blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Taytelbaum Joshua

Persvrijheid is een groot goed, maar wat doe je ermee?

door Joshua Taytelbaum

De media besteden vandaag aandacht aan de de door Reporters Without Borders (RFS) gepubliceerde lijst met een vergelijkende waardering van de persvrijheid over de hele wereld, waarop Suriname dit jaar is gestegen, of zoals de Ware Tijd het noemt, de persvrijheid is onder Bouterse ‘verbeterd’. Maar goed dat de schrijver van het stuk, Ivan Cairo,’ verbeterd’ tussen aanhalingstekens plaatst, want het blijft natuurlijk allemaal relatief en het is nooit los te zien van de persoon van de beoordelaar, dus het is ook altijd subjectief. Uit dit rapport blijkt dat Suriname op een ranglijst van 179 landen van de 35e plaats in 2010 is opgeklommen naar de 22e plaats in 2011. Afwezigheid van geweld en ernstige schending van vrijheid van meningsuiting bepalen de score die een land krijgt. We mogen echter pas tevreden zijn als wij samen met het merendeel van de Europese landen ergens in de top eindigen.

Naar zijn mening gevraagd beklaagde de voorzitter van de Surinaamse Vereniging van Journalisten (SVJ), Wilfred Leeuwin, zich erover dat de media worden belemmerd om zelf de informatie te vergaren over processen en besprekingen die gaande zijn, zij moeten het doorgaans stellen met een comminiqué dat de regering uitgeeft op de staatszenders of in haar bij de dagbladen ingesloten katern ‘De Overheid’, dat de samenleving echter alleen maar ‘zoetsappige’ verhaaltjes voorhoudt. Leeuwin maakt echter niet duidelijk op welke wijze zij belemmerd worden, maar waarschuwt enkel voor ‘luiheid’ onder journalisten die zich hiermee tevreden stellen. Voor het eerstvolgende onderzoek zullen Reporters Without Borders zich breder moeten oriënteren, oordeelt Leeuwin in zijn gesprek met Ivan Cairo. Maar als het waar is wat Paul Kraaijer op Facebook beweert, namelijk dat Cairo het contact en dus ook de aangever is voor RFS, dan komt Cairo’s verslag in een heel ander licht te staan, hij mag zichzelf dus prijzen dat Suriname op die lijst is gestegen! Leeuwin had hem dus moeten vragen om aan de RFS door te geven dat ze volgend jaar eigen, onafhankelijke waarnemers moeten sturen, maar zo werken RFS helaas niet.

Wat doe je met je persvrijheid?
De kritiek van Leeuwin is net zo goedkoop als de luiheid die hij zijn collega’s verwijt. Gelijk heeft hij waar hij zegt dat men zich tevreden stelt met de door de overheid gegeven –veelal te oppervlakkige en onvolledige– informatie. Maar als Leeuwin oordeelt dat de overheid tekortschiet, moet hij onmiddellijk daaraan koppelen dat ook de journalistiek tekortschiet door niet zelf op onderzoek uit te gaan en zelf research te plegen. Denk maar niet dat het elders zo zou zijn dat de journalist alles op een presenteerblaadje krijgt aangeleverd. Het is nu juist de taak van de journalist om te beoordelen of de hem verstrekte informatie juist is, en zo niet, zélf op onderzoek uitgaan om de waarheid boven tafel te krijgen, en dat is nu precies waar het de Surinaamse journalistiek aan schort.

Research
Een ‘fraai’ voorbeeld is de ‘affaire’ Sasur, die door de media tot een ware hysterie is opgeklopt zonder dat er ook maar één journalist op het idee is gekomen om te onderzoeken wat Sasur is, hoe Sasur werkt en wat er wáár is van alle smadelijke verhalen die de media ongestraft publiceren. Zelfs Times of Suriname, die op gegeven moment niet anders kón dan constateren dat de media zich met hun hetze tegen Sasur schuldig maken aan machtsmisbruik, heeft het daarbij laten zitten, in plaats van met een op feiten gebaseerd en informatief artikel de zaak voor eens en voor altijd recht te zetten en uit de wereld te helpen. Wat heb je aan persvrijheid als je geen gebruik maakt van die vrijheid? Niets dus, want alle aan de Surinaamse media verbonden journalisten hebben –in strijd met alle journalistieke codes– alleen maar het woord van hun broodheer gesproken.

Dat is behalve een jammerlijke ook een vreemde conclusie, want een journalist zou als geen ander moeten weten wat auteursrechten zijn. De journalisten claimen wel auteursrechten op hun eigen werk, maar als het gaat om de auteursrechten van ‘songwriters/composers’ is het opeens een ver-van-hun-bed show en prediken zij klakkeloos –alsof er geen journalistieke ethiek bestaat– des broodheren woord. Trouwens, mij is bekend dat de Ware Tijd, toen nog met Desi Truideman als hoofdredacteur, zonder toestemming of vermelding van herkomst iets heeft gestolen uit een ingezonden stuk. In dat stuk was een woordspeling verwerkt, er werd naar analogie van SOA’s gesproken over POA’s: Politiek Overdraagbare Aandoeningen. Dat ingezonden stuk is niet geplaatst, maar Wienied maakte er diezelfde dag nog mooie sier mee in de column “Dingen van de dag”. Toen de inzender reclameerde gaven de ‘heren’ niet thuis.
Kortom, de Surinaamse journalisten kunnen maar beter hun huiswerk gaan maken in plaats van genoegzaam achterover te leunen vanwege een hogere ‘ranking’.

Zie ook het eerdere bericht SVJ oneens over ‘drastische vooruitgang’ persvrijheid

Het Surinaams krantenuniversum

door Joshua Taytelbaum

Sinds zijn lancering nu zes jaar geleden plaatst Times of Suriname op één of meerdere pagina’s een Engelstalige versie van de ‘highlights’ van de dag. In navolging daarvan is naar schatting nu twee jaar geleden Dagblad Suriname dit voorbeeld gaan volgen. Het blijft giswerk voor mij uit welke overwegingen dit is geschied, maar eerlijk gezegd ben ik ook niet zo geïnteresseerd in die motieven. Opnieuw moet ik mij die vraag stellen nu de Ware Tijd ‘out of the blue’ en zonder waarschuwing vooraf vandaag twee Engelstalige pagina’s tevoorschijn tovert, geen énkele verwijzing, niet in het hoofdredactioneel commentaar, noch als terzijde bij genoemde pagina’s, de lezer mag het constateren en moet er maar blij mee zijn. Communicatie met zijn lezers is niet bepaald een sterk punt van de Ware Tijd. read on…

AIVD-infiltrant Paul Kraaijer

door Joshua Taytelbaum

Er is grote commotie ontstaan in Nederland en Suriname naar aanleiding van een interview van John van den Heuvel in de Telegraaf van eergister met journalist Paul Kraaijer, waarin deze openhartig vertelt hoe hij 25 jaar lang als infiltrant voor de Nederlandse Algemene Inlichtingen en Veiligheids Dienst (AIVD) te werk ging en hoe hij binnendrong in de wereld van links-extremistische activisten en gewelddadige dierenrechten-activisten.

Kraaijer wist door te dringen tot de landelijke leiding van de Antifascistische Aktie, waar hij de tweede man werd, en ook werd hij vertrouwd door de harde kern van beruchte dierenactivisten. De infiltrant werd op verzoek van de AIVD nauw bevriend met onder meer ’vegan streaker’ Peter Janssen en Robert Molenaar, campagneleider van de extremistische dierenrechtenorganisatie ’Anti dierproevencoalitie’.

Uit het relaas van de infiltrant blijkt dat de vegan streaker, die in Nederland bekendheid kreeg met het verstoren van een tv-show van Paul de Leeuw en later werd gepakt voor gewelddadige acties, op afstand permanent in de gaten is gehouden door de geheime dienst via een geprepareerde laptop, waarmee de AIVD rechtstreeks ’meekeek’ bij letterlijk alles wat hij uitspookte. Dierenactivist Janssen werd enkele jaren geleden veroordeeld voor brandstichting en het vrijlaten van 2500 nertsen. Ook werd hij ervan verdacht een mogelijke aanslag op koningin Beatrix te hebben beraamd.

Kraaijer, die al die tijd als free-lance journalist werkzaam was, beëindigde eind augustus 2010 zijn werkzaamheden voor de AIVD, waarna hij zich met zijn vrouw vestigde in Paramaribo. Hij werkt nu als free-lance journalist voor het opiniemaandblad Parbode en is hoofdredacteur van de nieuws-site Super Suriname, beiden eigendom van uitgever Jaap Hoogendam van de Caribbean Media Group te Paramaribo en Amsterdam. Op de redactie van Parbode/Super Suriname zijn de onthullingen van Kraaijer ingeslagen als een bom. Alhoewel niemand van de redactie wil reageren, zeggen ze dat er nog geen besluit is genomen over eventuele stappen die zullen worden ondernomen, het wachten is op directeur Hoogendam, die op dit moment in Nederland verblijft. Kraaijer is vrijdag slechts even op de redactie geweest om zich vrijwel onmiddellijk weer te verwijderen. Kraaijer was telefonisch niet bereikbaar voor commentaar. Intussen heeft hij ook al zijn persoonlijke weblogs off-line gehaald.

Wat heeft Kraaijer fout gedaan?

Wij van Suriname Stemt kennen Kraaijer als een milieu-betrokken journalist, die regelmatig op zeer positieve wijze reageerde op onze site. Ook bij ons is dit bericht ingeslagen als een bom, niet zozeer vanwege het feit dat hij als infiltrant van de AIVD werkzaam is geweest, maar vanwege de enorme deining die het heeft veroorzaakt in Nederland zowel als in Suriname. De ophef in Nederland is nog wel te begrijpen, omdat de door Kraaijer ontmaskerde activisten daar regelmatig negatief in het nieuws zijn geweest en omdat de advocaat van vegan streaker Peter Janssen, Gerard Spong, waarschijnlijk heropening van diens proces gaat eisen op grond van uitlokking en onrechtmatig verkregen bewijs.

De commotie in Suriname is echter moeilijker te begrijpen, omdat Kraaijer bij ons weten hier geen vlieg kwaad heeft gedaan. Enkel dat hij infiltrant is geweest, zou hem kunnen worden aangerekend, maar dat is en blijft een arbitraire kwestie, maar dan vanwege al of niet bestaande inzichten over diensten als de AIVD en dus slechts als afgeleide daarvan dat Kraaijer daaraan heeft meegewerkt.

Iets anders is dat wij van oordeel zijn dat het naar buiten brengen van zijn activiteiten als infiltrant niet alleen een zeer naïeve daad is, maar dat het een (onnodige) vertrouwensbreuk heeft veroorzaakt met zijn voormalige opdrachtgever, de AIVD. Ons is althans niet bekend en uit de berichtgeving is ook niet gebleken of er voor Kraaijer enige aanleiding is geweest om uit de school te klappen. Het is echter duidelijk dat hij hiermee zichzelf geen dienst heeft bewezen.

[eerder verschenen op Suriname stemt]

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter