‘Theo Bean was een sociaal, diep bewogen mens’
door Harold Biervliet
Toen Emile Wijntuin, oud-parlementsvoorzitter van de Republiek Suriname onlangs in Nederland op bezoek was bij zijn vriend en partijgenoot Theo Bean, kreeg hij de schrik van zijn leven. “Hij was nog maar een schim van de man die ik vroeger gekend heb.”
Een jarenlang gevoelde diepe heimwee naar zijn geboorteland Suriname had de eens zo robuuste en stoere (strijd)makker en medeparlementariër van Wijntuin geknakt.
Schreeuw om hulp
Weken daarvoor had Theo Bean per ‘smeekbrief’ zijn oude partijvrienden en anderen in Suriname laten weten dat hij kapot ging aan het almaar groeiende verlangen naar zijn geboortegrond. “Un’ yep’ mi! Heimwee e kir’ mi”, luidde zijn schreeuw om hulp richting Suriname, – het land dat hij zo lief had. Het land ook dat hij op smadelijke wijze, vernederd en belasterd, moest verlaten omdat hij, volgens de militaire machthebbers, in 1980 een tegencoup zou hebben beraamd.
“Bos’ a kondre dyi mi”, zei hij tegen Wijntuin bij diens vertrek. Woorden die na de dood van Theo Bean “diep blijven nagalmen”, volgens de erevoorzitter van de Progressieve Surinaamse Volkspartij (PSV). Namens die christen-democratische partij zat Bean van 1973 tot 1980 als volksvertegenwoordiger in de Staten van Suriname (die na de onafhankelijkheid in 1975 werd omgedoopt tot Parlement van de Republiek Suriname).
Angry young man
Marius Theodorus Johannes Bean (geboren 30 januari 1941 in Paramaribo) was één van de ‘angry young men’ die beginjaren ’70 de politiek ingedutte PSV nieuw elan wilden inblazen. “Een rooms-katholieke jongen van Combé”, die als jong onderwijzer vol overgave zijn diensten gaf aan de Surinaamse jeugd, – van de Aloysius tot de Pascalis en de Louiseschool aan toe.
Behalve als leerkracht en politicus was hij ook actief als ‘kader-’ en bestuurslid van de Katholieke Onderwijzersbond (KOB). Daarnaast was Bean ook dichter die onder het pseudoniem Tejo mooie verzen schreef. Vrienden en kennissen voelden zich vereerd als ze op hoogtijdagen een gedicht van Tejo mochten ontvangen. Na de Bijlmerramp redigeerde hij Een gat in mijn hart: een boek gebaseerd op tekeningen en teksten van kinderen na de vliegramp in de Bijlmermeer van 4 oktober 1992 (1993).
Sociaal bewogen
Toen hij ruim 30 jaar terug Suriname verliet, zwoer Bean niet eerder terug te zullen keren naar zijn vaderland dan wanneer “gerechtigheid is geschied”. Het mocht niet zo zijn. Theo Bean, volgens Wijntuin “een sociaal diep bewogen mens”, stierf op 2 juli 2011 ten gevolge van een tragisch ongeval. Hij werd 70 jaar oud.
[RNW, 12 juli 2011; tekst aangevuld door red CU]
RSS
Facebook
Twitter
