blog | werkgroep caraïbische letteren

Vandaag 220ste sterfdag Boni

Held die niet vergeten mag worden

door Eric Mahabier

Den Haag – Boni was een held en mag niet vergeten worden. In tegenstelling tot vele andere ondergedoken slaven heeft Boni zich niet laten omkopen door de koloniale machthebbers, maar hij bleef vechten voor de vrijheid van marrons. Dit is een heel bijzondere prestatie, zegt schrijver Nizaar Makdoembaks. Vandaag is het 220 jaar geleden dat Boni stierf. Makdoembaks doet een onderzoek naar deze vrijheidsstrijder. Hij is in de archieven van het Nationaal Archief in Den Haag gedoken.

De schrijver, die eerder andere boeken heeft geschreven, zegt dat uit de archiefstukken blijkt dat Boni niet doodgeschoten is. Hij is doodgeslagen in zijn hangmat. Vandaag zouden Surinamers en Nederlanders moeten herdenken dat 220 jaar geleden de leider van de marrons, de weglopers, sneuvelde in de strijd tegen troepen van de prins van Oranje, de stad Amsterdam [de Sociëteit van Suriname (SS)] en anderen, zegt de onderzoeker.

Uitroeiing

De marrons werden volgens Makdoembaks als Untermenschen beschouwd en mochten in opdracht van de prins van Oranje en de SS door eenieder worden uitgeroeid, met als beloning een premie van vijftig Hollandse guldens. Boni was lange tijd hun leider en werd door het koloniale gouvernement en de Nederlandse troepen zeer gevreesd. Dit soort bloedige acties, de doodstraffen die veelvuldig werden uitgevoerd (vaak zonder rechtspraak overigens), de zware arbeid bij het omvormen van oerwouden van hardhout tot ruim 400 vlakke plantages, de ondervoeding en de ziekten verklaren in belangrijke mate waarom van de bijna 600.000 tussen 1660 en 1860 geïmporteerde Afrikanen in Suriname, er in 1863 nog amper 50.000 in leven waren, zegt Makdoembaks verder.

Boni doodgeslagen

Opperhoofd Boni is het ondanks zijn verwoede strijd niet gelukt het tij te keren voor zijn lotgenoten. Op 19 februari 1793 werd Boni in zijn hangmat doodgeslagen, waarna zijn hoofd en hand werden afgehakt. De invasie van het leger van Oranje en de daaropvolgende oorlog in de binnenlanden duurden ruim dertig jaar en ging ten koste van vele mensenlevens. Het zou nog tot 1863 duren voordat de slavernij in Suriname afgeschaft kon worden, blijkt verder uit de archiefstukken zegt Makdoembaks. Hij vindt dat Suriname bewust gemaakt moet worden van haar eigen geschiedenis en van de heldendaden als die van Boni. Hij hoopt met zijn boek, dat later dit jaar uitkomt, een bijdrage daartoe te kunnen leveren.

[uit de Ware Tijd, 19/02/2013]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter