blog | werkgroep caraïbische letteren

Wereldwaterdag in Suriname

Van de redactie [van de Ware Tijd Literair]

door Hilde Neus

Aan het begin van dit jaar heeft de GGCA+ (met financiën van de Europese Unie en de United Nations Development Programme) een schrijfwedstrijd uitgeschreven voor leerlingen van het gewoon lager onderwijs (glo) en het voorbereidend onderwijs op juniorenniveau (voj).  Deze verhalencompetitie had als thema WATER en de leerlingen konden kiezen uit diverse uitgangspunten. De scholen in de districten Marowijne, Commewijne, Wanica en Saramacca konden deelnemen. Dat is wel bijzonder, want meestal zien we dat de meeste inzendingen vanuit Paramaribo komen.

Foto © Michiel van Kempen

De uitnodiging werd via de scholen doorgespeeld aan de leerlingen en de  klassenjuf (bij voj de leerkracht Nederlands) kon de leerling assisteren bij het taalgebruik door er nog eventueel wat fouten uit te halen. Dan werden de verhalen opgestuurd en beoordeeld.

Een deel van de inzenders werd uitgenodigd om een dagje door te brengen in Villa Zapakara, op 29 juni. En daar wachtte de winnaars een grote verrassing, ze wisten namelijk niet dat het bezoek ook het moment van de prijsuitreiking was. De hoofdprijzen voor beide categorieën werden daar bekendgemaakt.  

Uit de verhalen van voj-scholieren kwam The Amazing Rinisha uit de bus. Deze jongedame van 14 jaar heet in het dagelijks leven Rinisha Ganga en woont te Wanica waar ze de Anton Residaschool bezoekt. Dit is een openbare muloschool, en Rinisha zit in de derde klas. De namen van de winnende schrijvers werden omgeroepen, maar Rinisha besefte nog niet dat zij de uitverkorene was. Haar juffrouw moest haar even een duwtje geven en haar naar het podium sturen, zo beduusd was ze. De hoofdprijs was een tablet voor de schrijfsters en ook de scholen werden beloond: met een printer en een desktopcomputer.

Rinisha houdt van schrijven en heeft eerder al een verhaal gemaakt, dat door Ismene Krishnadath is uitgekozen om in de nieuwe leesmethode voor leerjaar 8 te verschijnen. Haar naam staat niet onder het verhaal, maar wordt wel achter in het boek vermeld. We zijn blij dat er kinderen opstaan die van zich laten horen, als jonge potentiële schrijvers voor de toekomst. Dat geeft ons hoop. Laatst hebben we op de Literaire Pagina aandacht besteed aan Soei Len en Angelo Trustfull, die beiden, voor hun 15e verjaardag al een boek hebben gepubliceerd,. We hopen dat Rinisha zal volgen, met een mooi en interessant boek voor onze jonge lezers. Zij schreef over het thema ‘Hoe zou het leven zijn zonder water?’ het onderstaande verhaal.


Rinisha met haar juf Nederlands, mevrouw Radhe, en schijfster Indra Hu.

Hoe wereldwaterdag is ontstaan

door The Amazing Rinisha

Het begon allemaal op 22 maart, niemand weet precies in welk jaar…

Diep in de grote bossen van Suriname woont de Watergod, Dover. Dover is een forsgebouwde man en harde werker. Dover zorgt ervoor dat het water in Suriname en op de hele wereld goed blijft stromen door liederen te zingen en te dansen. Dover doet dit al vele eeuwen met plezier en voor Dover zijn vader en grootvader. Dovers zoon, Hydra, is een lange jongen van een jaar of eenentwintig. Hij houdt van kokosbollen. Hydra is niet lui, maar hij vindt het niet belangrijk om het werk van zijn vader over te nemen. Elke ochtend wanneer Dover bezig is te zingen en dansen roept hij Hydra erbij, maar Hydra doet het werk met tegenzin. Dover zegt: ‘Niet met tegenzin Hydra, dat is schadelijk voor het water’. Hydra die zich daarover geen zorgen maakt, luistert niet naar zijn vader.

De volgende ochtend toen Dover wakker werd en Hydra nog sliep, keek Dover in het water van de Surinamerivier. Het water veranderde magisch in een beeld waarin Dover zag dat er een vreselijke droogte op komst was, oogsten waren mislukt, dieren en zelfs mensen waren doodgegaan. Hij was boos! Dit was de tegenzin van Hydra!

Shrishti, de Godin Moeder Aarde, rees uit de aarde. Shrishti was heel mooi; ze had een glanzende bruine huid, mooie blauwe pupillen, een groene jurk van bladeren en op haar hoofd een krans van kleurrijke bloemen. Zij liep op blote voeten. Shrishti had ook visoenen gehad van erge rampen op aarde en had besloten Dover een bezoekje te brengen. Shrishti sprak met Dover en ze besloten om Hydra wakker te schudden door hem te laten zien wat een waterschaarste betekende.

Toen Hydra wakker werd… was hij niet meer thuis. Hij was op een berg en hij vroeg zichzelf af: ‘Wat doe ik hier? Waar is de rivier? Waar zijn mijn kokosbollen?’ Hij wreef in zijn ogen, omdat hij dacht dat zijn ogen hem bedrogen. Hij zette zijn hand boven zijn hoofd en zag in de verte rook de hemel opstijgen. Hij besloot er naartoe te lopen. Van de berg naar beneden was makkelijk, maar het beklimmen van de tweede berg was zwaar. Het lukte Hydra de volgende berg te beklimmen en van boven kon hij het huisje zien aan de voet van de berg. Hydra’s lippen waren droog en zijn trui was nat van de zweet. Toen hij daar aankwam, werd hij duizelig. Hij zag een figuur die zich naar hem toe bewoog. Hydra zei: ‘Water…water.’ En hij viel flauw.

Na een tijdje werd hij gewekt door de geur van versgebakken roti. Hij keek om zich heen en zag dat hij op een rieten kleed op de grond lag in een huis gemaakt van klei. Hij stond op en liep naar buiten waar hij een vrouw zag, die roti bakte, en twee kinderen. De moeder zag Hydra en zei: ‘Je bent flauwgevallen. Ik ben Mala.’ Hydra ging op een houten bankje zitten en zei: ‘Dank u wel voor uw hulp, Mala. Hoe heet deze plaats?’ Het meisje zei: ‘We zijn in de Himalaya’s.’ Hydra dacht: ‘In de Himalaya’s sneeuwt het, hoe kan dit gebeurd zijn?’ Mala gaf Hydra een halve roti. Na een tijdje zei Mala: ‘Broer, je zult wel denken waarom er geen ijs meer in de Himalaya’s is?’ Hydra knikte als een gehoorzaam kind. Mala zei: ‘Er is een grote droogte gekomen, de rivieren en zeeën liepen leeg. Het ijs is gesmolten en dat is het enige water wat ons nu nog in leven houdt.’ Mala zuchtte en zei: ‘We bidden elke dag tot de Watergod om hulp.’ Nadat ze allemaal gegeten hadden, boden ze Hydra een slaapplaats aan en iedereen ging slapen. Het duurde een hele poos voor Hydra in slaap sukkelde.

Afbeelding van Rinisha’s zus Roshni Ganga: Mala uit de Himalaya’s

De volgende dag werd hij niet wakker in het huis van Mala. Hij werd midden in een koeienstal wakker. Er waren twee magere koeien, die kauwend naar hem keken. Je kon al hun ribben tellen. Eentje loeide naar hem. Plots hoorde hij geschreeuw naast de stal: ‘Dief!’ Hydra keek om en zag een jongen samen met zijn vader rennend komen. De man was kort, maar stevig gebouwd en had een sik. Hij zei: ‘Vriend, steel onze koeien alsjeblieft niet. Het is het enige wat ons nog in leven houdt.’ Hydra zei: ‘Ik wil jullie koeien niet stelen.’

De man was zo opgelucht. Hydra zei: ‘De koeien hebben water nodig en vers gras, anders gaan ze sterven.’ De man zei: ‘De koeien hebben vanochtend al water gehad, morgenmiddag weer en gras over twee dagen weer.’ De man krabde een van de koeien achter haar oor en zei: ‘Deze twee lieverds zijn sterke meiden.’ De koeien jaagden wat vliegen weg met hun staart en kauwden verder. Hydra liep de koeienstal uit en zag een bouwvallig huisje. Hij gaf de man een hand en zei: ‘Ik ben Hydra.’ De man zei: ‘Henry.’

Ze liepen alle drie naar het huisje. De kleine jongen heette Yaro. Yaro vertelde dat hij in Afrika woonde. Hydra dacht in Afrika is het toch altijd droog. Er was een vrouw bezig wat zoete patat te koken in het huis. Yaro vertelde Hydra dat ze voor de droogte een van de gezegende boeren waren met de grootste landbouwgronden en de meeste koeien. Yaro zei ook: ‘Met geld kan je geen leven kopen.’

De vrouw zette wat van de zoete patat voor Hydra. Hydra at de zoete patat smakelijk, hij likte zijn vingers af. En zei: ‘Mevrouw, mag ik uw geheim weten?’ De vrouw lachte smakelijk en haar ogen twinkelden.  Ze zei: ‘Een recept van Henry’s grootmoeder.’ Hydra wist nooit dat er nog iets lekkerder dan kokosbol bestond. Hydra zei: ‘Waar is grootmoeder? Ik wil haar feliciteren!’ Het werd stil. Ze zei: ‘Grootmoeder is vijf maanden geleden overleden, de bomen begonnen te verdwijnen doordat er niet genoeg water was. De longen van grootmoeder konden niet zonder frisse lucht.’ Dat schokte Hydra. Hydra kreeg een plaats aangeboden in de woonkamer om te slapen.

Nauwelijks had Hydra zijn ogen gesloten of hij werd weer wakker, naast een Chinese monnik. De monnik droeg een kleed dat ooit rood en geel was. Zijn huid was doorzichtig. Hydra’s huid brandde en zijn keel was droog. De monnik had zijn ogen gesloten en leek in meditatie te zijn. Hydra zei: ‘Heeft u water?’ De monnik zei: ‘Er is geen water hier’ Hydra zei: ‘Hoe heb je het overleefd?’ ‘Door meditatie en geloof in de Watergod. Gewoon rustig ademen en niet te veel praten. Dan zul je zien dat het werkt. Hier was een oase. Ik woonde er met mijn zus en twee broers, maar zij hebben het niet gered. Niemand kon de droogte tegenhouden.’ Hydra keek om zich heen en zei: ‘Is dit de Gobiwoestijn?’ De monnik knikte. Hydra probeerde te doen wat de monnik zei, maar tevergeefs. Hij zei: ‘Alsjeblieft. Ik heb water nodig.’ De monnik glimlachte en zei: ‘Adem Hydra, dat is de sleutel naar alles.’ Hydra stond op het punt de monnik te vragen hoe hij zijn naam kende, toen hij bewusteloos raakte.

Toen hij zijn ogen opende, lag hij midden in dode vissen en andere zeedieren. Er was nog een klein visje in leven. Hydra kende de taal van de oceaan, die had de vissenkoning hem persoonlijk geleerd. Hydra vroeg het visje in vissentaal: ‘Waar zijn we?’ Het visje zei met veel moeite: ‘De Atlantische woestijn.’ Hydra keek vreemd en zei: ‘Bedoel je de Atlantische oceaan?’ Het visje knikte en zei: ‘De oceaan is gestopt met circuleren en toen is alle water opgedroogd. De eens machtige oceaan is nu alleen maar zand. Niemand weet hoe dat komt, want Dover zorgt goed voor ons. Dat waren de laatste woorden van het visje, want ook hij ging dood.

Hydra dacht aan zijn vaders woorden. Hij had erge spijt. Zijn ogen gingen dicht en plots lag hij weer op zijn eigen bed. Hydra zocht zijn vader op en zei: ‘Sorry vader, dat ik niet heb geluisterd. Ik heb gezien wat er is gebeurd, doordat ik niet heb geluisterd.’ Dover glimlachte en zei: ‘Mijn zoon, dat waren visioenen van wat er allemaal kan gebeuren als je zo door gaat. Dat is nu te vermijden, doordat je nu beseft hoe belangrijk onze taak is voor de wereld.’

Sinds die dag deed Hydra zijn werk met plezier. Tot de dag van vandaag, kan je het horen. Het prachtige gezang van Hydra hoor je in het stromend water en het gedans hoor je aan het klotsen van het water. Hydra is de bekendste Watergod. De mensen hebben hem geëerd door Hydra’s naam te gebruiken. Misschien heeft de juf ooit over ‘Hydrosfeer’ gesproken, dit betekent ‘al het water op aarde.’ Ooit gehoord van Hydro-elektriciteit? Dat is elektriciteit opgewekt door water. Hydrofoor, daarvan heb je zeker gehoord, is een installatie waarmee ervoor gezorgd wordt dat de waterleiding op druk gehouden wordt.

De mensen op aarde zijn de Watergoden dankbaar en ze eren die elk jaar op 22 maart, Wereldwaterdag.

[dWTL, 9 juli 2022]


Een andere watergod, Varun, de heer van alle waterlichamen

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter