In Memoriam Henk Tjon
Henk Tjon (Paramaribo, 25 augustus 1948 – aldaar, 18 september 2009)
door Ini Statia
Een bigi Sranangman is heengegaan! Zonder dat jij het misschien weet, Henk, en zonder dat ik het zelf wist, besefte ik pas wat voor onvergetelijke indruk je op me hebt gemaakt, toen ik hoorde dat je afgelopen vrijdag overleden was. Het is al decennia geleden dat ik als piepjonge studente in Nederland jouw indrukwekkende cabarettheaterproductie Land te koop live ervaarde. Zelf gelijk verkocht, kocht ik de LP die ik jarenlang koesterde en bijna stuk draaide. Zo maakte ik voor het eerst kennis met je prachtige werk, je kwaliteit, jouw Caribisch theater met kritische inhoud. Diep in mijn hart staat gegrift het ontroerende lied “Abaisa, memre, memre, memre, Abaisa, memre.” Nooit had ik toen kunnen vermoeden dat precies achttien jaar later wij, als leden van de vertelgroep Lingua Franca, de grote eer zouden krijgen om met jou samen te werken, een echte regisseur! Ik sprak jouw zus die me eraan herinnerde dat ik het toen al had verwoord: het is werkelijk een onbeschrijflijk diepe en mooie ervaring om samen met een groep kunstenaars van verschillende oorsprong onder professionele leiding een artistiek product tot stand te brengen; een heel andere dimensie dan je dagelijkse werk! Het snijdt je dwars door je ziel, laat een merkteken achter! Dat geschenk gaf jij ons, Henk. Je nam ons serieus en daarom juist spaarde je ons jouw kritiek niet. Daar heb ik nog het meest van geleerd! Na onze tweede voorstelling ter gelegenheid van het 45-jarig bestaan van het Cultureel Centrum Curaçao, wisten we – ondanks het bedrieglijke applaus – dat het op dat moment geen topprestatie was. En jij, Henk, durfde het ons gewoon in ons gezicht te zeggen. Ik vergeet nooit de toon waarop je het zei, hoe je de onheilspellende woorden sprak, terwijl je licht voorover helde: “Jullie waren slécht! Sléécht!” O, wat krompen we ineen! Maar we namen het, want we wisten dat het waar was; we voelden dat je het uit intense liefde deed, een adembenemde liefde voor ons, je vak, de voorstelling, voor kwaliteit, voor onze Curaçaose, Caribische, Latijns-Amerikaanse cultuur. We bogen nederig ons hoofd en bleven even goede vrienden. En daar was ook Allpa Kalpa! Jij had ze net ontdekt, Zuid-Amerikaanse muzikanten die oorstrelende ‘música indígena de los Andes’ in het CCC speelden. Jij vroeg hen om ons muzikaal te begeleiden, een spontane ingeving. Voor jou was multiculturaliteit immers geen leeg begrip, maar levende werkelijkheid. Zo begonnen zeer gedenkwaardige repetities. Eén van die jongens bleef op Curaçao en werd mijn Chileense zwager, vader van twee prachtige ‘yu di Kòrsou’s!’ Maar je was niet alleen bij ons geliefd, Henk. Je regisseerde toen ook zes bekende Curaçaose actrices: Annemarie Braafheid, Norma Cova, Diana Lebacs, Rina Penso, Laura Quast en Greta Trapenberg. Groot waren je verdiensten voor het theaterleven in Suriname, Curaçao, het Caribisch gebied en in Nederland. Grondlegger was je van talloze vernieuwende theatergroepen en producties. Niet in de laatste plaats was je initiatiefnemer van het Caribbean Festival of Arts (CARIFESTA).
Waren er signalen die zich aandienden, kregen wij vooraankondigingen van je dood? Bezocht je ons? Toch merkwaardig dat de laatste tijd, nu wéér achttien jaar later, in diverse gesprekken, herinneringen aan Lingua Franca en het culturele leven in de jaren negentig op Curaçao werden opgehaald. Was het een teken? Wij van de voormalige vertelgroep Lingua Franca – en ik spreek gerust namens hen – zullen jou, Henk Tjon, te allen tijde blijven eren en gedenken. Namens hen maak ik nu ook een diepe buiging voor je. Sribi switi, brada!
RSS
Facebook
Twitter
Dag Ini,
Ik neem aan dat je het niet erg vindt als we een stukje van je Henk-verhaal op de herdenking in Fort Zeelandia voorlezen?
Sharda Ganga
Dag Sharda. Wat goed dat Henk ons weer bij elkaar brengt. Ik voel me erg vereerd dat jullie een stukje willen voorlezen. Hier op Curaçao heb ik veel positieve reacties gekregen op het stuk. Het is in de Amigoe en het Antilliaans Dagblad geplaatst. Veel sterkte en tot hoors. Ini.
CAST2, gecondoleerd.