Wat een prachtige uitgave, dit boek van Loekie Morales over de zeemeermin Mina Marina. Vrolijke illustraties met duidelijke verwijzingen naar de zee. Fantasievol, niet realistisch, maar o zo leuk voor kinderen. De letters zijn nogal groot en dat spreekt kinderen aan, evenals de platen. In haar voorwoord richt Loekie Morales zich tot kinderen en nodigt hen uit om mee te duiken in de Caraïbische Zee. Ze geeft aan dat het verhaal gaat over leven en dood en Mina Marina’s gevecht voor een schone zee. Mina Marina is een zeemeermin met een creools uiterlijk. Moi, moi! Ze is dik bevriend met een zeeschildpaddenechtpaar, van wie het vrouwtje tengevolge van de vervuiling in de zee ernstig ziek wordt. Gelukkig zijn er ook in de zee mogelijkheden om op traditionele wijze geneeskunde te bedrijven en Mina’s oma weet daar heel veel van. Jaïr herkent direct de parallel met de geneeskundige planten en bomen die wij hebben in ons tropisch regenwoud. Ook het leggen van eieren wat de zeeschildpadden op het strand doen, is bekend. Wij hebben immers Matapica en Galibi. Dat is leuk in dit boek, dat de kinderen de leefomgeving herkennen: het Caraïbisch Gebied, de overeenkomsten in de geschiedenis, de oma van Mina als bigi sma.
Er zijn verschillende verhaallijnen en thema’s gebruikt, zoals familieverbanden en vriendschap, de verliefdheid tussen Mina en Perucho, vervuiling van de zee en onzorgvuldige fabrikanten, de geschiedenis met het slavenverleden en het vinden van een gezonken schip, een scheepswrak. Door deze grote verscheidenheid in een boek met nauwelijks dertig pagina’s tekst, is het niet gelukt elke verhaallijn en alle thema’s goed uit te werken. De gekozen thema’s en verhaallijnen sluiten aan bij verschillende leeftijdsgroepen. Wordt door het uiterlijk van het boek vooral de groep beginnende lezertjes aangetrokken, Xaviera met haar elf jaar is natuurlijk zeer geïnteresseerd in de verliefdheid tussen Mina en Perucho. Op de fantasie van Jamar wordt een beroep gedaan door het scheepswrak. Misschien waren er wel piraten bij betrokken… Op mij maakt het geheel geen consistente indruk. De taal is te moeilijk voor de kleintjes, de verhaallijnen zijn niet ver genoeg uitgewerkt voor de groten en de spanning is niet groot genoeg voor de middengroep, de gevorderde lezers. Niettemin vinden vooral Jaïr en ik het een heel mooi boek en vonden we het leuk om er met elkaar mee bezig te zijn!
Bij het boek is een Werkboek Mina Marina uitgegeven. Hierin staan veel werkopdrachten naar aanleiding van de stof uit Mina Marina, voor kinderen van de twee laatste klassen van de lagere school. Het gaat om opdrachten op het gebied van aardrijkskunde, geschiedenis (slavernij), multiculturaliteit, de natuur, de bedreigingen van het milieu en wat kinderen daartegen kunnen doen. Veel opdrachten, waaruit gekozen kan worden. Dit is een prachtig initiatief. Op deze manier worden leerlingen via een verhaal waarmee ze zich hebben verbonden, aan het denken gezet over belangrijke onderwerpen binnen de schoolvakken.
Loekie Morales: Mina Marina, illustraties: Ria Commandeur. Sint Maarten, Nederlandse Antillen: Beyond Writing Foundation, 2008. ISBN: 00978-99904-0-421-0
Portret van de Nederlands-Surinaamse kinderboekenschrijfster José Kamps, gemaakt door de in Suriname werkzame fotograaf Nicolaas Porter. Nr. 15 in de reeks fotoportretten die Porter in opdracht van de Werkgroep Caraïbische Letteren maakt. De foto op groot formaat is ook te bestellen bij de fotograaf; voor informatie kunt U mailen naar: nicolaasporter@hotmail.com. Wie de hele reeks wil zien kan hieronder klikken op het label Werkgroepportretten.
Een primeur voor het Papiaments. Sinds enkele dagen is het allereerste prentenboek voor kinderen in het Papiaments verkrijgbaar in de AppStore. Komedó di lèter, faro i barku pirata van Charlotte Doornhein is te lezen op de iPad. Het is een zogeheten interactief boek met geluid en bewegende plaatjes bestemd voor kinderen vanaf drie jaar.
Het boek is oorspronkelijk in het Nederlands geschreven en vertaald door Diana Lebacs. ‘Bladerend’ door het boek hoort de lezer ook allerlei geluiden en stemmen van de figuren in het boek. Een van de leukere problemen waarvoor de vertaler en Doornhein stonden was het vertalen van de namen. Zo werd Storm ‘Warwaruchi’ (kleine wervelwind).
Het boek was niet speciaal gericht op Caribische kinderen, vertelt Doornhein: “Het verschijnt in zes talen. Ik wilde een boek dat universeel is.” Wel is ze erg trots dat dit het eerste boek in het Papiaments is voor op de iPad. De schrijfster heeft veel met de Caribische eilanden: “Ik heb vijf jaar op Curaçao gewoond.” Bovendien is haar moeder daar opgegroeid en woonden haar opa en oma 25 jaar op Aruba en Curaçao. Ze groeide zelf op met de boeken van Diana Lebacs en Miep Diekman.
Bewegingen
De interactiviteit maakt het anders voor de kinderen die het boek lezen, maar ook voor de schrijfster zelf was het bijzonder. “Het is een hele andere manier van werken. Bewegingen kun je echt laten zien.” En een plas water en de zee ziet het kind ook echt verschijnen en hij kan er wat mee doen. “Kinderen vinden dit geweldig.”
Doornhein beseft dat een boek op de iPad een beperking is. Want voor veel kinderen en ouders is het apparaat te duur. “Het is een nieuwe markt. Ik heb hem zelf ook aan moeten schaffen. Maar het gaat heel snel.” Op sommige scholen worden studieboeken al door de iPad vervangen en de schrijfster verwacht dat het ook op de eiland snel een veel gebruikt apparaat zal worden.
[RNW, 12 april 2012]
Oproep – Denk mee
Verzin een bijzonder doopritueel voor het ‘boek’ Lettervreters. Het gaat om een originele doop, iets nieuws. Dus iets wat ik niet eerder heb gedaan.
Wat heb ik wel al gedaan?
1.
Ik ben samen met een boek door kinderen bekogeld met rijst (voor voorspoed) & een stuk uit het boek is samen met de kinderen nagespeeld in de kelder van het landhuis Jan Kock op Curacao.
2.
Tien boeken diep begraven in het zand bij Hook’s Hut; kinderen die een boek vonden mochten het houden. Daarna het boek ondergedompeld in de Caribische zee.
3.
Kinderen die vijftien meter met mijn boek op hun hoofd konden lopen zonder dat het eraf viel mochten mijn boek houden.
4.
Boek overgegoten met alcoholische dranken.
5.
Boek met bruine bonen, witbrood, kleingeld, rijst en water van de natuurlijke bron van Curacao gedoopt & door acteurs zijn er delen uit mijn boek theatraal voorgedragen.
Hoe kan ik nu Lettervreters – dit interactieve kinderboek in zes talen voor op de iPad – op een passende en originele manier dopen? Ik ga natuurlijk geen alcohol of iets anders over mijn iPad heen gooien…
Jullie staan voor een uitdaging!
Bedenk zelf een bijzonder doopritueel voor Lettervreters en/of vraag het aan je kinderen.
Reacties graag sturen via info@lettervreters.info.
Van 8 tot en met 11 mei 2012 zullen tijdens de Caribische literatuurconferentie The Caribbean, the Land and the People 55 presentaties worden verzorgd. Er zijn 14 sprekers van lokale bodem. De overige wetenschappers/schrijvers zijn afkomstig uit andere Caribische landen of de landen van diaspora.
KidzTori is een Surinaams opvoedtijdschrift voor ouders en andere opvoeders van kinderen tussen 0 en 18 jaar. Het kwartaalblad wordt sinds maart 2010 in Suriname verkocht. Vanaf dit jaar gaan de makers van KidzTori het blad ook via abonnementen in Nederland aanbieden. Distributie in Nederland vindt plaats per post op basis van jaarabonnementen (4 exemplaren) voor € 20,- inclusief bezorgkosten.
Ruim 700 kinderen in Nickerie en meer dan 100 personen in Coronie hebben genoten van de Musical-karavan. Ook een groep ouders waren van de partij. Stichting In de Vakantie en Stichting Projecten presenteerden de twee musicals in de districten.Onder regie en algehele leiding van Sandra Purperhart voerden de kinderen van Saramacca de musical op Pippi Langkowsu in Saramacca. Kinderen van Brokopondo namen de musical Kopro Kanu, naar het boek van Francis Vriendwijk, voor hun rekening.De thema’s zijn gekozen omdat dit jaar tijdens de Kinderboekenfestivals de klassieke jeugdboeken centraal staan. Dat heeft geleid tot spannende, wervelende, kleurrijke en grappige musicals. In Nickerie werden de musicals dinsdag en in Coronie woensdag opgevoerd. Vandaag zullen nog twee voorstellingen zijn in het Cultureel Centrum Suriname (CCS). Deze opvoeringen beginnen om 10 en om 12 uur.
Komedó di lèter, faro i barku pirata is het eerste interactieve prentenboek voor kinderen dat op de iPad in het Papiamentu verschijnt. Het oorspronkelijke verhaal Lettervreters, vuurtorens en piratenboten is door auteur Charlotte Doornhein geschreven. Diana Lebacs heeft de prachtige Papiamentu vertaling van Lettervreters gemaakt en Laura Quast fungeerde als meelezer.*Ian tin un ruman hòmber chikí: beibi Warwaruchi. For di dia ku Warwaruchi por gatia, tin yen di kos straño ta sosodé. Un hende, un algu, ta kome buki manera ta krokèt nan ta. Hopi faro ta tira lus den sala. I laman ta pasa den henter e kas.*
Familie die kies je niet uit is het nieuwste werk van Francis Vriendwijk. In het 96 pagina’s tellende boek (A5 liggend formaat) gaat ze in op de relaties en verhoudingen in de familie. De wijsheden zijn gebaseerd op de theoriëen over familie-opstellingen, die, zoals ze in het boekje aangeeft, al vanaf de 17e eeuw bestaan. Het boekje is, gezien het lettertype, de tekeningen, foto en schrijfstijl bestemd voor kinderen. Met dit boek levert Francis weer een bijdrage aan harmonieuze relaties tussen mensen.
Scholieren op de slotdag van Inktaap, 13 maart ´12 in de aula van Celos
Scholieren in Nederland, Vlaanderen, Suriname en Curaçao hebben afgelopen maandag De Maagd Marino van Yves Petry uitgeroepen tot beste boek. De Vlaamse schrijver is daarmee de winnaar geworden van De Inktaap 2012, een literaire jongerenprijs in het Nederlandse taalgebied. In Suriname werd een extra boek gelezen.
In Suriname hebben elf middelbare scholen enthousiast meegedaan. Helen Chang van de Taalunie in Suriname organiseert de Inktaapverkiezing van Suriname: “Ik vind het frappant dat jongeren van alle gebieden hetzelfde boek kiezen.” Het was wel een spannende strijd, want De schilder en het meisje van Margriet de Moor deed het in Suriname ook goed.
Surinaams boek
Nieuw was deze keer dat de roman Kuis van Rihana Jamaludin buiten mededinging in Suriname werd meegelezen. Volgens de regels komen alleen boeken die al een literaire prijs hebben gewonnen in aanmerking voor de Inktaap. “We wilden in Suriname ook een Surinaams boek hebben voor wat meer herkenning voor de kinderen”, zegt Chang.
De Surinaamse kinderen hebben dus vier boeken gelezen in plaats van drie. De scholen stemden ermee in dat ze Kuis zelf moesten kopen, terwijl de andere drie boeken door de Taalunie ter beschikking werden gesteld. Alle vier de boeken werden in de klas besproken. “De kinderen vonden Kuis het makkelijkste en mooiste boek om te lezen.”
Volgend jaar
Het experiment is volgens Chang een succes. Voor volgend jaar zijn al twee ‘Surinaamse’ boeken geselecteerd. De leerlingen kunnen nu al per sms stemmen welk boek ze extra willen lezen: het postuum verschenen Plantage d’amour van Clark Accord en Het gym van Karin Amatmoekrim.
Beluister het interview met Helen Chang, projectleider van de Nederlandse Taalunie, op Radio Nederland Wereldomroep Klik hier
Dit is alweer de vierde publicatie van Irene Welles. Zeven gedichten voor kinderen van 10 tot en met 12 jaar in de taal die zij op late leeftijd herontdekte, het Sranan. Het boekje is genoemd naar het laatste gedicht Ukuten. De kick-off vond plaats tijdens het kinderboekenfestival in Saramacca. De meeste gedichten zijn al een tijdje bekend, omdat Irene ze eerder heeft voorgedragen op scholen en in de stand van Schrijversgroep ’77 tijdens vorige kinderboekenfestivals. Zoals in haar eerdere gedichtenbundels, heeft ze zowel de schrijf-, als de spreekwijze opgenomen en een Nederlandse vertaling. Het is goed dat ze de spreekwijze heeft opgenomen omdat veel kinderen helaas geen onderwijs in het Sranan krijgen en dus niet gewend zijn aan de schrijfwijze. Het boek is ruim geïllustreerd. Het is jammer dat er zoveel verschillende lettertypes zijn gehanteerd en de lay-out weinig consistent is. Dit maakt het boekje een nogal druk. Toch zou ik dit boekje een belangrijk moment in de kinderboekengeschiedenis van Suriname willen noemen. Het idee om een boekje met Sranan gedichten voor deze leeftijdsgroep uit te brengen is erg progressief, omdat in onderwijskringen vooral wordt gehamerd op het Nederlands en men weinig oog heeft voor onze taalrijkdom. Irene Welles geeft aan dat het anders kan.
Stichting Projekten stelt aan alle lagere scholen kosteloos een verzamel-cd beschikbaar met vijf afleveringen van het radioprogramma 10 voor lezen. In dit programma op Radio 10 wordt elke zondagmiddag tussen 12.30 en 13 uur een spannend verhaal voorgelezen door twee kinderen.
Sinds 2002 kent Suriname een Nationale Voorleesdag. Deze werd tien jaar geleden ingesteld door Stichting Lezen om de leesachterstand van kinderen in te lopen, het lezen van verhalen te stimuleren en te bevorderen dat ouders meer aan hun kinderen voorlezen. Stichting Projekten Christelijk Onderwijs Suriname ondersteunt deze doelstelling. De organisatie kijkt samen met Stichting Lezen en het Cultureel Centrum Suriname uit naar de Nationale Voorleesdag op zondag 4 maart 2012 waarop alle Surinamers, jong en oud, kunnen ervaren hoe leuk voorlezen is.
Leerkrachten worden door het voorleespakket in de mogelijkheid gesteld om hun leerlingen te laten oefenen met voorlezen. Naast de cd, voegt Stichting Projekten aan elk voorleespakket ook de voorgelezen verhalen en voorleestips voor zowel kinderen als opvoeders toe, die leerkrachten kunnen kopiëren voor de hele klas.
Stichting Projekten wil dat alle kinderen ontdekken hoe leuk voorlezen kan zijn en dat het niet moeilijk is. Daarom is voor alle scholen in Suriname vanaf vrijdag 2 maart een voorleespakket af te halen.
In Paramaribo kan dat bij Stichting Projekten zelf aan de Dr. Sophie Redmondstraat 172, 477 713 / 411 455. Voor de districten zullen pakketten worden geplaatst bij de Algemene Onderwijs Bibliotheek, de Inspectie van Onderwijs en/of bij de Nucleus centra.
Groningen – De Nationale Stichting Kinderboekenfestival Suriname opende de deuren van het kinderboekenfestival in Groningen. Honderden schoolkinderen huppelden gisteren van de ene attractie naar de andere. Op het Kermisterrein in Groningen staan tientallen tentjes met verschillende attracties. Alle activiteiten hadden alle boeken en het leesplezier voor kinderen.
Op de eerste dag van het Kinderboekenfestival liepen kinderen van de lagere school en van de MULO plezierig door elkaar. Yvonne Caprino, de organisatrice van het festival, zette het evenement op met als hoofdthema ‘Voor Suriname een feest als elk kind leest’. “Kinderen moeten leesplezier ervaren. Alle attracties op het Kinderboekenfestival proberen de kinderen op hun manier een boek te laten beleven. Ze kunnen tekenen, muziek maken, spelletjes spelen en nog zoveel meer.” Er was veel te doen, op het midden van het terrein stonden grote borden die kinderen naar hartenlust te lijf kunnen gaan met verf en penseel. In een ander tentje konden de kinderen levend ganzenbord spelen. Nog wat verderop konden ze kijken naar de poppenkast of luisteren naar iemand die hen een boek voorlas. In elk tentje was er wel iets anders te doen.
Creatief met boeken
Veel blinkende oogjes en brede glimlachen waren er te zien op het Kermisterrein. “Een boek lezen moet niet iets saais zijn waar je later een bespreking in netjes Nederlands op school over moet geven. Het is iets leuks maar elk kind ervaart het op een andere manier. Op het Kinderboekenfestival kunnen ze alle manieren uitproberen. Ze zijn vrij in hun creativiteit”, aldus Caprino. En de kinderen zijn het daar helemaal mee eens.
Giarzino Deuzarain zit nog op de lagere school en vindt het festival bijzonder spannend. “Ik hou van lezen en vind alles heel erg leuk hier. In een tentje heb ik zelf al een boek gekocht.” De kinderen die een zakcentje van hun ouders meekregen kunnen in één van de twee boekhandels boeken kopen. Giarzino had het boek Avontuurlijke reis van Gerbrand Fenijn gekocht. De schrijvers zelf komen hier ook hun boeken voorstellen. Zo komt de Schrijversgroep ‘77 langs en komt schrijver Bravu even een kijkje nemen en een praatje maken met de kinderen. Het zijn alvast boeiende dagen voor kinderen op het Kermisterrein in Groningen. Het Kinderboekenfestival duurt nog tot en met woensdag 29 februari. Uiteindelijk zullen meer dan vierduizend kinderen uit verschillende scholen uit Saramacca, Coronie, Wanica en Nickerie deelgenomen hebben aan dit festival.
Drie presentaties
Tijdens het Kinderboekenfestival 2012 te Groningen Saramacca, vonden op de tweede avond drie presentaties plaats. Allereerst was er het bundeltje Ukuten (Hengeltijd) van Irene Welles-Burke. Het zijn gedichtjes voor de jeugd van ongeveer 10 tot 14 jaar. De gedichtjes zijn in het Sranan geschreven en voorzien van een Nederlandse vertaling. Maar dat niet alleen, het Sranan is zowel in schrijftaal als in spreektaal opgenomen. De schrijfster is van mening dat te weinig Surinamers hun eigen taal correct kunnen schrijven.
Irene Welles heeft de leerlingen van de Nieuwe Christelijke School te Paramaribo gevraagd tekeningen bij de gedichten te maken. Het is een bijzonder leuk geheel geworden en zeker aan te bevelen voor ouders en leerkrachten die hun kinderen op een leuke manier kennis willen laten maken met poëzie.
Creatief en leerzaam
Ook nieuw is Caribo, een spel ontworpen en ontwikkeld door Gerrit Barron. Het is een spannend gezelschapsspel (met duidelijke spelregels in vier talen) dat een beroep doet op de creativiteit en de intelligentie van de spelers. Het heeft te maken met vier Caricom-vliegvelden en vier Caribische luchtvaartmaatschappijen. En nu maar proberen om je vliegtuigen veilig aan de grond te krijgen!
Zeer leerzaam en boeiend was ook de inleiding van Els Moor en Jerry Dewnarain over Klassiekers in de literatuur. Boeken als Pippi Langkous, Alleen op de Wereld en Pinokkio en nog veel meer titels kwamen aan de orde. De klassiekers hebben als belangrijk kenmerk dat ze universeel zijn. Ze spreken iedereen aan en dan maakt het niet uit waar het verhaal zich afspeelt en wie de hoofdpersoon is.
Op zoek naar geluk
Klassiekers hebben ook een gemeenschappelijk thema: de reis van de mens op zoek naar het geluk. Samen met de bezoekers van workshop werden verschillende titels besproken en werd gezocht naar de universele kenmerken.
Els Moor benadrukte dat, hoewel Surinaamse boeken heel erg belangrijk zijn voor Surinaamse kinderen, er ook ruimte moet zijn voor de bredere horizon. Van de inhoud van de workshop is een boekje gemaakt na het lezen waarvan men een goede indruk heeft van wat klassiekers zijn.
[naar een bericht van Julie Bervoets in de Ware Tijd, 28/02/2012, en een bericht in Starnieuws van 29/02/2012]
Deze website beoogt geen enkel winstoogmerk. Door middel van de website wil de Werkgroep het publiek kennis laten maken met nieuws uit en over de Caraïbische regio. De Werkgroep neemt daartoe onder meer berichten over van andere sites, zonder dat het ons altijd mogelijk is rechthebbenden vooraf te attenderen op de overname. Mocht iemand bezwaar hebben tegen overname van tekst- of beeldmateriaal, laat ons dit weten, dan verwijderen wij het materiaal.
Reacties op berichten worden alleen geplaatst indien voorzien van voor- en achternaam. Opinies op deze website komen voor rekening van de auteur(s) en zijn niet altijd de opinies van de Werkgroep.
RSS
Facebook
Twitter
