De Surinaamse taalproblematiek (8)
door mr dr W.R.W. Donner
Foutief Engels?
Hoe anders was mijn ervaring toen ik mij op de Engelse tour waagde! Ik vertaalde een van mijn boeken, Politiek betaalt over Jopie Pengel, in het Engels onder titel The Party Leader en toog met het manuscript naar de Frankfurter Buchmesse op zoek naar een uitgever. Daar maakte ik kennis met een Indiër, Lakhani geheten, die in Londen een boekhandel bezat. Hij bracht mij in contact met vertegenwoordigers van The Commonwealth House. Die vonden het interessant genoeg om het op de scholen in Londen, die vooral bezocht werden door West-Indiërs te brengen. Wat het boek interessanter maakte was het feit dat het door iemand was geschreven die niet uit het Engelse taalgebied uit de West Indies kwam.
Lakhani financierde de publicatie. Het boek liep als een trein. Achter elkaar werden stukken uit mijn dikke boeken omgewerkt (titels: Jungle Politics, Life in These Amazing West Indies, Road to Richess) en in verschillende versies (vocabulary range 3000 words, 900 words, 1500 words) uitgegeven voor gebruik op verschillende niveaus van onderwijs op de Londense scholen. Ik kan met de hand op het hart verklaren dat nooit een recensent een woord heeft gezegd over het taalgebruik. Er werd gewoon aangenomen dat het gehanteerde Engels een variant was van het Engels dat in de Caribbean wordt gesproken. Hier zien wij onmiddellijk een verschil in benadering van de taal door de Engelsen en de Hollanders. Voor de Engelsman is elke vorm van het Engels aanvaardbaar en wordt gewoon gezien als een variant van het Engels. Zelfs het Sranantongo wordt gezien als een variant van het Engels. Negro english, neger Engels, het Engels gesproken door negers. Het zou de Engelsman een zorg wezen dat de Amerikaan schrijft: your honor i.p.v. your honour of thru in plaats van through. De Hollander zou ogenblikkelijk uitroepen: fout. Hier ligt vermoedelijk de aversie tegen het Nederlands. Steeds heeft de Hollander iets aan te merken over de wijze waarop je zijn taal hanteert. Het blijft zijn taal en wordt nooit de jouwe.
Foutief Spaans
Vreemd genoeg had ik dezelfde ervaring in Costa Rica toen ik daar met mijn boeken in het Spaans verscheen. Ook de Spanjaard ziet afwijkende schrijfwijzen van het Spaans gewoon als de zoveelste variant van de taal. Er wordt nooit aan iemand gezegd dat hij slecht Spaans spreekt of schrijft. Op de scholen in Costa Rica braken ze slechts hun kop over de vraag of ze te doen hadden met een Cubaanse of een Ecuadoriaanse variant. Toen bleek dat ik Surinamer was werd dat nog mooier, want dan bleek er een Surinaamse variant van het Spaans te bestaan. Niemand piekerde erover om te zeggen dat ze met slecht Spaans te doen hadden. Elke Spanjaard zal u kunnen zeggen dat het Spaans dat in Columbia wordt gesproken het mooiste Spaans is. Niet slecht of goed, maar mooi. En welke Portugees zal aan een Braziliaan zeggen dat hij slecht Portugees spreekt? Daarom laat ik mijn boeken niet vertalen in het Engels of het Spaans (weggegooid geld) maar schrijf ze rechtstreeks in die talen. Ik laat ze ook nooit corrigeren. Elke schrijfwijze van die talen is immers aanvaardbaar zolang wat je zeggen wil maar duidelijk overkomt.
Het Nederlands heeft, om dit deel van het betoog af te sluiten, ons niet ver gebracht en zal ons niet ver brengen. Op de enige plek op aarde waar wij wat aan de Nederlandse taal zouden hebben gehad (Nederland) ziet men ons liever gaan dan komen. Het wordt echt tijd om het roer om te gooien.
[Slot volgt met suggesties voor een therapie – klik hier]
RSS
Facebook
Twitter
