Intellectuele eigendom aan Surinaamse laars gelapt
(…maar er zit muziek in…)
door Rolf van der Marck
Muziek
Het is slecht gesteld met bescherming van de intellectuele eigendom in Suriname. Een van de meest schrijnende voorbeelden hiervan is de nu al jaren slepende kwestie rond de Stichting Auteursrechten Suriname (SASUR), de auteursrechtenorganisatie voor componisten, tekstdichters en muziekuitgevers.
Alhoewel Suriname sedert 1913 over een wet Auteursrecht beschikt en ook twee internationale verdragen heeft getekend om het auteursrecht te beschermen, is er tot nu toe nauwelijks iets gebeurd op dit gebied. Gelet op de internationale ontwikkelingen zou de Surinaamse overheid moeten voorkomen op de vingers te worden getikt door de internationale instellingen waaraan zij zich door ratificatie van de eerdergenoemde verdragen heeft gecommitteerd. Niets is echter minder waar.
Door auteurs te beschermen en de naleving van deze verdragen en wetten af te dwingen zal Suriname niet alleen meer internationale erkenning genieten, maar zullen onze Surinaamse auteurs eindelijk de voordelen en de rechtmatige inkomsten genieten die bescherming van auteursrechten met zich meebrengt. Door de jaren heen hebben Surinaamse auteurs door gebrek aan bescherming continu te kampen gehad met inbreuk op hun rechten.
(Prim Ramlal, voorzitter SASUR)
In januari 2001 werd daarom het initiatief genomen om de Stichting Auteursrechten Suriname in het leven te roepen, teneinde de belangen van rechthebbenden op muziekauteursrecht te behartigen en om de exploitatie van het muziekauteursrecht in Suriname te introduceren. Na al het nodige voorwerk te hebben verricht, werd op 26 mei 2004 de Stichting Auteursrechten Suriname (SASUR) opgericht om te bemiddelen inzake het muziekauteursrecht en om voorzieningen te treffen muziekcriminaliteit en muziekpiraterij tegen te gaan. Het bestuur bestaat uit componisten, tekstdichters en muziekuitgevers.
Niet anders dan obstructie was SASUR’s deel
Dat was ook meteen het begin van het verzet van de mediabazen, die hun profijtelijke maar dubieuze handel terecht zagen bedreigd. Een van de koplopers was en is Werner Duttenhofer, directeur/ eigenaar van Radio 10, die zich niet schaamde om uit te roepen: “Auteursrechten, wat is dat?” Dezelfde Duttenhofer spreekt reclameteksten in – en krijgt er ‘uiteraard’ auteursrechten voor betaald – voor CD-handelaar Boombox, die schaamteloos a la dol muziek in de handel brengt zonder ook maar 1 cent aan auteursrechten te betalen. Deze dubieuze ‘belanghebbenden’ (in Suriname ‘stakeholders’ geheten) groepeerden zich en vormen een sterke lobby om SASUR de voet dwars te zetten.
De eerste regeringsfunctionaris die door de knieën ging was voormalig vice-president Sardjoe, die SASUR ‘on hold’ zette, de volgende was minister van Justitie en Politie Santhoki, die aan het eind van zijn bewind aan SASUR het groene licht gaf. Niet dat dat veel mocht baten, want nadat ook de nieuwe VP Ameerali -na zijn oor te hebben geleend aan genoemde lobby- zich ermee had bemoeid, werd SASUR opnieuw ‘on hold’ gezet, nu door Misiedjan, de nieuwe minister van Justitie en Politie. Maar vandaag lees ik dan eindelijk in de Times of Suriname: “SASUR mag innen”. Benieuwd hoe lang dit gaat duren, want erbij staat vermeld dat concertorganisator Sami Doerga namens de organisatoren van ‘live music’ heeft gemeld: “Dan zullen we bekijken over (sorry voor het Nederlands, RvdM) de stappen die zullen worden ondernomen.” ‘Wait and see’ is het enig zinnige dat hierover op dit moment valt te zeggen.
Niet bij muziek alleen
Nee, ook de auteursrechten van schrijvers en uitgevers worden a la dol geschonden. Hoe erg dit is, werd mij eerst in z’n volle omvang duidelijk nadat mijn dochter zich met ingang van het nieuwe studiejaar had ingeschreven aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS). Voor een van de benodigde studieboeken werd zij verwezen naar een copyshop waar het boek te bestellen was. Mijn mond viel open van verbazing toen ik het resultaat zag: een keurig garenloos gebonden boek met zo te zien het originele omslag en met de namen van de ‘gefopte’ auteur en uitgever ‘on top’. Het is toch wel verregaand dat nota bene zelfs de universiteit – waar men toch beter moet weten – openlijk meewerkt aan het ontduiken van auteursrechten. Niet dat het boek niet gewoon via de boekwinkel verkrijgbaar zou zijn, maar op deze manier bespaart de universiteit de ‘arme’ student ’n paar tientallen Surinaamse dollars. Schandelijk, ik heb er geen ander woord voor!
Niet dat het een pleister op de wonde is, maar ik las in diezelfde krant: “Uitgeverijen zijn kopiëren van boeken zat”, een uit het Nederlandse ochtendblad De Telegraaf overgenomen bericht dat de educatieve uitgeverijen Noordhoff Uitgevers en Pearson Education Benelux voortaan samen optrekken om het maken van illegale kopieën van studieboeken tegen te gaan. Andere uitgeverijen zouden zich inmiddels bij dit initiatief hebben aangesloten. Het zou mij niet verbazen als zij ook in Suriname tot actie overgaan.
(Dit artikel is gelijktijdig geplaatst op www.surinamestemt.com)
RSS
Facebook
Twitter
