Karin Amatmoekrim: ‘Ik zou wel met Anton kunnen samenleven’
door Wytske van Tilburg
Paramaribo – Na een jaar schrijven is het concept van haar nieuwste boek De man van veel maandag met spoed naar de drukker gebracht. Normaal gesproken duurt het dan nog twee maanden voordat het in de boekwinkel ligt, maar die tijd heeft schrijfster Karin Amatmoekrim niet. Haar reis naar Suriname is al gepland en ze wil haar nieuwe boek dan presenteren.
Ingezogen worden
De man van veel is een roman gebaseerd op het leven van Anton de Kom. Het is geen biografie. Amatmoekrim heeft zelfs maar minimaal onderzoek gedaan naar het leven van deze vrijheidsstrijder. “Ik wilde hem los zien van de feiten, deze pinnen je te veel vast. Natuurlijk heb je wel feiten nodig, ik kan niet hele grote dingen verzinnen die niet zijn gebeurd. Zijn leven spreekt heel erg tot de verbeelding, maar wil je echt in de roman gezogen worden, dan moet je je losmaken van de werkelijkheid.”
Amatmoekrim heeft ervoor gekozen om bepaalde eigenschappen van Anton uit te vergroten. “Anton was bijvoorbeeld een heel precieze persoon, dat zegt volgens mij iets over zijn verlangen naar controle.” Ook de mate waarin hij zich kon verliezen als schrijver heeft ze wat sterker naar voren laten komen. Waarom? “Omdat ik hierin mezelf herken. Schrijvers zijn eigenzinnig. Net als veel andere schrijvers voelde Anton zich vaak miskend als schrijver. Als Anton wordt weggezet als held, zie je dit nauwelijks.
Amatmoekrim vond zijn idealisme zijn mooiste karaktereigenschap, ‘waarin hij ondanks alles altijd aan heeft vastgehouden’. “Je gaat jezelf afvragen of jij je in tijden van oorlog net zo heldhaftig zou verzetten tegen het regime als hij deed. Iedereen denkt van wel, maar in de realiteit gebeurt dit niet. Ik denk dat iedereen zichzelf deze vraag zou moeten stellen.” Dit verzet was tevens zijn ondergang, maar volgens de schrijfster zegt dit meer over de staat toentertijd dan over De Kom zelf.
Herkenning
Amatmoekrim herkent veel van zichzelf in Anton. “Jezelf helemaal kunnen verliezen in het schrijven, dat herken ik heel goed. Ook het verlangen naar erkenning deel ik. Dit kan misschien een vervelende eigenschap zijn, maar ik vind het wel leuk”, zegt de schrijfster lachend. “Die ambitie dat hij wel degelijk het verschil kon maken in de wereld vind ik zelf erg mooi. Ja, ik zou wel met hem kunnen samenleven denk ik.”
“Ja! Ik heb héél veel zin om naar Suriname te komen!” roept ze enthousiast. Op 18 oktober zal ze een TED-talk houden over Anton de Kom. Aan Cees de Kom, zoon van Anton, is gevraagd om het eerste exemplaar in Suriname in ontvangst nemen. De exacte datum van de boekpresentatie is nog niet bekend.
[uit de Ware Tijd, 26/09/2013]
RSS
Facebook
Twitter
