blog | werkgroep caraïbische letteren

Verdriet in allegorieën

door Sandra Smit

Een allegorie is een uitgewerkte metafoor: een symbolische voorstelling van een idee die gedurende de gehele tekst (gedicht, verhaal of boek) wordt volgehouden.

Metafoor is beeldspraak die berust op een vergelijking. Het gebruikte beeld is bij de metafoor vaak concreter en overzichtelijker dan het begrip waar het naar verwijst. En juist dat maakt dat het gebruik van een uitgewerkte metafoor het soms mogelijk maakt om gedachten vast te leggen die in normaal taalgebruik nauwelijks zijn uit te drukken. Dit geldt vooral bij gevoelens die het hart aangaan. Een verliefde persoon verzint met gemak de mooiste allegorie. Denk maar aan de vele Valentijnversjes die elk jaar opnieuw het licht zien. Bij hartenpijn, bijvoorbeeld als het object van je liefde je verlaten heeft, is het vaak moeilijk je gevoel onder woorden te brengen, terwijl het opschrijven –wat in de psychologie het-van-je-afschrijven, wordt genoemd– vaak helend werkt. Ik heb het weleens geprobeerd en deel hier drie ‘verdrietige allegorieën’ met u. 

Toverradiootje

Op een dag kwam je bij me met een radiootje. Je vroeg me of ik het goed vond dat je hem aanzette en ik zei ja. Er kwam prachtige muziek uit… het bracht me in hogere sferen. Samen luisterden we ernaar en we genoten. Allebei. Toen op een dag, geheel onverwachts, ging het radiootje kraken en deed het geluid dat er uitkwam mijn oren pijn. Na enige tijd kwam je langs, raakte de knop aan en weer was het genieten van mooie muziek! Maar al gauw ging het weer mis, weer alleen gekraak.

Ik probeer aan de knop te draaien om het weer op de juiste frequentie te krijgen, maar het radiootje reageert alleen op jou, jij alleen kunt hem bedienen. Dus vraag ik je: draai aan de knop zodat er weer muziek uitkomt. Of zet de radio uit.

Nectar

Je gaf me een schaal met daarop de lekkerste hapjes en gerechten.
Sommige waren me bekend, andere nieuw.
Ik proefde een paar, ze waren heerlijk!
Toen zette jij een klein stukje van een mij totaal vreemd gerecht in mijn mond…
het smaakte naar nectar van de goden.
Toen ik daar nog een stukje van wilde nemen, trok je de schaal voor m’n neus weg en gooide alles in de vuilnisbak.
Ik zal wel weer wennen aan mijn eigen bekende kost, maar wat een gemis, wat een gemis!

Vredig in mijn dal

Je tilde me op uit het dal waar ik best naar tevredenheid vertoefde en droeg me de berg op;
halverwege nam je me bij de hand en samen bereikten we in korte tijd de top.
Het uitzicht was zo spectaculair dat ik mijn tijd nam:
Ik keek slechts naar één kant, denkende dat ik nog alle tijd zou hebben ook de ander kanten te bekijken.
Maar geheel onverwachts gaf je me een duw en ik tuimelde naar beneden.
Hoe bleek is nu mijn dal,
nu ik gezien heb hoe mooi het daarboven is.
Ik hunker naar het mooie uitzicht,
ik hunker ernaar de andere kanten ook te zien…


En dan, zoals het gaat in het leven, ontmoet je een nieuwe liefde en is een andere soort allegorie van toepassing:

Geluk
Is ongrijpbaar als de wind
Die je wel voelt
Maar niet kunt vasthouden
Windstil
Is het soms in je leven
Dan, als een verademing
Een zacht briesje
Misschien voor maar even
En toch
Zal ik ervan genieten
Omdat ik weet
Dat het ook weer voorbijgaat

[van de Ware Tijd Literair, 16 februari 2020]

on 18.02.2020 at 10:39
Tags:

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter