blog | werkgroep caraïbische letteren
Categorie: Talen

Papiamentstalige havo/vwo volgend schooljaar open

Willemstad — De eerste Papiamentstalige havo/vwo-school is volgend jaar een feit. Minister van Onderwijs Lionel Jansen (PS) heeft gisteren met het bestuur van Skolnan Humanista na Papiamentu (FSHP) hierover een akkoord getekend.

Het akkoord beslaat zowel de invulling van het onderwijs als de bouw van de school. De Papiamentstalige havo/vwo-school is een wens van de coalitie. In het regeerakkoord staat dat het Papiaments op alle onderwijsniveaus als instructietaal moet worden gehanteerd. De minister en het schoolbestuur hebben een commissie van experts in het leven geroepen die uiterlijk eind december met een uitvoeringsplan moet komen.

Het project heeft haast. In augustus 2012 moet de school haar deuren openen. De commissie blijft tot het begin van het komend schooljaar actief als raadgever van zowel de minister als het ministerie van Onderwijs en het bestuur van FSHP, zodat het plan goed wordt uitgevoerd.

[uit Amigoe, donderdag 15 december 2011]

Rudi Spa leidt Sranan Akademiya

Paramaribo – Na een lange inactieve periode heeft de Sranan Akademiya eindelijk een voltallig bestuur. De nieuwe voorzitter, Rudi Spa, noemt het een ‘alen sribi’ (Surinaamse omschrijving voor winterslaap) die de stichting heeft meegemaakt. Jarenlang stond ex-voorzitter Eddy van der Hilst er alleen voor om de organisatie te leiden.

De Sranan Akademiya die in 1983 officieel werd opgericht, stond voor het bevorderen van het Sranantongo, maar richtte later ook haar aandacht op het gebied van cultuur en de ontwikkeling van de eigen taal bij andere bevolkingsgroepen. Grondgedachte van de stichting verdeelt ‘fositen edeman’ van Sranan Akademiya, Hein Eersel, in drie colleges: wetenschap, cultuur en verspreiding van kennis. De introductie van het nieuw bestuur vond afgelopen woensdag plaats in Tori Oso. ‘Puwema uma’ Celestine Raalte deed een serie voordrachten uit haar nieuwste bundel Sapatiya, ‘dron man’ Henk Sako gaf een hoogstaande apinti performance en Eddy van der Hilst las een ludiek verhaal voor, geschreven door Ané (André Doorson).

In het filmpje gemaakt door Tolin Alexander vertelde Hein Eersel over het begin van Sranan Akademiya, dat ook een tijdje werd geleid door wijlen Hugo Overman. Van der Hilst, die later erbij werd gehaald als linguïst, leidde de organisatie vanaf 1988 tot twee dagen geleden. In de jaren tachtig werd de televisiecursus Skrifi Sranantongo verzorgd, maar van een Surinaams woordenboek is het tot heden niet van gekomen. Wel was het bestuur onder Van der Hilst er al ver mee gevorderd toen zij werd geconfronteerd met de moeilijke periode van SAP. Meer dan één baan, vertrek naar Nederland en het pro Deo werk, waren de gevolgen dat alleen Van der Hilst en Robert Wijdenbosch in het bestuur overbleven.

Laatstgenoemde kwam later te overlijden. In het nieuw bestuur komt Van der Hilst terug, maar dan als commissaris. De overige ‘tiri man’ en ‘tiri uma’ zijn: Helmut Gezius, Celestine Raalte en Rinaldo Tanawara. Voorzitter Rudi Spa noemde de punten waarop het bestuur zich de komende tijd wil gaan richten: radioprogramma, krant, kinderopstel en -gedichten, komediespel en verandering aan de negatieve teksten in de Surinaamse muziek. Hein Eersel geeft aan dat niet alleen in ‘alen ten’, maar ook in ‘drei ten’ het slapen kan gebeuren. “Dit is het jaar van de Afrikaanse Diaspora, grijp dit aan om te beginnen, maar begin niet aan een aantal projecten tegelijk,” liet Eersel weten. Hij gaf er de voorkeur om het ‘wortu buku’ (woordenboek) te hervatten. Hoewel de bevolking dagelijks Surinaams spreekt, weet niet iedereen dit correct te doen. Linguïst Van der Hilst: “Mensen denken teveel in het Nederlands, vanwaaruit ze het Sranantongo woord voor woord vertalen. Een spelling van een taal gebruiken voor een andere, dat kan niet!” Hij gaf een voorbeeld van verkeerd Sranantongo: ‘Mi si yu tap tv’. Vertaald betekent dit: ‘Ik heb je de tv zien dichtmaken.’

[uit de Ware Tijd, 12/12/2011; alle taalfouten rechtgezet]

Meertaligheidsconferentie in Cayenne

Van 14-17 december 2011 wordt in Frans-Guyana een internationale conferentie gehouden over meertaligheid, Etats Généraux du multilinguisme dans les Outre Mer. Op 15 en 16 december zijn er inleidingen en een breed scala van workshops. De inleidingen gaan over de praktijk van meertaligheid, hoe men van een gesproken taal komt tot een geschreven taal, de plaats in het onderwijs en de rol die de moedertaal speelt bij het leren van de officiële taal, de relatie tussen taal en identiteit, de moedertalen en kunstuitingen, en taalbeleid rond meertaligheid in de overzeese gebiedsdelen. Er zullen 250 deelnemers participeren in de conferentie. Door de Franse overheid zijn Ismene Krishnadath (schrijver) en Jenice Wongsoredjo (docent Engels) uitgenodigd om vanuit Suriname in deze conferentie te participeren.

Sranan Akademiya weer actief

Op een druk bezochte bijeenkomst op woensdag 7 december presenteerde het nieuw bestuur van Sranan Akademiya onder leiding van Rudi Spa haar toekomstplannen. In het licht van de ontwikkelingen rond een nieuwe taalwet en hopelijk een gestructureerd taalbeleid, is dit een belangrijke ontwikkeling. Het Sranan is een belangrijke Surinaamse taal en het is goed als Sranansprekers zich verdiepen in de manier waarop deze taal het meest tot zijn recht kan komen.

SVN over meertaligheid

Op zaterdag 10 december verzorgt de Surinaamse Vereniging van Neerlandici een themabijeenkomst over meertaligheid. U zult allerlei ideeën kunnen opdoen over meertaligheid, ideeën die u ook toe zult kunnen passen binnen uw eigen onderwijs. Deze gevarieerde avond is ‘Ter lering ende vermaak’. Tijdens de pauze wordt u getrakteerd op een drankje en hapjes. Ook zal het blad Nederlands in Suriname weer verschijnen. Als u lid bent (of wordt) is het inbegrepen in uw lidmaatschap.Voor niet-leden is het blad te koop voor 15 Srd. U kunt op de thema-avond lid worden. De contributie bedraagt 30 srd per half jaar. Dit bedrag kunt u cash voldoen bij de secretaris, of u kunt een overschrijvingskaart van uw bank invullen en afgeven. De 30 Srd wordt dan halfjaarlijks afgetrokken van uw bankrekening.

Om de avond te bezoeken hoeft u geen lid te zijn. Om toch een idee te hebben van het aantal mensen dat we kunnen verwachten, vragen we u wel uw aanwezigheid te melden bij de secretaris op het emailadres: sitapatadien@hotmail.com Natuurlijk hopen we dat u zo enthousiast bent over de vereniging dat u lid wordt. We hopen u allen te zien as. zaterdag.

Plaats: SPI Centrale verwarmingsruimte, Jaggernath Lachmonstraat
Datum: 10 december 2011
Tijd: 18.30 uur

Werkgroep taal op Bonaire

door Eveliene Coenen en Johannetta Gordijn

Op Bonaire is Nederlands niet de moedertaal van het merendeel van de leerlingen (en leerkrachten), maar een vreemde taal (en dus zelfs geen tweede taal). Volgens de huidige wetgeving zijn er twee gelijkwaardige instructietalen in het primair onderwijs (PO), waarvoor ook vergelijkbare kerndoelen gelden. Dit heeft als gevolg dat binnen de onderwijstijd die scholen tot hun beschikking staat de leerlingen voor twee talen hetzelfde (hoge) niveau moeten bereiken. Dit is een grote opgave voor de leerlingen. Scholen worstelen met de manier waarop ze aan deze opgave invulling moeten geven. Het voortgezet onderwijs (VO) op Bonaire heeft Nederlands als instructietaal en de leerlingen moeten aan de Nederlandse eindtermen voldoen.

In februari j.l. is op Bonaire een werkconferentie georganiseerd waarbij alle scholen, zowel PO als VO, waren vertegenwoordigd. Tijdens de conferentie is naar voren gekomen dat er een werkgroep opgericht moet worden die de scholen ondersteuning kan bieden op de werkvloer. Van iedere school is er een leerkracht, of een Interne Begeleider afgevaardigd. Ook de schoolcoach voor PO neemt deel aan de bijeenkomsten van de werkgroep. Daarnaast zijn ook de beide stichtingen die zich richten op het Papiamentu vertegenwoordigd in deze werkgroep. De organisatie van deze werkgroep wordt gefaciliteerd door RCN/OCW en het openbaar lichaam Bonaire. De werkgroep houdt zich vooralsnog bezig met taalbeleid voor de scholen en doorlopende leerlijnen binnen PO en VO. De werkgroep heeft aangegeven behoefte te hebben aan meer deskundigheid.

Paper wordt gepresenteerd op het congres Neerlandistiek in het Caribisch gebied, sectie Didactiek Nederlands als vreemde taal. Voor programma klik hier

Het Nederlands in de Scol Multilingual

door Joyce Pereira

Het Nederlands is in Aruba een vreemde taal, ondanks het feit dat deze taal al bijna 200 jaar de enige instructietaal in het onderwijs is. Een gegeven waarmee rekening gehouden moet worden.

lees verder…

Conferentie Neerlandistiek in het Caribisch gebied

Op 22, 23 en 24 november 2011 vindt aan de Universiteit van Aruba in Oranjestad de conferentie Neerlandistiek in het Caribisch gebied plaats. De primaire doelstelling van deze conferentie is het oprichten van een platform van neerlandici in het Caribisch gebied die op regelmatige basis overleg voeren over hun onderwijs en onderzoek. Daarnaast beoogt de conferentie met een publicatie van bijdragen een canon te creëren die als basis kan dienen voor verder onderzoek. Het is de doelstelling deze conferentie elke twee jaar te herhalen op andere plaatsen binnen de regio.

De deelnemers aan de bijeenkomst zijn personen die Nederlands doceren aan een universiteit, hogeschool of lerarenopleiding. De onderzoeksgebieden omvatten literatuur, taalkunde, taalbeheersing en taaldidactiek.

Programma
Dinsdag 22 november 2011
15.00 – 16.30 registratie en ontvangst deelnemers
17.00 – 18.30 openingslezing Kadar Abdolah, aansluitend receptie
19.00 – diner in restaurant The Old Fisherman
Woensdag 23 november 2011
09.30 – 12.00 literatuur in Caribisch gebied
12.15 – 13.45 lunch
14.00 – 16.30 didactiek Nederlands als vreemde taal
17.30 – 19.30 culturele wandeling in Oranjestad
Donderdag 24 november 2011
09.30 – 12.00 taalkunde en taalbeheersing
12.15 – 13.45 lunch
14.00 – 15.30 oprichting platform Neerlandistiek in het Caribisch gebied
16.00 – 17.00 slotlezing Jan Renkema
19.00 – diner in restaurant Old Cunucu House

De deelnemers
Kader Abdolah
Lisette Agatha Universiteit van Curaçao
Bernadette Bérénos Universiteit van Curaçao
Helen Chang Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Eveliene Coenen Dienst Onderwijs Bonaire
Mariska Dias Universiteit van Sint Maarten
Elisabeth Echteld Universiteit van Curaçao
Lila Gobardan-Rambocus Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Hedy Goeldjar – IJvel Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Johannetta Gordijn Dienst Onderwijs Bonaire
Kitty Groothuijse Universiteit van Aruba
Elisabeth D’Halleweyn Nederlandse Taalunie
Preetema Jong A Lock – Pahladsingh Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Kitty Leuverink Nederlandse Taalunie
Eric Mijts Universiteit van Aruba
Hilde Neus Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Joyce Pereira Universiteit van Aruba
Carola Peeters Directie Onderwijs Aruba
Vanessa Pietersz Directie Onderwijs Aruba
Jan Renkema Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
Tjits Roselaar Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
Wim Rutgers Universiteit van Curaçao
Ronnie Severing Nederlandse Taalunie Curaçao
Audrey Tromp-Wouters Directie Onderwijs Aruba
Christa Weijer Nederlandse Taalunie Curaçao
Merlynne Williams Instituto Pedagogico Arubano (IPA)

Georganiseerd door de Universiteit van Aruba
Mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie & Vertegenwoordiging Nederland

De Ware Tijd ongenadig

De Ware Tijd van vandaag, 18 november 2011, maakt er melding van dat gisteren ‘prominenten uit de Surinaamse samenleving’ deel namen aan het eerste Sranantongo dictee, georganiseerd onder auspiciën van de Surinaamse Televisie Stichting (STVS). De krant noemt niet enkel wie de minste fouten haalden: Paul Tjon Kiem Sang, Carl Breeveld en Hanifa van Riessen, maar ook wie de grootste domoor was: Irma Valk. Foei toch, Irma!

Meertaligheid een verrijking voor Surinamers

Surinamers zien meertaligheid als een verrijking in hun leven. Dat zegt Ellen Fernhout van de Nederlandse Taalunie. De unie deed dit jaar onderzoek naar de ervaringen van Nederlanders, Vlamingen en Surinamers met meertaligheid.

lees verder…

Behasa Indonesia-cursus voor behoud Javaanse taal

door Tascha Aveloo

Paramaribo – ‘Het is de opvatting geweest van de 2e en 3e generatie Javanen. Je bent deel van de maatschappij en als je vooruit wil komen dan moet je behoorlijk Nederlands leren praten.”

Dit zou volgens Pairoon Somoredjo, pr- person van de Ika Kbi groep van de Indonesische Ambassade, ertoe geleid hebben dat vele Javaanse jongeren slecht of helemaal geen Javaans kunnen spreken.” Ik moet toegeven dat ik me ook daar enigszins schuldig aan heb gemaakt met mijn eigen kinderen. Maar met deze cursus is het mogelijk dat we het tij keren, zodat de Javaanse taal niet verloren gaat, maar behouden blijft”. “De Ika Kbi- groep is een groep van ex-cursisten die de Bahasa Indonesia of Bahasa Jawa cursus met succes heeft afgerond en die twee keer per maand bij elkaar komen om zo de taal levend te houden.”

De lessen Bahasa Indonesia en Bahasa Jawa worden in een periode van acht tot negen maanden verzorgd door vijf erkende docenten onder leiding van de Indonesische taaldeskundige drs. Margono Martowiyono op de Indonesische ambassade. Er is een beginnersklas gevolgd door een gevorderde, waarna men examen maakt. Somoredjo geeft aan dat er van de afgelopen cursus Bahasa Indonesia negentien zijn overgegaan naar de gevorderde klas en vier zijn geslaagd na de gevorderde cursus. De Bahasa Jawa-klas leverde drie studenten af die verder mogen en drie die geslaagd zijn voor hun examen. “Men is echt wel geïnteresseerd in de cursus. Ik heb jongeren die veel Indonesische covers zingen en niet weten wat de teksten betekenen en dan komen ze les volgen zodat ze het nu wel begrijpen”, legt Somoredjo uit. Hij geeft ook aan het verschil tussen Bahasa Indonesia en Bahasa Jawa. “

De eerste is de officiële taal van Indonesië zoals dat gegeven wordt op school en dat is de taal die in ruim 30 tot 40 procent van Indonesië echt wordt gesproken. De rest spreekt Bahasa Jawa en andere dialecten. Het is zoals iedereen Nederlands leert op school, maar ook Sranan spreekt. De Jawa maakt veel gebruik van leenwoorden vooral in Suriname van het Nederlands en Engels simpelweg omdat er geen woorden voor bestaan in het Bahasa Indonesia. Het Indonesia is een heel verhalende en omschrijvende taal. Woorden zoals bijvoorbeeld conclusie, positief en concreet kennen ze niet en dat lenen we dus in het dagelijkse taalgebruik.” Men kan zich vanaf januari weer inschrijven voor de nieuwe cursus.

[uit de Ware Tijd, 04/11/2011]

Taalmethode Pelikino genomineerd

Willemstad – Pelikino, de Curaçaose taalmethode om kinderen spelenderwijs kennis te laten maken met meerdere vreemde talen, is genomineerd voor het Europese talenlabel

Een geweldige doorbraak voor Pelikino en voor Curaçao en een eervolle nominatie”, aldus de makers van de methode, schrijver Marianne Prins en illustrator Joes Wanders. De taalmethode is gericht op de cultuur van Curaçao en op kinderen die van huis uit Papiaments spreken. Doel is om de receptieve beheersing van een basiswoordenschat van 2.000 woorden te bewerkstelligen, die de basis moet vormen voor verdere ontwikkeling in deze talen.

Deelname aan het evenement van de het Europese talenlabel gebeurde naar aanleiding van een gesprek met Louis Hilgers die op Curaçao het ICT-stimuleringsproject Grassroots heeft. Wanders: “Hilgers was dusdanig onder de indruk van het Pelikino-materiaal dat hij ons aanspoorde deel te nemen.” Het Europese talenlabel is een Europese prijs voor innovatieve talenprojecten. Voor de prijs komen talenprojecten in aanmerking die opvallen door een innovatieve, creatieve en originele aanpak, met oog voor kwaliteit en wordt sinds 1998 jaarlijks uitgereikt. De wedstrijd wordt in Nederland georganiseerd door het Europees Platform dat het internationaliseren in het onderwijs promoot, in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De Europese Commissie bevordert dat Europeanen naast hun moedertaal twee andere EU-talen beheersen. Het leren van talen moet leuk zijn en natuurlijk resultaat hebben. Hiervoor is meer nodig dan alleen klassikaal talenonderwijs. Moderne methoden kunnen leerlingen inspireren en motiveren. Daarom wil de Europese Commissie vernieuwende talenprojecten op allerlei onderwijsniveaus onder de aandacht brengen. Het Europese talenlabel draagt daaraan bij. Projecten die voor een prijs in aanmerking komen, mogen een jaar lang het Europese talenlabel voeren, hetgeen voor Curaçao met haar multilinguale samenleving een geweldige booster betekent. Wij zijn niet alleen goed in honkbal maar ook in talen.

www.pelikino.com

[uit Antilliaans Dagblad, 24 oktober 2011]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter