blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Mampier Edgar

Niemand gelukkig met besluit Krijgsraad

door Edgar Mampier  

Géén van de talloze reacties op het besluit van de Krijgsraad gister om de bal terug te spelen naar het Openbaar Ministerie (OM) heeft mijn teleurstelling van direct na die uitspraak kunnen weerleggen, zowel vriend als vijand, in het binnenland zowel als in het buitenland, zijn eenduidig in hun oordeel: de Krijgsraad had een beslissing moeten nemen: ófwel het OM niet ontvankelijk verklaren, óf het OM niet niet ontvankelijk verklaren.

Binnenland

Irvin Kanhai, raadsman van hoofdverdachte Desi Bouterse, vindt het besluit van de Krijgsraad “een nietszeggende, slechte beslissing”. Volgens hem komt het besluit neer op een instructie die is gegeven aan het OM om te gaan onderzoeken of met de Amnestiewet inmenging in het strafproces heeft plaatsgevonden. Wat het OM moet doen en hoe, is voor Kanhai nog totaal duister. Advocaat Frank Truideman van de decembermoordenverdachten is geschokt en teleurgesteld over het besluit van de Krijgsraad om de strafzaak te schorsen. Ze hadden een niet-ontvankelijkverklaring van het Openbaar Ministerie verwacht. “Met deze uitspraak zijn we nergens. Hierop hadden we niet geanticipeerd. We zijn gekomen voor een uitspraak ‘niet ontvankelijk of niet niet ontvankelijk’. Niets anders. Ik ben teleurgesteld”, zei Truideman. Nu gaan de raadslieden zich beraden of ze in hoger beroep gaan tegen het besluit van de Krijgsraad.

Ook de niet dan moddergevende spuit 11, medeverantwoordelijk NDP-lid bij de indiening van de amnestiewet Melvin Bouva, heeft zijn mening geventileerd. Hij vindt dat de Krijgsraad vrijdag na toetsing de amnestiewet had moeten uitvoeren, waardoor het proces zou zijn gestopt. Uiteraard is volgens hem het Nieuw Front de hoofdverantwoordelijke bij het ontstaan van de crisis waarin de rechtsstaat zich nu bevindt, omdat het NF in 20 jaar tijd geen kans heeft gezien een Constitutioneel Hof in het leven te roepen, zoals de grondwet dat beveelt. Volgens Bouva kan het geen inmenging zijn als het hoogste college van staat op basis van haar grondwettelijke bevoegdheid (artikel 72 lid f) een wet goedkeurt. Er ontbreekt een memorie van toelichting, waardoor volgens Bouva het moeilijk is om artikel 131 van de grondwet te interpreteren. In lid 3 van dit artikel staat “Elke inmenging inzake de opsporing en de vervolging in zaken bij de rechter aanhangig, is verboden.” Volgens Bouva wordt in artikel 131 lid 3 ‘feitelijke inmenging’ bedoeld ‘die buiten de regels van de grondwet of wet zou kunnen plaatsvinden’.

Ook jurist Jennifer van Dijk-Silos had verwacht dat de rechtbank auditeur-militair Roy Elgin niet ontvankelijk zou verklaren met als gevolg dat de al bijkans vijf jaren durende strafzaak direct zou eindigen. “Ik was er even stil van en daarna verbaasd, toen ik het besluit hoorde”, zegt ze. “Het tribunaal had een oordeel moeten vellen of de Amnestiewet toepasbaar was of niet. Het valt niet te rijmen”, zegt Van Dijk-Silos, “dat de Krijgsraad de wet wel toetst aan internationale verdragen, maar het wat betreft de Grondwet laat afweten en heeft gedemonstreerd geen ballen te hebben. De zaak is teruggekaatst naar het Openbaar Ministerie, die naar haar oordeel al een conclusie heeft gegeven over de materie.” “Je moet guts hebben om beslissingen te nemen waarbij grote delen van de samenleving op je nek zullen springen. Maar je moet het naar eer en geweten doen”, zegt Van Dijk-Silos. Ze heeft in zoverre gelijk dat ze zelf de guts heeft gehad onvoorwaardelijk de kant van de hoofdverdachte in het 8-december-proces te kiezen, daarbij niet belemmerd door menselijk inzicht en juridische kennis.

Buitenland

De Internationale Commissie van Juristen (ICJ) verklaart bij monde van waarnemer Jeff Handmaker bezorgd te zijn over de beslissing van de krijgsraad om het 8-december-proces op te schorten. Nu wordt het aan de auditeur militair overgelaten om antwoord te geven op de vraag of inmenging heeft plaatsgevonden in het proces dat bij de rechter in behandeling is. De ICJ zegt in een verklaring bezorgd te zijn over de beslissing van de krijgsraad, die de verantwoordelijkheid van zich afgeschoven heeft. Het Openbaar Ministerie moet zich nu uitlaten over deze kwestie. De krijgsraad heeft – zegt Handmaker in tegenstelling tot het door Bouva beweerde – geen oordeel geveld of de amnestiewet in strijd is met de grondwet. Dit leidt volgens Handmaker tot grote onzekerheid. Hij wijst erop dat volgens de grondwet en het internationaal recht de slachtoffers recht hebben op een eerlijke openbare behandeling van hun klacht, binnen een redelijk termijn. Er zijn aanwijzingen volgens Handmaker dat dit niet zal gebeuren. De moorden zijn ruim dertig jaar geleden gepleegd. Het proces is op 30 november 2007 begonnen. De ICJ roept nu een hogere rechtbank op om de beslissing van de krijgsraad te herzien en een besluit te nemen over de grondwettigheid van de amnestiewet.

Michail Wladimiroff verklaarde tijdens een uiteenzetting vrijdag bij de Vereniging Ons Suriname in Amsterdam: “Twee keer hoger beroep en dan is het gedaan voor Bouterse”, Hij was gisteren gastspreker bij de Vereniging Ons Suriname. Van daaruit werd de rechtszaak in Suriname via live Twitter-berichten van journalist Pieter van Maele gevolgd. De specialist in internationaal strafrecht voorspelt dat de auditeur-militair en de verdachten in appel gaan tegen toetsing van de Amnestiewet door de krijgsraad. Het Hof van Justitie zal dan drie rechters samenstellen die over het hoger beroep zullen beslissen. “Ik verwacht dat het hof op wat komma’s en punten na, mee zal gaan met de krijgsraad. En dus zal het proces daarna voortgang vinden.” Vervolgens komt de zaak weer bij de krijgsraad die dan een uitspraak zal doen. Tegen deze uitspraak kunnen het Openbaar Ministerie en/of de verdachten in hoger beroep. “Maar dit alles kan misschien jaren duren. Tegen die tijd is Bouterse misschien ook geen president. En dan worden zaken makkelijker.”  

Jurist Geert Jan Knoops, deskundige internationaal recht, laat via Radio Nederland Wereldomroep (RNW) weten de beslissing van de krijgsraad om het 8-december-proces op te schorten “redelijk verrassend” te vinden. Dat was volgens hem niet nodig, omdat de krijgsraad zelf de bevoegdheid had om nu de beslissing te nemen door te gaan. Knoops begrijpt niet goed waarom de Krijgsraad de bal nu weer bij het OM heeft gelegd. “Er lag al een voorstel van het OM.” Als het OM straks met het advies komt om het proces te stoppen vanwege de amnestiewet, dan kan de krijgsraad alsnog beslissen door te gaan. “Men had nu de knoop kunnen doorhakken.” De rechters hebben een merkwaardige redenering gevolgd, vindt Knoops. De grondwet bepaalt dat in lopende strafzaken inmenging niet is toegestaan. “Daaruit volgt de juridische consequentie dat het niet relevant is wat er met de amnestiewet gebeurt.” Volgens de hoogleraar strafrecht had het proces eerst afgemaakt moeten worden, waarna eventueel later pas de gevolgen van de amnestie bekeken hadden moeten worden. De rol van de auditeur militair, die nu moet toetsen of de amnestiewet binnen de grondwet past, kan weinig meer doen. “Hij is niet bevoegd een constitutioneel hof op te zetten.” En verder heeft hij al een voorstel gedaan, namelijk dat er zo’n hof moet komen. “De militaire krijgsraad had dat wel of niet kunnen overnemen. Deze uitspraak lijkt op twee gedachten te hinken.”

Onafhankelijkheidsplein is geschiedenis

door Edgar Mampier

Het is niet te geloven dat de verminking van het Onafhankelijkheidsplein inmiddels al drie weken aan de gang is en dat eerst nú protesten te horen zijn. Stephen Fokké, directeur van de Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname, die er elke dag mee wordt geconfronteerd als hij naar en van zijn werk gaat, laat eerst nu van zich horen in de media. Alle parlementariërs worden er sindsdien mee geconfronteerd -waarschijnlijk zelfs gehinderd– als ze naar of van de DNA gaan, en eerst nu is er één parlemetariër – slechts één – opgestaan, Gajadien, die zich ernstig zorgen maakt over wat daar aan de hand is.

Bij mijn weten heeft De West op 7 januari als eerste melding gemaakt van het schandaal dat daar in gang is gezet, de dag erna gevolgd door Suriname Stemt. Sindsdien is er een voorlichtingsfilmpje van het ministerie van Openbare Werken op televisie vertoond, waarbij door middel van een animatie een zeer oppervlakkig beeld werd gegeven van hoe het er moet gaan uitzien, waarbij voornamelijk opviel dat het vlaggenplein het ‘centrepiece’ van deze hele exercitie is, kennelijk ontsproten aan het militaire brein van Bouterse en Abrahams om grote militaire parades mogelijk te maken. Korte tijd later was op de televisie te zien dat regeringsvoorlichter Limburg een wandeling langs het project maakte met een onderdirecteur van OW om ons te tonen hoe fraai het zal worden.

Nou, ik kan u zeggen, het ziet er niet uit! Alhoewel het niet zo werd gebracht, is het uitgangspunt waarschijnlijk geweest de versterking van de wal van de Surinamerivier van Torarica tot aan de Centrale Markt, die hier en daar ontoelaatbaar ver is afgekalfd. Die wordt met stenen verzwaard en voorzien van een borstwering over de hele lengte. De stenen trap is daarbij geofferd (met de stenen zouden ze nog iets gaan doen) en de marinetrap zal worden verlengd, omdat er anders geen schepen meer zouden kunnen aanmeren vanwege de aangeplempte walkant. Het budget voor dit project gaat ten koste van het gebudgetteerde bedrag voor de versterking van de wal aan de overzijde in Commewijne, echter zonder dat het afbreuk zou doen aan dat project, maar vraag me niet hoe dat kan.

Dat er eindelijk een halt wordt toegeroepen aan de afkalving is net zo prijzenswaardig als de toevoeging van vlaggenplein met alles er omheen afkeurenswaardig is. Geheel in stijl hebben Bouterse/Abrahams een Nederlands bureau als adviseur in de arm genomen, die met dit plan duidelijk heeft aangetoond geen enkel gevoel te hebben voor de meest bijzondere zowel als kwetsbare plek in Paramaribo. De vraag is ook waarom zo nodig eerst dat vlaggenplein moet worden aanglegd, het had in de rede gelegen als begonnen was met de versterking van de wal. Moet Chávez wellicht binnenkort ontvangen worden?

Gajadien en Fokké hebben – alhoewel te laat – groot gelijk hun hart vast te houden en ze kunnen hun kruistocht niet hoog genoeg opspelen. Gajadien heeft volledig gelijk het een verminking te noemen en Fokké kan niet snel genoeg deze verminking aanmelden bij de Unesco, in de hoop dat die onmiddellijk een schot voor de boeg afgeeft om tot Bouterse/Abrahams te laten doordringen dat Paramaribo wordt afgevoerd van de World Heritage-lijst als dit plan wordt doorgevoerd. Maar ik vrees dat het inderdaad te laat is en dat we het voortaan met foto’s moeten doen, het Onafhankelijkheidsplein is geschiedenis.

Erna Aviankoi, grondenrechten en ordening goudsector

Goudconcessie in Brokopondo-stuwmeer?

door Edgar Mampier

Erna Aviankoi, mensenrechtenactivist, voorvechter grondenrechten van Inheemsen en Marrons, voormalig journalist, momenteel hoofd Marketing and Communication van de Maritieme Autoriteit Suriname (MAS), is vorige week vrijdagmorgen zeer selectief beroofd. Terwijl zij aan het werk was, is er ingebroken in haar woning, vanwaar de dieven – met voorbijgaan aan al het andere aanwezige – haar laptop, videocamera en twee digitale voicerecorders hebben ontvreemd. Hoogst bevreemdend.

Misschien ook weer niet wanneer je bedenkt dat Erna Aviankoi sinds de Gran Krutu te Langatabiki van februari j.l. een geduchte tegenstander is van de regering Bouterse, omdat zij daar fel het standpunt van de Inheemsen en Marrons heeft verdedigd, die er op blíjven staan dat eerst het grondenrechtenprobleem moet zijn opgelost vóórdat de goudsector kan worden geordend. Om die reden heeft het verenigd traditioneel gezag van Inheemsen en Marrons haar benoemd tot hoofdkapitein om ‘in functie’ de strijd met de overheid te kunnen aanbinden. Met recht een geduchte tegenstander.

Gran Krutu
Om nog even uw geheugen op te frissen, de door de regering Bouterse ingestelde Commissie Ordening Goudsector onder leiding van de beul van het bos van de jaren ‘80, Melvin Linscheer, organiseerde in februari met veel tromgeroffel een Gran Krutu met veel dignitarissen van het traditioneel gezag zowel als van de zijde van de regering en met een op de eerste en de laatste dag ingevlogen president, om er niet langer misverstand over te laten ontstaan dat éérst de goudsector geordend moest worden, aleer men bereid was over de grondenrechten te praten. Het bleek een dictaat, geen overleg.

Bouterse cum suis hadden geheel buiten de waard gerekend. De Inheemsen en Marrons waren even beleefd als vasthoudend en hebben van vrijdag tot en met zondag keer op keer hun standpunt herhaald, dat éérst de grondenrechten moeten zijn geregeld vóórdat er sprake kan zijn van ordening in de goudsector. De regering heeft twee grote taxatiefouten gemaakt, allereerst dat Inheemsen en Marrons niet langer met kraaltjes en kettinkjes zijn te kopen, en vervolgens dat zij traditioneel alleen in een krutu bij consensus tot besluitvorming kunnen komen, dikwijls een langabere weg, maar daarna stáát de beslissing. Een van boven opgelegde beslissing wordt en is niet geaccepteerd.

Toch goudconsessie verstrekt
Dat betekent dus een patstelling, die de regering echter niet belemmert om over alle geuite bezwaren en problemen heen te walsen en dóór te denderen alsof er nooit een Gran Krutu is geweest. Dat is overduidelijk gebleken, nu Ronny Asabina, fractieleider van coalitiepartij BEP in de DNA, heeft onthuld dat de regering Bouterse een concessie heeft verleend om in het Brokopondo-stuwmeer goud te winnen. Dit niettegenstaande door Inheemsen en Marrons uitdrukkelijk is verzocht om geen nieuwe goudconcessies uit te geven voordat alle hangende problemen zijn opgelost.

Terug naar Erna Aviankoi. Niet alleen staat er belangrijke werkinformatie op haar gestolen laptop, maar als activiste onderhoudt ze nauwe banden met internationale organisaties en veel van deze informatie is vertrouwelijk. Aviankoi’s optreden tijdens de Gran Krutu is haar van regeringswege niet in dank afgenomen en ongetwijfeld zijn er in het Bouterse-kamp een aantal invloedrijke en door de wol geverfde figuren, die niets zullen nalaten om Aviankoi pootje te lichten indien dit maar enigszins binnen hun vermogen ligt. Daarom wekt het ook verbazing dat zij nog niet op basis van gewijzigde inzichten buiten functie is gesteld bij de MAS.
De tijd zal moeten leren of de gestolen apparatuur te zijner tijd tégen Aviankoi gaat worden gebruikt, of dat zal blijken dat het hier een ordinaire diefstal betreft zoals we die dagelijks moeten signaleren. Ook of er wellicht enig verband bestaat met de verleende goudconcessie in het Brokopondo-stuwmeer. Want daarbij moeten grote vraagtekens worden geplaatst.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

[overgenomen van Suriname Stemt]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter