blog | werkgroep caraïbische letteren

Talkshowvlees: ongemakkelijk bij Pauw

door Mapke de Boer

 

Mapke de Boer helpt als tv-redacteur de Nederlandse talkshows aan vrouwelijke gasten. Vileine checkt elke week of er vooruitgang wordt geboekt.

Filmmaker Hesdy Lonwijk en actrice Yootha Wong-Loi-Sing waren maandagavond te gast in Pauw om te praten over een hot topic: het ontbreken van diversiteit bij de belangrijkste Amerikaanse filmprijzen, de Oscars. Jeroen Pauw toverde een eigen onderzoek tevoorschijn, waaruit bleek dat we het in Nederland nóg slechter doen dan in Amerika. In ons land is volgens dit onderzoek namelijk slechts 8,6% van de hoofdrollen voor niet-witte acteurs. Dit tegenover 28,1% gekleurde acteurs in de VS.

 

AMSTERDAM - Portret van tv-presentator Jeroen Pauw in de studio waar zijn solo late night talkshow Pauw wordt opgenomen. ANP KIPPA FERDY DAMMAN

Portret van tv-presentator Jeroen Pauw in de studio waar zijn solo late night talkshow Pauw wordt opgenomen. ANP KIPPA FERDY DAMMAN BN/De Stem

“Lang genoeg gepraat, het is tijd om te handelen!”, gaven Hesdy en Yootha aan in Pauw. Yootha legde uit dat ze naast een rol als slaaf in Hoe duur was de suiker ook bijvoorbeeld een advocate of gewoon een vrouw zou kunnen spelen in een Nederlandse film. We denken bij het personage ‘Sandra’ in een willekeurig scenario al gauw aan een blanke vrouw, maar deze rol kan natuurlijk ook door een donkere dame worden ingevuld. De kans dat Yootha op dit moment de rol van Sandra krijgt, is echter vrij klein. Hesdy stelde dat meespeelt dat er fabeltjes in de filmwereld rondgaan: dat geloofd wordt dat het publiek zou afhaken als een productie een kleurtje heeft. Dus is het stilzwijgende sentiment: liever niet teveel kleur. Drogredenen als deze moeten de wereld uit geholpen worden, vond Hesdy.
Fijn dat deze twee filmtalenten dit mochten toelichten aan een talkshowtafel. Of toch niet?

 

yoothas wong loi sing Hoe-Duur-Was-De-Suiker

Yootha Wong Loi Sing in Hoe duur was de suiker

Ongemakkelijk gevoel

Pauw heeft elke avond een aantal hoofdgasten. Zij zitten aan tafel en kunnen daardoor ook deelnemen aan de gespreksonderwerpen van de andere gasten. Daarnaast heeft Pauw nog één of meer mensen te gast, die tussen het publiek zitten en die hij kort interviewt. In het geval van deze uitzending zaten Hesdy en Yootha in het publiek, terwijl de tafel was gevuld door voornamelijk blanke mannen. Deze setting leverde bij mij een heel ongemakkelijk gevoel op. Het duurde even voordat ik me realiseerde waarom precies.

Waarschijnlijk omdat deze situatie symboliseert wat op dit moment ook het probleem in de filmwereld is. Namelijk: jullie mogen rollen spelen, maar alleen als je getypecast wordt voor een rol met een kleurtje. In dit geval bij Pauw: jullie mogen in een talkshow, maar wel alleen als het over het onderwerp ‘diversiteit’ gaat. Als we ons echt bewust zijn van het probleem, dan zouden we Hesdy en Yootha uitnodigen om – naast het delen van hun gedachtes over noodzakelijke veranderingen in de filmwereld – ook gewoon als ‘een man’ of ‘een vrouw’ deel te nemen aan andere gesprekken aan tafel. Maar die kans krijgen ze niet. Net zoals Yootha vaak niet de kans krijgt om de rol van een personage als ‘Sandra’ op zich te nemen.

 

Hesdy-LonwijkManja-Stroomer

Hesdy Lonwijk. Foto © Manja Stroomer

Acteur Waldemar Torenstra mag bijvoorbeeld wel aan tafel actief deelnemen aan een ander gesprek over vluchtelingenproblematiek met VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra. Die keuze op zich is heel logisch, want van Waldemar is bekend dat hij met de cast van Divorce naar Lesbos is gegaan om vluchtelingen te helpen. Het heeft natuurlijk geen zin om te zeggen: waarom mag hij dan wel? Maar het is wel belangrijk dat we realiseren welke keuzes we wel en welke we niet maken. En dat sommige keuzes onhandige gevolgen hebben.

Er is wel degelijk een probleem

Regelmatig hoor ik – verwijtend – als je een onderwerp als dit aansnijdt: “Ja, als je er zo op gaat letten, dan ga je het vanzelf ook zien.” Met andere woorden: er is geen probleem, maar als je ernaar gaat zoeken, dan komt het er vanzelf. We hebben zojuist met Pauw’s onderzoek vastgesteld dat er wel degelijk een probleem is. Dus je kunt het ook omdraaien: als je er niet op let, dan heb je niet door welke onhandige keuzes er structureel insluipen. Dan zie je misschien niet dat er ook andere mogelijkheden zijn: dat je rollen in een film anders kunt invullen en dat er meer kleurrijke Nederlanders op verschillende manieren in talkshows kunnen plaatsnemen. Als je je hier niet bewust van bent, dan heb je misschien ook niet door dat mensen die heel hard werken benadeeld kunnen worden: in de filmwereld, in een talkshow en in Nederland in het algemeen.

[van Vileine, 3 maart 2016]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter