blog | werkgroep caraïbische letteren
Categorie: Kinder- en Jeugdliteratuur

Verhalen vertellen met Mister Anansi

Willemstad — Anansi-verteller Wijnand Stomp geeft tot en met morgen storytelling-workshops aan leerlingen van het Albert Schweitzer College en Kolegio Annie Koenraad. Tijdens de workshops leren de kinderen hun eigen Anansi-verhaal schrijven. Anansi is een superbijdehante spin. De verhalen over de slimme spin komen oorspronkelijk uit West-Afrika. De Afrikanen namen ze tijdens de slavernij mee naar het Caribisch gebied.

Volgens Stomp weten de kinderen hele verrassende verhalen te vertellen. Gisteren was hij op het Albert Schweitzer College. De Anansi-verteller las eerst twee verhalen voor uit zijn eigen boek, voordat de kinderen hun fantasie de vrije loop lieten. Vroeger groeiden kinderen in Curaçao en Suriname op met de verhalen van de schurkachtige spin Anansi, ook wel bekend als Nanzi. Dat is nu minder. Stomp merkt dat de kennis over Anansi wegebt. Toch is hij optimistisch over het weer aanwakkeren van de oeroude storytelling-traditie.
“Er zit een dun laagje kennis, die je weer kunt aanslingeren.” Het doel van de workshop is tweeledig. Het is webeducatief en de kinderen maken kennis met literatuur. Via de website www.anansiworldwideweb.net maken de Curaçaose leerlingen contact met kinderen in Nederland, die de workshop ook hebben gevolgd. De kinderen wisselen verhalen uit en zo ontstaat een penfriend-situatie.
De verschillen tussen de Nederlandse en Curaçaose verhalen zijn volgens Stomp niet groot. “Kinderen zijn universeel. Alle kinderen hebben de behoefte om iets over zichzelf te vertellen. Kinderen gaan naar school, ze hebben hobby’s, ze hebben een oma en soms woont die oma ver weg.” De Anansi-verhalen hebben de tand des tijds goed doorstaan. Ook Stomp past de verhalen van de spin aan. “Alles is toegestaan. Zo houd je de orale traditie in stand. Een goede verteller gaat met de tijd mee. Daarom bestaan de verhalen nog steeds.” Als voorbeeld geeft hij de intrede van het horloge. “Toen het horloge op de markt kwam werd dat ook in een Anansi-verhaal verwerkt”, zegt Stomp. Zelf heeft hij een verhaal geschreven over Anansi en het populaire fenomeen Popstars, een talentenjacht op tv. Zo houdt hij de verhalen van Anansi fris en modern.
De workshop is mede mogelijk gemaakt door Stichting Doen. In augustus komt Stomp terug naar het eiland. Dan presenteert hij zijn nieuwste boek Mister Anansi leert de wereld lachen. Er zijn vooralsnog twee shows gepland, waarvan één op Zanzibar. Kinderen, die de workshop niet hebben gevolgd maar ook hun ei kwijt willen in een Anansi-verhaal, kunnen lid worden van de website. Via anansiworldwideweb.net kunnen kinderen een profiel aanmaken om zo in contact te komen met andere kinderen.

[uit Amigoe, 5 mei 2011]

Converseren in het Caraibs

Nowilia Tawjoeram-Sabajo stond met haar stand op de beide Surinaamse kinderboekenfestivals die al achter de rug zijn en zal ook in Paramaribo aanwezig zijn. Ze is, samen met Bernadette Awatjale, de auteur van het boek: Converseren in het Caraibs dat in maart 2009 uitkwam. Een mooi initiatief vooral ook in verband met het groeiende toerisme. In dit verband is het goed dat de instructie in het boek niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Engels geschreven is. Wie de taal gaat leren uit het boek, kan voor de uitspraak gebruik maken van de twee cd’s die zijn toegevoegd.

Nowilia Tawjoeram was in haar stand bezig de kinderen van hogere klassen warm te maken voor het leren van deze Surinaams-inheemse taal. Ze gebruikte daarvoor de meest voor de hand liggende onderwerpen, zoals groeten, jezelf voorstellen, je familieleden en uiteraard de getallen. De kinderen hadden na het half uur in Nowilia’s mooi aangeklede stand het gevoel dat ze veel geleerd hadden. ‘Als we elkaars talen een beetje spreken’, bevordert dat de eenheid in onze samenleving’, zegt ze zelf.

Bestellen: info@nowilia.com

Finale leeswedstrijd voor kinderen

Willemstad — Tien leerlingen strijden op zaterdag 16 april om de titel ‘kampioen voorlezen’. Sentro pa Guia Edukashonal (SGE) is onlangs met de wedstrijd ‘Lesa pa otro skucha’ 2011 gestart. Dit evenement wordt gesponsord door Lito en Maduro & Curiel’s Bank. De voorleeswedstrijd voor scholieren van het funderend onderwijs wordt dit jaar voor de dertiende keer georganiseerd.

Aan de voorrondes hebben 37 scholieren van de vierde en vijfde klas meegedaan. De scholieren moesten een tekst in het Nederlands of Papiaments voorlezen. De prijzen bestaan uit een geldprijs ten behoeve van de school en een cadeau voor de winnaars. De kinderen kunnen niet alleen iets terugdoen voor hun school, maar ook andere leerlingen aansporen om in de boeken te duiken. Van de 37 kinderen zijn de tien beste doorgegaan naar de finale. Deze vindt aanstaande zaterdag plaats in K-Center in Brievengat.
De kandidaten zijn: Sharrazed Tizraoui (Skol Immanuel), Zabrina Maurera (Marnix), Marshall Sims (J.W.Th.Schotborgschool), Thalicia Gaffar (St. Franciscus College) en Shudriën Leona (Kolegio Chaya Willems). Zij zullen alle vijf een Nederlands verhaal voorlezen. In het Papiamentstalige gedeelte nemen Dyonne Efraci (Marnix), Roshantely Gustina (Glorieux College), Shantaly Isenia (John F. Kennedy School), Aiumeen Jakobus (St. Albertus College) en Gilliano Marceli (O.L. Helfrich Krijtschool) het tegen elkaar op. De wedstrijd begint om drie uur en eindigt om zes uur.

[uit Amigoe, 15 april 2011]

De andere zijde van de zon

door Marijke van Mil

De andere zijde van de zon is de eerste jeugdroman van de Nederlandse Marijke Schweitz. Ze schrijft ook korte verhalen. Als kind en na haar studie heeft Schweitz op de Antillen gewoond. Haar verbondenheid met twee continenten heeft een duidelijk stempel op dit boek gedrukt en wordt verbeeld in de intrigerende titel die verwijst naar Nederland en Curaçao. De andere kant van de zon kan ook slaan op het donkere geheim rond de familiegeschiedenis van de hoofdpersoon dat uiteindelijk word opgelost. De Papiamentu versie van haar boek, E otro kara di solo ligt in de Antilliaanse boekhandel.

Het boek bevat twee verhaallijnen. De eerste handelt over de Nederlandse Noor, een tiener die met haar vader en haar broer Twan het huishouden draaiende probeert te houden nu Anne, haar moeder, naar Curaçao is gegaan. Zij is daar op ziekenbezoek bij oom Anton waar ze als kind heeft gewoond.

Het tweede verhaal, dat in een ander lettertype is gedrukt, gaat over Annes kindertijd op de Antillen. Het staat in een manuscript dat Anne zelf heeft geschreven en dat Noor stiekem beetje bij beetje leest Het leven van Noor, Twan en hun vader draait voornamelijk om boodschappen doen, gekibbel over en weer en eten koken, en is weinig opwindend. Het verhaal van de jonge Anne daarentegen is het avontuur waar het boek om draait.

Annes moeder is dood en van haar vader weet ze niets. Ze wordt door haar oma in Delft opgevoed. Na de dood van de oude vrouw wordt Anne op de boot naar Curaçao gezet waar ze gaat wonen in het gezin van oom Anton. Ze leert het eiland kennen, sluit vriendschappen en maakt er angstige momenten mee tijdens de arbeidersopstand van 30 mei 1969.

Als ze op onderzoek gaat naar haar familiegeschiedenis komt ze erachter dat haar moeder nog maar een meisje van zestien was, toen zij geboren werd. De dood van de jonge vrouw is in geheimen gehuld. Wat is er precies gebeurd? Waarom had oma een hekel aan haar vader? En waarom is tante Carolien, de vrouw van oom Anton, zelfs bang voor hem? Anne vermoedt dat haar tante haar liever niet in huis wil hebben en voelt zich er niet welkom. Geen wonder dat ze wegloopt, als haar grootste medestanders, oom Anton en neefje Bart, niet thuis zijn.

Anne is een volwaardige hoofdpersoon. De zoektocht naar haar eigen geschiedenis en het relaas over haar nieuwe leven op Curaçao had voor het boek voldoende kunnen zijn. Wellicht had de roman ook geschreven kunnen worden zonder de hoofdstukken rond dochter Noor. Noor wordt eigenlijk alleen opgevoerd om ons aanvullende informatie over het leven van haar moeder te geven of vragen te stellen die zich eerder al in het hoofd van de lezer hebben gevormd. Verder gaat ze vaak, nogal overbodig, samenvatten wat al in Annes hoofdstukken duidelijk is gemaakt: De hele dag op school heeft ze zich afgevraagd wat er met Anne zal gebeuren. Weglopen en buiten slapen, ook al is het in de tuin van je vriendin, is best eng! Waar moet ze nu slapen, want als ze teruggaat (…) zal ze opgepakt en teruggebracht worden naar tante Carolien. Zou Marisol haar nog kunnen helpen?

Ze onderneemt vaak acties die nergens toe leiden en niets aan de spanning toevoegen. Zo wil ze, na het lezen van een heftig stuk, daar met haar broer over praten, maar hij slaapt. Dan gaat ze een glas melk drinken en overweegt haar moeder, die nog op Curaçao is, te bellen, maar ze doet het niet. Ook vraagt ze zich voor de zoveelste keer af of wat ze gelezen heeft, wel echt is gebeurd. Dat is een vraag waar de lezer het antwoord allang op weet.

Het interessantst zijn de beschrijvingen van Annes bootreis en haar nieuwe leven op het eiland. Bij het lezen van de scènes op de boot voel je de wind, ruik je de olie en hoop je dat Anne eindelijk zeebenen ontwikkelt. Wie het eiland kent, zal zich kunnen inleven in de familietochtjes naar de baai, het verlangen naar ijsjes, pasteitjes en cola. Wie het eiland niet kent maakt al lezend de hitte mee, ziet geiten knabbelen aan alles dat ze tegenkomen, hoort honden blaffen en krijgt wellicht zin zelf eens die kant op te gaan. Want, anders dan de sombere cover doet vermoeden, spelen zon, zee en vrijheid in het verhaal een belangrijke rol.

>Marijke Schweitz, De andere zijde van de zon, Curaçao: Fundashon Editorial Sembra Buki, 2010, 184 p., ISBN 978 99904 1 183 6, prijs € 14,75. In Nederland verkrijgbaar via agbroek@planet.nl, telefoon 06-30367327 of 071-5142604.

[uit Oso, april 2011]

Hurricane Mia

by Gillian Swart

There’s a hurricane coming, but as far as storms go, it’s pretty tame. Former businesswoman and author Donna Seim humbly hopes it’s enjoyable to children.

Hurricane Mia: a Caribbean Adventure is Seim’s latest book, her first for middle-grade readers, and it will be launched from her former business, The Dragon’s Nest in Market Square, Newbury (Turks & Caicos Islands) from noon to 4 p.m. Saturday.

As the story goes, Mia is a 12-year-old girl from Boston whose mother is sick, and so, with her brother, is whisked away ‑ against her will ‑ to a remote Caribbean island for a summer with her grandparents. She is not happy about it, the author notes.

“She’s quite feisty,” says Seim. “She’s not happy, so she’s going to let everyone around her know that. I think she’s the kind of protagonist that girls will identify with.”

After meeting an island girl named Neisha and a search for the tea that cures everything ‑ at least, according to Neisha ‑ Mia’s attitude undergoes an adjustment. With Neisha, Mia and her brother Jack sail the high seas, search uninhabited islands and meet wild creatures in their quest to find the magical tea…

continue reading.

Nieuw kinderboek Indra Hu

Indra Hu presenteerde tijdens het laatste kinderboekenfestival in Suriname haar jongste werk, een prachtig uitgevoerd kinderboek over ons dagelijks voedsel, rijst. Het boek heet Het levensverhaal van de rijstkorrel. Steeds is er een bladzijde met vier regels tekst, naast een fullcolour tekening. De tekst is op rijm.

lees verder…

Para neemt bibliotheek in gebruik

De kinderen in het Surinaamse district Para kunnen binnenkort in hun eigen bibliotheek terecht. De officiële opening werd vandaag verricht, maar de verdere inrichting moet nog plaatsvinden. Het vervallen gebouw waarin radio Boskopu Para was gevestigd, was aangetast door termieten die samen met Braziliaanse bijen daar huis hielden. Het gebouw is gesloopt. De Amerikaanse humanitaire missie, ‘Continuing Promise’ zorgde samen met het ministerie van Defensie en Onderwijs & Volksontwikkeling voor de realisatie van de bibliotheek.

De stichting Studenten Ontwikkeling en Educatie Para (Stoep) zal namens het commissariaat Para het beheer hebben over de bibliotheek. Er komt ook een computerhoek en internetverbinding, waarbij de ruimte ook toegankelijk zal zijn voor kinderen die hun huiswerk kunnen maken. De Amerikaanse ambassadeur John Nay zei dat de missie in november werd onderbroken, maar een team kwam terug om het project af te ronden. Hij wees op de goede samenwerking tussen de legers van zijn land en het Nationaal Leger. Minister Lamuré Latour van Defensie stimuleerde de kinderen om goed gebruik te maken van de bibliotheek. Hij sprak zijn dank uit voor de samenwerking en projecten die uitgevoerd worden door de Amerikaanse ambassade.

Alle sprekers benadrukten het belang van de bibliotheek voor de kinderen van Para. Om boeken te kunnen lenen, moesten de scholieren naar de stad. De bibliotheek biedt de mogelijkheid aan de schooljeugd om kennis vergaren voor betere schoolprestaties. Nay overhandigde aan stichting Stoep als motivatie, het boekwerk The Bridge over het leven de Amerikaanse president Barack Obama.

[uit Starnieuws, 7 april 2011]

Kinderboekenfestival Nickerie trekt veel bezoekers

Het driedaagse Kinderboekenfestival dat in Nickerie gehouden wordt, krijgt veel belangstelling. De scholen, de leerkrachten, de leerlingen en ouders participeren goed. De 39 stands worden dagelijks druk bezocht. Ook de verschillende activiteiten trekken een volle zaal. Dit zegt Yvonne Caprino (foto rechts), een van de trekkers van het Kinderboekenfestival.

Caprino merkt op dat los van de belangstelling voor dit festival ook de boeken flink verkocht worden. Zo hebben ook de scholen uit Coronie een bezoek gebracht. De districtscommissarissen Laksmienarain Doebay van Nickerie en Harriet Ramdien van Coronie hebben ook hun bijdrage geleverd. Caprino zegt dat dit festival iets van de Nickerianen zelf moet worden. “Dit project moet overgenomen worden door een groep uit het district zelf. We kunnen dan helpen met de coördinatie ervan. Hierover hebben we al gebrainstormd met dc Doebay. Natuurlijk zal dit niet binnen een korte termijn plaatsvinden”, aldus Caprino. Gedacht wordt om een bewustwordingscampagne op touw te zetten. Doebay heeft aangegeven, dat hij een bedrag uit eigen budget ter beschikking zal stellen. Leerlingen kunnen maandelijks een bijdrage van SRD 1 leveren en de leerkrachten SRD 5. Intussen kan er ook uitgekeken worden naar leden die in de commissie zitting zullen hebben om dit project tot een groot succes te maken.

Ismene Krishnadath, schrijfster en pedagogiekdocent, heeft ook een stand. Ze verkoopt boeken van diverse Surinaamse schrijvers. De opkomst en de belangstelling vindt ze ontzettend goed. “Ik word bestormd door de drukte. Ook de verkoop gaat erg hard. Ik had niet gerekend op zo een groot animo”, aldus Krishnadath. Ze begon met het schrijven van kinderboeken. Het werden verhalen die zich afspeelden in Suriname, waarin het kind zichzelf op een positieve manier kan herkennen. De eerste uitgave, De Flaporen van Amar, was in 1989. De meeste boeken geeft de schrijfster onder de naam van uitgeverij Publishing Services Suriname uit. De kleurrijke Surinaamse samenleving en het binnenland van ons land zijn twee van haar belangrijkste inspiratiebronnen geworden bij het schrijven. Het Kinderboekenfestival eindigt vrijdagavond.

[uit Starnieuws, 1 april 2011]

KidzTori, een nieuw kwartaalblad

door Cobi Pengel

Twee orthopedagogen en een in het onderwijs ‘verdwaalde’ marketeer, zoals zij zichzelf noemen in de inleiding, namen het initiatief voor het tijdschrift Kidz Tori, waarvan de eerste uitgave in maart verscheen. Op de kleurrijke, aantrekkelijke cover staat duidelijk de doelgroep vermeld: ‘Voor opvoeders van kinderen van 0-18 jaar’. Deze doelgroep komt in KidzTori ruimschoots aan zijn trekken bij het lezen van de vele informatieve artikelen en het bekijken van de prachtige foto’s. Het enthousiasme van de makers spettert de lezer tegemoet. De overzichtelijke inhoudsopgave vermeldt maar liefst vijftien vaste rubrieken, met daarnaast andere, variabele artikelen. Het blad telt ruim 60 pagina’s boordevol KidzTori. Er zijn artikelen over baby’s, peuters, kleuters, schoolkinderen en tieners. Ook zwangerschap en wat een echtscheiding met een kind kan doen komen aan bod. Er is een bezoek gebracht aan een basisschool, wat een artikel met een interessante inhoud heeft opgeleverd. In deze editie is het de OS Clevia waar men een kijkje genomen heeft. Suggestie: ook eens een kijkje nemen bij een school in het binnenland of bij een school waar de zaken minder succesvol verlopen. Voor enkele specifieke artikelen zijn deskundigen geraadpleegd (de dokter, tandarts, de verloskundige, de diëtiste). Nergens kom ik ‘belerende’ woorden tegen, slechts aantrekkelijk gepresenteerde, gemakkelijk leesbare, meestal herkenbare informatie. Ik ben het roerend eens met bijvoorbeeld het grote belang van consequent zijn bij het opvoeden, idem met het sterk afkeuren van het bang maken van jonge kinderen met ‘boeboelaas’, ‘een man’, ‘de dokter’ en meer van dergelijke voor een kind enge figuren. Mijn verbazing spreek ik uit over de ‘wijsheid’ van een leerkracht die een moeder het advies gaf haar kind ’s ochtends voor het naar school gaan liever niet te laten ontbijten, omdat het kind anders in de pauze zijn brood niet eet! Gelukkig wordt dit verkeerde advies door de diëtiste duidelijk weerlegd. Heel leuk is de aandacht die in de vaste rubriek ‘Lekker Lezen’ wordt besteed aan enkele aanbevolen leesboekjes. Het prachtige, uitgebreide naslagwerk Lees je wijs, uitgegeven door de Stichting PCOS, werd hiervoor geraadpleegd. In deze editie van KidzTori worden bijvoorbeeld aanbevolen Popki patu deel 1 en 2 van Orlando Emanuels.

KidzTori ziet er prachtig uit en leest prettig. Het zal echter vermoedelijk vooral, misschien wel uitsluitend, gelezen worden door het deel van de doelgroep dat de bovenlaag van onze maatschappij uitmaakt, om de simpele reden dat het deze groep is die zich het meest zal kunnen identificeren met de inhoud en de erbij behorende foto’s. Misschien kan deze opmerking bij het samenstellen van de volgende edities worden meegenomen en de doelgroep worden uitgebreid. KidzTori is ongetwijfeld een aanwinst ‘voor opvoeders van kinderen van 0-18 jaar’ en andere geïnteresseerden.

Annelot Hahn-Themen, Cindy Lalay-Cederburg & Vanda Koorndijk-Kernizan (redactie), Edme Koorndijk (vormgeving): KidzTori, jrg. 1, nr. 1 . Paramaribo: Kompas Publishing, maart 2011.

Amaisa wint!

door Els Moor

Het Surinaamse Kinderboekenfestival in Albina van 28 februari tot en met 2 maart was een groot succes. Alles liep gesmeerd; er waren veel kinderen van scholen uit Albina, Moengo en dorpen in de omgeving en vooral: de kinderen waren enthousiast en deden goed mee met de activiteiten. Ze durfden ook meningen te geven naar aanleiding van de inhoud van verhalen en boeken. Dat laatste komt door de goede voorbereiding. Stagiaires van het Albert Cameron Instituut (kweekschool ) waren de laatste weken in Albina en Moengo en werkten daar in scholen aan leesbevordering via activiteiten met kinderboeken en aan de voorleeswedstrijden. De kinderen werden dus dichter bij boeken gebracht. Een mooi initiatief van de Stichting PCOS.

lees verder…

Start Kinderboekenfestival in Nickerie

Op 30 april gaat op het terrein van het Cultureel Centrum Nickerie het kinderboekenfestival Nickerie van start. Drie dagen lang kan Nickerie, dank zij het harde werk van de Nationale Stichting Kinderboekenfestival, genieten van boeken en boekactiviteiten. De ochtenden zijn speciaal voor de leerlingen van de ruim dertig scholen die Nickerie rijk is. In de middaguren zijn de kleine stands open voor het algemeen publiek. In de grote publieksstand zijn er wedstrijd- en optredens. Schrijversgroep wordt vertegenwoordigd door Sombra, Irene Welles, Carla Sanichar, Arlette Codfried en Ismene Krishnadath. Deze laatste is ook schrijfster van het jaar voor het Kinderboekenfestival 2011.

Met Kwata op reis

door Emmelien Stavast  

‘Piti kô piti kô klinkt het keer op keer. Hoog in de boom slingert hij heen en weer.’ Het is Kwata (met één t) de slingeraap die op een ochtend besluit, dat hij die dag met zijn boot naar de monding van de rivier wil varen. Met een tros bananen als proviand vertrekt de avonturier. Onderweg stappen zijn vrienden Monkimonki, Kapwa, Sekrepatu en Konikoni in.

lees verder…
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter