Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Snijders Eddy
Eddy Snijders, Paramaribo 12 mei 1923 – 19 jan 1990
door Ronald Snijders
Vandaag 19 januari is het 33 jaar geleden dat mijn vader Eddy Snijders ons kwam te ontvallen. Op 12 mei aanstaande is het zijn 100ste geboortedag en zullen in en rond Paramaribo diverse muzikale evenementen zijn waar in ik zelf uiteraard zal participeren.
read on…Oog in oog met Paramaribo. Verhalen over het herinneringserfgoed
Interview met Eric Kastelein over zijn nieuw boek
‘… door heel de wereld wordt mijn land bewoond. Uit alle streken kwam het leven hier ingestroomd.’ U opent uw boek met een citaat van Shrinivāsi. Waarom kiest u voor de versregels van juist deze geëngageerde dichter?
Het typeert de samenstelling van de bevolking van Suriname. Alleen de inheemsen zijn de oorspronkelijke bewoners, de andere etniciteiten komen van elders. De Hindostanen uit het tegenwoordige India, de Javanen uit het tegenwoordige Indonesië, de creolen uit Afrika, de Chinezen uit China en de boeroes uit Nederland. Deze bijzondere mix aan mensen, aan culturen maakt de veelzijdige geschiedenis van het land. Dat heb ik tijdens het ruim drie jaar durende onderzoek duidelijk gemerkt. Iedere groep heeft zijn eigen verhaal en samen vormen ze de kracht en pracht van het land.
read on…Jazz rond de evenaar
door Willem F.R. Tjong-Ayong (1942–2005)
Wie bij het lezen van de kop van dit artikel verlekkerd achterover gaat leunen in een gemakkelijke stoel in de hoop een interessant artikel te zullen lezen over allerlei hypothesen over het ontstaan van de Jazz en de tropische invloed op deze muziekvorm in het bijzonder, komt bedrogen uit. read on…
Muzikaal spektakel bij 70 jaar Militaire Kapel
door Tascha Aveloo
Paramaribo – De Surinaamse Militaire Kapel bestaat op 17 november zeventig jaar. Om het heugelijke feit te vieren wordt er op woensdag 21 november in de Anthony Nesty Sporthal een groots muzikaal spektakel aan de Surinaamse samenleving aangeboden. “Ik beloof u, het wordt een knaller. Oude muziek in een fusie met moderne muziek. We gaan bijvoorbeeld samenspelen met de rockgroep Apopletic met voorzang van Audrey Bakrude. Maar we brengen ook een ode aan Eddy Snijders en Eddy Muringen als de trekkers van het eerste uur. Maar ook poku van Lieve Hugo komen aan bod. We gaan een spectaculaire tijdreis maken”, belooft kapelmeester en dirigent kapitein Rein Rier.
Friyari dey
Het is een drukte van jewelste in de Militaire Kazerne. Er klinkt fanfare en marsmuziek en er wordt heel druk geoefend om in de houding al musicerend op maat te lopen. “We hebben het heel erg druk. We moeten spelen voor de ACPEU-vergadering, Srefidensi en daar tussenin alsnog oefenen voor onze bigi friyari dey optreden”, legt Rier uit. Hij geeft links en recht bevelen en aanbevelingen, terwijl hij vertelt over het concert. De reguliere bezetting van militairen in de kapel is dertig. Maar speciaal voor dit jubileumconcert zijn er enkele gasten toegevoegd van onder meer de Politiekapel, het Eddy Snijders Orkest en de muziekscholen, wat het orkest brengt op zestig man. “We hebben fluitisten, een uitgebreide groep klarinetten en veel strijkers toegevoegd. Voor militaire mars- en fanfaremuziek, maar zeker ook voor kaseko is het totaal ongekend dat er daar aan strijkers meedoen. Wij hebben dus alle arrangementen moeten aanpassen zodat die strijkers er gewoon bij kunnen. Dit alles moet nieuw ingestudeerd worden”, legt Rier de moeilijkheidsgraad uit van het oefenen met zestig man. Hierdoor is het een semi-filharmonisch orkest geworden. “Het is echt een unicum wat we daar gaan presenteren”.
Solo’s en taptoe
Kapitein Antoon Uiterloo, belast met de logistiek, vult aan dat er ook solisten zullen zijn zoals Lady Shayna, Elvin Pool en Heliante Redan. “Als gastdirigenten zullen Robby Graanoogst en Rieke Mardjo optreden. Het geheel is een strakke show die ruim een uur in beslag zal nemen.” Uiterloo geeft aan dat er ook een taptoe gedraaid zal worden. “Taptoe is het lopend musiceren van een militair orkest in kunstlicht.” Rier legt uit hoe de taptoe is ontstaan. Vroeger gingen militairen die musiceerden na de dienst gezellig uit en maakten ook bij die gelegenheden vaak samen muziek. “Maar zoals de Nederlanders spraken was het ‘de tap gaat toe’ oftewel ‘de tap van het bier gaat dicht, we sluiten’. Hierna gingen de militairen weg maar bleven muziekmaken op met lampen verlichte plekken. Dit heeft geleid tot het in de jaren 1800 uitroepen van de ‘taptoe’ als officieel luchtig showelement van de militaire kapellen.” In 2010 had de Militaire Kapel meegedaan aan een Nederlandse taptoe en heeft daar enorm veel furore gemaakt met hun dynamische presentatie. “We zijn een instituut ter beschikking van het volk. We dienen de natie door te musiceren bij elke officiële gelegenheid van de Staat. En nu zijn we jarig en bieden we dit gratis aan aan de Surinaamse bevolking”, besluit Rier met een glimlach.
[uit de Ware Tijd, 20/11/2012]
Herdenking geboortedag Eddy Snijders
door Steven Seedo
Paramaribo – De overleden Surinaamse musicus Eddy Snijders wordt herdacht op zijn geboortedag 12 mei. Bij zijn borstbeeld op het Fort Zeelandia-complex is er een optreden van de militaire kapel. Bij het evenement, dat omstreeks 11.00 uur ‘s morgens begint, zullen alleen liederen van de musicus vertolkt worden. Voor de fluitist Ronald Snijders betekent dit een grote eer.
Niet omdat het hier om zijn vader gaat, “maar om een grote musicus die een bijdrage heeft geleverd aan de Surinaamse kunst en cultuur. Ik zou heel graag erbij willen, maar kan het wegens andere werkzaamheden helaas niet meemaken”, zegt Snijders.
Volgens Rudi Spa, beleidsadviseur op het directoraat Cultuur, past de herdenking binnen het beleid van het directoraat Cultuur om kunst- en cultuurhelden te herinneren. Eddy Snijders zou op 12 mei zijn 88ste geboortedag vieren. Hij is wat de Surinaamse muziek betreft voor jong en oud van grote betekenis geweest. De muziekvirtuoos is een van de eerste Surinaamse musici geweest die Surinaamse muziek gebruikte voor serieuze orkestrale composities en bij officiële gebeurtenissen. Hierdoor heeft hij, net zoals kunstenaars als Trefossa, Shrinivási, Henk Tjon en Dobru, veel bijgedragen aan verhoging van het zelfbewustzijn en meer waardering van het eigene.
Eddy Snijders begon rond 1958 een orkestje bij de politie. Dit werd later uitgebouwd tot de politiekapel. In 1959 maakte hij het officiële arrangement van het Surinaamse volkslied dat nog steeds wordt gebruikt. Midden jaren zestig blies hij het jeugdorkest van de CCS Volksmuziekschool nieuw leven in. Het voormalige VMS-orkest werd na zijn overlijden in 1990 vernoemd tot het Eddy Snijders Orkest, onder leiding van Rieke Mardjo. Het beeld van Eddy Snijders te Fort Zeelandia, gemaakt door Erwin de Vries, werd in 2003 onthuld, bij de tachtigste geboortedag van Snijders. Een leslokaal in de Nationale Volksmuziekschool is naar hem vernoemd.
[uit de Ware Tijd, 11/05/2011]
Een Operagebouw aan Paramaribo’s waterkant?
door Rolf van der Marck
Dat dit de ultieme droom is van de Nederlandse sopraan en zangpedagoge Dieuwke Aalbers, die zojuist voor de tweede maal in Paramaribo is geweest met haar ‘missie’ om Surinaams zangtalent techniek en achtergrond te leren, leerde ons een artikel in de Ware Tijd van een dezer dagen.
Het is de tweede maal dat de zangpedagoge samen met de Surinaamse Nel Dahlberg leerlingen onderricht. “We startten het concept in 2009. Nel Dahlberg vroeg me om haar te ondersteunen, omdat ik aan het conservatorium heb gestudeerd. Maar liefst 140 mensen wilden de cursus volgen. Nel en ik hebben vervolgens via audities de beste zangers gekozen”, legt Aalbers uit. Dit jaar heeft de sopraan met dezelfde mensen gewerkt. Ze bouwt voort op wat ze hen al heeft aangeleerd. Dat bestaat uit notenleer, de geschiedenis van de artiesten en stemtechnieken.
Tekort aan muziekspecialisten
Volgens Elviera Sandie, directeur van het Cultureel Centrum Suriname (CCS), is het nodig dat deskundigen vanuit het buitenland naar Suriname komen. “Er is een tekort aan muziekspecialisten in Suriname. Mensen die het wel geleerd hebben blijven in eigen land, terwijl juist zíj kennis aan jongeren moeten overdragen”, aldus de directeur. Ook volgens Aalbers heeft Suriname behoefte aan geschoolde muziekleerkrachten.”Er is een gebrek aan leerkrachten die op een conservatorium hebben gestudeerd en die ook op een podium hebben gestaan. Als je nog nooit voor een groot publiek hebt gezongen, kun je die belangrijke kennis niet aan je leerlingen overbrengen. Verder zou men ook over de geschiedenis van de artiest moeten vertellen. Sommigen kennen niet eens de naam Mozart, laat staan zijn levensverhaal.”
Dieuwke Aalbers met haar Surinaamse leerlingen, 2010, foto @ de Ware Tijd
De Effendi Ketwaru Volksmuziekschool van het Cultureel Centrum Suriname (CCS) en Dieuwke Aalbers willen er geen afzonderlijke projecten van maken, maar zij willen zorgen voor continuïteit. “Het is belangrijk dat de mensen blijven groeien. Daarom wil ik ze ook blijven volgen. Eenmaal ik terug ben in Nederland kunnen ze me e-mailen (info@dieuwkeaalbers.nl) voor tips. En eind november kom ik terug”, vertelt Dieuwke Aalbers. “Surinamers zijn immers erg muzikaal, ik wil er veel meer uit halen. Mijn ultieme droom is om een mooi operagebouw te bouwen langs de waterkant. Waarom zou dat hier niet kunnen?”
Nog een lange weg te gaan
Bepaald een mooie droom, maar er zal nog héél veel water door de Surinamerivier stromen alvorens dit ooit realiteit zou kunnen worden. Haar inspanningen en die van Nel Dahlberg, respectievelijk de Effendi Ketwaru Volksmuziekschool, verdienen bewondering en aanmoediging, maar het is nog slechts een druppel op de gloeiende plaat. De Surinamers zijn zeker muzikaal, zo ontstond er er in het spoor van de in Paramaribo geldende (Europese) muziektraditie, voor een belangrijk deel door de inzet van de Herrnhutter zendelingen in Suriname, de Evangelische Broeder Gemeenschap Suriname (EBGS), vanaf de tweede helft van de 19e eeuw een klassieke muziektraditie die was gestoeld op de Europese klassieken, al dan niet gelardeerd met Surinaamse ingrediënten. Hierbij zijn namen te noemen als die van Helstone, Ketwaru, Dahlberg, Mühringen, Nelom, Snijders, en anderen.
Muziek van de zoutwaternegers
Het waren de paters en fraters die, zij het gebrekkig, de muziek- geschiedenis schreven van de Surinaamse indianen en van de uit Afrika geïmporteerde slaven die zij zoutwaternegers noemden. Aan de muziek van de creolen met een scheutje blank bloed, en van de Hindoestanen die na de afschaffing van de slavernij in 1863 als contractarbeiders uit India naar Suriname waren gereisd gingen zij geheel voorbij. “Alleen authentiek is interessant”, dat vond muziekvorser Herskovits die omstreeks 1930 een reeks beschrijvingen, teksten en transcripties van bosnegermuziek produceerde. De als heidens te boek staande winti-muziek kwam natuurlijk absoluut ‘nicht im Frage’. Complex verweven ritmes, meerstemmige zang en bijbehorende rituele dansen trof hij aan, dit alles naar Westafrikaans recept. Over de lichtvoetiger kawina-drumensembles repte hij niet, de feestmuziek kaseko moest nog worden uitgevonden maar zou evenmin zijn waardering hebben weggedragen.
Omstreeks 1800 waren er al negerorkesten die bestonden uit vrijverklaarde slaven. Zij speelden walsen en polka’s, salonmuziek voor de baas, maar langzamerhand pasten zij die aan hun eigen smaak aan, de stijl werd wat ritmischer. Hun vertrouwdheid met Europees repertoire en instrumenten kwam deze muzikanten goed van pas toen in 1825 de Militaire Kapel werd opgericht.
Monument voor Johannes Nicolaas Helstone op het Kerkplein, Paramaribo
De invloed van de Christelijke kerkmuziek
Christelijke kerkmuziek betekende voor velen een intensieve kennismaking met een Europese muziekopvatting. Vooral de Duitse Herrnhutters hadden veel succes, zij leerden hun bekeerlingen psalmen en gezangen, het Wilhelmus en andere vaderlandslievende liederen waaronder het onvermijdelijke Wien Neêrlands bloed. Het was wel even wennen, het tempo van de Surinamers lag al snel een stuk hoger dan de Duitsers graag hadden gezien. Kerkorganisten konden dan ook bogen op een brede achtergrond. Zoals Rudolf Adamson, hij begon als drummer bij een jazzband, zijn favoriete genres waren swing en ragtime. Als vijftienjarige zong hij in een jeugdkoor, daarna leerde hij orgel spelen, ritmisch en up-tempo. Ook het voorspel paste hij aan, geen partita’s en fuga’s maar eenvoudige aria’s, pakkende melodieën die de mensen kunnen meeneuriën. “En welke Surinamer kan dat bij Bach of Händel?”, vroeg Adamson zich af.
Het Surinaams Philharmonisch Orkest
Eind jaren veertig richtte Eddy Wessels in Suriname het Philharmonisch Orkest op dat werd bemand met musici uit de militaire kapel en andere ‘handige’ muzikanten die bijvoorbeeld ervaring hadden opgedaan met het begeleiden van stomme films. De vroegere bron van goede muzikanten, de Militaire Kapel, was inmiddels opgedroogd. Pas toen bij een belangrijke beëdiging de plaat met het Wilhelmus bleef ‘hangen’ werd het miltaire orkest opnieuw opgericht. Het Philharmonisch speelde pianoconcerten en symfonieën van Beethoven, de celloconcerten van Saint Saëns, concerten van Mozart, Les Préludes van Liszt voor een publiek van beter gesitueerde burgers in Paramaribo. Gaandeweg ontstond er nieuw repertoire doordat de vier Eddy’s, Mühringen, Snijders, Vervuurt en Wessels, nieuwe stukken schreven, hetzij in een strikt Europees idioom, hetzij op basis van Surinaamse volksmuziek.
Met het overlijden van dirigent Wessels ging ook het Surinaams Philharmonisch Orkest ter ziele, alleen drie blaaskapellen bleven over: de Militaire Kapel, de Politiekapel en Harmonie De Trekkers. Naast Europees en Amerikaans repertoire voor plechtige gelegenheden spelen zij volksliedjes in bewerkingen van de Surinaamse componisten.
Na het wegvallen van het Philharmonisch en het wegkwijnen van de Volksmuziekschool, is het Surinaamse muziekleven min of meer in slaap gedommeld, van een ‘klassiek’ repertoire is helaas nog maar nauwelijks sprake, alleen de populaire muziek mag zich verheugen in een blijvende belangstelling. De opkomst van de brassbands moet daarbij zeker worden genoemd en –niet te vergeten– de gospelkoren als gevolg van de enorme groei van de Volle Evangelie gemeenten. Maar behalve dat er geen orkesten meer zijn, zijn er ook geen ‘rolmodellen’ meer, zoals de hierboven genoemde Surinaamse ‘klassieke’ musici.
Monument voor Eddy Snijders tegenover Fort Zeelandia, Paramaribo
Taak voor het Directoraat Cultuur
Het is duidelijk dat hier een taak ligt voor het Directoraat Cultuur van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (Minov). Daar zouden plannen moeten worden ontwikkeld voor muziekeducatie in Suriname, om te beginnen met een curriculum dat kan worden gehanteerd op de lagere en middelbare scholen. Ook zou door het Directoraat Cultuur moeten worden toegewerkt naar een samengaan van de inmiddels herboren Volksmuziekschool Suriname en de Effendi Ketwaru Volksmuziekschool van het CCS, want dat is niet alleen een ongewenste versnippering van krachten, maar bovendien is Suriname (Paramaribo) gewoon te klein voor twee muziekscholen. Samenvoeging geeft dan wellicht ook uitzicht op een uit leerlingen geformeerd orkest, waarmee een oude traditie weer kan worden opgepakt, dit naar het voorbeeld van het door Eddy Snijders geformeerde en jarenlang geleide zeer succesvolle Jeugdorkest. Eerst als een en ander goed van de grond is gekomen kan er sprale zijn van muziekeducatie in Suriname, en nóg veel langer daarna (misschien) van een Operagebouw aan de waterkant van Paramaribo.
[Dit artikel is gelijktijdig gepubliceerd op wwwsurinamestemt.com]
RSS
Facebook
Twitter
