Doris Lessing overleden
door Hilde Neus
Ze heeft veel voor me betekend in mijn formatieve jaren, Doris Lessing. Als jonge vrouw van 18 kreeg ik van mijn moeder Het zingende gras (1950) cadeau. Een verpletterend verhaal over een vrouw uit Zuid-Rhodesië die om de verkeerde redenen trouwt en terechtkomt in het onherbergzame achterland.
Haar man is ziekelijk, zodat zij het land en de werkers moet beheren. Vanwege haar karakter kan ze hier niet mee omgaan en er ontstaat een unheimische, erotisch getinte relatie met een van de zwarte arbeiders. Hij vermoordt haar omdat hij niet meer tegen de racistische manier kan waarop ze haar werknemers behandelt. Maar het eigenaardige en beklemmende van deze roman is, dat je tegelijkertijd het gevoel krijgt dat hij het uit mededogen doet; hij verlost haar uit haar leven. Lessing is in 1919 geboren in Perzië, maar groeide op in Zimbabwe en heeft de ervaring met interraciale verhoudingen dus uit de eerste hand.
Daarnaast las ik in die tijd ook Het Gouden Boek (1962), een dikke pil over een vrouw die vier dagboeken bijhoudt om vat te krijgen op de emotionele chaos in haar binnenste. Deze roman is voor veel vrouwen een handboek geworden en Lessing is daarom ook geproclameerd tot het boegbeeld van het feminisme. Maar ze zou Lessing niet zijn als ze niet steeds zichzelf opnieuw uitvond en voor geen enkele groep spreekbuis wilde zijn. Wel bleef ze de intermenselijke verhoudingen fileren. In latere jaren schreef ze meer science fiction, over de mislukkingen van de mensheid, ook in fictieve toekomstige samenlevingen. Algemene erkenning voor haar werk kreeg ze in 2007, in de vorm van de Nobelprijs voor de literatuur. Op 17 november 2013 is een groot schrijfster heengegaan.
RSS
Facebook
Twitter
