Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Temminck Groll C.L.
Hoe meet Van Maanen het profijt van erfgoed Suriname?
Prof. Dr. Ir. C.L. Temminck Groll ontvangt de Prins Bernhard Cultuurfonds Monumentenprijs 2008
De negatieve associatie van het onderzoek van sociaal geograaf Eugenio van Maanen – zoals blijkt uit het recent hier opgenomen bericht – heeft mij doen schrikken. Uiteraard heb ik diens studie niet gelezen, maar wat ik hier lees is om voor mij onbegrijpelijke redenen puur negatief. Aangezien Van Maanen zijn proefschrift volgende week al verdedigt, is er helaas geen enkele mogelijkheid om hier nog iets tegenin te brengen, tenzij iemand als bijvoorbeeld Temminck Groll, auteur van De architektuur van Suriname: 1667-1930, bereid kan worden gevonden om te opponeren.
Het artikel opent aldus: “De bevolking van Paramaribo heeft er geen baat bij dat de historische binnenstad op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. De koloniale monumenten brengen geen eenheid onder de etnische groepen en het onderhoud zorgt voor financiële problemen bij de overheid.” Misschien onderbouwt Van Maanen zijn stelling in zijn proefschrift, maar dan had ik het ook hier willen lezen. Dat “de koloniale monumenten geen eenheid brengen onder de etnische groepen” is een onzinnige gedachte en getuigt van een racistische visie.
(Één van de publicaties van Temminck Groll)
Die racistische of separatistische visie blijkt ook hier: “Sommige etnische groepen voelen zich nauwelijks betrokken bij de oude koloniale gebouwen in de Surinaamse hoofdstad. Hindostanen en Javanen hebben amper een band met het erfgoed. Creolen en Marrons wel, vermoedelijk omdat zij afstammen van de slaven die de panden ooit bouwden.” Volgens Van Maanen is het opmerkelijk dat er van de 244 panden op de erfgoedlijst “geen enkele van hindostaanse of javaanse oorsprong is”. Het is Van Maanen kennelijk ontgaan dat de panden op de erfgoedlijst dateren van vóór de immigratie van Hindostanen, Javanen en de hier niet genoemde Chinezen, Libanezen, etcetera. Evenzeer als het hem is ontgaan dat lang niet alle Creolen en Marrons een band hebben met een erfgoed dat zij als Nederlands beschouwen.
Het ergste is nog wel dat Van Maanen het historisch erfgoed van Paramaribo tot een wegwerpartikel maakt, hetgeen blijkt uit zijn mededeling: “De historische binnenstad van Paramaribo werd in 2002 door de Unesco op de werelderfgoedlijst geplaatst. De overheid ondervindt hier echter slechts hinder van. De Surinaamse Staat is nu verplicht de monumenten op te knappen en te onderhouden, maar heeft daar geen geld voor. Gebouwen die in privébezit zijn, zouden beter onderhouden worden dan die van de Staat.”
(Historisch erfgoed in Paramaribo)
Dit gelezen hebbend kan ik mij nauwelijks voorstellen dat lezing van Van Maanen’s proefschrift zou leiden tot een ander oordeel. Mocht onze staatssecretaris Halbe Zijlstra van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ons komen te ontvallen, dan is cultuurbarbaar Van Maanen vast een waardig opvolger.
Het nieuwe gezicht van Willemstad
De documentaire van producent/regisseur Alexandra Jansse Het nieuwe gezicht van Willemstad ging op 11 en 13 oktober in première in Willemstad (Curaçao). Het is een film waarin Willemstad als Unesco Wereld Erfgoedstad wordt belicht. De unieke architectuur van de binnenstad en de multiculturele samenleving staan hierbij centraal.
Na tweeënhalf jaar voorbereiding en uitvoering, werd Jansse’s documentaire voor volle zalen in Teatro Luna Blou getoond. De laatste première werd door minister-president Gerrit Schotte, op dat moment slechts twee dagen in functie, bijgewoond (op de foto, samen met de filmmaakster). Op beide avonden was de helft van de zaal gevuld door mensen die in de film voorkomen en er een bijdrage aan hebben geleverd. “Er is veel gefilmd en uiteindelijk valt er bij het editen toch behoorlijk wat filmmateriaal af. Dat is uiteraard moeilijk want je wilt natuurlijk zoveel mogelijk laten zien. Ik heb geprobeerd om aan iedereen te denken die een bijdrage heeft geleverd bij het versturen van de uitnodigingen. Ik vond het geweldig dat zelfs de mensen van het visrestaurant, die in de documentaire al dansend in de ‘Netto Bar’ te zien zijn, ook naar de première kwamen. Het was ook bijzonder dat de heer Schotte aanwezig was, zeker gezien het feit dat hij een duidelijk voornemen heeft om zich in te zetten voor wijkaanpak”, aldus Jansse. De filmbeelden geven sfeermatig een overzicht van de historie, de restauraties en de huidige bouwontwikkelingen van de binnenstad weer, waarbij verschillende architecten, projectontwikkelaars en vertegenwoordigers van zowel de overheid, diensten als stichtingen aan het woord komen. De mensen die de stad restaureren, haar geschiedenis bewaken en de stad haar moderne uiterlijk geven, komen in beeld.
Historie
De documentaire bevat ook, voor velen onbekend filmarchiefmateriaal. Zo wordt de ravage na de opstand in 1969 middels oude zwart-witbeelden van het Nederlands journaal belicht. De schokkende luchtopnames uit die tijd laten vele gebouwen zien, waarvan de dakbedekking ontbreekt. Deze beelden blijven op het netvlies gebrand, terwijl de stad in zijn glorie en tevens verpaupering wordt belicht. Onbekende steegjes en hun bewoners illustreren de soms schrijnende verwaarlozing van de stad. “De restauratie en het onderhoud van monumenten heeft een enorme impact op de economie en het toerisme. Hoe ga je daarmee om? Het is natuurlijk van belang dat het welzijn van de bevolking/ bewoners in dit streven wordt meegenomen. Zij maken immers de stad. Tijdens de researchfase heb ik verschillende wandelingen gemaakt met onder anderen ook Michael Newton van het Monumentenfonds. Dit is zeker een aanrader. Ik merk dat mensen die hier wonen soms reageren in de trant van ‘ik ken dat gedeelte van de stad niet’, aldus Jansse.
De documentaire geeft duidelijk tegenstellingen weer. Zo krijgt de kijker een prachtig gerestaureerd gedeelte achter Pietermaai te zien, dat omgeven wordt door gebouwen in verval. Het publiek barst in lachen uit als een bewoner van de wijk op een ontwapenende wijze in beeld komt. De meneer groet alle voorbijgangers en als hij geen respons krijgt, vraagt hij zich af waarom de passanten geen gehoor geven.
De producente laat zich inspireren door films, waarbij het sociaal-maatschappelijk conflict tussen de armste lagen van de bevolking en de overheid wordt belicht. Films waarbij verschillende verhaallijnen door elkaar lopen, trekken haar aandacht. Dit heeft een duidelijke uitwerking op de keuzes die ze maakt in de documentaire.
”Het gezicht van Willemstad laat de koloniale oorsprong en erfenis van de stad zien, die weerspiegeld worden in de gebouwen en in de stadsindeling van de vier historische wijken: Punda (17de eeuw), Otrobanda (18de eeuw) Pietermaai en Scharloo (beide 19de eeuw). Elk met eigen karakteristieken. De introductie van de grondbeginselen van het moderne bouwen op het eiland door architecten van de privé-sector en door hun collega’s, die bij de overheid van Curaçao werken, bewijst dat de integratie van moderne architectuur en de aanpassing hiervan aan het tropische klimaat succesvol kunnen zijn”, aldus Jansse.
De producente heeft als studie-achtergrond Sociale Geografie. Nadat ze een poos aardrijkskundelessen gaf besloot ze haar baan op te zeggen en zich geheel te wijden aan filmen. In de beginperiode kocht ze zelf haar zendtijd in,om vervolgens grote projecten binnen te halen van zowel de overheid als het bedrijfsleven. Jansse heeft vele reeksen gemaakt, waarbij armoede ten opzichte van overheidsbelangen centraal stond. Op deze wijze heeft zij de wereld afgereisd, waarbij een aantal landen luchtig worden opgenoemd, zoals onder andere India, Zuid-Afrika, Bolivia, Moldavië en Oekraine. “Ik heb van mijn vijftiende drie jaar op Curaçao gewoond. Dit was een vormende periode en het heeft enorm veel indruk op me achtergelaten, ook in visueel opzicht. Ik heb uit die periode ook veel vrienden overgehouden. Ik blijf met grote regelmaat terugkomen naar het eiland”, aldus de regisseuse. Experts and participanten in de film zijn: C.L. Temminck Groll – restauratie-architect, Ronald Gill – architect en auteur, Frans Brugman – architect, Michael A. Newton – restauratie-architect, Anko van der Woude – restauratie-architect, Jennifer Smit – kunsthistorica, Ronald Colastica – docent, auteur en acteur, Lionel Janga – stadsplanner, Caroline Gonzalez-Manuel – stadsplanner, Annemarieke Holten/Wilfred Hendriksen/JanPeltenburg – projectontwikkelaars, Ben Smit en Ronny Lobo, beiden architect.
De film is in januari te zien op het Haagse filmfestival; zie bericht hieronder.
RSS
Facebook
Twitter
