Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Wiersinga Pim
‘Caribisch Nederland 2016’ in Podium Mozaïek
Op zondagmiddag 20 november 2016 presenteert Uitgeverij In de Knipscheer voor de zesde achtereenvolgende keer haar jaarlijks kleurrijk boekenfeest met nieuwe boeken van overzee. Met film, muziek, voordracht en interview door en/of over o.a. Jeanette Bos, Eric de Brabander, Albert Helman, Michiel van Kempen, Diana Lebacs, Clyde Lo A Njoe, Margarita Molina, Chesley Rach, Jacques Thönissen, Robert Harman Sordam. read on…
Presentatie van drie historische romans: Wiersinga, Lo A Njoe, Launspach
Onder de noemer De romantische liefde vindt op 6 november een zondagse editie plaats van Letterij, het somtijds geopende literair café van Uitgeverij In de Knipscheer in de Haarlemse Pletterij. read on…
Toespraak Ronny Lobo bij boekpresentatie Bouwen op drijfzand
door Ronny Lobo
De afgelopen 35 jaar heb ik als architect een verhaal proberen te vertellen met ruimte en materiaal, het helaas steeds schaarser wordende verhaal dat we architectuur noemen. In mijn praktijk werd ik steeds geconfronteerd met de vele verhalen van opdrachtgevers, aannemers, leveranciers, de overheid en andere betrokkenen. Vooral het verhaal van mijn opdrachtgevers, dat zich voor mijn ogen afspeelde intrigeerde mij. B.v. hoe een dominante man het voor mij niet kon verbergen dat zijn timide vrouw feitelijk de belangrijkste beslissingen nam. Ook het noodlot bij mijn opdrachtgevers bleef niet uit, zoals het met ruzie uit elkaar gaan, nog voordat de eerste steen was gelegd of, erger nog, het overlijden van één van mijn opdrachtgeefsters, vlak voordat ze de sleutel van haar huis van de aannemer mocht ontvangen (haar man compenseerde al gauw zijn verdriet door in het nieuwe huis met een meisje uit zijn stamkroeg te gaan wonen). Of het verhaal van een aannemer die zichzelf per ongeluk opblies met vuurwerk. Ik had al gauw door dat de levensverhalen van al die mensen waar ik mee werkte, dezelfde waren als van alle andere mensen op de wereld, ook die in mijn eigen familie- en vriendenkring.
Op een goeie dag vond ik dat het tijd werd om deze verhalen op te schrijven. Ook om eindelijk zelf een keer opdrachtgever te zijn en wel van mezelf. Maar vanuit mijn eigen vak geschreven, in de vorm van een architectuurroman. Dat het een liefdesroman geworden is, is de schuld van de personages in het boek, die zonder dat ik daar als architect voldoende grip op kon houden, hun gevoelens de vrije loop lieten. Denkt u bij het lezen asjeblieft niet dat ik als architect zo’n enerverend leven heb gehad als de hoofdpersoon Kenzo.
Schrijfproces
Bijna 230 jaar geleden zei de Duitse dichter Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832): Alle wijze gedachten zijn al duizenden keren gedacht, maar om ze ons eigen te maken, moeten wij ze steeds weer opnieuw en oprecht overdenken zodat ze wortel te schieten in onze persoonlijke ervaring. In analogie hiermee zegt men in de literaire wereld vaak dat alles al ooit geschreven is. Ik aanvaardde de uitdaging om te proberen mijn verhaal zodanig op te schrijven dat u er, ondanks uw jarenlange leeservaring, plezier aan kunt beleven.
Goethe noemde architectuur “bevroren muziek”, daarmee een link makend tussen architectuur en muziek. Al schrijvend ontdekte ik de overeenkomsten tussen literatuur en architectuur. Begrippen als tijd, ruimte, gebeurtenis, vorm, ritme, verhoudingen en kleur, worden in vrijwel alle kunstzinnige uitingen gebruikt. Ook in de literatuur, vooral in poëzie. Bij vrijwel allemaal probeert de maker met zo weinig mogelijk middelen zoveel mogelijk te zeggen. Bij architectuur zijn het de bouwmaterialen, bij muziek de noten, bij literatuur de woorden. Er is echter één groot verschil, bij architectuur maak je het ontwerp op verzoek, ja soms zelfs op bevel van een opdrachtgever. Niemand heeft mij gevraagd om een roman te schrijven. Er is nog een verschil. Voordat ik mijn eerste concrete opdracht in de architectuur uitvoerde, had ik zes jaar in Delft geleerd hoe het moest. Met het schrijven begon ik terwijl ik de kunst en de techniek ervan nergens had geleerd. Schoorvoetend begon ik met reisverhalen en gedichten, die waarschijnlijk nooit gepubliceerd zullen worden. Daarna met een papiamentstalig kinderboek met de titel E biahe di Tobias. Nu mijn debuutroman.
Toen ik het eerste manuscript naar mijn gevoel af had kreeg ik van een vriendin van mij, taalkundige Ini Statia, het advies om het compleet te herschrijven. Het deed me denken aan mijn studietijd, wanneer de hoogleraar met zijn dikke 6B potlood door je mooie ontwerp ging krassen. Ook wijlen Erich Zielinski en Frank Martinus, die het proces als schrijver al meerdere malen hadden meegemaakt, gaven kritisch commentaar. Vele tekstblokken belandden in de prullenbak, nota bene om het verhaal te verbeteren.
Nadat het manuscript met hun adviezen helemaal herschreven was kwam ik via Ini terecht bij Pim Wiersinga, hier in de zaal, die zei ‘het kan een goede roman worden’. Hij gaf me de probleempunten aan en adviseerde om professionele coaching te zoeken (zelf kreeg hij het te druk, omdat hij verliefd werd). Ini verwees mij naar Ronald Bos van het Nederlands Letterenfonds, waar ik coaching aanvroeg. Die liet het manuscript door drie experts lezen die gelukkig ook allemaal vonden dat er voldoende potentie zat in het verhaal. Peter de Rijk werd aangewezen als mijn coach. Die heeft ervoor gezorgd dat ik, om het met zijn woorden te zeggen, meer peper bij het gerecht heb gedaan. Nadat we samen via e-mail het hele manuscript hadden doorgeworsteld verliep de ingang bij uitgeverij In de Knipscheer als vanzelfsprekend. Die zette Jim Rotteveel in als redacteur, die nogmaals elk woord omdraaide.
Het meest intrigerende van het schrijfproces vond ik het feit dat alles wat je opschrijft, moet kloppen met de werkelijkheid, terwijl het hele verhaal fictief is. Je mag dus veel verzinnen behalve onzin. Om de werkelijkheid te benaderen moet je research doen waar je enorm veel van leert. Dat is vooral de verrijking van mezelf geweest die ik bij het schrijven voelde. Niet alleen meer kennis opdoen van de materiële werkelijkheid, meer ook van de psychologie van de personages, hun passies, leed en hun ziekten.Alle goede componisten, schrijvers en architecten zijn zich ervan bewust dat in hun artistieke creaties echte kwaliteit nooit bereikt wordt door toeval. Het is gewoon veel discipline opbrengen en hard werken. Maar je moet vooral aan de slag gaan! Picasso was hierin zeer extreem. Hij zei: als ik weet wat ik ga schilderen, hoef ik het niet meer te schilderen. Zo is het eigenlijk met schrijven ook.
Goede architectuur, muziek en romans hebben nog iets met elkaar gemeen. Ze zijn allemaal afhankelijk van deelname van het publiek – geen architectuur zonder gebruikers – geen muziek zonder luisteraars, Izaline kan dat bevestigen – geen boeken zonder lezers. Ik hoop daarom dat mijn boek het grote publiek bevalt. Vergeet vooral niet om mij jullie kritische commentaar te sturen. Hier put ik weer inspiratie uit voor het volgende manuscript.
Dankwoord
Behalve Ini Statia, Pim Wiersinga, Ronald Bos, Peter de Rijk, Erich Zielinski en Frank Martinus, die ik hiervoor genoemd heb, wil ik vooral de proeflezers Audrey Linzey, Nel Casimiri en mijn zus Sonia Vinck-Lobo bedanken en natuurlijk mijn vrouw Denise die mij met geduld en liefde constant stimuleerde. Zonder hun hulp zou het wellicht niet zover zijn gekomen.
Daarnaast dank ik de vele mensen in mijn omgeving waaronder familie, vrienden, opdrachtgevers en aannemers die mij tot deze roman inspireerden.
Mijn dank gaat eveneens uit naar het Prins Bernard Cultuur Fonds Caribisch Gebied die heeft bijgedragen aan mijn aanwezigheid hier.
Dank U
Ronny Lobo
8 september 2013
8 september 2013
Boekpresentaties bij Werkgroep Caraïbische Letteren
Op zaterdag 21 mei a.s. worden maar liefst 4 boeken gepresenteerd onder auspiciën van de Werkgroep Caraïbische Letteren.
Het gaat om twee romans: Annette de Vries met: Drijfhout (besproken door Pim Wiersinga) en De Benjamin met 38!.
En twee dichtbundels: Giselle Ecury met Vogelvlucht en Aart Broek met Het lichten der jaren.
Muzikale omlijsting: Sanne Landvreugd, altsax, en Pablo Nahar, contrabas.
De bijeenkomst vindt plaats in de Openbare Bibliotheek Amsterdam, Oosterdokskade (allernaast het CS)
Aanvang: 19.30 uur
Voor meer informatie over deze vier boeken, klik op de labels onder aan dit bericht.
De wereld is groter (III)
Het was naar aanleiding van de verschijning van Joost Zwagermans De buitenvrouw dat Anil Ramdas in een stuk in NRC Handelsblad schreef over moedwil en kwade trouw bij Nederlandse schrijvers die bijna uitsluitend blanke personages in hun boeken laten optreden. Vijftien jaar geleden alweer. Zwagerman noemde dat ‘ongetwijfeld het stompzinnigste dat ooit over mijn boeken is geschreven’, maar daar gaat het nu even niet over. Hij zal toch zelf ook niet willen beweren dat zijn roman een nieuw hoogtepunt in zijn oeuvre was, het was een echte middenstandsroman naar idee en uitwerking, een Vinex-boekje, wippen op Pont Buiten, de sloefen bij de deur. Maar had Ramdas nu een punt, dus los van Zwagermans van geilhe
id glimmende buitenwijfje?
Historisch had hij in ieder geval geen gelijk, want er zijn ontzaglijk veel boeken geschreven over de (voormalige) Nederlandse West en zeker niet geschreven door de minsten: Cees Nooteboom, Willem Frederik Hermans om er maar twee te noemen. De mooiste romans over Suriname en de Antillen werden aan het begin van de jaren ’60 geschreven door J. van de Walle: De slavenopstand, Een vlek op de rug, Wachtend op de dag van morgen. Juichende recensies kregen ze, maar wie kent ze nog? Van de Walle haalde geen enkele Nederlandse literatuurgeschiedenis.Ramdas had natuurlijk wel een punt als het over de masturbatiegeneratie van ná Hermans ging: met uitzondering van M.M. Schoenmakers die een reeks merkwaardige boeken bij De Bezige Bij publiceerde, had niemand oog voor de West. Nederland werd ‘gekleurder’, maar de literatuur kleurde niet mee.
Maar zie wat er de laatste vijftien jaar is gebeurd. Arthur Japin positioneerde zich hoog op de bestsellerlijsten met De zwarte met het witte hart. Adriaan van Dis zette Zuid-Afrika op de kaart. Moses Isegawa kwam met zijn Abessijnse kronieken over Oeganda. Pim Wiersinga en Tommy Wieringa togen naar de Antillen. Rudolf Geel, Eva Gerlach, Lucienne Stassaert, Leon de Winter, schrijver dezes en begin dit jaar nog Lisette Lewin situeerden romans en verhalen in Suriname. En dan heb ik het over bleekneusschrijvers, niet over de almaar uitdijende generatie van in Nederland geboren auteurs van Caraïbische origine.
Onlangs kwam er een nieuwe titel bij: De inboorling van Stevo Akkerman. Een roman waarin een historische verhaallijn over de wereldtentoonstelling van 1883 waarop levende Surinamers werden tentoongesteld, wordt verbonden met de verhaallijn van een in Nederland wonende, compleet geassimileerde Surinamer, die wordt aangesproken op zijn engagement met zijn landgenoten.Op donderdag 16 april zou het eerste exemplaar worden aangeboden aan minister Plasterk bij het NiNsee, het instituut voor slavernijverleden. Maar minister Plasterk stuurde zijn kat. Was zeker een nieuw hoedje kopen: wat zal Jeroen B. daar weer van denken? Wie er wel waren: de blaaskaken van fanfare Veel Leed & Weinig Centen. Treedt op bij elk evenement waar een publieksmicrofoon rondzwerft. De oude, vermoeide polka klonk nog maar weer eens, Variaties & Fuga op de melodie ‘Herstelbetalingen’. En er was ook een mevrouw die dat boek van Stevo Akkerman niet zou gaan lezen, zei ze, want dat deed haar emotioneel teveel. Iedereen heeft recht op zijn emoties en een daarop aansluitende publieksmicrofoon, maar ik vroeg me wel af of iemand die al grient bij de Wereldtentoonstelling van 1883, wel ooit een boek over de slavernij gelezen kan hebben. Het ging dus nauwelijks over literatuur daar op die middag bij het NiNsee. Het ging dus amper over een roman waarmee een witte auteur een serieuze poging waagt om zich in te leven in een zwart hoofd. Ik vrees dat de fanfare Veel Leed & Weinig Centen zo’n boek ook maar helemaal niks vindt. Neo-kolonialisme: de witte pulkt in het hoofd van de zwarte. Amandla!
De inboorling is verschenen bij Nieuw Amsterdam.
RSS
Facebook
Twitter
