blog | werkgroep caraïbische letteren

Tussen Nederland en Curaçao

door Fred de Haas

Het zijn de grote dingen die de loop van de geschiedenis bepalen: de invoering van de euro, de invallen in het Midden-Oosten, de economische crisis etc. Maar het zijn vaak de kleine dingen die onze achtergrondruis veroorzaken.

 

Zoals een fietstocht over de Friese Omringdijk (Noord-Holland).

Hoog uittorenend boven de polders, langs rodekool-, aardappel- en graanvelden. Een hoogblond meisje op de fiets dat mij de weg wijst: ‘hiero, daaro’. Dan kom ik in Kolhorn.
Op de deur van de verlaten Nederlands Hervormde Kerk lees ik: het paalzitten is terug in Kolhorn. Ik lees verder : er zijn nog enkele palen vrij voor de maand Augustus. Zal ik?…Maar misschien beter volgend jaar. Met iemand anders erbij. Misschien met Asjes . Elk op een paal. En het wereldrecord paalzitten verbeteren.

 

Ik denk aan het boertje in Drenthe. Hij had een beschuit in zijn knoestige hand. Dik belegd met aardbeien. Er stond een kordate Drentse vrouw naast hem. Ik vroeg aan het boertje: hoe kom ik in Grollo? Hij keek eerst mij aan en richtte toen zijn blik op de beschuit met al die aardbeien. Hij keek mij weer aan en besloot toen eerst een hap te nemen van zijn beschuit. De aantrekkingskracht van de beschuit was sterker dan zijn drang tot beleefdheid. Met zijn mond vol beschuit kon de boer geen antwoord meer geven. Dat deed de kordate Drentse vrouw toen maar.

Ik houd irrationeel veel van dat boertje. Ook al stinkt ie misschien en gaf ie me geen antwoord.

Mijn moeder van 94 kreeg eens van een gemeentelijke ambtenaar te horen dat ze een formulier kon downloaden om een indicatie aan te vragen. Het arme mens wist nauwelijks wat een computer was, maar daar had de ambtenaar niets mee te maken…

Dan haat ik Holland.

Op Curaçao kwam de bentaspeler Luciano ‘Chan’ Koots eens bij me thuis. Het eerste wat hij zag waren de palmbomen in de tuin. Hij sneed een ‘snaar’ af van een palmtak voor zijn Benta, die oud-Afrikaanse muziekboog. Vertelt dat ie naar Santo Domingo gaat om benta te spelen. Hij zal een ‘klompi ijs’ in een bakje water doen en er de snaar inleggen. Dan blijft ie goed. Dan gaan we het huis binnen. Hij kijkt naar de boekenkast: ‘Tur den meneer su kabes’? (Alles in uw hoofd?)

Daarom houd ik van Curaçao.

Een van mijn leerlingen, Wilson, mag bij hem op les komen in de kunuku. Wilson leert de Benta bespelen en hij geeft tijdens een schooluitvoering een voorstelling in Centro Pro Arte, toen nog in goede staat.
Honderden jaren uit het verleden ballen zich samen tot dat moment. Wilson is zwart, pikzwart. En de Benta is oud. En Wilson speelt goed. Een donderend applaus is zijn deel.

Daarom houd ik van Curaçao.

Ik hoor een radio. Geblèr over Rijkswetten (1) die niet deugen en het verraad van de Voorzitter van Parlatino die samenspant met de Nederlandse ambassade in Panamá.

Daarom heb ik de pest aan Curaçao.

Een oude man op Bandabao komt op zijn ezeltje een kunukupad af. Hij zegt dat ie nog één dag per jaar moet werken op het land van Muskus. Hij vindt dat normaal. Een eeuwenoude verplichting. De man rijdt verder. Eenvoud, eerlijkheid, eeuwenoud lot.

Daarom houd ik van Curaçao.

 

Curacao Haseth

Curaçao. Foto © Carel de Haseth

 

Bij Jan Thiel stop ik bij een totaal uitgedroogde cactus. Gestold leven. Ik ben sprakeloos.

Aileen Looman is dood. Nooit meer chaotisch gezoek in kranten naar rijp en groen nieuws. Mòru Bondia (2). Morto Bondia.

Ik rijd in gedachten op de wegen van Holland en Curaçao, krijg een aanval van religiositeit en roep: ‘Heer, ik weet dat U niet bestaat, maar toch bedankt dat ik dat allemaal mag meemaken.’

Dat is onze achtergrond. Eén grote chaos die ons maakt tot wat we zijn.

 

Nederland, september, 2014

(1) Het gaat hier over de zogenaamde Consensus Rijkswetten die een bepaalde politieke partij afgeschaft wil zien omdat Nederland zich via deze wetten kan bemoeien met de gang van zaken op Curaçao op o.a. financieel en justitieel gebied. Deze partij had een brief geschreven naar de Verenigde Naties om een juridische uitspraak te ontlokken over de mogelijkheid van verruiming van de autonomie van Curaçao. Deze brief zou door de voorzitter van Parlatino aan de Nederlandse ambassade in Panama (de ‘vijand’) zijn overhandigd, wat nogal wat commotie veroorzaakte. Dat werd als verraad gezien.

(2) ‘Mòru Bondia’ is een nieuwsprogramma van de zender Telecuraçao. Betekenis: Morgen, goedemorgen. Morto Bondia (woordspeling) = Morsdood, goedemorgen. De onlangs (september 2014) overleden Curaçaose journaliste Aileen Looman ging meestal nogal improviserend en rommelig door het krantennieuws.

[Verschenen Antilliaans Dagblad, 12 september 2014]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter