Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Simia Literario
Quito Nicolaas en Wim Rutgers
Simia Literario viert 2de lustrum
Woorden willen bloeien – Palabranan ke floria
Stichting Simia Literario viert op 4 september a.s. haar tweede lustrum met een spetterend programma in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. Er is de boekpresentatie van de bloemlezing Wie ik ben – Ta ken mi ta. Er zijn voordrachten van schrijvers en dichters van Schrijfgroep Simia Literario. De muzikale omlijsting wordt verzorgd door ‘Pro Guitara’ en Izaline Calister.
read on…Simia Literario: woorden willen bloeien
door Giselle Ecury
In Nederland zijn mensen actief, die een aantal dingen met elkaar gemeen hebben. Zij hebben een sterke band met de voormalige Nederlandse Antillen of Aruba en zij houden van schrijven. Zo werd op 1 september 2001 Simia Literario opgericht door Quito Nicolaas en Liberta Rosario als een netwerk voor Antilliaanse en Arubaanse schrijvers. Inmiddels is er veel veranderd, maar de groep, met nog altijd leden van het eerste uur, is hecht en bloeit. Een overzicht van tien jaar aan activiteiten.
Simia Literario ziet in 2001 het levenslicht als een netwerk dat gericht is op het schrijven in het Papiaments. Zo worden op 10 november 2001 in Amsterdam-Zuidoost, in het gebouw van de Stichting FORSA – een steunpunt voor Antillianen en Arubanen – workshops georganiseerd. Norman de Palm legt alles uit over scriptschrijven, Jorge Labadie over orthografie, Ursula Clemencia (R.I.P.) geeft een workshop “Verhalen schrijven” en Olga Orman over het redigeren van teksten. Gelijktijdig vindt elders in het gebouw een poëzieworkshop plaats. De gastsprekers daar zijn Quito Nicolaas over de basistechnieken van het schrijven, Karel Voigt over surrealistische poëzie, Ronny Martina over orthografie, nogmaals Karel Voigt over het redigeren van gedichten en Quito Nicolaas over de behandeling van gedichten. De voertaal is Papiaments.
Al tijdens deze tweede bijeenkomst blijkt, dat de hier in Nederland woonachtige leden behalve in het Papiaments, ook in het Engels en in het Nederlands schrijven en dat daar rekening mee gehouden moet worden. De opkomst van 25 tot 30 mensen is groot. Iedereen kan zich die middag als lid inschrijven. De meesten doen dat. Enthousiast.
Anno 2011 maakt men zich op voor een tweede lustrum. Is alles gedurende die jaren gestaag doorgegroeid of zijn er ook hiaten ontstaan?
Het eerste jaar biedt maandelijks een bijeenkomst, waarin telkens een lid een thema behandelt, zoals bijvoorbeeld het schrijven van een column door Ronnie Martina, nog altijd in het Papiaments. Er wordt een Café Literario gehouden in Café “El Diferente” in de De Clerckstraat in Amsterdam-West, met ruimte voor het declameren van gedichten en het vertellen van verhalen. Een filmploeg neemt alles op. Een gezellige dag met een grote opkomst.
Ook worden er commissies ingesteld. Elke commissie zal de organisatie op zich nemen van een activiteit, zoals Workshops, het Café Literario, de Literaire Maaltijd, het Literaire Concours en een Literair Radioprogramma. Veelbelovend. Maar toch komt er weinig van terecht. Iedereen moet alles doen naast eigen bezigheden en werk. Eind 2002 haken veel leden af en is er zelfs onenigheid. Met zo’n 15 mensen wordt een doorstart gemaakt.
Op 21 januari 2003 wordt ervoor gekozen om van Simia Literario een Stichting te maken, vermoedelijk om zo, als Stichting, ook subsidies aan te kunnen vragen. Quito Nicolaas wordt voorzitter, Richard de Veer penningmeester en Natalie Wanga secretaris. Dat jaar vindt het Eerste Literaire Concours plaats met de uitreiking van een literatuurprijs voor proza en één voor poëzie. De winnaars mogen bij uitgeverij In de Knipscheer een bundel uit laten geven van hun werk. De werving en inschrijving vinden zowel in Nederland als op de Antillen en Aruba plaats. Er is een externe jury ingesteld met o.a. de dichters Henry Habibe en Walter Palm. De prijsuitreiking vindt plaats op 5 oktober in het Cosmic Theater in Amsterdam. Het programma bestaat uit presentaties en voordrachten van de leden. De prijzen worden gewonnen door Joan Leslie (Proza) en Munye Oduber (Poëzie). Er wordt ook een bundeltje geprint met de voorgedragen gedichten en verhalen: Caribbean Waves of Words.
Het jaar daarop wordt er tijdens de bijeenkomsten een gedicht, alsmede een verhaal behandeld en begeleid door twee leden. Het Statuut bestaat 50 jaar en enkele leden schrijven gedichten voor de bundel Met de wil elkander bij te staan. Ook vindt de Tweede uitreiking van de Literaire Prijzen plaats in theater Zuidplein in Rotterdam. Bentana Habri wordt gepresenteerd, een bloemlezing van gedichten en verhalen in het Papiaments. Er wordt voorgedragen, wat de avond geslaagd maakt. In het bestuur vinden er wisselingen plaats.
Begin 2005 haken meer leden en bestuursleden af. Dat maakt de toestand kritiek. Ondanks de bereikte successen valt de groep uit elkaar. De overgebleven leden steken de koppen bij elkaar. Wat is er aan de hand? Is het tij te keren? Na veel gesprekken wordt uiteindelijk eind 2005 besloten, dat het roer om moet. Gerarda Lauf, bekend om haar leiderschap in de Parochie Santa Ana, wordt de nieuwe voorzitter. Het bestuur is overgedragen en wordt ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Corry Paesch is penningmeester en Olga Orman de secretaris. Ondanks de perikelen van 2005 is er een nieuw product in de maak, een CD met voorgedragen gedichten. Het eerste Lustrum is in zicht. Daar moet aan gewerkt worden! De lustrumviering vindt plaats in september in het NH-hotel aan het Leidsche Bosje te Amsterdam in samenwerking met de Vereniging Antilliaans Netwerk. De CD Kosecha/Cosecha wordt gepresenteerd. De groep breidt zich weer uit en er vinden interessante workshops plaats. In november wordt een kleine bundel, Fruta Hecho/ Rijpe vruchten geprint met de gedichten uit een workshop van poëziedocent Jos van Hest.
Helaas overlijdt in die tijd na een ziekbed een wijs en actief lid, Brigida Meijer-Cratz. Als men dit verlies verwerkt heeft, doen de leden in verschillende steden mee met het landelijke evenement “Nederland Leest”. De bibliotheken verstrekken dan gratis een tevoren bepaald boek, waarbij het de bedoeling is, dat er een discussie op gang komt tussen de mensen onderling. In 2006 is dat Dubbelspel, geschreven door de ons allen bekende Frank Martinus Arion. In januari 2007 wordt een workshop georganiseerd voor het schrijven van gedichten in samenwerking met de Stichting Sabana, het Strategisch Amsterdams Beraad van Antillianen en Arubanen, dat werkt aan hun welbevinden als zij wonen in Amsterdam.
Nog een greep uit de diverse dingen die zijn ondernomen of gerealiseerd: Ik heb het genoegen me omstreeks die tijd aan te sluiten bij dit illustere gezelschap. Mijn romandebuut heb ik net gemaakt. Mijn eerste dichtbundel is dan al langere tijd een feit. Ik heb een optreden achter de rug tijdens één van de Haagse Winternachten. Van Joan Leslie komt de verhalenbundel De Bloeiende Flamboyant uit. Ik neem een doos exemplaren mee, als ik in maart 2007 naar Aruba reis om daar mijn beide boeken te presenteren in de Bibliotheek van Oranjestad. Een aantal van ons doet in Utrecht met voordrachten mee aan het festival Caribbean Express, dat georganiseerd is door Dr. Michiel van Kempen, hoogleraar West-Indische Letteren en tevens zelf auteur. Er wordt een thema-avond georganiseerd met de Vereniging Antilliaans Netwerk over het literaire werk van de schrijver Pierre Lauffer in samenwerking met de Fundashon Pierre Lauffer op Curaçao. Men zorgt ervoor dat een aantal van zijn titels herdrukt wordt. De verhalenbundel Waarover wij niet moeten praten wordt uitgebracht door In de Knipscheer, met bijdragen van enige Simia’s.
In 2008 komt er een samenwerking tot stand met het festival “Juni Kunstmaand in de Baarsjes”. Simia Literario organiseert twee workshops, Schrijven en Illustreren, in “Centrum Meneer de Wit”. Het resultaat is de bundel Symbiose tussen pen en penseel. In oktober wordt door Joe Fortin een lezing over Caribische Literatuur gehouden in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. Ook worden kerstverhalen geschreven, die in december gepresenteerd zijn in het Arubahuis en die later gebundeld worden: Nostalgia na fin di Aña/ Nostalgie aan het eind van het jaar. Verschillende leden hebben eigen werk uitgebracht of zien werk officieel uitgegeven worden. Sommige zijn zelf uitgever geworden. Er is op verschillende podia opgetreden, ook op de Antillen en op Aruba. Sinds 2006 is men actief boeken aan het verkopen en in dit verband werkt men nauw samen met uitgeverij In de Knipscheer.
Afgelopen jaar is hard gewerkt aan twee gezamenlijke bundels, die in dit lustrumjaar 2011 uitgebracht zullen worden: poëzie en proza in het Papiaments, Nederlands en Engels.
De groep is inmiddels hecht te noemen. Er wordt veel gelachen, de sfeer is vriendschappelijk en inspireert. De voertaal is overwegend Nederlands. Helaas is onze fantastische voorzitter vertrokken. Gerarda Lauf is teruggekeerd naar Curaçao. Met elkaar hebben de leden haar een warm afscheid bereid, in het vaste voornemen contact te houden en met elkaar te blijven groeien en schrijven. Daar vraagt Simia Literario om. Want woorden willen bloeien.
[eerder verschenen in AD Wikènt, 7 april 2011]
Status aparte: 25 jaar Arubaanse literatuur (2)
Quito Nicolaas en Wim RutgersKarakterisering
Is er met de migratie van Arubaanse auteurs naar Nederland nog wel sprake van een ongedeelde en ondeelbare Arubaanse literatuur of worden taal en thematiek intussen door de auteurs in de beide landen zodanig verschillend ingevuld dat we van een tweedeling in de Arubaanse literatuur of zelfs van twee literaturen moeten gaan spreken? Of met andere woorden: bewegen de in Nederland wonende Arubaanse auteurs zich nog steeds in het Arubaanse literaire circuit of zijn ze inmiddels deel geworden van het Nederlandse literaire leven? Geeft Nederland deze auteurs de ruimte van een warm welkom? Maar ook: willen de Arubaanse migranten daar wel bij horen of koesteren ze hun isolement?
Gert Oostindie: Postkoloniaal Nederland; vijfenzestig jaar vergeten, herdenken, verdringen. (Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker 2010) hanteert de begrippen ‘belonging’, ‘bonding’ en ‘bridging’ als houding van migranten en inboorlingen ten opzichte van elkaar. Welke ruimte krijgen en nemen alle burgers, ongeacht hun onderlinge verschillen, om zich te vereenzelvigen met de nationale gemeenschap (belonging)? Of overheerst het streven naar het versterken van de samenhang binnen de eigen groep (bonding)? Of doen migranten-auteurs pogingen om verschillen met de ruimere samenleving te overbruggen (bridging)?
De diaspora van onze identiteit
De van herkomst Arubaanse auteurs zijn nog weinig geïntegreerd in het Nederlandse literaire leven en ze draaien hooguit mee in minderhedencircuits. Arubaanse auteurs blijven bovendien vaak over het thuisland schrijven; ze zijn wel lijfelijk maar in literair opzicht nog niet mentaal verhuisd. Dat is enerzijds een gevolg van uitsluiting door het literaire establishment in Nederland, anderzijds waarschijnlijk ook een bewuste keuze van de auteurs zelf. De auteurs organiseren zich immers in een vereniging als ‘Simia literario’ en blijven zich voornamelijk uitdrukken in het Papiamento.
De stichting ‘Simia Literario’ is een schrijversorganisatie die het schrijven van literatuur door Antillianen en Arubanen wil stimuleren om op die manier een nieuwe generatie schrijvers te vormen die bijdraagt aan het handhaven en de ontwikkeling van de taal Papiamento. ´De nieuwe generatie schrijvers houdt zich bezig met de diaspora van onze identiteit en verenigt de kleine wereld van het lokale met de grote wereld van het internationale, om op die wijze een nieuwe literaire stroming in het Papiamento te creëren,´ schrijft Joe Fortin in de Introductie van de bloemlezing Bentana habri (2004: 8/10)
Hoe gaan deze auteurs om met de spanning tussen de persoonlijke sfeer en de publieke sfeer, ervaren ze die als een last of zijn ze in staat er een postmodern feestje van te maken dat de ambiguïteit en de dubbele culturele identificatie ziet als een pluspunt in plaats van een minpunt? Wat is politiek correct: terugkeren of blijven? Een illustratief voorbeeld van dit dualisme vinden we bij een van de personages in Quito Nicolaas: Alameda (2008: 73-80) in het kerstverhaal ‘Plegaria di un yiu’ (Klaagzang van een kind) met een gesprek over het al dan niet teruggaan naar je eiland en het gevoel in twee werelden te leven: Thuis en met mijn vrienden ben ik Arubaan, maar op mijn werk moet ik denken en handelen als een Europeaan.”
Wie door de open vensters van Bentana habri (2004) naar binnen kijkt ziet voorbeelden van bonding en bridging in het werk van auteurs als Olga Orman, Tania Pietersz, Quito Nicolaas, Joyce Herry, Joan Leslie en Richard de Veer. Ter adstructie geef ik twee voorbeelden uit deze anthologie van volgens mij geslaagde bridging. Olga Orman kiest in ‘Resolucion’ voor een persoonlijke oplossing door domweg zichzelf te zijn, mooi uitgedrukt in de metafoor van kleding die je al dan niet past:
Kico mi ta haci cu mi mes,
pusha, preta mi mes
den un shimis straño,
den un corset stijf pa drenta,
boca habri,
sin por saca un pia di palabra,
ni un grito,
ni un suspiro,
mi yiu di palabra aborta,
prome cu e la nace.
No, mi ta cose
mi mes shimis,
crea mi mes modelo,
den cua mi por hala rosea,
duna lus na yiu di palabra,
salu,
bunita y desea
Un shimis,
kita bisti
ki ora cu ta.
Een ander voorbeeld is dat van de jongere dichteres Tania Pietersz (Aruba 1971) in het gedicht ‘Desnudá / Unveiled’ waarin ook de keuze blijkt van eigenheid en zelfbewustzijn.
Refleho di algu interno
Un pos di alimentashon
Derá asina hundu
Ku ya a yega ora pa koba saka
E kosecha di mi alma skondi
Un keho
Un gritu
Depositá pa eternidat
Bihando bou’i mi kueru
Un bos kuchikuchi
Kresendo f-f-f-fuerte ku kada gaga
Serka di sali na kla
Spièrtando mi fo’i soño
Pa basta tempu
Mi mente tabata na benta
Pero awe tin baratio
Pa sefta kada rumbo putri
I rechasá e baile imbalansá
Pa buska balor den e ritmo
Di mi propio refleho
Reflecting on something internal
A feeding ground
Buried deeply
It’s time to dig up
The wealth of my hidden soul
A wail
A scream
Sent to eternity
A whisper, alive beneath my skin
Grows st-st-st stronger with every stutter
Nearly surfacing
Awakening me
My mind used to be a begging hand
For a long time
But today there’s a rummage sale
To sift every rotten turn
And reject this imbalanced dance
To find the value in the rhythm
Of my own reflection
Het is de persoonlijke uitkomst uit het dilemma om enerzijds niet krampachtig te proberen ergens bij te willen horen, niet een je opsluiten in eigen zelfgenoegzaamheid maar de demonstratie van een autonome persoonlijkheid in elke omgeving en omstandigheid.
© Foto’s: Irene de Cuba/Betty Werleman
[Deel 3 van het artikel verschijnt op 15 april 2011.]
Lezing van Fati Benkaddour
Stichting Simia Literario organiseert een lezing van Fati Benkaddour over haar boek Hoe overleef ik Nederland? Fati Benkaddour is schrijfster, docente, actrice en danseres. Zij is afgestudeerd in de medische biologie aan de universiteit van Amsterdam en is van Marokkaanse komaf.
Datum: 12 februari 2011
Plaats: Profor, Keienbergweg 3, 1101 EZ Amsterdam
Entree: € 5,-
Programma
Inloop vanaf: 13.15 – 13.45 ontvangst met koffie en thee
Aanvang lezing: 14.00
Afsluiting: 15.30 met aansluitend de mogelijkheid om het boek te kopen
Routebeschrijving
Met openbaar vervoer:
Vanaf Station N.S Bijlmer Arena: roltrappen af, uitgang naar het busstation, linksaf en alsmaar rechtdoor blijven lopen. U komt langs enkele kantoorgebouwen. U steekt het kruispunt over en blijft rechtdoor lopen. Op de hoek ziet u het gebouw van‘JEVEKA’. U loopt deze straat in en u bevindt zich in de Keienbergweg. Profor is het gebouw meteen links op de hoek. Het is 10 minuten lopen. U kunt ook 1 halte mee met stadsbus 46 GVB richting Holendracht AMC.
Met de auto:
Zie ANWB routeplanner
* St. Simia Literario is een netwerk van schrijvers en dichters.
RSS
Facebook
Twitter
