blog | werkgroep caraïbische letteren
All posts by Werkgroep Caraïbische Letteren:

‘Vroedvrouwen’ op plantages; de rol van de dáyi en de camáyin

Verhalen van Kwatta: Derde tot Vijfde Rijweg, 3

door Prem Dihal

Op de plantages werd tijdens de contractarbeid, met vrouwen die in verwachting waren, rekening gehouden: zij kregen een aantal maanden voor de geboorte vrijstelling van arbeid. Vervolgens hoefden zij na de geboorte tien tot twaalf dagen niet te werken. Of het op elke plantage zo geregeld was, is mij niet bekend. Overigens bleek dat de zwangere vrouwen een opvallende behoefte hadden om groene manja’s (mango’s) te eten. Ook aten sommigen de verbrande klei van de culhá’s (klei-oven). Dit bleek later niet zo verstandig te zijn, maar door gebrek aan kalk hadden zij een enorme drang om dit te doen.

read on…

Scholing in de 18e eeuw – Leren van geschiedenis 26

door Hilde Neus

Bij leren hoort onderwijs, en we leren een leven lang, of dat via een formele of informele weg is. Onderwijs is de sleutel tot succes, en zo noemde Lila Gobardhan dan ook haar proefschrift waarin ze de geschiedenis van het Surinaamse onderwijs vastlegde (2001). Maar onderwijs is ook een onderwerp waar de politiek veel over te zeggen wil hebben, omdat het van grote invloed is op het stemgedrag, zowel in de stad als in het binnenland. Deze invloed is er altijd geweest.

read on…

Rituelen rondom begraven – Leren van geschiedenis 25

door Hilde Neus

Suriname heeft een zeer diverse bevolking, en elke etnische groep heeft zo zijn gewoontes rondom de ter aarde bestelling van overleden familieleden. Dat levert mooie herinneringen op, en kan tevens een positieve bijdrage leveren aan de rouwverwerking. Tenminste, dat denkt men op dit moment in Nederland, waar gezegd wordt dat mensen daar de dood meer moeten bespreken. En dit deel van de levenscyclus niet zo weg moeten stoppen. Hier in Suriname is het altijd een belangrijk element van het familiegebeuren geweest, en sommige rituelen bestaan al heel lang, zijn zelfs meegenomen vanuit Afrika.

read on…

Niet zielig

Diana Tjin – Noem me Calimero; of Carmen zo je wilt

door Peter de Rijk

Belezen lezers zullen de titel van de vierde roman van Diana Tjin direct verbinden met de eerste regel van Moby Dick: ‘Call me Ishmael’, de woorden waarmee Melville zijn wereldberoemd geworden boek over de jacht op een witte walvis begon.

read on…

Ruimte om te begraven – Leren van geschiedenis 24           

door Hilde Neus

Traditionele begraafplaatsen raken overvol, zoals we zien aan de Schietbaanweg (voor rooms-katholieken) en Marius’ Rust (voor EBG’ers). Eens in de zoveel tijd worden graven geruimd, en de overblijfselen opgeslagen in het knekelhuis. Inmiddels is de bevolking van Suriname zo gegroeid, dat er een steeds groter tekort aan gepaste begraafplaatsen komt, en er nieuwe terreinen moeten worden toegewezen. Tegenwoordig worden er ook veel mensen gecremeerd, en daar is geen grond voor nodig. Op de begraafplaatsen ligt arm en rijk door elkaar, vroeger was dat wel anders. Aanvankelijk werden gouverneurs en hoge ambtenaren ter ruste gelegd in of rond Fort Zeelandia, diverse gouverneurs (en hun echtgenotes) vonden daar hun laatste rustplaats.

read on…

Tula, een inleiding en een gedicht

door Fred de Haas

Tegen het einde van de 18e eeuw waren de hoogtijdagen van de slavenhandel aan het afnemen, maar het zou nog tot ver in de 19e eeuw duren voordat ook de trans-Atlantische slavernij in de koloniën zou worden afgeschaft. Althans, wat betreft de fysieke slavernij. Want mentaal zouden de indrukken van die afgelopen tijd maar langzaam slijten, ja zelfs voortduren tot ver in de 21ste eeuw die de eeuw zou worden van de al of niet gemeende spijtbetuigingen en excuses.

read on…

Omroeper van overlijdensberichten

Verhalen van Kwatta: Derde tot Vijfde Rijweg, 2

door Prem Dihal

In de jaren 1940-‘60 werden berichten verspreid via de krant, de radio en van mond tot mond. Oom Wereld op Kwatta had daarin een markante rol. Oom Wereld was namelijk de man die de overlijdensberichten omriep met zijn hoorn. Hij bestuurde zijn fiets altijd met één hand en met zijn andere hand hield hij zijn toeter vast. Hij heette RS en was getrouwd met K. Zijn familie woonde tegenover de kapper Bharat Hiralal wiens kapperszaak Barbershop Jai Hind heette.

read on…

Boeli van Leeuwen in zijn tuin

door Klaas de Groot

Als een onvoorspelbare tijdbom beweegt de Apollo 13 half april 1970 door de ruimte, terwijl schrijver Boeli van Leeuwen naar de radio luistert om het laatste nieuws over de lotgevallen van het ruimtevaartuig niet te missen. Maar hij  ondergaat tegelijkertijd een eigen gedachtestroom. De voortgang ervan wordt geregeld onderbroken door de krakende radio. Het is ook bijna een jaar nadat Willemstad brandde ten gevolge van de onlusten die op 30 mei 1969 het eiland voor altijd zouden veranderen. Zijn gedachten worden vooral beheerst door de gebeurtenissen van die dag. De dag die voor een cesuur zorgde in zijn leven en waarop hij, naar eigen zeggen, zijn onschuld verloor. Het was ook het moment waarop de  treurnis toesloeg niet in de gaten te hebben gehad dat de onlusten even onafwendbaar waren als “een aardbeving of een orkaan”.  

read on…

Loterijen en kansspelen – Leren van geschiedenis 23

door Hilde Neus

In het straatbeeld zien we veel Suribet-kantoren. Dit betekent dat er veel gegokt wordt in Suriname. Bij elke chinees kun je loten kopen, en veel mensen geven elke cent die ze kunnen missen om een gokje te wagen. Dat loopt soms heel goed af, maar vaak slechter. De grote bazen achter de gokkantoren en de casino’s maken er flinke winst op, dat moge duidelijk zijn. Moet de overheid deze praktijken wel toestaan? Veel mensen hebben al weinig, en dan vergokken ze het vaak, wat tot grote ellende binnen de gezinnen kan leiden.

read on…

De boodschap van het dreigende regenwoud

door Michiel van Kempen

Met de tweetalige uitgave Boswachters/ Forest Guardians is iets verontrustends aan de hand. Als je het helemaal openslaat zie je een tekening in houtskool het regenwoud zoals zich dat aan je voordoet wanneer je met een korjaal een van de grote rivieren van Suriname opvaart. Eén dicht, ondoordringbaar gordijn van tinten groen. Die bosrand is op het boekomslag in grijstinten neergezet, neigend naar diepgroen. Maar het lijkt wel alsof de bomen in het gelid staan, als mensen die elkaar omarmen, ogen loeren naar jou, de zwaarbewapende infanterie rukt op.

read on…

Tentoonstelling over koloniale geschiedenis Den Haag wordt goed bezocht

Ter gelegenheid van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden is het Haags Historisch Museum in de koloniale geschiedenis van de regeringsstad Den Haag gedoken. Hoewel Den Haag geen handelsstad was als Amsterdam of Middelburg, hadden Haagse beslissingen wel ooit grote gevolgen voor miljoenen mensen ver weg: in Indonesië, in Suriname en op de Caribische eilanden.

read on…

Brandgevaar – Leren van geschiedenis 22   

door Hilde Neus

Regelmatig worden we opgeschrikt door berichten dat er brand is uitgebroken. Vanwege ons klimaat heeft dat vaak een desastreuze uitwerking en gaan verschillende panden verloren, ook omdat veel huizen in Suriname geheel of gedeeltelijk uit hout zijn opgetrokken.

read on…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter