In Nickerie (inclusief Wageningen) kunnen alle leerlingen momenteel Surinaamse kinder- en jeugdboeken bestellen via hun school. Via de school hebben de leerlingen gratis een informatieve krant gehad waarin interviews met 10 Surinaamse schrijvers en informatie over 53 boeken. De geïnterviewde schrijvers zijn: Rappa, Effendi Ketwaru, Alphons Levens, Susan Leefmans, Anne Huits, Frits Wols, Nelius Codrington, Carla Sanichar, Martin Panday en Ismene Krishnadath. De leerlingen kunnen ook meedoen met een prijsvraag. De prijsvraag is een samenwerking van Dagblad Suriname en Publishing Services Suriname. Leerlingen kunnen een boekenpakket en een geldprijs kunnen winnen. Dit schooljaar zullen twee keer tien winnaars worden uitgeroepen.
Met trots is uitgeverij Publishing Services Suriname onlangs uitgekomen met een geheel herziene versie van het boek De bom van Saramacca van de schrijver Frits Wols. Het boek is een welkome aanvulling op het schaarse aantal boeken van Surinaamse bodem voor jongeren van 12 tot 16 jaar. Van de jeugdjury van De Ware Tijd Literair kreeg het boek een lovende recensie. Het verhaal speelt zich af in Saramacca in de zestiger jaren. Padvindersleider Frits gaat kamperen in de buurt van Groningen en komt zijn jeugdvriendinnetje Joke tegen. De verliefdheid bloeit op. Joke raakt helemaal van streek als Frits gegijzeld wordt door criminelen. Met hulp van vrienden komt Frits weer vrij. Door het verhaal zijn allerlei wetenswaardigheden verweven over de natuur en de leefcultuur van de bewoners van die tijd. Inmiddels heeft Staatsolie Maatschappij Suriname NV zich bereid verklaart drie exemplaren van het boek te sponsoren voor alle VOJ-scholen in Suriname. De scholen in Saramacca, Coronie en Nickerie hebben reeds hun exemplaren gehad. Commewijne wordt zeer spoedig voorzien en daarna volgt de rest van het land.
De teams van de Tori Battle die op 12 december tussen Tori Oso en Schrijversgroep ’77 zal worden gehouden zijn bekend. Voor Tori Oso treden aan: Walther Huisden, Henk Saco, Max Scholsberg, Berry Vrede. Huisden, Saco en Scholsberg zijn bekende namen in de Surinaamse entertainment wereld. Walther Huisden is een moppentapper bij uitstek. Berry Vrede is een kenner van de Marronvertelcultuur. In het team van S’77 zitten Frits Wols, Rappa, Arlette Codfried, Sombra en Kadi Kartokromo. Ook van hen mogen we het nodige verwachten. Codfried belooft als enige vrouw iets speciaals te brengen. Rappa is bekend van zijn borreltories en Frits Wols spant al jarenlang de kroon op de tori neties van S’77. Sombra is goed in zijn korte agersi tori in het Sranan en van Kadi kennen we de Javaanse jorka tori, vooral uit Commewijne.
Conferencier op deze avond is Andy Plak. De twee organisaties strijden om de titel Winnaar Toti Battle 2012. Daarnaast strijden de individuele vertellers om de titel Toriman of Tori Uma van het jaar 2012. De uitkomst wordt geheel bepaald door het publiek, dat na afloop van de vertellingen de kans krijgt te stemmen. Daarvoor zullen stembiljetten worden uitgedeeld, die ter plekke ingevuld en ingeleverd moeten worden.
Frits Wols overhandigt het eerste exemplaar aan Osje Braumuller van Tori oso.
De bom van Saramacca, een jeugdboek geschreven door Frits Wols, is in een nieuw jasje verschenen. Het verhaal, over de padvinder Frits en zijn jeugdliefde Joke, werd ongeveer twintig jaar geleden door Wols in eigen beheer gepubliceerd. De nieuwe uitgave is gedaan door Publishing Services Suriname. De tekst is herzien en gemoderniseerd. Het boek heeft een fraaie omslag met een illustratie van Rinaldo Klas. Het verhaal speelt zich af in de jaren zestig. Een groep padvinders, onder leiding van Frits, gaat naar Saramacca en komt daar in aanraking met criminelen. Het boek is geschikt voor jongeren in de leeftijd 12-16 jaar.
Verkrijgbaar in de Surinaamse boekhandels en bij Publishing Services (520513/8784120)
Leden van de Schrijversroep, van rechts af: Sombra, Walther Donner, Frits Wols, Ismene Krishnadath
Op 31 oktober 2012 werd in geanimeerde sfeer het 35-jarig jubileum van Schrijversgroep ’77 gevierd alsmede de 20-jarige samenwerking met Tori Oso. Ter gelegenheid hiervan was er een expo van boeken van 30 schrijvers, aangesloten bij S’77, en de vertoning van een film. Ook waren er voordrachten en felicitatieboodschappen van o.a. Frits Wols en Yvonne Raveles. Arlette Codfried trakteerde op populaire Hindostaanse liederen uit de beginjaren van S’77, waarvan de laatste flink werd meegezongen door het publiek.
De taart wordt aangesneden. V.l.n.r. Ismene Krishnadath, Arlette Codfried en Sombra met nieuw hoedje.
Ook de verjaardagstaart was een traktatie van Arlette. Met A di mi yere yu feryari werd de taart aangesneden. De film liet gesprekken zien van Sombra, Frits Wols, Osje Braumuller en Ismene Krishnadath over de geschiedenis van Schrijversgroep en de samenwerking met Tori Oso. De gesprekken worden afgewisseld met beelden van geschreven materiaal en boekcovers. Gespreksleiders in de film zijn respectievelijk Arlette Codfried, Roué Hupsel en Anne Huits.De film is gemaakt door de STVS en is in twee versies verkrijgbaar bij de Afdeling Productie van de STVS, tel 473032. Er is een korte versie van 35 minuten en een volledige versie van 90 minuten.
Schrijvers van de Schrijversgroep ’77, v.l.n.r. Ismene Krishnadath, Sylvana Dankerlui, Frits Wols, Kardi Kartokromo, S. Sombra
Al enige jaren maakt Publishing Services Suriname een boekenkrant, waarmee leerlingen boeken van Surinaamse schrijvers kunnen bestellen. De krant voor het nieuwe schooljaar is uit! De oplage is 50.000. De krant wordt gedurende het hele schooljaar gratis verspreid op scholen in 10 districten van ons land. De krant is bestemd voor alle typen onderwijs, van kleuterschool tot en met middelbare school. Op 8 ruime pagina’s (4 in kleur en vier zwart/wit zijn foto’s van de boeken en een toelichting op de inhoud. Verder bevat de krant interviews en foto’s van 10 auteurs. De leerlingen kunnen een keuze maken uit 53 Surinaamse boeken die in de krant worden aangeboden. Verder heeft Publishing Services Suriname in samenwerking met Dagblad Suriname dit jaar twee prijsvragen uitgeschreven, waarmee leerlingen een geldbedrag en boekenpakketten kunnen winnen.
Scholen/bibliotheken/personen die de krant willen hebben, kunnen deze aanvragen op 520513 of 8784120.
Op 26 september, de laatste woensdag van de maand, organiseert Schrijversgroep ’77 een Vakantoe tori neti. Het wordt een afwisselend programma: Charles Chang op bezoek in Nederland, S77 delegatie in Guyana en toriman Frits Wols met humoristische en spannende verhalen in het Sranan.
Charles Chang was in Nederland te gast bij Radio Wereldomroep, Radio Mart en had een presentatie in de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Hij was er om zijn bundel reisverhalen te promoten en vertelde hoe hij zich ontwikkelde van goudsmid tot verhalenverteller.
Van 23-25 augustus nam een delegatie van S’77 (Sylvana Dankerlui, Sombra en Nowilia Tawjoeram) deel aan het Interguyana Cultural Festival in ons buurland. Sylvana bemande de boekenstand, terwijl Sombra het land in trok met de verhalenkaravaan. Nowilia deed mee aan de storytelling sessie in The National Library in Georgetown en veroverde daarmee een fotoplaats op de voorpagina van de weekendkrant Sunday Stabroek. Ismene Krishnadath, die als toerist het festival bezocht, nam op verzoek van de organisator onverwacht deel aan het schrijverssymposium.
Frits Wols, rasverhalenverteller, met een uitmuntende stijl in het Sranan, zal het publiek op zijn typisch meeslepende wijze vergasten op zijn belevenissen. Van Wols verschijnt het komend schooljaar De bom van Saramacca in een nieuwe druk. Groepsleider Frits, op vakantie in Saramacca, ontmoet daar niet alleen een criminele buitenlandse bende maar ook zijn vroegere jeugdliefde.
Personen die nog een (verhalen- of gedichten) bijdrage willen leveren aan de avond kunnen contact maken met Ismene Krishnadath (ismene.krishnadath@gmail.com) of Sylvana Dankerlui (msdankerlui@gmail.com).
Portret van de Surinaamse schrijver Frits Wols, gemaakt door de in Suriname werkzame fotograaf Nicolaas Porter. Nr. 87 in de reeks fotoportretten die Porter in opdracht van de Werkgroep Caraïbische Letteren maakt.Voor informatie kunt U mailen naar: nicolaasporter@hotmail.com. Wie de hele reeks wil zien kan hieronder klikken op het label Werkgroepportretten.
Paramaribo – In de vrij goedgevulde achtertuin van Tori Oso werd in het kader van ‘Wereld Verteldag’ een speciale tori neti gehouden met als centraal thema het werk van wijlen Harry Jong Loy.
Arkiman, ini a foto, abra watra, a wans pe un de,
Radio Apinti, the Happy Station, e bari un wan odi
Met deze magische woorden van Harry Jong Loy, opende Schrijversgroep 77 op 27 maart de storytelling night in Tori Oso, 28 jaar na het overlijden van de bekende verhalenverteller, die sinds 1955 heel Suriname aan de radio gekluisterd wist te houden met zijn verhalen, Jorkatori, vertellingen, legenden
en andere orale overleveringen.
Acht dozen vol handgeschreven velletjes zijn er in het Nationaal Archief bewaard. Helaas geen geluidsbanden. Dus moest de zaal het hebben van de voordrachten in Nederlands en Sranan Tongo van Ismene Krishnadath, Frits Wols, Arlette Codfried, Sombra en Guillaume Pool, die elk op hun eigen wijze een verhaal van Harry Jong Loy brachten. Slory kwam nog met een gedicht, Annemarie Sanches vertelde over haar ervaringen als collega en Harry’s dochter over haar vader. Het archief was aanwezig om de toehoorders uit te nodigen een kijkje te komen nemen.
Een geslaagde avond die zeker navolging verdient.
Op woensdag 28 juli organiseert Schrijversgroep 77 een Storytelling Night in Tori Oso, Paramaribo. Frits Wols komt met gro-skin-tori, ofwel griezelverhalen, en of u het wilt geloven of niet, hij heeft alles zelf meegemaakt. Ook bij Kadi Kartokromo in de dessa was het niet pluis op. Daar woonden de Wong Mehdi of djoembi, ook wel boze geesten/ onzichtbare /onverklaarbare verschijnselen. Hilli Arduin vertelt over die bijzondere foto waar alles op moest staan. Sombra, die dicht bij de volksvertellingen uit Coronie staat, zal acte de présence geven met een agersitori. Van Ismene Krishnadath krijgt u een Bollywood-verhaal over Sonya die haar geliefde Jagdies achterna ging naar het land van Shri Ram. Arlette Codfried houdt het op een gecompliceerd hedendaags Surinaams liefdesdrama. Jeffrey Quartier heeft nog niet bepaald wat het wordt en ook Bengt Kropmans, theaterstudent uit Amsterdam, houdt het op een verrassing. Tussen de verhalen door is er ruimte voor gedichten en jokes.
Gisteravond zat ik in Tori Oso te luisteren naar een van mijn tweedejaarsstudenten van de Schrijversvakschool Paramaribo, Claudett de Bruin, die een literaire voordracht gaf. Ze las gedichten voor en gaf vooraf uitleg welke vorm die hadden. Ik vond ‘t goed te horen dat ze namen als Rondeel en Limmerick uitlegde. Je moet je publiek ook literair opvoeden. Uiteraard was ik trots want ze had van die verrassende en vooral spottende vondsten en een publiek dat hing aan haar lippen.
Als ‘jonge hond’ in het literaire leven in Suriname heb ik in publieke fora uitspraken gedaan die tegen de schenen schopten van de gevestigde auteurs. Ik had gezegd dat wat NU wordt geproduceerd niet van literaire kwaliteit was en zich middenmaats ontwikkelde en dat ook de oudere generatie daar bij hoorde (!!!). De stagiaire die toentertijd bij de Ware Tijd werkte, had het woord ‘nu’ eruit gelaten. Of het opzet was geweest van de eindredactie laten we in het midden. Ik heb het geweten! Kwade telefoontjes en boze gezichten wie Ruth San A Jong nu wel was om dergelijke uitspraken te doen. Die was toch geen schrijver? Hoeveel boeken had ze op haar naam? Hoe kon ze een oordeel vellen over de literaire kwaliteit? Ik moet dus iemand per se waarderen omdat hij een 300-tal pagina’s op papier heeft gezet.
Alhoewel de vraag blijft of ik me moest verontschuldigen, kies ik mijn woorden sindsdien zorgvuldig en wilde het tegendeel bewijzen.
Iedereen was het toch stiekem met me eens? (over die uitspraak met ‘nu’ erbij?) Iedereen met een beetje zelfkritiek was het toch met me eens dat er drastisch iets moest gebeuren aan de boeken die uit de printer kwamen met gelamineerde 250-grams vellen als kaft, de door neerlandici op taal gecorrigeerde teksten en door familie en vrienden gelezen manuscripten, de door de Riso-machine gehaalde kopieën zonder registratie bij het ISBN-kantoor? Eerlijk wezen, niet? Maar omdat ik het had gezegd en geen bestaansrecht had als auteur had ik mijn mond moeten houden.
Je gooit je kind toch niet met het badwater weg, bedacht ik achteraf. Ga dan iets doen om die kwaliteit omhoog te brengen. In mijn vijf jaar geworstel lukte het me eindelijk om schrijven tot vak te maken in Suriname en voor auteurs. We weten allen intussen dat talent overgewaardeerd is en dat als je regelmatig schrijft, herschrijft, schrapt, van kritisch commentaar laat voorzien, veel leest, je over technieken leert enzovoort, dat dat eigenlijk het schrijven is.
Dus toen ik gisteravond van de jury, die mij sterk deed denken aan de American Idols, de lofuitingen voor Claudetts werk gaf, ging een vleug van trots over me heen.
Meer nog omdat Frits Wols, die mij toentertijd persoonlijk die ‘bok’ had gegeven, complimenten maakte aan de Schrijversvakschool en ons aanmoedigde om zo door te gaan. Hij was blij te horen dat klassieke dichtvormen behandeld worden enz. Ik begon spontaan te klappen in mijn handen toen mijn student naar me keek vanachter de staander en gebaarde naar me. Want dat is wat je wil hebben, kwalitatief goede teksten voor je publiek, bij voordracht of in boeken. Claudett is overigens een van de meest ambitieuze studenten, neemt het vak serieus, is altijd aanwezig, eigenzinnig, maar staat vooral open voor goede kritiek. En geloof me de Schrijversvakschool maakt je bikkel tegen kritiek van lezers. Die zijn meestal genadeloos.
Zo hadden we de grootste literaire criticus als gastdocent, Michiel van Kempen, de boeman van vele auteurs. Critici zijn nooit geliefd, daar moeten we aan wennen en ik dacht toen ik hem uitnodigde om nu eens van hem te horen hoe die keek naar de ontwikkeling in die Surinaamse literaire keuken. Tenslotte is de man gepromoveerd op de Geschiedenis van de Surinaamse literatuur en willen wij als instituut niet het wiel weer gaan uitvinden en de man uitnodigen om ons te komen vertellen hoe dat in elkaar zit. Ik moet overigens nog een schriftelijke evaluatie van hem ontvangen, maar weet zeker dat we, hoewel hij Surinamistiek is komen doceren en niet schrijftraining, een goede beurt hebben gemaakt. Ik ben alleszins tevreden over de inzet en vooral de manier waarop hij de literaire geschiedenis in perspectief voor de studenten heeft geplaatst met gebruik van illustraties, cijfers en dergelijke. We zijn er nog niet, want de opleiding is 4 jaar en pas na die periode zullen we kunnen oordelen of een opleiding in Creatief en Literair schrijven daadwerkelijk goede en blijvende auteurs oplevert.
We gooien het kind niet weg met het badwater. In essentie gaat ‘t er erom: kritiek geven mag, maar doe er iets aan om de situatie te verbeteren, de kwaliteit omhoog te brengen en hoog te houden. Tenslotte plukken we allen inspiratie uit Suriname.
Deze website beoogt geen enkel winstoogmerk. Door middel van de website wil de Werkgroep het publiek kennis laten maken met nieuws uit en over de Caraïbische regio. De Werkgroep neemt daartoe onder meer berichten over van andere sites, zonder dat het ons altijd mogelijk is rechthebbenden vooraf te attenderen op de overname. Mocht iemand bezwaar hebben tegen overname van tekst- of beeldmateriaal, laat ons dit weten, dan verwijderen wij het materiaal.
Reacties op berichten worden alleen geplaatst indien voorzien van voor- en achternaam. Opinies op deze website komen voor rekening van de auteur(s) en zijn niet altijd de opinies van de Werkgroep.
RSS
Facebook
Twitter
