Taalkundige Renata de Bies overleden
Op maandag 13 mei 2024 is in Paramaribo overleden de taalkundige Renata de Bies. Zij heeft grote betekenis gehad als voorvechtster van het Surinaams-Nederlands. De Bies overleed na een kort ziekbed. Zij werd op de dag af exact 77 jaar.
Renata de Bies, geboren op 13 mei 1947, promoveerde in 1994 aan de Antwerpse Universitaire Instellingen op een proefschrift over het Surinaams-Nederlands: Op weg naar standaardisatie van het Surinaams-Nederlands: een lexicale beschrijving van vijftien jaar administratietaal van de Republiek Suriname. Op basis daarvan publiceerde zij twee jaar later twee handelsuitgaven bij de Universiteit van Suriname: De economische crisis en de woordenschat; Een verkenning van het taalgebruik in Suriname tengevolge van de crisis en Woordenlijst Surinaams-Nederlands; Vijftien jaar administratietaal van de Republiek Suriname. Zij gaf daarmee belangrijke correcties en aanvullingen op de woordenboeken die Jan van Donselaar had gepubliceerd. Ook kwam van haar uit de gepopulariseerde uitgave Van doos naar barrel, met andere woorden; Crisiswoordenlijst SN-(C )E/(C )E-SN (z.j.), waarin een deel van het corpus van haar proefschrift vertaald was naar het Caraïbisch Engels.
De Bies werkte voor het MINOW (Ministerie van Onderwijs en Wetenschap) als docent aan het Instituut voor de Opleiding van Leraren en als wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de Anton de Kom-Universiteit van Suriname, waar zij opklom tot bouwdecaan van de nieuwe subfaculteit Humaniora. Sinds 2020 was zij ook Lector Magnus.
In 2007 redigeerde zij de bundel Zoete pennenvruchten. Switi tori. Een Surivlaamse verhalenbundel (Marjan Knockaert, Antwerpen 2007). Later publiceerde Renata de Bies nog WSBN: Woordenboek van de Surinaamse bijdrage aan het Nederlands (2008; een herziene versie kwam uit in 2021 in samenwerking met Willy Martin en Willy Smedts) en het Prisma Woordenboek van het Surinaams Nederlands (2009). Ze werkte ook nog aan een Surinaams-Nederlands woordenboek voor de jeugd.
De Bies betoogde dat een gedeelte van het Surinaams-Nederlands samenvalt met het AN, en dat het andere gedeelte exclusief Surinaams is. Dit Surinaamse deel is prominent aanwezig in de woordenschat. Op de andere niveaus van taal, zoals grammatica en stijl, is er ook sprake van Surinaamse eigen-aardige kenmerken.
De Bies maakte deel uit van verschillende Surinaamse taalcommissies, zo was zij voorzitter van de Nationale Taalraad. Bij haar overlijden was zij nog voorzitter van de begin 2023 geïnstalleerde commissie tot herziening van de Sranan spelling. Zij ondervond veel tegenkanting van de zijde van Naks, de kinderen van wijlen Eddy van der Hilst en de Facebook-groep Kruderi nanga krutu. De Bies was een voorstander van standaardisatie van de verschillende Surinaamse talen: het toepassen van het concordantiebeginsel, zodat de Surinamers (en het Surinaamse kind in het onderwijs) niet zouden hoeven werken met telkens andere uitgangspunten bij het schrijven van het Sranantongo, het Sarnámi, het Surinaams-Javaans, het Trio enz. Vergelijkbare klanken moesten vergelijkbaar weergegeven worden, was haar praktische uitgangspunt, anders zou het een onontwarbaar kluwen worden. Maar dat was tegen het zere been van diegenen die bijvoorbeeld de spelling gebruikten die Eddy van der Hilst bij zijn taalcursussen toepaste.
Behalve bij het Surinaams-Nederlands en het Sranantongo betoonde De Bies zich ook altijd zeer betrokken bij andere Surinaamse talen. Maar het taalnationalisme van Renata de Bies, door haar altijd met felheid verdedigd, viel kennelijk niet altijd in goede aarde.
RSS
Facebook
Twitter
Goedemorgen ,
U heeft een artikel geplaatst naar aanleiding van het overlijden van onze moeder Renata de Bies .
Dank daarvoor !
Echter schendt u haar privacy door het noemen van een aandoening .
Ze is niet overleden aan de gevolgen van keelkanker .
Dat is onjuist .
Het noemen van een aandoening is niet van toegevoegde waarde en zoals ik al aangaf een schending van de privacy .
Mijn broer en ik vragen u hierbij met klem het artikel te rectificeren.
Het volstaat te vermelden dat ze na een kort ziekbed is overleden .
Verder verzoek ik u om in het vervolg de juistheid van uw artikelen te controleren bij daarvoor aangewezen bronnen .
Met vriendelijke groet ,
Dinie Pigot – van Dijk
De lead van het artikel is aangepast. Met onze oprechte excuses. Red. CU.