blog | werkgroep caraïbische letteren
Categorie: Journalistiek & Nieuwe media

Margaretta Pos – Galibi

The open boat drifted in to shore under cover of darkness and slipping over the side, we waded onto the beach in French Guiana. I didn’t have a visa, or even my Australian passport with me, so I was entering French territory in South America illegally but I didn’t think about it.


I was thinking about my father.

It was June, when the sea turtles make their annual pilgrimage to the equatorial region to lay their eggs and we went ashore silently for fear of disturbing them. We had crossed the Marowijne River from Galibi, in Suriname, at its vast mouth into the Atlantic Ocean. It took an hour in one of the big, motorised canoes that ply the river, with the boatman cutting the engine for a quiet landing. There were no life jackets. Not that it really mattered, I told myself, because of the possibility of piranhas lurking beneath the surface of the water. Even scarier was the thought of one of my father’s stories, of being in a canoe when a huge, plate-sized tarantula materialised from under an empty seat.

My father, Hugo Pos, had visited Galibi in 1975 when in Paramaribo for the former Dutch colony’s independence celebrations. Finding it overwhelming, he left the capital for Albina, a small town on the Marowijne where he’d enjoyed family holidays before leaving his homeland for Holland. It was the perfect place to escape from the hullabaloo, and about which he was to write: Albina was, as I had known it always, peaceful, sunny, imperturbable, with just a little life happening by the riverbanks, where Indian and Bush Negro boatmen moored or prepared for a new journey along the river.

He couldn’t relax however, and engaged an Indian boatman for an expedition to Galibi, planning to spend the night there on a coconut plantation. Once highly productive, he found it badly run down but was welcomed politely, if unenthusiastically, by the couple living in the manager’s house – Marinus and Louise – who offered him a drink.

He raised his glass to the country’s independence and his hosts gave him a strange look: ‘The Indians,’ Marinus started to say, but nothing followed. Talkative they were not. I had to guess what they wanted to say. It could be that their words had no meaning, that the emptiness of their existence in this decaying plantation had also settled on their use of words. Again Marinus started. ‘The Indians,’ but again he stopped. Did he want to say that between the Indians and the recent declaration of independence there was an unbridgeable chasm? … My ears were still ringing with the big words and speeches I had heard in Paramaribo. It was all nation building, national brotherhood, and nation above all.

Three decades later, I knew the future had not fulfilled its promise of national brotherhood, but I was focussed on my father’s story and my initial destination of Albina. It was the wet season and we jolted along the pot-holed, waterlogged dirt road in a battered old mini bus until we reached our lunch stop, when it teemed with rain and delayed our departure. One of the others on the same expedition pulled out a paperback. To my astonishment it was a copy of one of my father’s books, De Ongewisse Tijd- Uncertain Times – and in it was his story about Galibi.

“I’m his daughter,” I said.

I explained that I was born in Tasmania during his short-lived, post World War II marriage to my Australian mother. In turn, my fellow traveller was astonished and we embraced, delighted by the coincidence of our journey together in the author’s footsteps.

There is a photo of my father on the back cover, taken in Albina. On the front, there’s a photo of a rusting, tin shanty next to a billboard: Bienvenue au Suriname. Welcome to Suriname … but for anyone crossing the river from French Guiana, it’s a dispiriting scene.The photos were taken in 1997 when Hugo returned to Albina after an absence of more than twenty years, after the civil war that had killed the early promise of nationhood. It was after this trip that he wrote the Galibi story, in which he said: There is nothing left of Albina. The village will be rebuilt eventually, but the picturesque waterfront will not be there.

A decade later, I am there and Albina is a sprawling shantytown. But he is dead and I cannot tell him.

The market was in full swing with local produce and cheap goods from China, made by the poor for the poor for the benefit of someone else. It was a shock to find ubiquitous Chinese goods flooding into this small town known to few and I was glad to find a stall selling the hats favoured by both Creoles and Bush Negro women – descendants of slaves who escaped into jungle – made from brightly coloured, starched cloth, folded and pinned in an African style. I rejoined my companions wearing a hat and one of our group took a photo of me with my father’s book, before a downpour washed out the starch and the fabric flopped over my eyes, shutting out the squalor of his once beloved retreat.

We went from Albina to Galibi by motorised canoe, arriving at dusk when the mosquitoes were humming a vengeful song. We slathered ourselves in tropical-strength repellent high in toxic diethyleoliame, but it was better than being bitten at Warana Lodge, where we shared small, hot, airless bedrooms, each with two hard, narrow beds.

Dinner was prepared by local villagers and served by Hubert, our Carib Indian guide, who surprised us by saying he had a two-year old daughter in Paris. A French anthropologist had spent a year in the region studying local customs, particularly musical traditions and his daughter, a dancer, had come on a visit and stayed for several months. Hubert had little education, but like many Indians on the Suriname side of the Marowijne who criss-cross the river, he could speak some French and they became friends, then lovers. When she returned to Paris, she had given birth to a child. He planned to visit them; they might marry, he might even stay in France.

Hubert spoke animatedly about his daughter, of how she would be brought up with two cultures. He was tall, lean and handsome and I imagined him falling in love with the dancer and she with him. The child must be beautiful and I asked to see a photograph of her. To my surprise, Hubert fell silent before saying he had none with him. Lying on my bed that night, under a mosquito net with holes in it, I wondered if the child would visit her father’s village when she grew up, just as I was visiting my father’s country. But as I drifted off to sleep, my thoughts returned to my father’s story, to Marinus and Louise, and I wondered about their lives in this remote place.

Remote as it was, Galibi was an Allied intelligence post during World War II. Suriname is rich in bauxite, needed in the United States for the wartime production of planes for the Allies. French Guiana, however, was under the Vichy regime and provided a base for German raiders deployed in the Atlantic to sink the bauxite cargo ships. A few brave men risked their lives in crossing the river, to pass on information gleaned about German shipping movements. One who dared was a fearless, handsome young man called Jean Christophe. What fate eventually befell him, Marinus and Louise told my father, they didn’t know, but when they had a longed for child, they named him Jean Christophe.

The conversation moved on. It was the wrong season, but my father said he hoped to return one day to see the turtles laying their eggs in the sand.

“The warana,” Louise whispered. The sea turtles.

“Jean Christophe.”

Walking up to the house from the river, my father had seen a tombstone in the garden:

Mort pour la defense des tortues

Friend of the turtles

God save his soul

When Louise whispered ‘Jean Christophe,’ he realised the inscription was for their son. Their beloved only child. And at the mention of his name, a torrent of words poured from their lips. They talked animatedly about their son, who grew up with the local Indian children. When he was older, the boy daily crossed the river to French Guiana to go to school in St Laurent and became fluent in French. He developed an intense interest in the natural world and read books in French on the subject which they bought him and which they showed my father with pride, books they themselves were unable to read.

The boy spent many nights with the Indians on the beaches on either side of the mouth of the river. They collected turtle eggs, to eat and to sell, while he tried to protect the eggs, from them and from their dogs. And when the eggs hatched, he tried to help the baby turtles reach the sea, shocked that the mother turtles had so carelessly abandoned their eggs. Tragically, he met an unknown fate. It was thought that he swam too far into the ocean while shepherding baby turtles to safety and was killed by sharks. His body was never recovered but fishermen caught some of his luxurious, curly hair in their nets and gave it to his grieving parents, who buried it beneath the headstone.

“He must have been a wonderful boy,” my father said to his parents. “May I see a photograph of him?”

They fell silent. The atmosphere was so highly charged that with a gesture of regret, my father left the house and spent the night on the beach where mosquitoes feasted upon him. Penance, he thought, as he wondered why they were so upset. He had wanted to see a photo of the boy to bring him to life. He came to the conclusion that for them, to produce a photo of their son would have the opposite effect; it would not be an affirmation of life but proof of his death.

When my father returned to Galibi in 1997, Marinus and Louise were dead. Walking around the grounds he noticed the tombstone for their son was gone and asked the elderly Creole woman living in the derelict house what had happened to it. She was astonished: Their son? Where did you get that idea! They had no son. In a flash, he realised that in their loneliness, they had invented a son, an extraordinary, special, unique child. And he understood that in asking to see his image, he was the unintentional cause of his death.

I imagine that Marinus and Louise, after my visit, because of a simple question, were confronted with the unreality of his existence and removed the tombstone, and maybe even threw it into the river. This was a completely different kind of death, so complete that it dragged away the whole of Marinus and Louise’s past existence. For them, there was no more Jean Christophe, life with him was over; so was theirs. I, who was the cause of his death, am now the only person who can make his life continue … not with a memorial headstone, but as a presence, on the beaches of Galibi, with the turtles.

When he finally saw the turtles, which he did on this visit, he refrained from taking any photographs. He couldn’t. It would be sacrilege, he thought, given what had happened. Instead, he wrote a story, in which to bring Jean Christophe to life.

Without the burden of Jean Christophe’s ghost, I took a lot of photographs.

The turtles were laying their eggs on the French side of the Marowijne and we rose early to get there before dawn. It was cool and clear and we passed the twinkling lights of St Laurent that seemed to reflect the wondrously starlit sky. Arriving at our destination, we waded ashore and waited. Suddenly, a huge leatherback turtle rose out of the water and with rowing motions of her front legs, laboured up the beach and began digging in the sand. After the effort exerted in making a hole, the turtle went into a trance before laying her eggs. Coming out of it, she covered the hole with sand, again with the strange rowing motion, and headed back into the Atlantic. As the dawn shimmered over us, dozens of turtles heaved themselves out of the water and up the beach, repeating the same ancient ritual.

To my horror, a pack of village dogs burst onto the beach, barking in excitement whenever they found a nest, digging frantically and devouring the eggs. At the same time, a party of French scientists suddenly appeared from a village just out of sight. They ignored the dogs, erected a transportable pulley system and when a turtle went into a trance nearby, they moved swiftly. A needle was inserted into her to withdraw a phial of blood for research, she was measured; the flap in front of her pouch was opened and the eggs, and there were dozens, were removed by a scientist lying on the beach behind her. The lifting device was then placed over her, a harness fitted and she was winched into the air. The scales recorded 435.6 kilos. Lowered to the ground, she came out of her trance and returned immediately to the sea.

 

One of group had a questionnaire in case of meeting eco tourists on the beach, of which we were the only ones, and he approached me. He was young, earnest and handsome, twenty years old, with thick, curly hair. Studying at the Sorbonne, he had volunteered for the project and had fallen in love with the turtles. Such extraordinary, prehistoric creatures, contemporaries of the dinosaur, he told me passionately. Endangered ancient mariners roaming the seas; he wanted to do what he could to help them, to save them for generations to come.

The questionnaire was straightforward. Name? Where did I come from? How old? Where did I hear about the nesting beaches? How had I got there? Had my guide told me flashlights were prohibited? That I couldn’t touch the turtles? There were other questions in the same vein and I answered them all, enamoured by his passion, wanting to help him but glad he hadn’t asked if I had a visa.

“Thank you,” he said.

I asked his name.

He gave me a dazzling smile.

“Jean Christophe.”

····················

When I was home again in Hobart, I had my photos printed and spread them all out on a table.Albina. Galibi. Hubert. The group. The river. The beach. The turtles. The French scientists. The bucket of turtle eggs.

Suddenly, my heart skipped a beat.

There before me was a series of a young man, standing beside a turtle, bending over her and crouching protectively beside her as she laid her eggs in the sand.

It was Jean Christophe.

There are three more photos in the sequence.In one, he is crawling beside the turtle as she lumbers back towards the water. In the next, he is swimming beside her. And in the final picture, there is just the sea. He is gone.

·········

Hugo Pos, De Ongewisse Tijd (Uncertain Times), In de Knipscheer Publishers, Haarlem, The Netherlands, 1999. The short story, ‘De Stranden van Galibi’ (The Beaches of Galibi), translated from Dutch into English by Goshwin Pos.

Slavernij op Nederlandse televisie

De NTR (NPS, Teleac en RVU) brengt twee nieuwe series op de Nederlandse televisiebuis: De Slavernij en De Slavernij junior. Daarin komt het verhaal over dit gevoelige deel van onze vaderlandse geschiedenis aan het licht, maakte de omroep bekend.

De volwassen versie, waarvan de presentatie in handen is van Daphne Bunskoek en Roué Verveer, laat aan de hand van dagboeken, persoonlijke documenten en gesprekken met nazaten de slavernij zien vanuit het perspectief van de gewone mensen. De Slavernij bestaat uit vijf delen en begint, evenals de juniorserie, op 18 september.

Slachtoffer
Bunskoek speurt naar historische feiten en het grote verhaal van de miljoenen mensen die slachtoffer werden van de slavernij. Ze praat met nazaten en deskundigen en reist af naar plekken waar de sporen van het slavernijverleden nog volop aanwezig zijn, in Nederland maar ook op Curaçao, in Suriname, Brazilië en Afrika. Comedian Verveer zoekt in zijn land van herkomst, Suriname, naar de sporen van zijn eigen familieverleden.

Kinderarbeid
Lisa Wade presenteert de kinderversie, die zes afleveringen telt. Deze serie is bedoeld voor kinderen van zeven tot veertien jaar. Zij krijgen het verhaal over de slavernij voorgeschoteld aan de hand van archiefmateriaal, documentaire- en dramafragmenten. Wade besteedt naast de geschiedenis ook aandacht aan kinderarbeid zoals die nu nog te vinden is in Benin en Bangladesh.

De series volgen op de succesvolle geschiedenisreeks De Oorlog, die eerder te zien was bij de NPS.

[RNW]

Biografie van Anton de Kom wint E. du Perron-prijs

De biografie A. de Kom van Alice Boots en Rob Woortman heeft de E. du Perron-prijs 2011 gewonnen. De prijs wordt uitgereikt aan een auteur of de auteurs die in het voorgaande jaar naar de mening van de jury op belangrijke wijze heeft/hebben bijgedragen aan het onderlinge begrip van de bevolkingsgroepen in de Nederlandse multiculturele samenleving. De prijs wordt uitgereikt op dinsdag 31 mei aan de Universiteit Tilburg. De biografie van Boots en Woortman verscheen in 2009 bij uitgeverij Contact, en kreeg in de pers een lovend onthaal.

Meer informatie in dit vroegere bericht.

De deuren van het verleden

door Suzanne Yakubu

In Suriname is de slavernij in 1863 afgeschaft. Na dat jaar werden de ex-slaven verplicht om nog eens 10 jaar tegen betaling op de plantages te blijven werken (Tienjarig Staatstoezicht). De doorwerking van de slavernij is op bepaalde terreinen nog merkbaar. Net zoals vele andere zaken nog lange tijd effect hebben, zonder dat we daar echt bij stil staan. Maar dat juist wel zouden moeten doen.

Humphrey Lamur sprak eind april in Delft over de doorwerking van de slavernij in Suriname aan de hand van voorbeelden. Lamur: “Het debat over de doorwerking van de slavernij is niet nieuw. Nieuw lijkt mij wel dat er steeds andere aspecten worden genoemd, die mogelijk samenhangen met onze beperkte kennis op dit terrein. Empirisch wetenschappelijk onderzoek naar de doorwerking van de slavernij, moet nog worden verricht. Vooruitlopend daarop zou ik ervoor willen pleiten om ook aandacht te besteden aan de wijze waarop sommige groepen [onder hen ook christenen] in het verleden – ten onrechte – hebben gemeend dat het tot slaaf maken van Afrikanen op Bijbelse gronden [Genesis] is te rechtvaardigen.”

Dr H.E. Lamur was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is in 1988 begonnen met een gegevensbestand van de slavenbevolking in Suriname. In een eerder artikel van de Ware Tijd uit 2010 zei Lamur: “Onjuistheden in de historie werken maatschappelijk door en zorgen voor een verkeerde beeldvorming. Daarom moet het zo nauwkeurig mogelijk zijn, zodat we een goede beeldvorming krijgen. We hebben ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

“Zoek nooit naar een excuus voor je falen. Jij bent de oorzaak van je eigen falen. Mijn vader zei altijd: als je niet door deze deur kan, zeur niet en zoek een andere deur waar je wel doorheen kan.”

Eerder deze maand luisterde ik naar filosoof Will Heeffer. Hij viel in zijn betoog over het WIJ- denken regelmatig terug op de Afrikaanse culturen. Heeffer stoorde zich duidelijk ook aan de beeldvorming door de huidige media. “We zijn vrijblijvend op elkaar aangewezen. Zoals we vrijblijvend naar het nieuws kijken. We denken dat we zelf kiezen. Maar we kijken naar wat ons aangeboden wordt. Beelden dringen binnen als ‘infotainment’. Beelden die vaak genoeg getoond worden, zodat we er niet meer van schrikken. We schrikken pas als mensen met opgetrokken messen naast ons bed staan.” Heeffer pleit ervoor dat we wel denken onafhankelijk te zijn, maar juist afhankelijker worden van systemen in onze samenleving. Hij ziet graag verandering in de communicatie; naar elkaar luisteren door iets van elkaar te leren.

Heeffer en Lamur verkiezen beiden goede beeldvorming boven verkeerde informatiewinning. Waarbij de een naar de (westerse) samenleving kijkt en de ander naar het verleden. Welke kant je ook bekijkt, beeldvorming is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Nederland is divers, mediageil en lang niet zo nuchter als beweerd wordt. Zoals Lamur terecht zegt: “Pas je niet door de ene deur, zoek dan een andere deur.” Mijn aanvulling daarop; leer de lessen die het verleden te bieden heeft, om de volgende keer de juiste afslag te nemen. En niet steeds hetzelfde rondje te lopen langs dezelfde deuren.


Suzanne Yakubu is schrijfster. Na het afstuderen aan de HBO journalistiek heeft zij gereisd naar Ghana en na terugkeer meegewerkt aan een nieuwe reisgids over dit gebied. Toen zij eenmaal was afgestudeerd, heeft zij contact gehouden met de Ware Tijd, haar stageadres in Suriname. Haar liefde voor communicatie bracht haar naar online netwerken en nu schrijft Suzanne voornamelijk op het web. ‘Suzanne Yakubu staat voor een journalistieke aanpak van wat er leeft in de maatschappij, gezien vanuit een intercultureel perspectief’.

[overgenomen van de NiNsee-website]

“Cultureel” huwelijk

Ondernemer Eddy Wijngaarde (The Back Lot en TBL Cinemas) en journaliste Hennah Draaibaar zijn deze week in het huwelijk getreden. Wij wensen hun behouden vaart!

15 jaar On File

On File – de associatie van vluchtelingjournalisten en schrijvers bestaat 15 jaar

On File, de associatie van vluchtelingjournalisten en schrijvers, viert op 15 mei haar 15-jarig bestaan. On File ondersteunt en begeleidt or gevluchte journalisten en schrijvers om in Nederland hun werk opnieuw op te bouwen. Het jubileum valt samen met de lancering van de nieuwe website van Ex Ponto Magazine, het online tijdschrift van On File met artikelen van gevluchte journalisten en schrijvers.

On File kent 300 aangesloten gevluchte journalisten en schrijvers. Het merendeel komt uit Afghanistan, Azerbeidzjan, Bosnië, Congo-Brazzaville, Irak, Iran, Koerdistan, Libanon, Servië, Soedan en Turkije. On File werd op 15 mei 1996 opgericht door Andrée van Es, Inge Crul, Judith Neurink, Chris Keulemans, Sabina Gazic en Kinfu Assefa.

De afgelopen jaren heeft On File gevluchte journalisten en schrijvers op verschillende manieren in Nederland op weg geholpen. Met de Schrijverskaravaan trokken in 2008 nieuwe Nederlandse schrijvers uit de verschillende landen door Amsterdam Wereldboekenstad. Bii de uitgave van het boek Thuis werkten gevluchte schrijvers met Nederlandse reisschrijvers samen.

On File organiseert regelmatig cursussen nieuwe media voor haar leden. Ook houdt de associatie cafés over journalistiek in Nederland, en verzorgt On File een mentorproject met Hogescholen en Universiteiten. Op deze manier hebben veel gevluchte schrijvers en journalisten contact gelegd met Nederlandse collega’s.

De afgelopen 15 jaar zijn verschillende journalisten en schrijvers mede dankzij On File goed terecht gekomen. Voorbeelden zijn regisseur, scenarioschrijver en publicist Ibrahim Selman, wetenschappelijk onderzoeker en analist bij VPRO buitenland Mariwan Kanie, filmregisseur Karim Traïdia, journalist en documentairemaker Sergeij Kresno, schrijver en socioloog Sharog Heshmat Manesh, televisiejournalist en schrijver Arnob Chakrabarty en journalist Mina Saadadi.

Om schrijvers en journalisten die naar Nederland zijn gevlucht zo goed mogelijk te adviseren en te begeleiden werkt On File samen met Free Voice/Press Now, de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), Vluchtelingen Organisaties Nederland (VON), Stichting voor Vluchteling Studenten UAF en Radio Nederland Wereldomroep.

Berichten verdwenen!!!

Geachte lezer,

De afgelopen dagen zijn verschillende berichten verdwenen van deze blogspot. Dat is te wijten aan een van de ernstigste storingen van Blogger ooit. Miljoenen berichten wereldwijd zijn zo verdwenen, maar Blogger belooft dat ze de komende dagen worden teruggezet. Dat hopen we dan maar. We danken u voor uw begrip,

redactie Caraïbisch Uitzicht

Helman herrijst als een sfinx

Boekpresentatie De sfinx van Spanje van Albert Helman

in Theater Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam

Met Rudolf de Jong en Michiel van Kempen

Aanvang 15.00 uur
Zaal open 14.30 uur

lees verder…

Rancune tegen media in strijd met persvrijheid

door Nita Ramcharan

Wereldwijd wordt vandaag stilgestaan bij de Internationale Dag van de Persvrijheid. Ook in Suriname gaat deze dag niet ongemerkt voorbij. De Amerikaanse ambassade heeft het voortouw genomen in de herdenking en maakt tijdens diverse activiteiten de balans van persvrijheid op. De Amerikanen geven hiermee ook een signaal dat nauwgezet ontwikkelingen rond persvrijheid in de gaten worden gehouden.

Er zijn in de ruim zeven en een halve maand regering-Bouterse/Ameerali zorgelijke rancune en beknotting van de persvrijheid te merken. Twee dagbladen krijgen geen uitnodigingen van het kabinet van de president omdat bepaalde publicaties niet in goede aarde zijn gevallen. Deze rancuneuze houding is ook te merken in het advertentiebeleid van de regering.

De media moeten ook ervoor zorgen dat ze sterke organisaties zijn, waarbij journalistieke principes hoog worden gehouden. Daarvoor zijn goed getrainde journalisten nodig. De beroepsethiek moet te allen tijde worden toegepast. De samenleving moet er op kunnen rekenen dat feiten kloppen en het nieuws niet gekleurd wordt met eigen meningen. Zelfcensuur is ook uit den boze. Journalisten moeten een betere waardering krijgen, waardoor ze niet om positieverbetering bezwijken voor de worst die hen wordt voorgehouden. Persvrijheid wordt niet alleen door de overheid maar ook door de media in gevaar gebracht. Het is goed om op deze dag ook de hand in eigen boezem te steken.

De STVS en SRS, twee staatsmedia, zijn onder controle van de regering. Bij deze media zijn personen geplaatst die ervoor zorgen dat de informatiestroom in lijn is met de opvatting van de machthebbers. Journalisten die werkzaam waren bij particuliere media, zijn in dienst genomen en ingezet bij deze media. Uiteraard kan de regering uit staatskas drie maal zoveel aan salaris betalen en zekerheden bieden die er niet waren. Dit zijn bekende methoden die toegepast worden om media uit te hollen. Voor 2009/2010 heeft Suriname een 35ste plaats gekregen. De uitdaging is om deze positie te verbeteren!

Bij het beleven van persvrijheid gaat het niet alleen om wetten. Democratie is ‘a way of living’. Het gaat om openheid, transparantie, verantwoording willen afleggen, kortom openbaarheid van bestuur. Het beleggen van een wekelijkse persconferentie, waarbij vaak geen afdoende antwoorden worden gegeven, is in strijd met openbaarheid van bestuur. Journalisten krijgen bij die gelegenheid niet de ruimte om echt vragen te stellen en door te vragen. Op deze manier wordt de democratie een farce.

President Desi Bouterse is ook al gestopt met zijn maandelijkse persconferentie. Zijn laatste persconferentie dateert alweer van vorig jaar. Het blijkt ook niet mogelijk te zijn om via perschef Clifton Limburg reacties te krijgen van de president. Als hij iets te zeggen heeft, doet hij dat liever via regeringsprogramma’s of in de talkshow op SRS. Limburg leverde vroeger zoveel kritiek op de eenzijdige keuzes die de vorige president maakte, maar vervalt in hetzelfde stramien. Kortom: de persvrijheid is op papier gegarandeerd, maar de beleving ervan laat nog veel te wensen over.

[uit Starnieuws, 3 mei 2011]

Amerikaanse ambassadeur John Nay: “Journalisten uitsluiten is fout en contraproductief”

door Ruth William

Paramaribo – De Amerikaanse ambassadeur John Nay is ervan op de hoogte, dat sommige Surinaamse journalisten zich zorgen maken dat ze buitengesloten worden van persevenementen. Dat zei hij tijdens een gastcollege, dat hij gisterenmiddag gaf aan studenten recht van de Anton De Kom Universiteit Suriname (ADEKUS) naar aanleiding van Wereldpersvrijheidsdag.

“Als dat zo is, is dat fout en bovenal contraproductief. Hoe zouden die media zo juist mogelijk moeten berichten over iets waar ze niet bij aanwezig waren? Andere journalisten die goed opletten, zullen het bovendien verdacht vinden en dat brengt je geloofwaardigheid in het gedrang.” Met de Surinaamse media kan Nay het naar eigen zeggen goed vinden. “Ik werk graag samen met de Surinaamse pers, ook al schrijven ze soms artikelen waarbij ik me oncomfortabel voel. Soms vertel ik hen iets en zie ik daar een ander verslag van dan ik had gehoopt. Publieke figuren moeten nu eenmaal kritiek kunnen verdragen. Zo werd ik er tijdens een van mijn vorige diplomatieke opdrachten van beticht te lobbyen voor een politieke partij bij de lokale verkiezingen. Dat doet pijn, maar je moet er tegen kunnen.”

Verder had de ambassadeur het onder meer over de persvrijheid zoals hij die ervaart in Suriname. “Het land heeft zijn eigen ervaring gehad met beperkingen op de persvrijheid in de dictatoriale periode, maar president Bouterse zei bij zijn benoeming dat hij persvrijheid belangrijk vindt. Het is dan ook belangrijk dat we hem en onszelf eraan herinneren, dat hij dat heeft gezegd en dat hij en zijn medestanders naar zijn woorden handelen. Volgens onderzoek is persvrijheid hier vrij sterk aanwezig en ik hoop dat het zo kan blijven en zelfs verbeteren. Suriname heeft tot op heden geen wet die journalistieke fouten via juridische weg behandelt. Dat is een groot voordeel. Hoeveel keren zie je niet dat staten die macht misbruiken om journalisten het zwijgen op te leggen?”

Nay toont zich overigens voorstander van wat hij de Amerikaanse fundamentele basis van de journalistiek noemde. “Ik ben een absolute tegenstander van preventieve censuur, zowel vanuit de politiek als zelfcensuur uit schrik voor de gevolgen. Journalisten moeten de moed opbrengen het volk te beschermen van onrechtvaardigheden. De waakhondfunctie is volgens mij dan ook het belangrijkste onderdeel van hun job.” Wanneer hij stilstaat bij het principe dat niemand gedwongen mag worden zijn bronnen vrij te geven, erkent hij dat ook de Verenigde Staten daar al tegen gezondigd hebben. “Ik begrijp dat sommigen wel willen weten waar sommige verhalen vandaan komen, maar dat daardoor iemand het risico loopt, bedreigd of aangevallen te worden, zou niet mogen. Spijtig genoeg zijn zulke verhalen mij bekend, ook in de VS.”

Docent en VN-mensenrechtenfunctionaris Margo Waterval zei zelf ook wat geleerd te hebben uit de voordracht van de ambassadeur. “We moeten ons wat toleranter opstellen tegenover journalisten,” vertelde ze na afloop aan de Ware Tijd. “Soms ben je boos dat je niet de juiste weergave van wat je gezegd had leest, maar je moet blijven praten met de pers. Ze zien er niet altijd de ernst van in als iets niet helemaal correct gepubliceerd wordt.”

Journalisten die een fout maken, moet je corrigeren en bijscholen, niet schuwen. Ook Waterval is ervan overtuigd dat het goed gesteld is met de persvrijheid in Suriname. Er is sinds het begin van onze herstelde democratie nog geen enkele journalist opgepakt wegens het uitoefenen van zijn beroep. Soms lees ik een artikel waarvan ik denk: die durft wel, dat zo naar buiten brengen, maar als ik zie dat hij daar geen gevolgen van moet dragen, denk ik ja, hier hebben we persvrijheid.

[uit de Ware Tijd, 04/05/2011]

Helman: “Een authentiek en indrukwekkend document”

door Elsbeth Etty

„Ik begin mij er rekenschap van te geven, dat het niet langer mogelijk is als ‘onpartijdige toeschouwer’ waar te nemen wat hier gebeurt. Het is alles te dichtbij: de ellende, de verschrikking, het bloed.”

lees verder…

Caribische media ondervinden weinig openheid van regeringen

Caribische media hebben te maken met gebrek aan openheid van de overheid. Journalisten hebben onvoldoende toegang tot informatie. Het instrument van vergunningen en reclame wordt gebruikt om media onder controle te houden. Wetgeving zorgt voor beknotting van de persvrijheid.

Dit zegt de Associatie van Caribische Mediawerkers (ACM), waar ook de Surinaamse Vereniging van Journalisten (SVJ) lid van is, in een verklaring op Internationale Dag van de Persvrijheid. Deze dag wordt sinds 20 jaar herdacht. Wesley Gibbings, president van de ACM, wijst erop het thema voor dit jaar heel belangrijk is. “De 21ste eeuw brengt nieuwe media mogelijkheden, maar ook obstakels met zich mee. Vooral in het Caribisch gebied, domineert de autoritaire houding en ook de post-koloniale cultuur drukt haar stempel”.

In verschillende landen wordt geprobeerd om controle uit te oefenen op de mogelijkheden van nieuwe media. Politici dringen aan op wetgeving, waardoor media gereguleerd worden. Dit is in strijd met de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. De ACM roept Jamaica en andere Caricomlanden op om actie te ondernemen om de beperking van de persvrijheid op te heffen door wetten over smaad en laster te schrappen.

Nagenoeg alle Caribische landen hebben te maken met gebrek aan transparantie en openbaarheid van bestuur. Er zijn geen wetten om de toegang tot informatie af te dwingen van de overheid. Er wordt weinig verantwoording afgelegd, terwijl het publiek daar recht op heeft. Journalisten hebben te weinig toegang tot informatie. Politici hebben ook de neiging om de media de schuld te geven van zaken, terwijl zij slechts de boodschappers zijn van het nieuws.

De ACM wijst erop op dat binnen de media-industrie ook belemmerende factoren zijn voor de persvrijheid. Arbeidsverhoudingen laten te wensen over. Incompetente leiding bij media zorgen voor slechte journalistieke producten. Gebrek aan professionaliteit bij journalisten is ook een bedreiging voor de persvrijheid. Veel zaken die twintig jaar geleden speelden, zijn vandaag de dag nog steeds een zorgpunt.

[uit Starnieuws, 3 mei 2011]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter