Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Vuijsje Robert
Daarmee wordt de grote kloof tussen de Bijlmer, en het chique milieu van Oud Zuid (waar volgens Davids moeder ‘alleen maar nette mensen’ wonen) zichtbaar. Bijvoorbeeld als David zijn ouders meeneemt naar Rowanda. “Is dat een Surinaamse gewoonte, om voor de televisie te eten?”, vraagt Davids moeder (met plezier gespeeld door Annette Malherbe) aan de moeder van Rowanda. “Je moet toch eten?”, reageert zij.
Vuijsje spreekt waar anderen zwijgen
Is de Arubaanse samenleving klaar voor een satirische kijk op het hedendaagse Nederland van Alleen maar nette mensen? Terwijl de hoogste klassen van Colegio Arubano zich over hun examens bogen, gaf journalist en schrijver Robert Vuijsje lezingen aan 4-havo en 5-vwo. De pikante trailer van zijn verfilmde literaire debuut had in elk geval de aandacht van de Arubaanse leerlingen.
Kijk hier in het Antilliaans Dagblad van 25 mei 2013
Robert Vuijsje spreekt op Aruba
De Universiteit van Aruba, Stichting Editorial CHARUBA en de Vertegenwoordiging van Nederland in Aruba(VNO) hebben het genoegen u uit te nodigen voor een lezing van Robert Vuijsje getiteld: Onder de huid.
De spreker:
Robert Vuijsje (Amsterdam, 1970) studeerde Amerikanistiek aan de Universiteit van Amsterdam en de University of Memphis. Daarna werkte hij als journalist voor Nieuwe Revu en De Pers. In 2008 verscheen zijn literaire debuut Alleen maar nette mensen. Daarvoor won hij de Gouden Uil en stond op de shortlist voor de Libris Literatuurprijs en de Selexyz Debuutprijs. Het boek is inmiddels verfilmd. Zijn tweede roman, Beste vriend, verscheen in 2012. Robert Vuijsje schrijft verder een wekelijkse column voor Het Parool. Ook recenseert hij Amerikaanse literatuur voor Vrij Nederland.
Tijdens deze avond zal een paneldiscussie, getiteld onder de huid, plaatsvinden over identiteit in de literatuur. Eric Mijts treedt op als moderator. Het panel wordt gevormd door onder andere Glenn Thodé, Jolanda Richardson en Gregory Richardson. De panelleden poneren enkele stellingen, waar Robert Vuijsje vervolgens op reageert.
Datum: donderdag 16 mei 2013, 18.00 uur
Aula Universiteit van Aruba, J.E. Irausquinplein 4, Oranjestad
Race, Degradation and Apathy in the Netherlands
by Shantrelle Lewis
Shuffering and Shimiling: Race, Degradation and Apathy in the Netherlands
 |
| Still from the film Alleen Maar Nette Mensen (Only Decent People). |
On December 19, 2011, Jackie, a popular Dutch lifestyle magazine ran a piece entitled “NiggaBitch.” It was then translated anonymously and sent to Parlour magazine, who uploaded the English-translated article in its entirety. In reaction, mass international outrage ensued. The article suggested that Dutch parents could opt to dress their daughters in the ghetto fabulous style of the so-called “ultimate niggabitch,” Rihanna, who reigned supreme with her “ghetto ass.” However, parents were warned that once dressed this in this manner, their little princesses turned niggabitches, would probably get into fights at daycare. [Yes, it’s ok. You have my permission to insert the appropriate WTF? here.]
Many people internationally, particularly in the U.S. wondered exactly how a magazine, especially one run by women, would have the audacity to publish such an offensive piece.
Was the Jackie office political correctness alarm broken that day? Most of us (decent people) were bewildered and straight flabbergasted. Verbal sentiment can’t accurately describe what many people experienced around the world upon reading the use of what writer Ayana Byrd referred to as “the vilest combination of words that you can call a black woman.” Then after Eva Hoeke, Jackie’s then Editor-In-Chief, was forced to resign, she went on to say that the whole situation was blown out of proportion, intended as a joke and also that it was a blessing in disguise.
This incident, which ended in Rihanna not so politely telling the editor how she felt about being called out her name, was appalling to many. It was also a wake up call of sorts or rather an introduction to the world of race and existence of racism in the Netherlands. Ironically, this incident occurred only a few weeks after the world was shocked by the footage of activist/artist Quinsy Gario, being dragged in the street and pepper-sprayed by police for wearing a shirt that said “Zwarte Piet is Racisme.”
Yes, good ole’ Zwarte Piet. Zwarte Piet “Black Pete” who is the ignorant, docile yet jolly servant of Sinterklaas, the Dutch-ified version of St. Nick, who goes around town on a horse accompanied by his “black” slave, I mean helper. The cherry on the top of this wonderful Dutch Christmas tradition, is that annually, during the last couple of months of the year, white people get to play dress up, as Black people. They blacken their faces in good-ole minstrel show fashion, with face paint called “negro.” They accessorize their newfound color with afro-wigs atop their heads, ruby red lipstick and gold hoop earrings. They then shuck and jive their way out of their homes to spread joy to all of the little good girls and boys who wait anxiously for their arrival and the treats that they bear. This is not some antiquated tradition that went out of style with minstrel shows and apartheid. This racist celebration still exists, today…as in 2012, as people gear up for this year’s Sinterklaas holiday celebrations.
For years, the Netherlands has been painted as a multi-cultural society where “tolerance” rules supreme. Let the Dutch tell it, there is no racism. Race and racism, according to the Dutch, are pre-occupations and problems of the U.S. and Americans, not Holland. Until recently, I barely knew that there existed a sizeable Black population in the Netherlands, thanks to the recent mass migration of Dutch Caribbean people, let alone a problem with race and racism.
Prior to me attending a screening of Alleen Maar Nette Mensen, which translates as Only Decent People, I had already been introduced to both the blatant and subtle white supremacist arrogance of the Dutch. However, nothing I had experienced via cinema or popular culture in my adult life, not even the worst of ignorant Black movies or 2Chainz videos could have adequately prepared me for the hour and half of pain I had to endure during the press screening of Only Decent People, a film based off of Robert Vuijsje’s best-selling book that actually went into dozens of editions of print prior to being made into a commercial film.
There are so many problematic issues with the production of Only Decent People, that it’s hard to condense them into a few statements. However, for the sake of clarity and contextualization, I will do my best to accurately describe the movie. To start, every single negative characterization of the Black woman as a hyper-sexualized being, loathed by all, even herself, was perpetuated. Scene after scene, all of the Black female characters were, for lack of a better word, beasts. They were all dehumanized creatures with the same exaggerated obese body type (with the exception of one who looked anorexic and was about to have a train run on her). They also performed, behaved and had sex while on their knees, sniffing people, growling and making animalistic noises. In other words, the Black women characters in Only Decent People were a present-day example of Saartjie Baartman redux.
Most Racist Offensive Scene Example#1: After the white Jewish lead character has found Rowana, his ghetto girl with her ghetto ass, he goes to her house the next day, where he is introduced to her brothers, two children and mother and then goes to the next room. They then start having sex wildly and loudly, meanwhile the family continues business as usual despite the amount of yelling that’s happening. I should probably add that before they engage in intercourse, Rowana sniffs him and growls like an animal while she’s crawling around on her knees. Oh, I should also mention that in this scene her breasts are flying everywhere including to the moon and back (because she’s mostly nude on camera) and she is “riding” him so hard that the bed starts to create holes in the floor.
Most Racist Offensive Scene Example #2: Perhaps the most dehumanizing scene of them all, entails the white Jewish character following his Black girlfriend’s cousin to an apartment complex in the Bijlmer (which in real life, is an apartment complex named Heesterveld that is the home of a community of young and emerging artists, many of whom are of African and Dutch Caribbean descent). For the sake of brevity I’ll skip the circumstances that led them there. What happened once they reached the apartment left my mouth agape. The woman, who never speaks, not a single line during the three to four scenes in which she is on screen, leads the two men into the basement of her apartment complex, with her small child still in his stroller. Once inside the storage room, she bends over, the Black man strips down her pants and penetrates her from the back. He then asks the white Jewish character, what he’s waiting for and hands him a condom. In the following scene, the woman is bent over as the Black man enters her from behind and she performs oral sex on the white guy, all while in the presence of her 3-year old son. Did I mention that this film is rated 12+ which means that children age 12 and older are allowed to watch the movie in its entirety in theaters?
Verder lezen: klik hier
 |
| Shantrelle P. Lewis |
Shantrelle Lewis (Caribbean Cultural Center, New York) werkt gedurende een aantal maanden in Nederland ter voorbereiding van een tentoonstelling over The Dutch Caribbean. Zij ontving de pestigieuze 2012 Curatorial Fellowship van de Andy Warhol Foundation. Lewis zal ook de voormalige Nederlandse Antillen en Suriname bezoeken.
In preparation for the fall 2015 exhibition Negotiating Identity: The Space Between Assimiliation and Resistance in Contemporary Dutch Caribbean Diasporan Art, curator Shantrelle Lewis will investigate the ways in which geopgraphy, language, cosmology, slavery, colonialism, independence and migration have shaped the identities (and the art practices) of artists in the Dutch caribbean diaspora, which encompasses Aruba, Curaçao, St. Maarten, Suriname and the Netherlands (including Bonaire, Saba and Sint Eustatius), perhaps due to a combination of language barriers and physical remoteness, there has been very little contemporary art scholarship that connects activitivity in the Dutch caribbean to larger conversations about the African diaspora in the Western hemisphere. Lewis will travel to the Netherlands for an extended stay during which she will make studio visits, identify artists for the exhibition and meet with art historians and scholars to identify essayistst and topics for the exhibition’s catalogue. The curator will travel to the Dutch Caribbean islands and Suriname to meet local artists, curators and scholars and to visit institutions such as Ready Tex Gallery (Suriname) and Institute Buena Vista (Curaçao). Lewis will document her meetings with videotaped interviews that will later be edited into a mini-documentary.
‘Waarom werd Alleen Maar Nette Mensen niet gemaakt door mensen met kennis van de Bijlmer?’
door Quinsy Gario
Waar blijven de verhalen bedacht en verteld door niet-autochtone filmmakers, theatermakers, schrijvers en regisseurs?, vraagt theatermaker en dichter Quinsy Gario zich af. Dan was Alleen Maar Nette Mensen niet zo racistisch geweest. ‘Jonge niet-westerse allochtonen hebben geen toegang tot netwerken om hun verhalen met het mainstream publiek te delen.’Op mijn kritische recensie van de film Alleen Maar Nette Mensen (zie bericht hieronder) volgde het verplichte stuk van GeenStijl, waarna ik werd overstelpt met racistische bevestigingen van mijn kritiek.
Ik moet toegeven dat de schrijver van het GeenStijl-stuk, René van Leeuwen, een interessante invalshoek kiest voor zijn kritiek op mijn stuk. Door de film Alleen Maar Nette Mensen tegenover de tv-serie en films New Kid‘ te zetten, plaatst hij twee producties waarin autochtone Nederlanders het verhaal hebben bedacht en verfilmd naast elkaar. Waar New Kids gemaakt is door jongens die de Brabantse setting waar het verhaal zich afspeelt door en door kennen, is Alleen Maar Nette Mensen echter gemaakt door mensen die vrij weinig van de Bijlmer afweten.
Strooptocht
Regisseur Lodewijk Crijns vertelt zelfs in Plot, vakblad voor scenaristen, dat hij samen met Robert Vuijsje op een nachtelijke ‘strooptocht’ ging in de Bijlmer om te kijken hoe het er op obscure feesten aan toe ging. Worden de mensen in Amsterdam-Zuid ook neergezet als dieren als men daar op locatie scouting gaat? Eerder in hetzelfde stuk heeft hij het over zijn fascinatie voor vrouwen uit andere milieus ‘omdat die nog wel wisten wat vrouwelijkheid inhield.’ Kan het nog fetisjistischer?
Het probleem zoals Van Leeuwen in zijn GeenStijl stuk zo goed neerzet, is hoe de makers omgaan met de personages die ze hebben gecreëerd. Waar in New Kids de personages ‘lovable losers‘ zijn die behoorlijk uit de bocht vliegen, wordt de zwarte familie uit de Bijlmer afgeschreven als een groep wilde dieren. Dit in tegenstelling tot de Joodse familie die wel de kans krijgt om te veranderen. Wanneer Crijns zegt dat hij net als David ‘uit een elitair milieu komt’ en ‘een fascinatie had voor mensen uit andere milieus’ geeft hij waar zijn empathie voor de Davids familie vandaan komt en tevens waar zijn fetisjistische behandeling van de familie van Rowanda vandaan komt.
Slachtofferrol
Deze vereenzelviging van de maker met de hoofdpersoon geeft ook aan dat hoewel Surinaams-Nederlands en Caribisch-Nederlandse acteurs hieraan meededen, het niet hun verhaal was. Zoals ik in een eerder opiniestuk schrijf, waren zij slechts decor voor het uitleven van de seksistische en racistische verbeelding van onder anderen Vuijsje, Cruijns, Topkapi Films, het Abraham Tuschinski Fonds, het COBO Fonds, het Film Fonds, woningcorporatie Ymere en publiciteitsbedrijf Wild Bunch.
Vaak wordt gezegd dat je een slachtofferrol aanneemt als je durft te zeggen dat er iets fundamenteel mis is met de beeldvorming in Nederlandse mediaproducties. Wat vaak als argument wordt gebruikt, is dat auteurs en acteurs van niet-autochtone afkomst maar hun eigen verhalen moeten gaan maken.
Netwerken
Waar blijven de verhalen bedacht en vertelt door Surinaams-Nederlandse, Caribisch-Nederlandse, Ghanees-Nederlandse of Somalisch-Nederlandse filmmakers, theatermakers, schrijvers en regisseurs? Het probleem is de toegang tot de netwerken, mogelijkheden en platforms om deze verhalen met het mainstream publiek te delen. Gatekeepers moeten je het ook gunnen.
De stad Amsterdam bestaat voor 39 procent uit niet-westerse allochtonen en huist 177 verschillende nationaliteiten, maar geeft tegelijkertijd aan dat het filmfestival Africa In The Picture en MTNL (Multiculturele Televisie Nederland) er niet meer toe doen. Het MC Theater, dat al jaren ruimte biedt aan theatermakers die de multiculturele samenleving als een gegeven ervaren, krijgt geen subsidie meer. Productiehuizen waar jonge niet-westerse allochtonen kunnen experimenteren en hun kunst kunnen leren, verfijnen en uitdiepen, worden gekort of moeten het veld ruimen.
Drempel
Het Mediafonds heeft onlangs het Nu of Nooit project een vervolg gegeven waarbij jonge makers ‘kleurrijk jeugddrama’ kunnen maken. De eisen zijn hoog: Je mag pas meedoen als je een producent hebt met drie professioneel gerealiseerde projecten, en je uit een duo bestaat van een schrijver en regisseur die elk ten minste 1 professioneel gefinancierd en gerealiseerd project op hun cv hebben. Voor wie is dat project van het Mediafonds eigenlijk wanneer de drempel voor deelname zo hoog is?
Projecten als die van het Mediafonds tonen dat het nog steeds niet duidelijk is dat de multiculturele samenleving een gegeven is. Het niet iets wat verdedigd of aangevallen moet worden. Het is een realiteit.
 |
| Mike Libanon |
Toen de Amerikaanse regisseur Spike Lee in 2010 in Nederland was, schroomde de Nederlandse acteur Mike Libanon niet om hem te vragen of hij de zwarte acteurs in Nederland kon helpen. Libanon gaf aan dat het moeilijk was om aan werk te komen met een bi-culturele achtergrond. Hij had gespeeld in het stuk Blackface in het Orkater theater en zei dat sommige passages over zijn personage ronduit stuitend en racistisch waren. De passages waren geschreven door autochtonen Vincent van Warmerdam en Michel Sluysmans.
Rowanda
Om mij heen hoor ik verhalen van mensen die pas voor een rol gevraagd worden wanneer ze expliciet op zoek zijn naar een specifieke etniciteit of huidskleur. Actrice Imanuelle Grives hebben we gezien als het hysterische Pokkie Pokkie meisje en als de vetgemeste Rowanda. Wat zal de volgende rol zijn die zij aangeboden krijgt?
De populaire Amerikaanse site Slate publiceerde een stuk over de HBO-televisieserie Girls die, hoewel het zich afspeelt in New York, geen enkele Afro-Amerikaanse acteur in dienst had. Casting-agentschappen vinden het moeilijk om acteurs met een bi-culturele achtergrond en niet-autochtone huidskleur bij ‘normale’ rollen te plaatsen. Rollen zonder etnische omschrijving worden namelijk begrepen als rollen voor autochtonen. Of zoals Toneelgroep Amsterdam met Othello liet zien; zelfs met een etnische omschrijving worden ze aan autochtonen acteurs gegeven.
 |
| Toneelgroep Amsterdam speelt Othello |
Volgens velen zorgt het aankaarten van racisme en seksisme met naam en toenaam, zoals in Alleen Maar Nette Mensen, ervoor dat het pas echt bestaat. De personages uit de Bijlmer in Alleen Maar Nette Mensen zijn slachtoffers van racisme, seksisme, armoede, seksueel misbruik, ongezonde voeding en bestuurlijke dwalingen. Het rauw realisme van de fil, waar Nausicaa Marbe het over heeft, is een creatie door keuzes. De vraag die gesteld moet worden is: wie heeft deze personages in deze posities gezet om er vervolgens voyeuristisch naar te gluren?
Marbe begaat dan ook een flinke denkfout met haar impliciete bewering dat soortgelijke mensen uit de Bijlmer blij zijn met hun situatie en het wel naar hun zin hebben zo. Een filmmaker met intieme kennis en banden met de buurt had wel empathie voor deze groep kunnen verwerken in de verfilming van het boek. Iets wat Crijns duidelijk niet heeft geprobeerd of wat hem niet is gelukt.
Quinsy Gario is theatermaker en dichter. In november 2011 won hij MC Theater’s Hollandse Nieuwe Theatermakersprijs. Op dinsdag 30 oktober speelt zijn nieuwe voorstelling in Podium Mozaïek genaamd ‘Geit in Blik’ dat over de formatie van het nieuwe kabinet gaat.
[uit de Volkskrant, 26/10/12]
Alleen Maar niet zo Nette Mensen
De verfilming van het boek van Vuijsje is een racistisch spektakel
door Quinsy Gario
Vanaf de cast-presentatie in 2011 was het al duidelijk dat de verfilming van Alleen Maar Nette Mensen een racistisch spektakel zou worden. Jeroen Krabbé gaf toen aan dat het boek van Vuijsje een ode was aan de zwarte vrouw. Gezien de verfilming is het duidelijk dat Krabbé de betekenis van het woord ‘ode’ niet begrijpt. Een film waarin een Joodse jongen (Géza Weisz) uit Amsterdam Zuid uit een links intellectueel gezin (Jeroen Krabbé en Annet Malherbe), die Marokkaan genoemd worden als een belediging ervaart, op zoek gaat naar zijn ultieme andere en dan uitkomt bij een zwarte vrouw met overgewicht uit de Bijlmer (Imanuelle Grives), dan weet dat je dat het geen eerbetoon is aan ‘de zwarte vrouw’. Als ‘de zwarte vrouw’ 15 kilo moet aankomen, zoals Imanuelle Grives aangaf om het ‘Vuijsje type’ te worden, wordt zij niet geëerd maar tentoongesteld.
Waar je bij het boek nog de mogelijkheid had voor een eigen kritische reflectie, is er bij de film geen tijd om na te denken over de mensonterende, gewelddadige en dehumaniserende taferelen die aan elkaar gerijgd zijn. Door dit onder de noemer van humor te plaatsen krijgt het publiek niets anders voorgeschoteld dan de zoveelste gewelddadige bevraging van de menselijkheid van zwarte mensen verpakt als luchtig entertainment.
Voor de duidelijkheid: Alleen Maar Nette Mensen is een 89 minuten durend aanval op de Bijlmer, de Surinaams-Nederlandse en de Caribisch-Nederlandse gemeenschappen en de cultuur uit deze gemeenschappen. De racistische en seksistische taferelen vliegen je om de ogen en oren. Terwijl Vuijsje van meet af aan zijn boek verdedigde zijnde fictie (ondanks het feit dat hij Hanneke Groenteman niet verbeterde toen ze vol verbazing tegen hem vertelde dat ze niet wist dat het er zo aan toe gaat in de Bijlmer) heeft Lodewijk Crijns ervoor gezorgd om het zo realistisch mogelijk te maken.
Voor het realisme is namelijk het AT5-incident met voormalig stadsdeelvoorzitter Elvira Sweet uit 2009 opgenomen als doodnormaal tv decor. Voor degene die het niet weten, de zomer van 2009 was een nogal tragische en bewogen periode in het stadsdeel, omdat een aantal jonge zwarte mannen op opzichtige wijze van hun leven werden beroofd. In de film wordt de herinnering aan deze verloren levens te grabbel gegooid op de meest walgelijke manier mogelijk. Onverschilligheid.
Terwijl Krabbé, Weisz en Malherbe op bezoek zijn bij Grives, Will Fraser, Yamill Jones en Urmie Plein, die de moeder van Grives maar niet op de site van de film wordt genoemd, hoor je een jongeman, de muzikant Hydro, in de achtergrond schreeuwen tegen voormalig stadsdeelvoorzitter Sweet. Dit terwijl iedereen uit Zuidoost weet dat hij, als het niet diezelfde dag was, zijn excuses aan haar heeft aangeboden omdat zijn moeder hem dat heeft opgedragen. Dat hij een vriend heeft verloren de dag voor die bewuste opnames en zo heftig tegen Sweet uitvalt wordt ontdaan van de pijn en het letterlijk verlies van levens die eraan vooraf ging.
‘Is de mainstream Nederlandse theater-, film- en televisiewereld zo onbarmhartig richting acteurs met een kleur dat slechts dit soort rollen op nationaal niveau beschikbaar zijn?’
Wat deze keus voor achtergrondbeeld ook absoluut walgelijk maakt is dat de nationale hit Hindabuilding van de Hydroboyz, waar Hydro deel van uitmaakt, ook te horen is tijdens de film en opgenomen is in de soundtrack. Dit terwijl de maker van het nummer door dezelfde film wordt neergezet als het toonbeeld van de aggressieve en schreeuwerige zwarte man. Het is een ongelofelijk empathieloze trap na gezien de verloren levens en getoonde pijn van die confrontatie.
Het ongeloof dat me overkwam toen ik het nummer hoorde, na het zien van die scène, was dezelfde toen ik de acteurs op het scherm zag in de verschillende mensonterende scènes (o.a. van een zwarte actrice die spuug op de penis van Weisz smeert omdat hij hem niet omhoog kan krijgen of de zwarte actrice die een moeder speelt die in een kelderboks seks met wildvreemde mannen heeft, met haar kind in dezelfde ruimte). Wat deden deze professionals in een film die de zwarte vrouw als een oversekst beest met overgewicht neerzette? In een film die de zwarte man weergeeft als een dier die alleen maar zijn eigen pik achterna rent? In een film waar zwarte moeders constant het mikpunt van belediging en spot zijn? Is de mainstream Nederlandse theater-, film- en televisiewereld zo onbarmhartig richting acteurs met een kleur dat slechts dit soort rollen op nationaal niveau beschikbaar zijn? Na de zoveelste moedwillige sneer naar deze groep, door de casting van Hans Kesting voor de rol van Othello in het gelijknamig stuk van Toneelgroep Amsterdam, blijkt het antwoord een volmondige ja.
Maar dit ligt niet alleen aan de gatekeepers van die wereld, de producenten, casting managers, regisseurs en script schrijvers. Wanneer er gekeken wordt naar de locaties en de financiering van de film wordt het duidelijk dat het probleem groter is dan slechts de kunstenwereld. De kelderboxseksscène bijvoorbeeld is mogelijk gemaakt door woningcorporatie Ymere. Toen de filmmakers in september 2011 by Ymere aanklopten kregen ze toestemming om een kelderbox te huren bij het kunstenaarscomplex Heesterveld Creative Community. Met een telefoontje, een handtekening en een ja-woord heeft Ymere bijgedragen aan de zoveelste aanslag op de Bijlmer. Net nu de wijk in aanzien begon te klimmen door onder andere het door Ymere zelf geïnitieerde project, waar om en nabij 86 kunstenaars, muzikanten, dansers, theatermakers, filmmakers, gastronomische artiesten en een copyrightspecialist bij elkaar zijn gebracht.De film zelf is ook mogelijk gemaakt door het Abraham Tuschinski fonds, het COBO Fonds en het Film Fonds. Waarbij de bijgedragen bedragen van de publieke fondsen COBO en het Film Fonds niet online te vinden zijn, kan men natrekken dat Het Abraham Tuschinski fonds 122 duizend euro aan het project heeft gegeven. Dat fonds is opgezet door filmdistributeurs en bioscoopexploitanten. Na het kiezen om hun fonds slechts in naam te liëren aan Abraham Tuschinski, een van de grondleggers van de filmindustrie in Nederland, en niet ook te kijken naar de specifieke omstandigheden waardoor een Joodse man aan het begin van de twingste eeuw zo rijk kon worden is een teken van het kleurenblindracisme dat Nederland in zijn grip heeft.
Daarnaast horen publieke gelden niet gebruikt te worden om eeuwenoude racistische beelden onkritisch de wereld in te slingeren zoals Willem Bosch vorig jaar nog stelde. Hoe is dit door de beoordelingscommissie gekomen? Toen ik naar een DVD-screener vroeg om aan recensenten in het buitenland te tonen kreeg ik geen antwoord van Wild Bunch, die de persvertoning had georganiseerd. Waar we dus constant te horen krijgen dat onze investeringen over grenzen heen moeten gaan hebben deze fondsen dus in een project geïnvesteerd waar de makers zelf bang zijn om het aan het buitenland te tonen. Dit is dus een slechte investering geweest.Toen ik de bioscoop instapte voor de persvertoning van Alleen Maar Nette Mensen had ik gehoopt dat de makers hadden geleerd van de kritiek op het boek. Ik had gehoopt dat men wist wat het verschil tussen een boek met racistische elementen en een film met racistische elementen zou zijn. Ik had gehoopt dat op het einde van de film de Afro-Nederlandse gemeenschap als volwaardige en gelijkwaardige mensen getoond zouden worden. Ik hoopte dat net als de Joodse familie de Surinaams-Nederlandse familie eruit zou komen als een familie met zijn eigen charmante eigenaardigheden. Voor de zoveelste keer is duidelijk dat je maar beter niet op een verbeelding van raciale gelijkwaardigheid door de dominante cultuur, en zij die daar aan mee willen doen, kan hopen hier in Nederland. Je eindigt namelijk altijd met teleurstelling over de beelden, de makers en de zogenaamde bondgenoten die eigenlijk willen dat je de problemen niet benoemt.
[van www.joop.nl, 14 oktober 2012]
Alleen maar nette mensen ook in Suriname grote hit
Paramaribo – De verfilming van het boek Alleen maar nette mensen van schrijver Robert Vuijsje doet het niet alleen goed in de Nederlandse bioscopen.
Ook in Suriname trekt de tragikomedie al een week lang uitverkochte zalen. Alleen maar nette mensen draait daar in de enige bioscoop van Paramaribo.
Cast en crew bezochten vorige week in Suriname de feestelijke overzeese première van de film. Ook in Curacao is Alleen maar nette mensen op dit moment een grote hit.
Bedreigd
Vuijsje werd om die reden onlangs nog met de dood bedreigd. Alleen maar nette mensen gaat over een joodse jongen (Geza Weisz) die valt op donkere vrouwen met grote billen. Hij ontvlucht zijn vertrouwde milieu in Amsterdam-Zuid en begint een relatie met de assertieve Surinaamse Rowanda (Imanuelle Grives). De film is in Nederland een grote hit. Binnen een week passeerde AMNM de 100.000 bezoekers.
[van Nu.nl, 27 oktober 2012]
Een hilarische zoektocht naar de dikke bil
Film Alleen maar nette mensen
door Ewout Lamé
Paramaribo – “Dus jij wil een tanga!” David, gespeeld door Géza Weisz, is een joodse jongen van rijke, intellectuele ouders. Hij is al zeven jaar samen met zijn blanke vriendin, die hij op de middelbare school leerde kennen. Maar hij is uitgekeken op hun relatie, en realiseert zich dat hij valt op zwarte vrouwen met grote bobi’s en een dikke bil. David waagt zich in het getto van de Bijlmer, waar hij Rowanda (een fantastische rol van Imanuelle Grives) ontmoet. Een vrouw met haar naam op haar gouden voortanden (“Dan zien ze dat ik elite ben”) en haar mobieltje op de trilstand tussen haar borsten.
Daarmee wordt de grote kloof tussen de Bijlmer, en het chique milieu van Oud Zuid (waar volgens Davids moeder ‘alleen maar nette mensen’ wonen) zichtbaar. Bijvoorbeeld als David zijn ouders meeneemt naar Rowanda. “Is dat een Surinaamse gewoonte, om voor de televisie te eten?”, vraagt Davids moeder (met plezier gespeeld door Annette Malherbe) aan de moeder van Rowanda. “Je moet toch eten?”, reageert zij.
De film benoemt niet alleen het racisme van Nederlanders, maar ook de vooroordelen tussen de Surinaamse gemeenschappen onderling. De afkeer tussen Creolen, Dyuka’s, Koelies, en Yampa’s wordt vet aangezet. Ondertussen wordt David door blank en zwart voor Marokkaan aangezien.
Het hoogtepunt van het spel van Grives is een monoloog waarin haar personage Rowanda al haar vorige minnaars opnoemt en beschrijft hoe ze haar hebben bedrogen. Grives bleek dit gedeelte te hebben geïmproviseerd. Gelukkig maar, want hoewel het Surinaams-Nederlands een prominente rol vervult in de film, komen de teksten er meestal wat houterig uit. Misschien had de regisseur Lodewijk Crijns zijn Surinaams-Nederlandse acteurs iets vrijer moeten laten, om het echte geluid van de straat te laten horen. Zelfs de dialoog in Sranan doet geforceerd aan.
Het spel van Weisz is acceptabel. Misschien is hij iets te aantrekkelijk voor deze rol. Zijn tegenspeelster Grives kwam vijftien kilo aan voor de film; ook Weisz had wel wat mogen aankomen. David steekt nu wel erg positief af tegen zijn bleke en langharige corpsbalvriendjes. Terwijl zijn personage in feite net zo lamlendig en egocentrisch is.
Dat het boek waarop de film is gebaseerd ook tragische kanten heeft, blijkt na het midden van de film. Dan zakt het tempo in. David dreigt een ‘speculaas’ te worden: een witte die slechte gewoonten van zwarten overneemt. Na de hilarische vrijpartijen komen de deprimerende kelderbox- en groepsseksscènes hard aan. In dat opzicht past deze Alleen maar nette mensen in een traditie van Nederlandse multiculticomedy’s met scherpe randjes, zoals Shouf shouf habibi!uit 2004. Het happy end is niet helemaal geloofwaardig, maar past bij een komedy als deze. ‘Alleen maar nette mensen’ is goed gemaakt en heeft ruim voldoende hilarische momenten. De film speelt met de vooroordelen die bevolkingsgroepen over elkaar kunnen hebben. Voor de duistere kanten daarvan moeten we naar een andere film.
[uit de Ware Tijd, 23/10/2012]
Aptijt – Boeke
Na zeven jaar is de videoclip van Aptijt eindelijk uit. Deze song is tevens de soundtrack van de film Alleen maar nette mensen (naar het boek van Robert Vuijsje) die van 18 oktober in Nederland in de bioscoop te zien is en 21 oktober in TBL Suriname.
Robert Vuijsje blogt: “Ik las op twitter: ‘Hoop dat dat boek van Robert Vuijsje sneller wegleest dan hij zelf vertelt.'”
Na Alleen maar nette mensen schreef Robert Vuijsje Beste vriend. Hij was in de uitzending om zijn nieuwe boek te bespreken.
read on…Komend weekend: Winternachten!
Van 19 tot en met 22 januari vindt Writers Unlimited – Winternachten Festival Den Haag plaats. Dit jaar is het thema van het festival ‘Keep on Dreaming’ een knipoog naar de dromers, de gelovers in utopieën, de najagers van idealen, dat is het thema van het Writers Unlimited – Winternachten Festival. Schrijvers uit Nederland en ver daarbuiten spreken zich uit over hun dromen, ze dromen met ons over vrijheid en hoe die verwezenlijkt kan worden. Writers Unlimited – Winternachten Festival biedt een mengeling van actualiteit en literatuur, muziek en film in een gevarieerd programma in Theater aan het Spui en Filmhuis Den Haag en dit jaar kunt u voor het eerst op vrijdag en zaterdag eten in het theater. Bijna 100 schrijvers, journalisten, presentatoren en musici uit de hele wereld treden op.
Winternacht 1 biedt een grote variatie van literaire programma’s, muziek, film en dans in de zalen en foyer van Theater aan het Spui en Filmhuis Den Haag. Met een kaartje kunt u bij alle programma’s vrij in – en uitlopen.
Vanavond vertellen Tommy Wieringa, Nazmiye Oral en Kader Abdolah in De Hollandse lente hoe ons land er uit zou kunnen zien, buigen Bas Heijne en de Britse filosoof John Gray zich over de vraag of wij van elkaar moeten houden en schreeuwen schrijvers hun woede van zich af in Mad as Hell.
Meer hoogtepunten: How to be a Dictator in Africa, Wet Dreams on a Winter’s Night, de debutanten van Extaze, Nigeria and Oil: The Novel and the Movie. U kunt naar de indringende film over de Groene Revolutie in Iran (The Green Wave) en naar het ontroerende The Glass House over een uniek rehabilitatiecentrum in Teheran. Er is muziek van Ghalia Benali, de Batiband en Trio Koenijn en in de foyer kunt u Cubaans leren dansen.
Winternacht 2 biedt een grote variatie van literaire programma’s, muziek, film en dans in de zalen en foyer van Theater aan het Spui en Filmhuis Den Haag.
De avond begint met de opzwepende klanken van het Ghana Community Choir. In Schatgravers horen we Arthur Japin, Annejet van der Zijl en Said el Haji over de inspiratie die zij vinden in de geschiedenis. Adriaan van Dis praat met een Indonesische en een Zuid-Afrikaanse schrijfster over Vergeven of Vergeten. Robert Vuijsje is te gast in Lust and Colour en in Burger King of Burgerschap gaat het over het ‘burgervertrouwen’.
De Surinaamse auteurs Karin Amatmoekrim, Anil Ramdas, Sheila Sitalsing en Noraly Beyer spreken over hun dromen voor Suriname, we spelen het Groot Dubbelspel Vertaalspel met Frank Martinus Arion, er treden hele jonge dichters op in Who’s Afraid of Youth en dit jaar zijn er stripschrijvers/tekenaars als Peter Milligan en Inge Heremans te gast in het programma Comics and Taboos.
U kunt naar de film, o.a. naar de aangrijpende documentaire die Cindy Kerseborn maakte over Edgar Caïro, een boek of wat uitzoeken bij de stand van Paagman in de foyer of naar VPRO de Avonden live, waar Willem Jan Otten en de andere genomineerden van de VSB Poëzieprijs te gast zijn.
Het festival eindigt op zondagmiddag 22 januari in de Koninklijke Schouwburg met de Hommage aan Hella, een feestelijke bijeenkomst waarin leven en werk van Hella Haasse worden gevierd, met o.a. optredens van Loes Luca en Willem Nijholt. Aansluitend worden de Jan Campert-prijzen van de Gemeente Den Haag uitgereikt, waaronder de Constantijn Huygens-prijs.
Project Inktaap in Suriname en Curaçao
door Hilde Neus
Sedert een aantal jaren participeert Suriname in het Inktaapproject. Vorig jaar deed Curaçao voor het eerst mee. De bedoeling is, dat een aantal leerlingen van diverse middelbare scholen 3 bekroonde Nederlandse boeken lezen en participeren in een debat waarin – naar hun idee – het beste boek gekozen wordt.
Een probleem waar Suriname al langer mee kampt en waar Curaçao zich ook over heeft uitgesproken na afloop van Inktaap 2011 is, dat de boeken vaak totaal niet aansluiten bij de ervaringwereld van de Caribische lezers. Alleen maar nette mensen van Robert Vuistje (2009) was hierop een uitzondering, gezien het feit dat het boek de Surinaamse bewoners van Amsterdam Zuid-Oost (meer bekend als de Bijlmer) omvat. Dit boek bood dan ook veel herkenbare aanknopingspunten voor onze studenten en werd met overdonderende meerderheid beargumenteerd gekozen tot winnaar 2010.
In oktober zullen de nieuwe boeken (2012) over de scholen worden gedistribueerd. Nu is er ook Congo bij, een geschiedenis over de Congo. Naar mijn inschatting absoluut ongeschikt voor de Surinaamse studenten. Graag willen wij aan de drie reguliere boeken, een roman toevoegen die – ons inziens – wel zal aanspreken. Dit jaar hebben we gekozen voor Kuis van Rihana Jamaludin. We zullen ons sterk maken dat voortaan ook een suggestie voor een literair werk vanuit het Caribische gebied gedaan wordt. We hopen dan dat deze suggestie wordt overgenomen door de Taalunie.
Te beluisteren op het congres Neerlandistiek in het Caribisch gebied, sectie Literatuur in Caribisch gebied. Voor programma klik hier
College literatuur en poëzie
door Stuart Rahan
Amsterdam – Tegelijkertijd met de uitvaartdienst van schrijver/columnist Clark Accord in Suriname, hield de Werkgroep Caraïbische Letteren in Amsterdam vrijdag een college over literatuur en poëzie. Er werd een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis van de op vijftigjarige leeftijd overleden Accord, die ook veel betekend heeft voor de werkgroep.
Hij zou binnenkort ook zitting nemen in een panel dat jonge opkomende schrijvers gaat adviseren op hun weg naar literaire roem. “Helaas kan Clark er niet meer bij zijn maar het werk gaat onder andere samenstelling door”, beloofde Michiel van Kempen van de Werkgroep, die de avond aan elkaar breide.
Schrijver Robert Vuijsje deelde zijn ervaringen naar aanleiding van zijn boek Alleen maar nette mensen. Terwijl in Nederland voornamelijk zwarte Surinaamse mannen en vrouwen het boek als denigrerend bestempelden, vond Vuijsje de reacties op Surinaamse scholen wel heel erg meevallen.
Veel lof was er voor zijn meest verkochte boek De Koningin van Paramaribo ofschoon de meeste kenners van Accords werk Bingo, zijn derde boek, in literair opzicht een veel beter product vinden. Maar de populariteit van het eerste boek sprak de meeste lezers aan, getuige de vertalingen in onder meer het Duits, Spaans en zelfs het Fins. Van Kempen vond het wel jammer dat De Koningin van Paramaribo niet in het Engels is verschenen. “Misschien kan het er nu wel van komen.” Het openbare literaire college werd gehouden in het gebouw van Vereniging Ons Suriname in Amsterdam.
Reconstructie
De avond begon met een reconstructie van de heftige discussies die ontstonden naar aanleiding van het boek van Robert Vuijsje, Alleen maar nette mensen. In dit verhaal is de van Joodse afkomst David, opgegroeid in het rijke en chique Amsterdam-Zuid, op zoek naar zijn ideale vrouw: een zwarte negerin met grote billen en die ook nog een sterke intellectuele achtergrond heeft. Maar dat is slechts een onderdeel van de vele (klassen)verschillen waarmee het moderne Nederland te kampen heeft. Het boek beleefde in 2008 zijn eerste druk maar de heftige discussies braken ruim een jaar later pas los toen het boek beloond werd met de prestigieuze Gouden Uil en op de shortlist terechtkwam van de Libris Literatuurprijs. Vuijsje moest zich sindsdien op allerlei fora verantwoorden voor zijn stereotype relaas rond zwarte achtergestelde jonge vrouwen in de Bijlmer, die zich voor een Breezer of belkaart in de kelderbox lieten gebruiken. Ondanks dat Van Kempen vroeg om de toen gevoerde discussie niet opnieuw te voeren, kon een deelnemer aan het openbare college zijn ongenoegen ook nu niet voor zich houden. Naar nu blijkt is mede door de opgelaaide anti- en sympathieën het boek nog steeds in trek bij lezers. Na drie jaar beleeft Alleen maar nette mensen zijn negenentwintigste druk en zijn er al meer dan honderdvijftigduizend exemplaren van verkocht.
Kunstmatige inseminatie
In het tweede gedeelte van het literaire college sprak Van Kempen met drie dichters en uitgever Franc Knipscheer (foto hierboven) van uitgeverij In de Knipscheer. Daarin werden de dilemma’s van zowel de dichter als de uitgever bij het schrijven en willen uitgeven van dichtbundels met de zaal gedeeld. Het blijkt dat uitgevers tegenwoordig niet zitten te springen om dichtbundels terwijl dichters, als hun werk toch wordt uitgegeven, het moeten doen met zeer kleine oplagen en beperkte voorschotten. Een oplage van vijfhonderd is standaard waar een voorschot van tweehonderdvijftig euro als normaal wordt gezien. Taal en concessies doen, waren voor alle drie dichters geen punt van discussie.
Carlo “Blaka Mira” Rijkaard: “Surinaams is mijn moedertaal. Nederlands is vreemd voor mij. Het is hetzelfde als vader zijn van een kind geboren via kunstmatige inseminatie.” Rijkaard las voor uit zijn in eigen beheer uitgegeven Ini wan man na man. De jonge Lieke Marsman, die nooit eerder schreef en publiceerde, werd uit het niets door recensenten als veelbelovend gekwalificeerd. Voor haar is dichten makkelijker dan lange verhalen schrijven. Zanger/dichter Raj Mohan las met veel emotie uit zijn tweede bundel Tihá/ Troost. Als apotheose sloot Mohan de avond af met een muzikale improvisatie van een gedicht over zijn grootmoeder en de dood, een gedicht dat hij ook speciaal opdroeg aan Clark Accord. Daarin werd hij muzikaal bijgestaan door Sanne Landvreugd op saxofoon en Pablo Nahar op contrabas.
[tekst uit de Ware Tijd, 23/05/2011]
RSS
Facebook
Twitter
