blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: spiritualiteit

De Wonderen van de Kasa van Macy Annabelle Pole

De Wonderen van de Kasa gaat over het meisje Bessia dat de Uitverkorene is. Van een meisje dat haar spirituele gaven ziet als een last, ontwikkelt ze zich tot een bewuste vrouw die haar gevoeligheid en spiritualiteit tot haar grootste kracht weet te maken.

read on…

Sesenta: Mythen en tradities van Burkina Faso en Benin

In 2021 reisde Peter Spruijt naar Burkina Faso en in 2023 naar Benin op zoek naar Afrikaanse mythen en rituelen en van daaruit antwoorden op de vraag: wat kan het Westen met al zijn problemen leren van Afrikaanse traditionele culturen. Hoewel Afrika het meest te lijden heeft onder de door het Westen veroorzaakte klimaatverandering en economische ongelijkheid, heeft Afrika ook de meeste (spirituele) veerkracht en reserves om (misschien ook onze) crises op te lossen. Daarom landen we in Burkina Faso en Benin en nodigen we je uit voor een kennismaking met een Afrika zonder clichés van een onontwikkeld, exotisch of toeristisch werelddeel, maar een Afrika van binnenuit, op eigen kracht. In Huis De Pinto.

read on…

Lezing: Spiritualiteit – Bezieling & Beleving

Op zaterdag 4 november organiseert Werkgroep Caribische en Aziatische Cultuur Nijmegen een lezing over Spiritualiteit – Bezieling & Beleving. Gastspreker is Iris Soerel.

read on…

Yashodra Landvreugd: Ik verken de wereld van de ander met mijn liefdevolle nieuwsgierigheid en openheid

Een schets van mijn persoonlijke leven 

Mijn naam is Yashodra, sommigen kennen mij (nog) als Mailin Fleur Landvreugd. Ik heb een Surinaams/Friese achtergrond en groeide ik op  in Utrecht, Curaçao en Doetinchem, in een hecht gezin met mijn ouders en drie zussen.  Vooral in de Achterhoek voelde ik mij een buitenstaander met mijn Caraïbische uiterlijk in die toch wel gesloten witte, boeren omgeving.

read on…

Spiritualiteit verdient fundamentele plek in de wetenschap

“Spiritualiteit is een anker voor het nastreven van geluk en welvaart. Spiritualiteit is menseigen en niets nieuws, maar we zijn het vergeten. We zijn geconditioneerd en leven in een bepaalde context. Er is geen ruimte voor spiritualiteit.” De woorden van prof. dr. Sharda Nandram zetten meteen aan tot denken. Zij heeft op 1 april haar oratie gehouden aan Nyenrode Business Universiteit getiteld: Spiritualiteit: de discipline voor zakendoen met het onbekende. Zij bekleedt hiermee de leerstoel Business en Spiritualiteit.

read on…

Bescherming van ons cultureel erfgoed is essentieel

door Quito Nicolaas

Na geruime tijd dat er haast geen wetenschappelijke belangstelling bestond om onderzoek op de Nederlands-Caraïbische eilanden te verrichten, werd twee jaar geleden het initiatief genomen om aandacht op het vlak van het cultureel erfgoed te besteden.

read on…

DNA ontvangt Bhagavad Gita-exemplaren

door Audry Wajwakana

PARAMARIBO – Materiële problemen dienen met spirituele kennis aangepakt te worden. Echter, op dit moment worden materiële problemen met materie opgelost, maar dat zal volgens Inderdath Sewraj van de International Society for Krishna Consciousness (Ikson) nooit lukken. “Kijk maar naar de rijke ontwikkelde landen die hun materiële problemen niet met materie kunnen oplossen, omdat ze dan met andere problemen, zoals drugs, alcohol en milieu, kampen”, zegt de spirituele goeroe, bekend onder zijn naam Gopeshvara Dasa.

read on…

Sharda Nandram hoogleraar hindoe-spiritualiteit VU

De Vrije Universiteit van Amsterdam heeft Sharda Nandram benoemd tot hoogleraar hindoe-spiritualiteit. Donderdag 21 november zal Nandram haar ambt aanvaarden met het uitspreken van de rede: “Hoe we dingen doen tot waarom we bestaan: Integratieve spiritualiteit in de vierde industriële revolutie”. Ze wordt in Nederland daarmee een van de weinige vrouwelijke professoren van Surinaamse afkomst.

read on…

Trommelgeesten (1)

door Fred de Haas

In het jaar 2013 wordt het feit herdacht dat in 1863 door Nederland de slavernij werd ‘afgeschaft’ in Suriname, op Curaçao, Aruba, Bonaire, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba. In de volgende artikelenreeks herdenkt onze medewerker Fred de Haas in zijn bijdrage hoe de van huis en haard verdreven Afrikaanse mannen en vrouwen die in gevangenschap naar de ‘Nieuwe Wereld’ werden gevoerd gedwongen waren om zichzelf opnieuw uit te vinden en een eigen identiteit op te bouwen uit de elementen die zij meebrachten en aantroffen: elementen uit christelijke en inheemse culturen, aangevuld met wat zij zich herinnerden uit hun eigen Afrikaanse tradities. Voor hun geestelijk welzijn was het in die moeilijke tijden voor hen van belang dat zij weer een spirituele leer opbouwden als leidraad in een moeizaam bestaan. Wat is hiervan terechtgekomen en wat is de toekomst van al die ‘Afro-Amerikaanse religies’ die zij opnieuw hebben moeten ‘uitvinden’? In de laatste aflevering zal nader worden ingegaan op de situatie in Curaçao. Daarbij zullen ook de opvattingen van Curaçaose wetenschappers en ervaringsdeskundigen worden meegewogen.
Inleiding
Iedereen heeft wel eens afbeeldingen gezien van monniken in trance die, naar de uitdrukking op hun gezicht te oordelen, in contact zouden staan met het bovenaardse, het goddelijke, het mystieke. Ook bij de oude Grieken en Romeinen werd er al contact gezocht met de goden en waren er priesteressen die, al of niet in trance en onder invloed van bedwelmende dampen, onduidelijke orakeltaal uitsloegen waaruit vervolgens allerlei voorspellingen werden afgeleid.
Trancetoestanden en orakeltaal vinden we ook terug in de Afrikaanse religieuze tradities.

Toen er Afrikaanse mannen en vrouwen als koopwaar werden overgebracht naar het Caribisch gebied en Latijns-Amerika namen ze vanzelfsprekend ook een aantal godsdienstige gebruiken en denkbeelden met zich mee die in sommige landen (Cuba, Brazilië) in betrekkelijk authentieke vorm bewaard zijn gebleven. We moeten hierbij wel bedenken dat deze mannen en vrouwen uit verschillende gebieden in Afrika afkomstig waren waardoor hun godsdienstige tradities erg van elkaar konden verschillen.Vaak hebben deze Afrikaanse godsdiensten zich na aankomst in de Nieuwe Wereld vermengd met christelijke en/of inheemse gebruiken en rituelen.

Honderden jaren lang werden de godsdienstige Afrikaanse tradities in de Europese koloniën beschouwd als evenzoveel uitingen van primitief en afkeurenswaardig volksgeloof. Pas in de 20e eeuw begonnen wetenschappers de verbanden te bestuderen tussen de verschillende ‘zwarte’ godsdiensten en zich af te vragen wat deze in geestelijk en sociaal opzicht aan positiefs te bieden hadden.
Het is niet verwonderlijk dat Afrikaans getinte religieuze tradities hebben standgehouden. Hoewel de ‘slaven’ vaak al in Afrika door katholieke priesters werden gedoopt, betekende dat nog niet dat ze zich echt hadden bekeerd tot de katholieke godsdienst. Bovendien werden zij na de doop in feite aan hun lot overgelaten. Op Curaçao, bijvoorbeeld, kwamen er pas aan het einde van de 18eeeuw min of meer regelmatig Spaanse priesters vanuit Venezuela naar Curaçao. In Haïti waren er in de eerste helft van de 19e eeuw zelfs helemaal geen officiële priesters vanwege een conflict met het Vaticaan. Toch was er behoefte aan spirituele troost en steun en daarin werd toen voorzien door ‘prêtres de savanne’ (lokale blotevoetenpriesters) die geen opleiding hadden, een paar formules kenden en wat rituelen konden uitvoeren rond doop en begrafenis. Het spreekt vanzelf dat de mensen, bij gebrek aan een goed georganiseerde religie, zich toen massaal wendden tot hun oude Afrikaanse goden en deze op smaak brachten met restanten van katholicisme. Deze situatie heeft ertoe geleid dat de Vodou (zo wordt het meestal gespeld in wetenschappelijke tijdschriften) in Haïti kon gaan opbloeien en in 2003 zelfs tot officiële godsdienst werd verheven.
[vervolg klik hier]

De Zeven Spirituele Wetten (2)

door May Peters
 
Grenzeloos
Gisteren werd ik gebeld, terwijl ik op het strand aan het mediteren was. ‘Profesora, is het goed als ik u vandaag om zes of zeven uur bel voor het radioprogramma?’ En omdat ik van mijn vader ook geleerd heb om niets uit te stellen, zei ik mijn medewerking toe. ‘Prima.’ De radiomaker van ‘Sin Fronteras’, zonder grenzen, echt een titel voor mij, wist te vertellen dat Holland is afgeleid van Houtland…. en dat de belangrijkste steden Den Haag, Rotterdam, Oetresjt, Eindhoven en Máástrisjt waren. De eerste die het nu eens niet over ‘Ansterdan’ had, waar ze vanaf de Achterzijds Voorburgwal de koffieshop in- en uitrollen… Hij is dan ook geen salsamuzikant, maar zou zo een model kunnen zijn: een Adonis die yogaleraar is…. Ik bedoel, hoe mooi kan een mens zijn! Een schoonheid, onze Raúl Morris.
En de opnametechnicus Kiko Hurtado is zo ‘in the present moment’, zo perfect en precies, zo’n Wizzard of Oz, dat ik me regelmatig in mijn arm moet knijpen of het allemaal echt is, wat ik meemaak. Ik ben omringd met zulke mooie mensen. Maar met andere tempi dan van mij! Een tropische storm, noemden ze me hier al. In een studio wordt gefocust, bewegingsloos en in stilte. Zat ik donderdag vier uur lang in de Hairstudio van Annie, die de dag van haar leven had. Want ze mocht dan eindelijk mijn haar verven zoals zij het wilde. ‘Verander maar even van kleding,’ wijzend naar mijn shirtje en het toilet. ‘Eh, de photoshooting is zaterdag pas! Ik heb geen andere kleding bij me.’
Kapper
‘Nee, je kunt dat bloesje uitdoen en die duster aantrekken.’ Elke dag doe ik dingen die ik nog nooit gedaan heb. Ik kom niet meer bij van het lachen! In Annie’s stoel mag ik niet bewegen!
‘Wie heeft die stoel verplaatst?’ vraagt ze kort als de telefoon van de kapsalon gaat. Ik neem op omdat zij haar handen vol heeft met kwasten en verf. ‘De advocate aan de lijn.’ ‘Zeg maar dat ze kan komen.’
‘Neem maar een koude witte wijn mee, als aperitief,’ zeg ik tegen de voor mij volstrekt onbekende beller, want inmiddels zit de vijf in de klok. Annie in een deuk. Die drinkt namelijk geen druppel met haar atletenlijf. Er komt een andere vrouw binnen. ‘Ik moet morgen om acht uur in Ponce zijn en kijk mijn haar.’ ‘Ik vind je haar prachtig,’ zeg ik als Hollandse tegen de latina bij wie een grijze lok uit haar zwarte haar steekt. ‘Aaaay, no, chica.’ ‘Ja, ik weet het. Jullie latinas zijn zulke verschrikkelijke ijdeltuiten!’ ‘Ja, dat klopt,’ en ze vliegt meteen in een pose. Ik kom niet meer bij. Ze zet haar bril op en vraagt: ‘Welke kleur ga je gebruiken, Annie? Dezelfde?’ Haar kleindochter van vijf bladert door wat tijdschriften met alleen maar modellen. Ja, dat wordt natuurlijk net zo eentje. Telefoon. Nu moet Veronica opnemen. Een gekkenhuis. En dat zou zo nog vier uur zo doorgaan. Op het laatst kan Annie niet meer gaan hardlopen met haar dochter, wat ze dagelijks doet.

Tropische regens
Daar zal je haar hebben, de advocate. Ik ben meestal verbaasd over de upper class in Puerto Rico. Bleke poeder. ‘Nu ben ik nog de plantainutres vergeten! Waar kan ik die halen?’ Tien minuten later komt ze terug met vier  zakjes bananenchips en flesjes water. Ik verrek van de dorst! ‘Had ik ook niet gezegd dat jij highlights zou krijgen?’ zegt Annie. ‘Ik bén de highlight!…’ Ze schieten in de lach. ‘Wat jij wilt, mi amor,’ zeg ik. En vervolgens zit ik nog een uur in de kappersstoel en geef keurig gevouwen aluminium velletjes aan Annie. Blij dat ik even iets nuttigs kan doen!
Zondag: het regent op zijn tropisch. Dat wil zeggen, het komt met bakken naar beneden. En een paar uur later breekt de zon weer knallend door. Je ziet de stoom uit het asfalt opstijgen. Snel de fiets op. Ik heb al de hele week in de studio gezeten! Mijn energie moet even in banen geleid worden. Alle ‘muertos’, drempels op de Isla Verde Avenue, heb ik goed overleefd. Het gevaar zit niet in de veertig centimeter hoogte van zo’n drempel, maar in de auto’s die abrupt afremmen, zodat elke Puerto Ricaanse fietser er zo tegenaan zou kunnen vliegen. Edoch niet deze Hollandse… Voorbij Mariott Court Yard Hotel. Daar moet ik vooral op zondag goed uitkijken, voor in- en uitrijdende auto’s en taxi’s, omdat daar nog ‘Hi Tea’ salsa dansen gehouden wordt voor alle Puerto Ricanen. Het gaat goed.
Dan het met kuilen en kiezels bezaaide zandpad op, parallel aan de snelweg langs het vliegveld, op naar Piñones. Voorbij het Strand van Carolina. Drie politiemannen met kogelvrij vest roepen nog ‘pas op’ als ik in vliegende vaart voorbij race, en natuurlijk een auto pats boem wil afslaan voor het strand. Wie moet hier oppassen? Het is dat veel Puerto Ricanen, en dan diegenen die geen voorrang verlenen, meestal een kapotte airco hebben. En zodoende de ramen van de auto open hebben staan. Dus mijn verbale aankondiging heeft mij al vaak behoed, ook nu: ‘¡Weeeeeeeepaaaa!’
[vervolg, klik hier]

De Zeven Spirituele Wetten (1)

May Peters werkt in Puerto Rico aan haar debuut- cd. Daar komt meer bij kijken dan louter muzikaliteit en vakmanschap. Ook de geest dient in topvorm te zijn. En de deur naar je ziel moet wijd open staan.

door May Peters

Shamaan Don Miguel Ruíz verkondigt het al jaren, vrij naar een Tolteekse wijsheid: ‘Wees onberispelijk met je woorden.’ Want woorden sturen je gedachten. En je gedachten sturen je daden. Maar de reikwijdte van die uitspraak besef ik pas nu ik als solist mijn cd aan het maken ben. In juli 2012 besloot ik om louter schoonheid te laten horen. Daarvoor moeten je lichaam, ziel en geest schoon zijn. Schoonheid, schoonmaak…

read on…

Oude waterbron opengesteld voor spiritueel welzijn

Paramaribo – “Water is leven en energie. De bron moet niet dicht blijven!” Vurige woorden van Jerrel Vijber die de spirituele boodschap heeft gehad dat de waterbronnen van Groot Paramaribo open moeten. “Ik ben een volksmens en heb me altijd beziggehouden met de noden van mensen. Dat is niet mijn keus. Ik word geestelijk gestuurd en begeleid. Dat is al zo vanaf mijn jonge jaren. Daarom ken ik de historie van dit gebied als geen ander. Het is kennis van bifo bifo bifo,” spreekt Vijber van wie de stemkleur dieper en het Sranan accent heel anders is dan normaal.

Antwoorden
Hij lijkt diep in gedachten verzonken wanneer hij de aanleiding vertelt voor het open stellen van deze waterbron. “Verschillende Afro- organisaties hadden een bijeenkomst hier in de V-Tunnel. Ze probeerden een culturele hervorming te realiseren. Ik zag dat de mensen elkaar niet konden vinden. Ik zag ook dat er veel nood was onder de mensen. Als lid van Fiti Fu Wini zag ik bij de eerste vergaderingen bijna tien jaar geleden, steeds weer dat mensen met zichzelf en met problemen zaten. Ik heb de vraag naar een oplossing aan mijn binnenste voorgelegd. Ik zocht naar antwoorden. ”
Spirituele bewakers
Uiteindelijk kreeg Vijber de antwoorden uit een onverwachte hoek. “De vier spirituele bewakers van dit gebied (lees omgeving Waterkant) brachten mij de boodschap. Zij zeiden aan mij dat het goede van dit land opgesloten zit in de waterbronnen. Water is van groot belang voor de mens, waarom zijn die putten toentertijd dichtgedaan? Ze moeten open”, benadrukt de boodschapper die op dat moment niet meer alleen is.
“Ik heb de boodschap aan de voorzitter van Fiti Fu Wini gegeven en samen zijn wij op onderzoek uitgegaan. Daarbij is gebleken dat deze bron niet alleen voor water zorgde voor het hele gebied rondom de Waterkant, maar dat mensen van heinde en verre kwamen om er water te halen. Er zijn meer bronnen, maar die hebben we nog niet gevonden. Deze is alvast van groot belang”, overtuigt Vijber die met steeds meer passie en nadrukkelijke gebaren praat.
Ook historicus Mildred Caprino is ervan overtuigd dat de bron een cultuur/historisch monument is. “De bron staat op een ontmoetingsplek waar mensen samen kwamen tijdens en na de slavernij. Ze kwamen nieuws uitwisselen en hun noden bespreken. Het is een gedenkteken waard en zeker als we nagaan dat de put altijd water heeft.”

Raar
Vijber maakte iets bijzonders mee toen de put de eerste keer werd opengedaan.”Mensen van de Brandweer, Openbare werken en vertegenwoordigers van culturele organisaties waren aanwezig toen het deksel verwijderd zou worden. Het is raar, maar geen van de mannen met grote hamers en bijlen konden de deksel er vanaf krijgen. De voorzitter van Fiti Fu Wini Claudetta Toney, kwam naar mij en vroeg aan mij te kijken wat ik kon doen. Ik ging naar het deksel toe, zei dat wat in me opkwam op dat moment, gaf er vier kleine slagen aan en de put ging open.” Vandaag om elf uur wordt de put met open hekwerk opgeleverd aan de Oude Hofstraat.

[uit de Ware Tijd, 15/06/2013]
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter