Yvette Kopijn promoveert op de overlevingskunst van Javaans-Surinaamse vrouwen
Op woensdag 30 oktober 2024 zal Yvette Kopijn haar proefschrift aan de Universiteit van Amsterdam verdedigen. De titel ervan luidt: Door vrouwen gedragen (Gedwongen) verplaatsing, veerkracht en overlevingskunst in de levensverhalen van drie generaties Javaans-Surinaamse vrouwen.
Promotoren zijn prof. d. Rosemarijn M.A.L. Höfte en prof. dr Geertje A. Mak. De overige leden van de promotiecommissie zijn prof. dr E.A. Buettner (UvA), prof. dr M.H.G. van Kempen (UvA), prof. dr G.L.J. Steijlen (VU), prof. dr R.M. Allen (University of Curaçao), dr G. Nooteboom (UvA) en dr J.J.V. Kuitenbrouwer (UvA). Paranimfen zijn Norine Maniran & Kemie Tosendjojo.
Plaats: Aula UvA, Lutherse Kerk, Singel 411, 1012 WN Amsterdam
Tijd: 14.00-15.30 uur.
Toegang is publiek.
Deze promotie is hier live te volgen.
5 vragen aan Yvette Kopijn
In onze nieuwe rubriek ‘5 vragen aan’ gaan we in gesprek met interessante mensen, ons netwerk en relaties en duiken we zo de wereld van oral history in en alles wat ermee te maken heeft. Deze maand Yvette Kopijn: oral historian, onderzoeker, erfgoed- en educatiespecialist.
1/ Kun je jezelf introduceren?
‘Ik ben geboren op Aruba en ben het kind van een Indische vader en een Nederlandse moeder. Als onderzoeker ben ik verbonden aan de Amsterdam School for Historical Studies (UvA) waar ik werk aan de voltooiing van mijn promotieonderzoek naar migratie, familie en overlevingskunst in de levensverhalen van drie generaties Javaans-Surinaamse vrouwen.
Niet alleen binnen de universiteit, ook daarbuiten houd ik mij vanuit stichting VerhalenOverLeven bezig met het opsporen en vastleggen van verborgen (levens)verhalen en geschiedenissen van migranten en hun nakomelingen in boeken, publicaties en tentoonstellingen. Daarnaast verzorg ik trainingen, workshops, lezingen en verhalensalons op het gebied van oral history, interviewen en koloniale geschiedenis.
Tot slot ben ik de initiator van het programma Tracing Your Roots, waarin ik jongvolwassenen met wortels in Indië/ Indonesië uitnodig om op zoek te gaan naar hun voorouders en familiegeschiedenis en de verhalen van hun (groot)ouders’.
2/ Waarom is oral history methode zo belangrijk en hoe pas jij het toe binnen je werk?
‘Oral history geeft een stem aan groepen in de samenleving wier stem we nauwelijks horen en ook niet terugvinden in de archieven. Ik focus mij daarbij vooral op de stem van (koloniale) migranten en hun nakomelingen. De eerste generatie is ondertussen op leeftijd en gezien de bijdrage die zij hebben geleverd aan de opbouw van ons land, verdienen zij het dat hun verhalen worden opgetekend’.
Een andere kracht van oral history is dat het begrip en empathie opwekt. Zodra we stoppen met praten en oordelen over en beginnen te luisteren naar (koloniale) migranten en hun nakomelingen, maakt dat de geschiedenis invoelbaar. Dat geeft de vertellers de mogelijkheid om letterlijk ‘op verhaal’ te komen en erkenning te krijgen voor hun ervaringen. Dit is een belangrijke voorwaarde om het verleden te verwerken en te helen.
Voor hun nakomelingen is het belangrijk dat zij de verhalen van hun (groot)ouders kennen. Als je weet waar je vandaan komt en op wier schouders je staat, weet je ook beter wie je bent en kun je vanuit een stevig verankerd zelfbeeld vormgeven aan je eigen toekomst. Ik zet oral history dus vooral in om (koloniale) migrantengemeenschappen – ervaringsgemeenschappen is wellicht een treffender benaming – van binnenuit te versterken’.
3/ Waar ben je momenteel mee bezig?
‘Op het moment werk ik aan de afronding van mijn promotieonderzoek naar migratie, familie en overlevingskunst in de levensverhalen van drie generaties Javaans-Surinaamse vrouwen. Aan de hand van levensverhalen van grootmoeders, moeders en dochters probeer ik de geschiedenis van Javaans-Surinaamse contractarbeid te reconstrueren vanuit een vrouwelijk perspectief.
In Nederland is er nauwelijks aandacht voor de geschiedenis van contractarbeid. In die zin is het een verborgen koloniale geschiedenis die ik zichtbaar probeer te maken. Ik hoop mijn proefschrift dit najaar te verdedigen. Met het uitkomen ervan hoop ik een bijdrage te leveren aan het huidige debat rondom ons gedeelde slavernij- en koloniale verleden. Hield gebonden arbeid ten behoeve van de opbouw van de Nederlandse staat inderdaad op bij de afschaffing van de slavernij? Dat is een vraag die ik op wil werpen’.
4/ Met het initiatief ‘Tracing Your Roots’ krijgen de jongeren met wortels in Indië/Indonesië de kans om antwoorden te vinden over hun afkomst en identiteit. Kun je iets meer vertellen over dit project?
‘In dit programma brengen we jongeren met wortels in Indië/ Indonesië in contact met hun voorouders en familiegeschiedenis via workshops en gastlessen. De lessen worden gegeven door experts uit onze eigen gemeenschappen. Deelnemers leren stamboomonderzoek doen in de archieven en waar deze tekort schieten in gesprek te gaan met (groot)ouders om zo de mondelinge familiegeschiedenis op te sporen en vast te leggen. Tracing Your Roots is een programma dat erop gericht is om het zogenaamde Indisch Zwijgen te doorbreken en het gesprek tussen generaties (weer) op gang te brengen. De deelnemers leren vooral hoe te vragen naar een verleden dat zo omgeven is door trauma, ontheemding en verlies, zonder dat de verteller in stukjes uiteenvalt. Het gaat er niet om het verleden zomaar op te rakelen. Het verleden, met respect voor wat een verteller wel en niet kan en wil vertellen, mag gedeeld worden zodat er ruimte ontstaat voor verbinding en daarmee voor heling’.
5/ Zijn er nog leuke plannen of projecten in 2023 die je met ons wilt delen?
‘Het hoogtepunt dit jaar wordt hopelijk toch wel het delen van mijn promotieonderzoek met de rest van de wereld! Ik wil aankomend jaar daarom bijzondere aandacht schenken aan de Javaans-Surinaamse gemeenschap, met een rondleiding & verhalensalon op 26 februari in de randprogrammering van de tentoonstelling ‘Mens op Zee’. In deze tentoonstelling is o.a. het migratieverhaal te zien van Satijem Martosentiko. Een van de vrouwen die ik sprak voor mijn promotieonderzoek, die in 1924 als contractarbeidster met de ss. Simaloer de oversteek maakte van Java naar Suriname. Dit besloten event wordt opgevolgd door een publieksmiddag rond Javaanse contractarbeid op 2 april in het Scheepvaartmuseum.
Met Tracing Your Roots zal ik in het voorjaar samenwerken het Haags Historisch Museum en het Drents Museum. In het najaar hoop ik met een Javaans-Surinaamse editie het Nationaal Archief aan te doen, gevolgd door een editie voor jongeren met wortels in Indië/Indonesië.
Daarnaast ligt het idee voor een volgend boek alweer klaar waarin ik in mijn eigen familiegeschiedenis induik! Ik ga op zoek naar het verhaal van mijn Indische opa en andere Indische jongens van zijn generatie die na overlijden van hun Hollandse vader bij hun Javaanse of Indische moeder werden weggehaald en in kindertehuizen werden gestopt. Reden hiervoor was dat hun moeder hen geen ‘gedegen Hollandse’ opvoeding zou kunnen geven. Weer een andere verborgen koloniale geschiedenis die het verdiend verteld te worden’!
[Overgenomen van de site Sprekende geschiedenis.]
RSS
Facebook
Twitter
Doctor Yvette,
Proficiat met je promotie. Eindelijk ook een nieuwe publicatie van de Javaanse groep. We hebben reeds reeds een beschrijving van de Hindustanen van doctor Choenni. De neger bevolking door doctor Lamur.
Wanneer volgt iets over de Chinezen. Nogmaals gefeliciteerd.