Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: tumba
Ola Caribense in Den Haag
Op zondag 21 september 2014 organiseert de Vereniging Antilliaans Netwerk een concert met Ola Caribense. Zij zullen in de namiddaguren muziek ten gehore brengen van o.a. de debuut CD Timeless welke op 24 december 2013 is uitgebracht.
De CD bevat arrangementen geïnspireerd door de traditionele muziek van Aruba, Bonaire en Curaçao. Het is het resultaat van een prachtige samenwerking tussen de vaste kern van musici met diverse componisten, arrangeurs en gastmusici – allemaal van verschillende nationaliteiten, leeftijden en muzikale achtergronden onder de bezielende leiding van de Curaçaose Adillée Praag. Ze komen samen in de ambitie van Ola Caribense de traditionele Antilliaanse muziek levend te houden, door te geven en te ontwikkelen de toekomst in. Hoe hebben ze hieraan vorm gegeven? read on…
Homenahe na Ernesto Rosenstand y Harry Zimmerman
Tambe lo duna homenahe na Ernesto E. Rosenstand cu presentacion di su buki Refrescando nos Papiamento recien presenta pa UNOCA. Ernesto a skirbi e obra den cuadro di Aña di Papiamento na 2013.
Lo rindi homenahe na Harry Zimmerman, Rey di Tumba di Corsou, biba pa hopi aña na Aruba y cu a contribui na cultura musical di Aruba y na Papiamento. Nos lenga materno Papiamento ta sigui desaroya y ta sigui avansa. Nos ta sigui reconoce y duna importancia na nos lenga materno cu edicion di diferente obra na Papiamento scirbi pa autornan di Aruba.
Pueblo di Aruba ta keda cordialmente invita pa presentacion di e obranan. Presentacion di e anochi aki ta den man di Mirto Laclé, gestor cultural, lingüista y literato, tel 7402044.
Swingend begin Tumbafestival
Het Tumbafestival is gisteren feestelijk, maar bovenal swingend begonnen. Zo waren er optredens van de band ERA waarbij zanger Amos Balentin zijn tumba ‘Lanta foi soño’ zong. Ook andere populaire namen zoals Ephrem J., Hendrik de Windt en Edsel Juliet waren aanwezig met hun tumba’s. Angelo Djaoen trapte met muziekgroep Time en de compositie ‘Pone pia abou’ de avond en daarmee het Tumbafestival af. Daarna volgde met de Taxi Drivers Band, zangeres Ylonka Bernadina en haar tumba ‘Kremenché’.
[uit Antilliaans Dagblad, 3 februari 2014]
Amos Balentin – Un humilde piedra
Mi por ta un djamanta i abo un rubi pa nos ta eksitoso Kòrsou mester ta uni. 2x
Ma subi un seru haltu pa buska inspirashon.
Aya te den laira mas serka papa Dios.
Pa mi wak mi isla fo’i otro bista.
Y ma saka afó ta ki naturalesa ke siña nos.
Si ami kubo uni nos lo forma un baranka.
Lo no por tin nada ku por kibra nos.
Un mensahe di konfiansa pa nos no pèrdè speransa.
Un pueblo uni lo sa di vense tur maldat.
Si ami kubo uni.
Ku union nos lo hasi forsa.
Dolo’i kabes nan di mi tera mi tin tur nami kurason.
I abo pasado, bo’n pèrsigui nos mas.
Di awe pa dilanti Di awe pa dilanti, dilanti nos ta bai.
Mensahe di un humilde piedra.
Ai rib’é seru ma mira kon bunita mi tera ta.
A kue mi wowo kon kada pieda ta bria su so.
Tin djamanta, rubi, esmeralda den un direkshon ku no ta kuadra.
Mi kurason a hasi doló, konta ke union?
Mester di hende pa pega pieda pa forma unio. Hééé…
Mester di pieda pa pega pieda pa bira e kos.
Mester di pieda. 7x
Bin aden, bin aden (koro kick).
Pega riba otro.
Prens ku pancho a presentá.
Huntu ku reina pa duna un man.
Esta orguyoso mi ta di nan.
Ken mas ke duna un man? Amiiiiiii…
Nos no ta pieda morto, nos ta pieda nan balioso.
Ban legumai orguyo, paso nos mester di otro.
Pega riba otro (koro kortiku).
Stima otro
Ban yuda otro
Ban kuida otro
Esaki te fiesta di Karnaval
Ku ta saka tur hende for di kas
Esta un bon momento
Pa pega e pieda prinsipal
E pieda di amor
Sin dje nada no tin balor Bin aden, bin aden (koro kick).
Grandi i chikitu
Di aki o di afó
Sin distinkshon di kolo
Nos tur ta Kòrsou Bin aden.
Pega riba otro.
Pieda nan maligno.
Hisa nan benta afó
Ban pega riba otro
Manera koncha riba baranka
Grandi i chikitu
Djaki o djafó
Sin distinshon di kolo
Nos tur ta Kòrsou
Wak riba e korona.
Pieda bunita ta dòrn’é.
Tira un bista riba e fòrti.
Baranka ta defendé
Pregon liber…
Amos Balentin Tumbakoning 2012
Het Tumbafestival 2012 is voorbij. Zoals velen hadden verwacht, werd de in Nederland woonachtige zanger Amos Balentin vannacht rond vier uur tot Tumbakoning gekroond. ‘Un humilde piedra’ (Een bescheiden steentje), titel van de tumba van Balentin, is een eigen compositie die hij vier jaar geleden heeft bedacht.
Afgelopen december heeft hij de arrangeur Gregory Colina benaderd met het verzoek om de tekst en de melodie muzikaal te instrumenteren. Colina vertelde vannacht een anekdote dat Balentin hem de tekst en melodie heeft toegestuurd met het verzoek om deze zo spoedig mogelijk te arrangeren. Al de volgende dag belde Balentin met de vraag of het arrangement klaar was, waarop Colina antwoordde: Je hebt vier jaar genomen om de tekst te schrijven. Hoe kan je denken dat ik het in één dag kan arrangeren?
Een bomvol Curaçao Festival Center was gisteravond het toneel voor de presentatie van 29 zangers die 29 composities vertolkten. Het Tumbafestival is eenmaal een festival van componisten en niet van zangers, hoewel de wijze hoe de compositie geïnterpreteerd wordt toch van enige invloed is op het uiteindelijke oordeel van de jury. Het festival begon met de gebruikelijke toespraken van de voorzitter van de Amak, Manfred ‘Feco’ Gomez, de minister van Cultuur Lionel Jansen en van minister-president Gerrit Schotte. Verschillende hoogwaardigheidsbekleders van Aruba, waaronder de gouverneur van het eiland, Fredis Refunjol en diverse Statenleden gaven acte de présence in het CFC.
Het programma verliep rustig, hier en daar onderbroken door een paar regenbuien. Rond middernacht begon het festival naar een climax toe te groeien met de presentatie ERA Outentiko.
In tegenstelling tot woensdag, koos Hendrik de Windt ervoor om deze keer vóór Amos Balentin op te treden. Het was een briljante performance van De Windt, die het goed lukte om zijn emoties in bedwang te houden. Het publiek reageerde euforisch. Edoch, De Windt koos ervoor om zijn tumba met acht uitroepen te verlengen met als gevolg, het rode licht van de jury dat aanwees dat hij in de strafpuntenzone was beland. Jammer. Heel jammer.
Maar het was de avond van Amos. Zijn vertolking was feilloos, hoewel hij duidelijk onder indruk was van de manier hoe het publiek op de tumba van Hendrik de Windt reageerde. Een ietwat beduusder vertolking dan afgelopen woensdag. Maar desalniettemin werd hij als het ware door het publiek gedragen.
De presentatie van Gio Fuertisimo werd helaas vlak voor de presentatie van de grote favoriet, Djuric Virginie, door een flinke bui onderbroken. Nadat het festival na een minuut of tien werd hervat was het publiek al flink bekoeld, wat enigszins haar uitwerking had op de optredens van Virginie en van Gilbert ‘Dibo’ Doran, ook een grote favoriet. Maar het was Urvin ‘Luwi’ Jano met Gio Fuertisimo die het publiek eventjes deed stilstaan met de vraag: “Waar komt deze fantastische tumba vandaan?”
Na het optreden van Tune was het zover. Het Tumbafestival 2012 werd een feit. Restte nog het eerbetoon aan Carlos Coffie, die met de muziekformatie Follow Me zijn legendarische tumba van 1982 ‘Dodo kim’e momo’ op voortreffelijke wijze interpreteerde. Daarna was het de beurt aan Hendrik de Windt om afscheid te nemen als Tumbakoning 2011, een geweldig afscheid van een waardige tumbamonarch.
Toen was het zover. De aankondiging van de winnaars van de diverse prijzen. Als meest originele tumba heeft de jury ‘Pastechi Kayente’ van Renard Hurtado uitgekozen. Beste tekst werd ‘Wak bo ta wak’ van Hendrik de Windt. Beste instrumentatie, Gregory Colina voor het arrangement van ‘Un humilde piedra’ geïnterpreteerd door Amos Balentin.
De vijf finalisten werden daarna door de ceremoniemeesters bekendgemaakt: Djuric Viginie op de vijfde plaats, Igmar La Reine op de vierde, Gilber ‘Dibo’ Doran op de derde, Urvin Jano op de tweede plaats en Amos Balentin de absolute winnaar.
[uit Amigoe, 4 februari 2012]
Komende week: Curaçao Tumba-festival
Behalve om jazz staat Curaçao ook bekend om het Tumba-festival. Dit cultureel festival is een belangrijk gebeuren en dient als voorloper op het grote Carnavalsfeest. Het is een vierdaags muziekfestijn waar de beste locale componisten, zangers en bands de competitie aangaan om uiteindelijk hun muziekstuk gekozen te zien worden tot het officiële Tumba-lied dat gedraaid zal worden bij de jaarlijkse Carnavalsoptocht.
Dit is niet zomaar een festival: het is een ongekende muzikale uitspatting! Het winnen van dit festival betekent voor de deelnemers erkenning van de meest getalenteerde musici over de gehele wereld. De winnaar wordt gekroond tot Rei di Tumba, oftewel Tumba-koning.
Dit jaar hebben 58 zangtalenten zich ingeschreven voor deelname aan het Tumbafestival. De muzikanten gaan de strijd met elkaar aan in zeven verschillende muziekformaties die, verdeeld over drie dagen, optreden. Op de vierde dag van het festival vindt de finale plaats en zal de Tumba-koning(in) worden gekozen. De Tumba-inschrijving vond zondag op feestelijke wijze plaats in het Curaçao Festival Center (CFC). Hendrik de Windt – de winnaar van vorig jaar – doet dit jaar ook mee.
Verder zijn er grote namen als Gilbert ‘Gibi ‘ Doran, Amos Balentin, Jozaine Wall en Jill Frans. Vorig jaar waren er 74 aanmeldingen. Daarvan gingen er 67 door. Manfred ‘Feco’ Gomes, de voorzitter van Assosiashon di Musiko I Artista di Korsou (AMAK), de organisator van het festival, is tevreden met het aantal aanmeldingen. “Het festival heeft nog recht van bestaan en wordt door deze nieuwe Tumba’s overeind gehouden”, vertelt hij.
Volgens de organisatie is de kwaliteit van het befaamde festival, dat dit jaar voor de 41ste keer wordt gehouden, de afgelopen jaren er enorm op vooruitgegaan. Dat komt deels door de uitstekende arrangeurs en de diepgang van de teksten. Het Tumba-festival vindt maandag 30, dinsdag 31 januari, woensdag 1 februari en vrijdag 3 februari (finale) plaats in het Curaçao Festival Center.
De term Tumba komt oorspronkelijk van het woord ‘Tambú’. Aan het begin van de vorige eeuw, begon Tumba als een dubbele dans in een tweevoudig ritme, waarin een verhalenverteller levensverhalen aan de muziek toevoegde. De slaven konden hierdoor hun dagelijks leed en frustraties uiten. In 1971 werd de Tumba dé muziek van het Curaçaose Carnaval, dat voor die tijd werd gedomineerd door Calypso en steelbands. Boy Dap de eerste Tumba-festival-winnaar, wordt als de ‘Tata di Tumba’ (vader van de tumba) beschouwd. Hij won als enige acht maal tot tumba-koning gekroond. Een andere belangrijke tumba-schrijver is Rignald Recordino, beter bekend als Doble R.
Tumba di Kòrsou
door René V. Rosalia
Introdukshon
Na okashon di boutismo di e bukinan Ensiklopedia i Kalendario di Tumba di karnaval di outor Felio Colinet mi a trese algun ponensia riba tumba di Kòrsou. Esaki a tuma lugá dia 21 di yanüari 2004 den ouditorio di Banko Sentral.
Den e edishon akí Revista Kas di Kultura ta publiká e tésis di moda ku abo ku ta amante di kultura tambe por tuma nota di dje. Kada aña kontenido di e tésis ta bira importante den temporada di karnaval, tumba di karnaval. Nos a konstatá ku e último añanan pueblo di Kòrsou mas i mas ta buskando orígen di su ekspreshonnan outéntiko. Publikando e tésis Kas di Kultura ta spera di kontribuí na diskushon sano riba orígen di un ekspreshon outéntiko di Kòrsou, esta tumba.
Lees hier verder
Hendrik de Windt – Pará den mi sapátu
Voor de derde maal is Hendrik de Windt de tumbakoning van Curaçao gewonnen. Hieronder de tekst van de winnende tumba, ‘Pará den mi Sapátu’.
Si e sirbibu, kwe bo bistië
Ma si e primibu, bo kwenta ku ne
Sapátu ta bo só sa
Kwantu nos a kana sin por yega
Sapátu ta bo só sa
Kwantu traba tin den mi kaminda
Sapátu ta bo só sa
Si mi ke yega aya
Ai sapátu hiba’mi ayá
Sapátu bo ta mi amigo, den bon i malu b’a kompaña’mi
Awor ku ta temp’i Karnaval, diripiente bo ta perta’mi
Mi tei manda’bo un sapaté, pa nan klaba’bo i lombra’bo
Pa ora mi baha den kaya, mi’n bin tende ku bo tin hamber
Sapatu ta bo só sa,
Kwantu nos a kana sin por yega
Sapatu ta bo só sa
Kwantu traba tin
Sapátu, sapátu
Bo tin trabou, wak bo karga nos Kòrsou
Pa nos por kana, kana i yega nos destino
Sambarku, kèts, apargáta, buts òf slòf
Nos mester di bo
Kòrsou mester di bo
Pa den Karnaval mi por presentá
Bon pegá, ku sapátu lombrá
Paso yu’i Kòrsou mi ta anto
Pará den mi sapátu
Yu’i Kòrsou mi ta, anto mi ta Pará den mi sapátu
Ora mi papia un kos, mi ta papié Pará den mi sapátu
No keda bla bla, paso mi ta Pará den mi sapátu
Danki na ayera, ku awe mi ta Pará den mi sapátu
Si e sirbibu, kwe bo bistië
Ma si e primibu, bo kwenta ku ne
Si den dominó mi a batibo 10 pa nada
Ki b’a haña? Sapátu
Bo por papia pa’mi
Bo’n ta pará den mi Sapátu
Ra, Ra, Ra
Kua patu no sa landa Sapátu
Hiba’mi ayá
Ta’yá mi ke bai Sapatu
Kana pa mi bai
Kana awo Sapátu
Bo’n por keda ‘fó
Ta’bo ta hiba’mi, ta’bo ta trese’mi
Kon mi ta hasi sin bo
Kompañ’ami awo
Nèchi peñá anto bon pegá
Ai sapátu, hiba’mi ayá
Lora dja’ki Zja, Zja, Zja
Lora dja’ya Zja, Zja, Zja
Kana pa mi bai Sapátu
Bo’n por keda’fo Sapátu
Ta’bo ta hiba’mi Sapátu
Ta’bo ta trese’mi Sapátu
Kon mi ta hasi sin bo Sapátu
Ta’mi kubo ta bai Sapátu
Nèchi peñá anto bon pegá Sapátu
Ai sapátu hiba’mi ayá Sapátu
Lora djaki, Zja, Zja, Zja
Lora djaya Zja, Zja, Zja
Kana pa mi bai Sapátu
Bo’n por keda ‘fo Sapátu
Ta’yá mi ke bai Sapátu
Komapañ’mi awo Sapátu
Tumbero’s binden strijd aan
In het Festival Center op Curaçao vond gisterenavond de eerste aflevering van het Tumbafestival plaats. Twaalf tumbero’s beklommen het podium om het festival af te trappen. Elke tumbero wordt ondersteund door een band. Met hun uptempo muziek weten ze het publiek aan het swingen te krijgen. De tweede en derde ronde vinden vandaag en morgenavond plaats. Vrijdagavond is de eindstrijd en daarna zal de best gekozen tumba menigmaal te horen zijn tijdens de carnavalsoptocht dit jaar. Op de foto is Eldrison ‘El Genio’ Eugenia samen met de muziekgroep Maria Cornelia te zien. Het liedje van ‘El Genio’ heet ‘Kòrsou den melodía’.
[overgenomen van Antilliaans Dagblad, 1 februari 2011]
Tumba is een muziek- en dansstijl die gespeeld wordt op Aruba, Bonaire en Curaçao. Tumba kan worden beschouwd als de meest oorspronkelijke muzieksoort van de ABC-eilanden. De oorsprong van de tumba ligt in Afrika. De naam tumba is afkomstig uit de Bantu-cultuur in Congo.
De tumba is net als de tambú (muziek) nauw verweven met de geschiedenis van de Nederlandse Antillen. Beide stijlen worden in 2/4-maat genoteerd. En beide stijlen werden door de Afrikaanse slaven meegebracht. Afrikaanse ritmes werden gespeeld op landbouwgereedschap en zelfgemaakte trommels. Voor de slaven was het een manier om hun verdriet en weemoed te uiten. Vanwege de wulpse dansbewegingen tussen man en vrouw werden tumba en tambú lange tijd verboden. Pas in het begin van de jaren zeventig werden ze officieel erkend als muziek en dans van het volk.
De tumba draagt een morele boodschap uit, gestoeld op saamhorigheid. Hij is vrolijk en moet mensen samen brengen. In 1971 werd de tumba dé muziek van het Curaçaose Carnaval, dat voor die tijd werd gedomineerd door Calypso en steelbands. In het Roxy Theater werd het allereerste tumba-festival gehouden. Boy Dap werd als eerste tot Tumbakoning gekroond.
Ook nu nog is tumba, vooral op Curaçao en Bonaire, heel populair in de Carnavalsperiode. Op alle drie de ABC-eilanden wordt er een groot tumba-festival in die periode. Het is een vierdaags evenement waarbij de beste schrijvers, zangers en bands van het eiland de strijd met elkaar aangaan. Het is een van de belangrijkste evenementen van het jaar. De winnaar wordt Rei di Tumba (Tumbakoning). Er is ook een kinder- en een tienertumba-festival waar jonge zangers en zangeressen hun talent kunnen tonen.
Aanvankelijk werden veel instrumentale tumba’s gecomponeerd. Bijvoorbeeld de tumba’s van onder andere Jan Gerard Palm, Rudolph Palm en Janchi Boskaljon op Curaçao en meer recent op Aruba Rufo Wever en Padu Lampe. Jan Gerard Palm was de eerste componist die het aandurfde om in de verfijnde negentiende eeuw erotische tumba’s te schrijven. Tegenwoordig wordt Anselmus “Boy Dap”, geboren op 25 oktober 1933, beschouwd als de “Tata di Tumba” (vader van de tumba). Hij werd als enige acht maal tumba-koning, met respectievelijk de tumba’s: Bashé (1971), Dal e Cos (1973), Mandé (1974), Sigi Awor (1979), Tur hende compañié (1981), Un biaha mas (1983), Despensa, e ta bini (1985), Waya pasa bai (1989) en Bolt’e blachi (1992). Een andere belangrijke tumba-schrijver van de moderne tijd is Rignald Recordino (Doble R).
[informatie uit Wikipedia]
RSS
Facebook
Twitter
