Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Zandwijken Cécile
Iconenkalender legt belang archiveren bloot
door Audry Wajwakana
PARAMARIBO – “Bij de zoektocht naar materiaal en documenten zijn we erachter gekomen dat belangrijke Surinamers en Surinaamse organisaties zich onvoldoende bewust zijn van het belang om hun werk en activiteiten te documenteren.” Dit zei Naks-voorzitter Siegmien Staphorst bij de feestelijke presentatie van de iconenkalender van haar organisatie. read on…
Singineti en dedehoso
door Carry-Ann Tjong-Ayong
De zaal is groot, koud ongezellig. Het harde witte licht uit de TL-buizen maakt de gezichten grauw en ongezond. De vele rijen witte plastic stoeltjes dragen niet bij aan de sfeer. Het is niet zoals Cecile was. De sfeer komt van de aanwezige mensen, die fleurig gekleed hun warmte over de kille ruimte verspreiden. Met gelach en gepraat, brasa en bosi.
De familie wordt omhuld door een warme deken van affectie. Cecile had veel vrienden. Ondanks de laat op gang gekomen publiciteit hebben zij de weg naar Ons Erf weten te vinden. De twee dames die met hun volume de singineti leiden hebben behalve de liederen een keur aan gedichten en schietgebedjes die ze onvermoeibaar op tafel werpen, wedijverend met de dichters Sombra, Tolin Alexander, Celestine Raalte en performers, die elkaar vrolijk en gevat interrumperen.
In de pauze is er anitriberi en bahmi en koude dranken. Later deelt men asogri en sukrértyi rond, zoals bij een dedehoso hoort.
De volgende dag is de begrafenis. Familie en naaste vrienden verzamelen bij het mortuarium. Cecile zal met muziek rond haar eigen huis worden gedragen. Ze ziet er prachtig uit. De dames van het mortuarium hebben haar deskundig opgemaakt. Zelfs de brutale uitdrukking op haar gezicht is authentiek en levendiger dan in maanden.. Zij is gekleed in een paars-rode zijden jurk, waarin wij haar niet lang geleden nog in zagen. Op haar hoofd heeft zij een kunstig gevouwen geruite angisa en zij is omringd door paarse en gele orchideeën en witte zakdoeken. Zij ziet er uit als een exotische vorstin, een grande dame, in haar met tembe, het Marron houtsnijwerk dat zij promootte, versierde kist.
Veel groten en notabelen maken hun opwachting: President Venetiaan, de directeur van cultuur Sidney Sidoel, parlementslid Yvonne Raveles (de vrouw van dichter R. Dobru), Arie Verkuyl – de architect die haar huis ontwierp, Pim de La Parra. Er komt een bloemstuk van de president en echtgenote en van de familie D. Bouterse…… Cecile was bekend in alle kringen.
Tolin Alexander houdt een bezielde monoloog, omlijst door saxofoonmuziek en pianospel van Liesbeth Peroti.
En ik draag een speciaal voor de gelegenheid gemaakt gedicht voor, terwijl mensen uit de zaal haar gedicht “Dede kapelka” in drie talen brengen.
Maar waar zijn de Schrijvers77? Waar zijn de collega’s van rabasi die zij zo inspirerend heeft geleid? Slechts Asser die haar kist zo liefdevol heeft versierd, is aanwezig. Haar broer Glenn en zoon Huub bedanken de aanwezigen met warme woorden.
De kist wordt zingend en dansend op bazuinmuziek naar de open groeve gedragen.
Het is een afscheid Cecile waardig.
Cat 3/3 2010
In memoriam Cécile Zandwijken
Enige dagen geleden overleed Cécile Zandwijken. In december schreef Carry-Ann Tjong-Ayong nog over haar:
Zij zit op een lage stoel. Keurig gekleed. Haar vroegere rastavlechten zijn gereduceerd tot een gemillimeterd grijs kopje, volmaakt rond, waarin de grote ogen vaag verbaasd de ruimte opnemen. Wie ben ik? Wat doe ik hier? Wie zijn al die mensen? Zij is langzaam aan het wegzakken in haar eigen vergetelheid.
Zij is Cécile, een heel begaafde, artistieke vrouw met originele ideeën over de cultuur in Suriname. Een begenadigd dichter. Na een hersenbloeding werd zij nooit meer de oude. Nu praat zij niet meer en mompelt slechts Mmmm., terwijl zij je vriendelijk aankijkt met haar grote ogen. En zij houdt je met beide handen stevig vast.
In 2006 won zij de eerste prijs van de Black Magic Women Poëziefestival met het gedicht ‘Ini a mofo neti’ [In de avondschemering]:
Ini a mofo neti
Fu mi libi
Yu doro
Mi kari yu kon insey
Ini a sula in mi liba
Pe mi syen e kibri
Pe mi frede prakseri e beyfi
Dape yu saka sdon
Dede kapelka ini mi bere
Begin dribi den ffrey ffrey
Wiki ala sortu nyun firi
Mi fruwondru tê
M’ e fruwondru ete
M’ e fruwondru tide
In de avondschemering
Van mijn leven
Kwam je
Ik liet je binnen
In de stroomversnelling in mijn rivier
Waar mijn schaamte schuilt
En mijn angstige gedachten trillen
Daar nam je plaats
Dooie vlinders in mijn buik
Begonnen hun vleugels te strekken
En wekten allerlei nieuwe gevoelens op
Ik was verbaasd
Nog steeds ben ik verbaasd
Vandaag
In De Ware Tijd van 8 augustus 2006 verscheen een verslag van de BMW-middag door Bonnie van Leeuwaarde, dat hieronder wordt overgenomen:
Op de derde dag van het Black Magic Woman Festival, werd tijdens de literaire middag de poëzieprijs uitgereikt aan Cecile Zandwijken.
De twee thema’s waar de deelnemers uit konden kiezen waren ‘Liefde en erotiek’ en Black Magic Women’. Het winnende gedicht was in het Sranan en vol onvervalste erotiek, zoals dit fragment: ‘Dede kapelka ini mi bere/Bigin dribi den frei frei/Wiki ala sortu nyun firi.’
De tweede prijs was voor het gedicht ‘In gezelschap’ van Soecy Gummels en de derde voor ‘Skwala’ van Eudya Vos. Behalve dat er werd gelet op creativiteit, taalgebruik en verbeeldingskracht, moesten de deelnemers ingezetenen zijn. De jury wist niet wie de inzenders waren, tot het moment van de bekendmaking. Van de 35 gedichten waren 24 in het Nederlands, 6 in het Engels, 4 in het Sranan en 1 in het Aukaans.
De presentatie van de literaire middag, zondag, werd gedaan door Jetty Mathurin, teatermaakster in Nederland. Ze deed het op haar geheel eigen wijze. Bijvoorbeeld over het laat komen zei ze: “Onze Lieve Heer heeft die witte mensen de klok gegeven en die zwarte mensen de tijd.”
Het gedicht van Zandwijken gaat over een vrouw die gedurfd heeft iemand toe te laten en daarover nog steeds verwonderd is (‘Mi fruwondru te/M’e fruwondru ete/M’e fruwondru tide). De dichteres glundert wanneer ze van alle kanten felicitaties ontvangt en die vlinder steeds weer aangehaald wordt. Op dit moment is ze niet verliefd. “Maar ik kan me nog goed herinneren hoe het was.”
Aan het begin van de middag waren er twee voordrachten, van Arlette Codfried en Soecy Gummels. Codfried zong ook nog een lied, ‘Life is so hard when you’re in love with a married man’. “Speciaal voor alle vrouwen buiten.” Gummels las uit haar boek Touched by love.
Robby Parabirsing, een van de weinige aanwezige mannen, heeft ook meegedaan aan de poëziewedstrijd. Vrouwen die hij in de literatuur het meest waardeert zijn moedige vrouwen. “Moedige vrouwen die zich gelijkwaardig opstellen.” Volgens hem hebben liefde en erotiek te maken met onderlinge verbondenheid. “En volgens mij is dat de essentie van het thema.”
RSS
Facebook
Twitter
