Tula verdient beter
door Kadushi *
In het verleden gebeurde het nogal eens dat een Nederlandse minister politici in het Caribisch deel van het Koninkrijk het verwijt maakte de ‘koloniale kaart’ te spelen. Kadushi schat zo maar in dat je daar in de huidige afrekencultuur niet mee wegkomt. En dat had eigenlijk toen ook niet gekund moeten hebben.
Maar een mens is nooit te oud om te leren. Sterker nog, zelfs sommige politici lijken met het verstrijken der jaren aan wijsheid te winnen. Neem premier Mark Rutte die vorige maand in een debat beloofde te zullen nadenken over de in de Tweede Kamer steeds luider klinkende roep om excuses aan te bieden voor het Nederlandse slavernijverleden en eerder al toegaf meer begrip te hebben gekregen voor mensen die de figuur Zwarte Piet als pijnlijk ervaren.
De discussie over de beschamende rol van Nederland in de slavernij kreeg anderhalve week geleden een vervolg tijdens het debat in de Kamer over de begroting voor Koninkrijksrelaties. Sylvana Simons (BIJ1) hield een indrukwekkend betoog waarom het voor de koninkrijksverhoudingen van nu belangrijk is dit inktzwarte hoofdstuk alsnog een plek in de moederlandse geschiedenisboeken te geven: “Het is kwalijk dat we die stukken geschiedenis niet kennen en er niet mee opgroeien. Sterker nog, het is kwalijk dat ze onder het tapijt worden geschoven, verzwegen en actief buitengesloten van ons onderwijs.”
Het ontlokte staatssecretaris Raymond Knops (BZK) de persoonlijke ontboezeming “te zijn geraakt” door Simons verwijzing naar de Curaçaose verzetsstrijder Tula “die streed voor vrijheid, voor waardigheid en voor gelijkwaardigheid, voor een ongedwongen bestaan zonde armoede, honger of angst.” Knops: “Ik ben het heel graag met mevrouw Simons eens dat het verhaal van Tula over vrijheid en menselijkheid het verdient veel beter verteld te worden.”
Tot zo ver het mooie deel van het debat. Er was ook een minder mooi deel. Simons etaleerde weinig kennis te hebben van de huidige staatkundige verhoudingen. Zo moest Knops haar corrigeren dat Curaçao, Aruba en Sint Maarten geen onafhankelijke landen zijn. En voelde oud-politica Omayra Leeflang zich, helemaal vanuit Willemstad, geroepen haar de les te lezen dat niet 11, maar 67 jaar geleden een einde is gekomen aan “het koloniale bewind”.
Een nieuwkomer en bovendien eenpitter met een beperkte staf moet dat misschien niet te zwaar worden aangerekend, maar het is diezelfde Simons die de weinig elegante gewoonte heeft haar collega-parlementariërs de maat te nemen als die een ander standpunt huldigen: “Het kolonialisme is niet iets van lang geleden. Sterker nog, ik proef en hoor het soms nog in de woorden die enkele Kamerleden hier spreken.” Dat is nogal een beschuldiging en dat voor een partij die van de daken schreeuwt verbinden als missie te hebben…
Enige zelfreflectie kan geen kwaad, temeer daar Simons zelf evenmin vrij is van koloniaal denken. Dat ze de Caribische landen met kinderen vergeleek, was misschien een slippertje in reactie op het CDA dat het Koninkrijk als één grote familie beschouwt. Maar de motie die zij aan het slot van het debat indiende, verraadt onvervalst paternalisme. De motie roept het kabinet op de in het kader van de coronacrisis aan Curaçao, Aruba en Sint Maarten verstrekte leningen (die richting 2 miljard gaan) kwijt te schelden.
Ook al lijkt de actie van Simons sympathiek, het is het toppunt van bevoogding. Alsof de bestuurders van de landen niet voor zichzelf zouden kunnen opkomen. Het is maar goed dat de motie volstrekt kansloos is (het zal niet verbazen als deze met 149 stemmen tegen 1 wordt verworpen) want, de autonomie van de landen respecterend, verdienen zij het de kans te krijgen op eigen kracht een fair onderhandelingsresultaat voor de poorten van de hel weg te slepen. De schuldsanering van 2010 (dik 4 miljard) is het bewijs dat je Caribische politici om een boodschap kunt sturen.
Simons doet er volgens Kadushi beter aan zich op te winden over de ware oorzaak van de schrijnende tweedeling in de Caribische samenlevingen. Het is niet een neokoloniaal Nederland, maar een rijke elite op de eilanden die over de rug van gewone burgers jaar in jaar uit miljoenen bijeenrooft door een stelsel in stand te houden met onder meer een niet-leefbaar minimumloon en een belastingdienst die er een selectief incassobeleid op nahoudt.
De column is ontleend aan de website Dossier Koninkrijksrelaties, 23 oktober 2021; Kadushi is het buitenbeentje van DossierKoninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.
*] pseudoniem; naam bekend bij webredactie
RSS
Facebook
Twitter
