Sharda Ganga – Neks geen seks
[column uitgesproken op de Derde Caraibische Letterendag, zaterdag 25 september 2010 te Amsterdam]
Om echt op z’n Surinaams te beginnen: eerst een klacht. De werkgroep Caraibische Letteren heeft mij onder valse voorwendselen naar deze avond gelokt. Ik heb enthousiast ja gezegd tegen de uitnodiging omdat ik ben afgegaan op de titel van de avond: “Scènes buiten het huwelijk”. He, dacht ik blij, seks, overspel, buitenvrouw, buitenman… wat zal ik zeggen: ik ben een zelfbenoemd expert; nog een ervaringsdeskundige in mn ver verleden, zo je wil. Geen wonder dat ze mij vragen, dacht ik dus, net voor ik beschaamd tot inkeer kwam: mi gado, kent iedereen dan mijn tori?
Vorige week kreeg ik dan het programma van de avond te zien. Politiek en theater bleek mijn onderwerp; neks geen seks. Mijn ticket was al betaald, dus er was geen weg terug. En dat dames en heren, is het grootste verschil tussen deze Caraïbische Letterendag en de politiek in Suriname. Want in de Surinaamse politiek is er altijd een weg terug .
Vraag maar aan bijvoorbeeld Ronnie Brunswijk en Desi Bouterse. Brunswijk begon als lijfwacht van Bouterse, verwerd tot zijn oorlogsvijand, maar vond uiteindelijk de weg terug naar Bouterse’s harteke.
Vraag ook maar aan Paul Salam Somohardjo. Die heeft “de weg terug” tot nieuwe hoogtes gebracht. Hij kwam zelfs terug uit de dood. Want, vertelde hij enkele jaren geleden toen hem werd gevraagd naar zijn officiële voornaam, “toen ik klein was heette ik Salam, maar toen ging ik dood, en mn moeder bracht me naar de lukuman, en die zei: je moet hem geen Salam roepen maar Paul, en toen leefde ik weer”. In ons verkiezingcabaret Kiespijn uit 2005, barstte na deze monoloog het koor los in kerkzang: Paultje no dede..a de na libi, Paultje is niet dood, hij leeft weer!
Want dat is een ander kenmerk van de politici in mijn zo geliefd Suriname: ze kunnen herrijzen. Ik bekijk nu de nieuwe wind die waait in onze politiek en zie vooral veel oude mannen waaien, oud in jaren, en vooral ook oud in de zin van: mi gado, besta jij ook nog, waar was je de laatste 10 tot 20 jaar? Wat dat betreft zijn onze politici misschien wel het beste bewijs van de evolutietheorie. Bezie ze, en je twijfelt er niet langer aan dat we verwant zijn aan alle wezens die deze aarde bewonen. Hoe anders kun je verklaren dat sommige mensen bepaalde eigenschappen van kakkerlakken hebben behouden: ze overleven, net als kakkerlakken, hele politieke ijstijden, maar als het milieu ze aanstaat komen ze patsboem weer tevoorschijn, zo goed als nieuw.
Ik heb er overigens het volste vertrouwen in dat als de tegenpartij ooit weer aan de macht komt, ik exact hetzelfde gevoel van déjà-vu zal hebben. De politiek in Suriname is erg milieubewust. Men recyclet.
Dat recyclen is overigens niet voorbehouden aan politici. Sommigen van ons zijn weleens geneigd om te vervallen in oude fouten, bijvoorbeeld oude overspelige minnaars.
Vandaar ook dat ik, vlak na onze verkiezingen, hoofdschuddend keek naar de gretigheid waarmee de meest onbetrouwbare politici zich aanboden eerst aan de ene, dan aan de andere, dan weer aan de ene, en weer de andere zijde van het politiek spectrum, en bij elke oversteek hun eeuwige trouw en liefde verklaarden. Erg herkenbaar, dacht ik, en niet erg bestendig deze liefde. Want de ervaring leert dat recyclen van liefdes vooral ingegeven wordt door tijdelijke krasheid, om het maar even kras te zeggen, en dat het absoluut niet gaat om jou, maar om het stillen van die krasbehoefte. Het maakt de seriële overspeligen dan ook niets uit wie die behoefte wil helpen stillen. En dan wordt je al gauw weer wakker en kijkt naar de vergane glorie naast je en denkt: wacht even, hebben we dit script niet al eerder gespeeld? Ook minnaars verliezen, net als politici, wel hun haren, maar nooit hun overspelige streken.
U merkt het, het persoonlijk leven, het theater en de politiek liggen voor mij dicht bij elkaar. Tegenwoordig is theater en politiek natuurlijk gewoon een tautologie. Niet alleen in Suriname, ook in Nederland. Een feit dat ik met veel plezier al die moeilijk kijkende mensen in Nederland inpeper, elke keer als ze tegen me zeggen: hoe is het mogelijk…Bouterse als President. Dan zeg ik natuurlijk: hoe is het mogelijk, Wilders als puppetmaster van Nederland. Leedvermaak is een verfoeilijke eigenschap, ik weet het, maar het is zo lekker. Net als..nou ja, u weet intussen wel wat ik bedoel.
Het zijn gouden tijden voor theatermakers in zowel Suriname als Nederland, denken sommigen. Maar voor deze theatermaker zijn het maar barre tijden. Als de werkelijkheid nog vele maken bizarder is dan wat ik had kunnen verzinnen, dan is het misschien tijd om mijn pen aan de kankantrie te hangen en een andere bezigheid te zoeken. Liefst één waar al mijn liefdes en al mijn talenten een plek hebben. Ik denk dat ik maar een eigen politieke partij opricht.
RSS
Facebook
Twitter
