet te accepteren maatschappelijke misstand dat hooggeplaatste regeringsfunctionarissen als Moestadja zich straffeloos kunnen permitteren het kannibaliseren van intellectuele eigendom actief te bevorderen.

[*] zie mijn blog “Zo lost men auteursrechtelijke zaken op in Suriname” van 15 december j.l. op deze site.

Naschrift van de auteur
Dit artikel zal een dezer dagen waarschijnlijk geplaatst worden in het Surinaamse ochtendblad de Ware Tijd. Bij mijn aanbiedingsbrief heb ik aan de redactie gevraagd mijn verhaal in breder perspectief te plaatsen, dit met de navolgende argumentatie die ik u niet wil onthouden.

In het geval van Sasur gaat het om muziekauteursrechten, maar daartoe beperkt het zich niet, ook het geschreven en gedrukte woord wordt zwaar gekannibaliseerd, getuige het feit bijvoorbeeld dat de Anton de Kom Universiteit haar studenten voor studieboeken verwijst naar de copyshop in plaats van naar de boekhandel, omdat dat boek bij de copyshop een stuk voordeliger is: wat een wonder als je geen auteursrechten betaalt!

Ondertussen zijn complete bedrijven ontstaan, die zwaar geïnvesteerd hebben in professionele apparatuur om CD’s te persen, boeken te kopiëren, merkkleding te fabriceren, kortom, je kunt het zo gek niet opnoemen of het is er, alles volstrekt illegaal. We hoeven de Chinezen niets meer te verwijten, we hebben hier ons eigen ‘klein China’ laten ontstaan.

Het gaat dus veel verder dan enkel het muziekauteursrecht. Het is een inmiddels ingekankerde maatschappelijke misstand, die daarbij nog eens van overheidswege wordt gestimuleerd. De maatschappelijke relevantie is dan ook de reden dat ik bij u niet alleen op plaatsing wil aandringen, maar is tevens de reden waarom ik u wil verzoeken met uw hoofdredactioneel commentaar hier op in te haken.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter