blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Woei Paul

Na 52 jaar weer een ‘grote’ Suriname tentoonstelling in Arti et Amicitiae

Vanaf maandag 28 oktober 2019 tot half januari 2020 is in het sociëteitsgedeelte van Arti et Amicitiae in Amsterdam de tentoonstelling Brasa mi ori te zien van veelal Surinaamse kunstenaars uit twee privé collecties van Arti-leden: Carl Haarnack en Myra Winter (gezamenlijke collectie met Henry Strijk). Curator is de kunstenaar Harald Schole. Aan de hand van kunstwerken uit de collectie en/ of archiefmateriaal zal Myra Winter in de aanloop en tijdens duur van deze tentoonstellingen haar persoonlijke herinneringen en anekdotes vastleggen.

read on…

Paul Woei 80 jaar – 31 mei 1938 – 31 mei 2018

Eén van Surinames grootste kunstenaars is jarig vandaag, 31 mei 2018. Paul Woei viert zijn 80ste verjaardag. Vanaf zijn eerste stappen op het gebied van de beeldende kunst was duidelijk dat hij zijn geheel eigen weg zou volgen. Vaak een pionier. De eerste die diep het bos introk en weken bij de inheemse gemeenschappen verbleef die hem zo geinspireerd hebben – nog steeds – en die een rode draad vormen in zijn oeuvre, van de houten sculpturen tot zijn gedetailleerde, vaak zeer grote, schilderijen. read on…

Chinezen: Taalbarrière grootste boosdoener

door Wytske van Tilburg

Paramaribo – Ter gelegenheid van 160 jaar Chinese vestiging in Suriname organiseerde de Suriname Chinese United Association (SCUA)een lezing in Royal Torarica. De belangrijkste boodschap: ‘Er is niets aan de hand met Chinezen in Suriname’. Maar de problemen die bij de Chinese immigratie ontstaan, worden ook niet ontkend.
De taalbarrière wordt als de belangrijkste boosdoener beschouwd. Volgens de sprekers maandagavond zijn er twee verschillende taalbarrières. De eerste omvat communicatieproblemen tussen westerlingen en Chinezen en de tweede behelst de diverse dialecten die eveneens zorgen voor problemen tussen de Chinezen onderling.
Begrip en geduld
Steven Tsang, voorzitter van SCUA, beschrijft de communicatieproblemen tussen de westerling en de Chinees. “De problemen zijn bij iedereen bekend. Het is niet dat de Chinezen niet willen leren, maar ze willen niet opvallen.” De SCUA wil de problemen rond Chinese immigratie actief aanpakken. Tsang pleit onder meer voor een Chinese immigratiecursus en wil samen met de regering de stroom van immigranten begeleiden. “Wij vragen Surinamers om begrip en geduld bij het oplossen van dit vraagstuk. Het is een kwestie van tijd. Wij willen helpen bij de opbouw van Suriname.”
Oude en nieuwe Chinezen
William Man a Hing, jurist en naamkundige, heeft het vooral over de taalbarrière tussen de oude en de nieuwe generatie Chinezen. Volgens Man a Hing is dit is een continu proces, omdat er altijd nieuwe Chinezen zullen blijven komen. “Door de verschillende dialecten verbrokkelt het contact tussen de kinderen en de ouders.” Zijn oplossing: ‘hard aan het werk gaan met z’n allen!’ “We moeten niet bang zijn voor de nieuwe generatie Chinezen, maar die juist verwelkomen.” Zowel de oude als nieuwe generatie Chinezen heeft elkaar nodig en kan elkaar maar beter ondersteunen.
Kunstenaar Paul Woei vindt dat er te veel misverstanden zijn rond de Chinezen en tussen de Chinezen onderling. Hij vertelt veel liever over de inbreng van de Chinees in de ontwikkeling van Suriname. Zijn enthousiasme blijkt uit de vele zijsprongen in z’n verhaal, af en toe is hij zelf even de rode draad kwijt. De meeste gasten hangen aan zijn lippen, anderen lijken hem niet meer te kunnen volgen. Wegens het strakke schema kan Woei zijn verhaal niet afmaken, maar na afloop is er nog gelegenheid om Woei zelf te spreken. De meningen over de lezing zijn verdeeld. Esther Lai-A-Fat hoopte meer te weten te komen over haar voorouders. Ook vind ze de lezing van Woei ‘een beetje warrig’. Stanley Tjin noemt beide lezingen juist ‘boeiend en geestig’.
Na de lezingen opent minister Ashwin Adhin van Onderwijs en Volksontwikkeling de fototentoonstelling over 160 jaar Chinese vestiging. De tentoonstelling, samengesteld door Woei, is vandaag nog voor het laatst te bezichtigen in Royal Torarica. Daarna verhuist de tentoonstelling naar het Nationaal Archief.
[uit de Ware Tijd, 16/10/2013]

Chinese Kunst toont krachtige expressie

Paramaribo – Een leeuwendans, die goed geluk moest voorstellen, ging vooraf aan de opening van de expo Crossing Borders in De Hal. Thea Valk mag woensdagavond het rode lint doorknippen en geeft in haar openingsspeech aan, dat er tijdens de Nationale Kunstbeurs (NK) altijd wel Chinese kunst vertegenwoordigd is.

“Maar dit gaat een stap verder”, bevestigt de vertegenwoordiger van NK. Ook Marijke Lie, de curator van de expo, is zeer enthousiast, dat zij eindelijk de expo mag openstellen. “Het is een wens die in vervulling is gegaan, waarmee ik hoop een dialoog op te starten tussen de Westerse en Chinese kunst hier in Suriname.”
Chinese sfeer
De gevierde Chinese kunstenaar Paul Woei geeft een korte inleiding over Chinese kunst. Klassieke Chinese muziek klinkt sfeervol door de expositiehal. Rode lampionnen en een bak met ‘fortune cookies’ maken de sfeer compleet Chinees. De zaal is in tweeën opgedeeld. Het eerste gedeelte laat traditionele kunst zien. “Om de mensen op te warmen en in de Chinese sfeer te brengen”, legt Lie uit. “Zou je direct binnenkomen bij de ‘echte’ expo, dan zou China je niet als oorsprong te binnen schieten. Wie geen kennis heeft van de Chinese filosofie met betrekking tot kunst, ziet gewoon Westerse kunst.”
Beeld van China
Maar de werken van de vier kunstenaars spreken wel aan. Soms onbegrijpelijk, sprekend en heel vaak indrukwekkend. De vlakken van Qiao Leikai zijn ingevuld met talloze stippen en strepen die een onduidelijk patroon vormen. Maar de honderden stippen in goudverf op een zwarte achtergrond hebben duidelijk kunnen bekoren, want hij blijkt al verkocht te zijn. De strakke korte strepen van Qiao Liang vormen een waar abstract kleurenspektakel. Even komt het typisch herkenbaar Chinese terug in de vrouwelijk naaktschilderijen van Zhang Jianqiang. Slanke, mollige, tot hele dikke vrouwen zonder gezichten, worden door de kunstenaar op doek uitgebeeld. De gezichtloze figuren zijn echter geaccentueerd met ragfijne zwarte strepen. Toch zijn het vooral de sprekende gezichten van Yin Da die het publiek naar zich toetrekken. Gezichten ‘gevangen’ in een autospiegel. Zeer expressievol, met levendige ogen en groot detail geven deze werken een beeld van China zoals de kunstenaar het ervaart.
[uit de Ware Tijd, 21/02/2013]

Surinaamse cultuur en regenwoud op OAS-expo

door Charles Chang

Paramaribo – In de Marcus Garvey Hall of Culture van de OAS in Washington DC vindt van 14-23 november een bijzondere expositie plaats. Beeldend kunstenaar Paul Woei krijgt dan de eer daar een solo-expo te houden. Het betreft nieuwe en oude werken, waaronder een deel van zijn eigen collectie. Deze non-verkoop expositie staat in het kader van het jaar van de Inter- Amerikaanse Cultuur, welke dit jaar door de OAS werd uitgeroepen.

read on…

Chinezen drukken hun stempel op cultuur

door Josta Bauw

De Chinezen hebben met hun komst naar Suriname de cultuur veranderd met de tradities die zij hebben meegenomen. Paul Woei, China specialist, zegt dat de Chinezen onder andere rijst, onderwijs en handel hebben gebracht naar Suriname. “De eerste school is in 1888 opgericht. 70% van de leerlingen was Chinezen. Bij elk beroep, ook in het onderwijs, zijn de eersten Chinezen geweest”. Woei zegt dat de Chinezen altijd hoge posities hebben bekleed. “Maar nog nooit is een Chinees opgestaan om te zeggen: ik heb dat gedaan. De Chinese filosofie zegt: je doet je dingen, je krijgt je salaris en je klets er niet meer over”.

Woei vindt dat de waardering voor Chinezen die zich verdienstelijk hebben gemaakt uitblijft. “Als we research doen in Suriname mogen we deze mensen niet meer overslaan”, meent hij. Om de mate van integratie nog duidelijker te maken zegt Woei dat de Chinezen ook nooit bang zijn geweest om te trouwen met niet-Chinese vrouwen.

Ling-Nget-Tet, ondervoorzitter van de Vereniging Kong Ngie Tong Sang. zegt dat de Chinezen happy zijn met de nationale vrije dag. “Ze sluiten 1 januari niet, maar bij de viering van het Chinees Nieuwjaar sluiten zij wel. Ze nemen hun eigen nieuwjaar serieus. Ze zijn blij dat iedereen kan meegenieten van deze dag, ook de Surinaamse samenleving. Want als je door de weeks moet werken en je krijgt een uitnodiging hoe doe je dan?” Hij geeft aan dat de Chinese vereniging Fa Len, een overkoepelend orgaan van een aantal Chinese organisaties, de regering heeft gevraagd om deze dag uit te roepen tot een nationale vrije dag.

 

Het Chinees Nieuwjaar is een van de grootste feesten in de Chinese cultuur. Het wordt al ruim 3000 jaar gevierd. In China en de overzeese Chinezengebieden wordt het 15 dagen gevierd, maar in Suriname en in de regio is het gewoon een vrije dag om samen met familie en vrienden te gaan eten in de vereniging. In Kong Ngie Tong Sang wordt het volgens traditie groots gevierd. Er zullen toespraken worden gehouden door respectievelijk de voorzitter van Kong Ngie Tong Sang, de Chinese ambassadeur en de president van de republiek Suriname. Vervolgens zal er vuurwerk worden afgeschoten gevolgd door een lunch en culturele optredens.

Een aantal Chinese winkeliers in de binnenstad en omgeving zegt blij te zijn met de vrije dag. Hu, een supermarkthoudster in de Gonggrijpstraat zegt : “Ik ga wandelen en eten bij familie. Een andere winkelierster deelt mee: “Vroeger was ik ‘s morgens gesloten en ging ik pas ‘s middags open. Maar nu we een vrije dag hebben ga ik de hele dag sluiten”. Ook zij verheugt zich op de gezellige etentjes met de familie. Maar niet iedereen deelt dezelfde mening, zoals een Chinese mevrouw achter de winkelkassa die zegt: “Wij hebben nooit Chinees nieuwjaar gevierd, wij houden ons gewoon aan 1 januari, het heeft gaan zin om twee keer nieuwjaar te vieren. Die vrije dag komt ons natuurlijk nadelig uit, vooral in deze harde tijd, want wij moeten de werknemers gewoon doorbetalen”.

Dit jaar is het jaar van het Konijn. Micle Fung, directeur-eigenaar van Soeng Ngie en Co zegt dat mensen die in dit jaar worden geboren eerlijk zijn, voorzichtig, gevoelig met een hoog intuïtieve gevoel voor zaken. Hij zegt dat de meesten Chinezen in de handel zitten: “Het zit in ons bloed”, meent hij. Hij vraagt aan de samenleving om de Chinees niet als boeman te zien. “We zijn allemaal harde werkers, we moeten samenwerken om Suriname op te bouwen want we hebben allemaal profijt daarvan”.

[uit Starnieuws, 3 februari 2011]

Trio en Wayana belicht

Een bijzondere expositie van het Amazon Conservation team Suriname, ACT, in samenwerking met de Nederlandse Ambassade te Paramaribo wordt binnenkort geopend. Tezamen kwam een cultuurproject tot stand dat op een creatieve en educatieve manier invulling geeft aan het thema respect voor elkaars cultuur.

Drie dagen lang, van 7 t/m 9 augustus zal binnen dit thema de Trio en Wayana cultuur centraal staan. De traditionele bouwstijl van deze inheemsen, vastgelegd in ACT’s publicatie Wapono Pakoro, een beeld van de traditionele inheemse bouwstijl in het zuiden van Suriname, is het uitgangspunt voor deze expositie in DE HAL aan de Grote Combéweg. Deze bijzondere Inheemse dag expositie, een expositie van de traditionele inheemse Trio en Wayana bouwstijl door schoolkinderen in Paramaribo, wordt visueel gecomplementeerd en versterkt door een speciale selectie kunstwerken van beeldend kunstenaar Paul Woei en een fotoverslag van journalist Charles Chang.

Amazon Conservation Team Suriname, de boswachters van Kwamalasamutu en het architectenteam onder leiding van Eliette Parisius- Bong A Jan werken sinds juni intensief samen met een selectie schoolkinderen van 3 lagere scholen en 3 technische scholen in Paramaribo. Informatie en opdrachten over de cultuur en vooral de traditionele bouwstijl van de Trio en Wayana gemeenschappen, worden uitgebeeld in maquettes van Trio en Wayana dorpen door de St. Elisabeth school 2, de O.S. Gijsbertus school en de R. A. Tammenga school. De technische studenten van de ETS, LTS4 en de Theodoor Judas school werken aan de vervaardiging van replica’s op vijftig procent van de ware grootte van een traditionele inheemse hut. Het eindresultaat wordt tijdens de expositie die aansluit op de dag der inheemsen, aan het publiek gepresenteerd.

Behalve de werkstukken van de leerlingen, reizen we middels geëxposeerd fotowerk van Charles Chang met hem mee van de zuidelijke Surinaamse dorpen naar de Braziliaanse Xingu stam, en deelt ook beeldend kunstenaar Paul Woei met zijn beelden en kunstwerken, zijn diepgaand onderzoek naar de inheemse cultuur met ons. Zijn kleurrijke en vaak levensechte kunstwerken brengen deze cultuur nog verder tot leven. Paul Woei, die als geen ander verschillende elementen van de inheemse cultuur met kunstwerken in uiteenlopende media heeft weten vast te leggen, is met een speciaal voor deze expositie uitgekozen selectie werkstukken aanwezig. Het gebied en de cultuur waar ACT Suriname nu iets meer dan 10 jaar actief is in Suriname, is namelijk al langer dan 50 jaar een enorme bron van inspiratie voor Paul Woei. Middels zijn vele reizen door het tropisch regenwoud en zijn fascinatie voor de cultuur en leefwijze van traditionele gemeenschappen aldaar, heeft deze grote Surinaamse kunstenaar een aanzienlijk oeuvre weten op te bouwen van cultuur georiënteerde werkstukken op doek, op papier, in hout en in brons. Over de jaren heen heeft Paul Woei zodoende delen van de traditionele inheemse cultuur vastgelegd die helaas heel gauw alleen tot het verleden zullen behoren.

Met dit project van ACT Suriname en de Nederlandse ambassade wordt op een leuke, creatieve en interactieve manier het bewustzijn en de waardering van jong en oud voor dit deel van de culturele rijkdom van Suriname gestimuleerd. We delen in de creatieve weergave van de schoolkinderen en maken kennis met Charles Chang zijn betrokkenheid met de inheemse stammen zowel binnen als buiten de grenzen van Suriname.

Kunstliefhebbers krijgen verder na heel lang de gelegenheid om werk van Paul Woei in een expositie te bewonderen en worden dan ook aangespoord deze unieke kans niet te missen.

De expo wordt op 7 augustus geopend om 18.00u en is daarna van 11.00 – 20.00u te bezoeken op 8 en 9 augustus. Plaats: De Hal, Grote Combéweg 45.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter