Omroeper van overlijdensberichten
Verhalen van Kwatta: Derde tot Vijfde Rijweg, 2
door Prem Dihal
In de jaren 1940-‘60 werden berichten verspreid via de krant, de radio en van mond tot mond. Oom Wereld op Kwatta had daarin een markante rol. Oom Wereld was namelijk de man die de overlijdensberichten omriep met zijn hoorn. Hij bestuurde zijn fiets altijd met één hand en met zijn andere hand hield hij zijn toeter vast. Hij heette RS en was getrouwd met K. Zijn familie woonde tegenover de kapper Bharat Hiralal wiens kapperszaak Barbershop Jai Hind heette.
Na jaren op zoek te zijn geweest naar meer informatie reageerde zijn familie met twee Facebook-berichten.
‘Beste heer, wij kregen vandaag het verhaal van Oom Wereld toegestuurd. Nou heb ik zelf geen Facebook, dit is de FB van mijn zoon. Oom Wereld is mijn ájá [opa]. Ik heb met tranen in de ogen naar dit verhaal en zijn foto zitten kijken. Wat prachtig en een hele eer!! Wij zijn allen verwonderd. Ik wil u uit het diepste van mijn hart bedanken. Als u eventueel een foto heeft, of wat meer over hem kan vertellen doet u mij er echt een plezier mee. Ik heb hem ooit mogen zien toen ik vier was. Dank u zeer ram-ram [groet]. [kleindochter]
Mijn vader, zijn zoon, heeft gehuild toen hij deze foto zag. Mijn oudste phuwá [tante] kan u meer vertellen over mijn ájá. Het klopt inderdaad dat hij kilometers op de fiets maakte om ‘maut ke khabar’ [overlijdensberichten] en andere info te verkondigen. [achterkleinzoon]
Wanneer en waar deze foto gemaakt is, is niet meer te achterhalen. Het nummerplaat van het rijwiel lijkt 1957 aan te geven. Als kind dacht ik, dat dit achter ons huis was, want daar stond net zo’n kokospalm.
Wat ik nog meer te weten ben gekomen is, dat hij zeer behulpzaam was binnen de gemeenschap van Kwatta en altijd klaarstond om mensen te helpen zowel in huil- als juichtijden. Hij kwam vaak bij mijn vader langs en kende mij bij naam. Je kunt wel stellen dat hij een markante persoonlijkheid was.
Maar hoe noem je zo iemand? Een dorpsomroeper, een heraut? Hoe heette deze functie onder de Hindoestanen? Geen náu denk ik, want die was specifiek voor andere gebeurtenissen, zoals huwelijken en muran’s. Op Trinidad noemden ze zo’n omroeper een ‘Town crier’.
Dit is een onderwerp in de categorie “Verdwenen beroepen”. Het gaat in dit geval, naar schatting, over de periode van 1930-1960 op Kwatta, tien kilometer ten westen van Paramaribo.