Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
De mooiste boeken, gelezen door de redactie van de Literaire Pagina en medewerkers
Helen Chang
Het beste boek dat ik in 2016 heb gelezen? Bij fictie zou ik een keuze moeten maken tussen Malva van Hagar Peeters en Orgelman van Mark Schaevers. De boeken hebben gemeen dat ze een biografie zijn. Het ene over de dochter van de Chileense dichter Pablo Neruda en het andere over de Duitse kunstenaar Felix Nussbaum. Toch kies ik liever voor non-fictie, in dit geval Wi Rutu; Tijdschrift voor Surinaamse Genealogie, dat halfjaarlijks wordt uitgegeven door de Stichting voor Surinaamse Genealogie en dat wordt verstrekt aan de donateurs van deze stichting. read on…
Een eenheidsspelling voor het Papiaments (4 en slot)
door Fred de Haas
De officiële vastlegging van de ‘Arubaanse spelling’
De ‘etymologiserende’ spelling van Aruba is vastgelegd in wat in de volksmond het Blauwe Boekje is gaan heten en als titel heeft Vocabulario Ortografico di Papiamento (2009). Omdat er tot nu toe weinig commentaar is verschenen met betrekking tot de inhoud van het Blauwe Boekje’ zou ik hierbij de gelegenheid te baat willen nemen om een enkele opmerking te maken. Deze opmerkingen zijn bedoeld om te worden meegewogen bij het ontwerpen van een eenheidsspelling die de spellingen van het Blauwe en het Gouden Boekje zal overstijgen. read on…
Een speurtocht naar vroege bewijzen van het Papiaments (3 en slot)
Van taal van het land naar landstaal
door Wim Rutgers
Publicaties in het Papiaments in de 19e eeuw
In de loop van de 19e eeuw werd er niet alleen óver het Papiaments geschreven, maar verschenen er ook een aantal uitgaven ín het Papiaments, met name religieuze publicaties door de missie op Curaçao, maar ook door de protestantse kerk op Aruba. Wie het Papiaments van de 19e eeuw wil bestuderen is in feite op deze religieuze uitgaven aangewezen. De werkjes werden zowel op de pers van het Vicariaat te Barber van M.J. Niewindt als op de pers van J.J. Putman in Santa Rosa gedrukt ten behoeve van het godsdienstonderwijs, zoals catechismussen en gebedenboeken. read on…
Grammatica van het Papiaments: formidabele prestatie (2 en slot)
door Fred de Haas
Toelichtende teksten
De Nederlandse toelichtende teksten in de Grammatica van het Papiaments laten af en toe te wensen over. Een voorbeeld van een moeizame zin is de volgende (p.55): ‘Het woord ‘preliminar’ is als zodanig overgenomen uit het Spaans of het Portugees, in welke talen het uit het Latijn was gekomen’. read on…
De Roo gepromoveerd
door Otti Thomas
Amsterdam – Voormalige Amigoe-journalist Jos de Roo is vandaag gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam met een proefschrift over de rol van Radio Nederland Wereldomroep voor de Caribische literatuur. Hij dook maandenlang de omroep-archieven in en analyseerde honderd meter aan draaiboeken van het programma Praatjes uit de West, dat van 1947 tot 1958 werd uitgezonden. In zijn proefschrift beschrijft hij onder meer de thema’s die schrijvers in die tijd bezig hielden, waaronder inburgering, de waardering van de Caribische identiteit en de kijk op de Afrikaanse cultuur. read on…
Oratie voor dr Jos de Roo
Op vrijdag 12 september 2014 promoveerde Jos de Roo aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Praatjes voor de West; de Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinaamse literatuur 1947-1958. Hieronder de laudatie door promotor prof. dr Michiel van Kempen. read on…
Eredoctoraat voor cultuuricoon Juliana
Lucille Berry-Haseth, embahador inkansabel di papiamentu
De directeur van Fundashon pa Planifikashon di Idioma (FPI), prof. dr. Ronnie Severing, heeft donderdag 21 februari jl., op de Internationale Dag van de Moedertaal, aan Lucille Berry-Haseth een plakkaat (plaka di mérito) overhandigd om haar te bedanken voor haar veelzijdige werk ten behoeve van de promotie van haar moedertaal Papiamentu. Zij werd lovend toegesproken door Ini Statia met de volgende woorden.
Lucille Berry-Haseth en Ronnie Severing. Foto FPI |
door Ini Statia
Pierre Lauffer a usa e metáfora di ‘chapi pa sigui bòltu e tera gordo di papiamentu’, kurashando asina stimadónan di papiamentu pa sigui kultivá ‘e lenga dardu di nan mama.’ Ma ora nos para ketu na loke Lucille Berry-Haseth a hasi komo embahador di su lenga stimá, mester bisa ku Lucille a hasi muchu mas ku esei. Manera un hardinero i mama dediká Lucille a kuida e mata di papiamentu ku amor i kariño, yay’é, snui e ora mester, transplant’é, piki su flornan, kosechá i kompartí ku otro e dulsura sabroso di nos lenga materno.
Lucille tin mas ku 50 aña kaba ta koba, saka i sleip tur sorto di piedra presioso i djamanta for di e barankanan di papiamentu. Su trabounan komo dosente, lokutor, outor, poeta, traduktor, konsehero i stimuladó di bon uso di papiamentu ta inkontabel i impagabel.
Lucille ta eksperto den mas ku ún lenga. E tabata dosente di spañó i ingles. El a skirbi, publiká i presentá un kantidat numeroso di teksto tokante papiamentu i su literatura. Komo outor, redaktor i traduktor Lucille a kontribuí en grande na obranan voluminoso i na bida kultural di Kòrsou i e anterior Antia Hulandes.
Mi ta djis menshoná algun ehèmpel so. Komo poeta Lucille a publiká dos tomo di poesia, titulá Resonansia i So ku Palabra. Komo redaktor i traduktor i trahando añanan largu komo sekretario den direktiva di Fundashon Pierre Lauffer, Lucille a redaktá i tradusí entre otro e antologia Pa saka kara. Korona riba Lucille su labor di tradukshon ta e tradukshon na papiamentu di Dubbelspel, alias Changá, e obra maestro di Frank Martinus Arion.
Lucille Berry-Haseth. Foto FPI |
Lucille su relashon di trabou i amistat ku FPI ta estrecho. FPI ta masha gradisí pa su kolaborashon ku diferente obra ku FPI a produsí i publiká. Semper nos por aserká Lucille pa informashon i konseho. I ku masha táktika Lucille no por laga di ekspresá su preokupashon pa i krítika riba sierto desaroyo no deseá. Nos ta gradisí pa esei, pasobra nos ta siña hopi di dje. Pero no ta p’esei so nos ke honra Lucille. Awe, riba Dia Internashonal di Idioma Materno di 21 di febrüari 2013, nos ke duna un homenahe meresí na Lucille pa su kontribushon total i sumamente balioso na evolushon di nos dushi lenga papiamentu. Lucille, mashá pabien i masha masha danki. Awor dr. Ronnie Severing, direktor di FPI, lo entregá e plaka di mérito n’abo.
Leesdossiers en literatuuronderwijs op Curaçao
Leesdossier als onderdeel van het curriculum van de hbo lerarenopleidingen aan de Algemene Faculteit (AF): voordelen en nadelen van een integrale aanpak.
Bij de AF zijn er op dit moment 9 opleidingen operationeel, waarvan vier lerarenopleidingen talen op hbo-bachelorniveau, te weten de lerarenopleidingen Papiamentu, Engels, Nederlands en Spaans. Deze opleidingen zijn opgebouwd langs vier leerlijnen. de Studieloopbaanbegeleidingslijn, de Integrale lijn, de Werkervaringsreflectieleerlijn en de Conceptuele- en vaardigheden leerlijn. Bij het aanbieden van de modules binnen de verschillende leerlijnen, wordt daar waar dat inhoudelijk mogelijk is een clustering van groepen gemaakt. Dit heeft tot gevolg dat studenten van de vier opleidingen in bepaalde gevallen gezamenlijk college volgen. Dit laatste geldt ook bij de module “Leesdossier”, die valt binnen de Conceptuele en vaardighedenleerlijn. Een centrale vraag bij het onderdeel leesdossier is of de integrale aanpak voordelen biedt boven een traditionele aanpak. Komen alle taalgebieden voldoende aan bod, waarbij de bijzondere rol van het Nederlands binnen de gemeenschap wordt geaccentueerd?
Tijdens de presentatie van Liesbeth Echteld staat deze vraag centraal, waarbij met voorbeelden geïllustreerd wordt hoe de docent tijdens de contactmomenten te werk gaat. Deze handgrepen kunnen de taaldocent in het middelbaar onderwijs van nut zijn bij het stimuleren van lezen van literaire werken in de doeltaal.
Literatuuronderwijs op Curaçao, nieuwe leerboeken
In 2002 werd het GLO, het Geïntegreerd Literatuuronderwijs, op de Nederlandse Antillen ingevoerd. De overheid verzocht de FPI, de stichting voor taalplanning, op Curaçao om daar voorstellen voor te doen. De nieuwe eisen die het literatuuronderwijs stelde waren: (1) literaire socialisatie van de leerling, (2) kennis van literaire termen en (3) kennis van de literatuurgeschiedenis. Teneinde tegemoet te komen aan deze doelstellingen werd de methode Kadans ontwikkeld. De literaturen van de zes schooltalen werden geïntegreerd aangeboden. Echter om nogal uiteenlopende redenen is het GLO in de praktijk niet succesvol gebleken. Het gevolg is, dat de scholen op Curaçao gaandeweg stilzwijgend wederom per taal literatuuronderwijs aanbieden. Een enkele havo/vwo-school gebruikt nog de methode Kadans. Op verzoek van de vaksecties Nederlands van een van de havo/vwo-scholen is de nieuwe tweedelige methode Perspectief geschreven.
Deze conferentie is gericht op de Neerlandistiek gerelateerd aan de universiteit, hogeschool of lerarenopleiding. Maar, om een beter beeld te krijgen van het Nederlands in het hoger onderwijs in het Caribisch gebied, is het zeker ook van belang om de taalcompetenties van de studenten bij de instroom te bekijken. Daarom is er in deze bijdrage aandacht voor de laatste ontwikkelingen in het literatuuronderwijs in het VO op Curaçao. De nadruk ligt bij deze presentatie door Ronnie Severing en Christa Weijer op de nieuwe methode Perspectief en op welke wijze die tegemoet komt aan de wensen van het veld.
Beide referaten zijn te beluisteren op het congres Neerlandistiek in het Caribisch gebied, sectie Literatuur in Caribisch gebied. Voor programma klik hier
Conferentie Neerlandistiek in het Caribisch gebied
Op 22, 23 en 24 november 2011 vindt aan de Universiteit van Aruba in Oranjestad de conferentie Neerlandistiek in het Caribisch gebied plaats. De primaire doelstelling van deze conferentie is het oprichten van een platform van neerlandici in het Caribisch gebied die op regelmatige basis overleg voeren over hun onderwijs en onderzoek. Daarnaast beoogt de conferentie met een publicatie van bijdragen een canon te creëren die als basis kan dienen voor verder onderzoek. Het is de doelstelling deze conferentie elke twee jaar te herhalen op andere plaatsen binnen de regio.
De deelnemers aan de bijeenkomst zijn personen die Nederlands doceren aan een universiteit, hogeschool of lerarenopleiding. De onderzoeksgebieden omvatten literatuur, taalkunde, taalbeheersing en taaldidactiek.
Programma
Dinsdag 22 november 2011
15.00 – 16.30 registratie en ontvangst deelnemers
17.00 – 18.30 openingslezing Kadar Abdolah, aansluitend receptie
19.00 – diner in restaurant The Old Fisherman
Woensdag 23 november 2011
09.30 – 12.00 literatuur in Caribisch gebied
12.15 – 13.45 lunch
14.00 – 16.30 didactiek Nederlands als vreemde taal
17.30 – 19.30 culturele wandeling in Oranjestad
Donderdag 24 november 2011
09.30 – 12.00 taalkunde en taalbeheersing
12.15 – 13.45 lunch
14.00 – 15.30 oprichting platform Neerlandistiek in het Caribisch gebied
16.00 – 17.00 slotlezing Jan Renkema
19.00 – diner in restaurant Old Cunucu House
De deelnemers
Kader Abdolah
Lisette Agatha Universiteit van Curaçao
Bernadette Bérénos Universiteit van Curaçao
Helen Chang Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Eveliene Coenen Dienst Onderwijs Bonaire
Mariska Dias Universiteit van Sint Maarten
Elisabeth Echteld Universiteit van Curaçao
Lila Gobardan-Rambocus Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Hedy Goeldjar – IJvel Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Johannetta Gordijn Dienst Onderwijs Bonaire
Kitty Groothuijse Universiteit van Aruba
Elisabeth D’Halleweyn Nederlandse Taalunie
Preetema Jong A Lock – Pahladsingh Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Kitty Leuverink Nederlandse Taalunie
Eric Mijts Universiteit van Aruba
Hilde Neus Instituut voor de Opleiding van Leraren Suriname
Joyce Pereira Universiteit van Aruba
Carola Peeters Directie Onderwijs Aruba
Vanessa Pietersz Directie Onderwijs Aruba
Jan Renkema Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
Tjits Roselaar Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
Wim Rutgers Universiteit van Curaçao
Ronnie Severing Nederlandse Taalunie Curaçao
Audrey Tromp-Wouters Directie Onderwijs Aruba
Christa Weijer Nederlandse Taalunie Curaçao
Merlynne Williams Instituto Pedagogico Arubano (IPA)
Georganiseerd door de Universiteit van Aruba
Mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie & Vertegenwoordiging Nederland
Finale Arte di Palabra
Willemstad — De finale van Arte di Palabra ABC heeft afgelopen zaterdag plaatsgevonden in K-center.
Arte di Palabra is een literaire wedstrijd voor middelbare scholieren van Aruba, Bonaire en Curaçao. De leerlingen mochten een kort verhaal of gedicht voordragen. In totaal hebben 45 leerlingen meegedaan. De winnaars hebben een reis naar Aruba gewonnen om deel te nemen aan een culturele uitwisseling die plaatsvindt van 29 april tot en met 1 mei.
Dit jaar stond de wedstrijd in het teken van wijlen Hamayel Martina. Vier deelnemers hebben gedichten van de onlangs overleden jonge dichter voorgedragen. Steven Juliana, een vriend van Hemayel, heeft de jongeren begeleid met een djembe die aan Hemayel toebehoorde. De ouders van Hemayel hebben een plakkaat en een dvd in ontvangst genomen met alle voordrachten van hun zoon tijdens eerdere edities van Arte di Palabra. Ook hebben Grupo di Corector di Papiamento uit Aruba, Hubert Vis uit Bonaire, Sygmund Montesant, Ronald Severing en René Rosalia (alle drie uit Curaçao) een blijk van waardering ontvangen voor hun werk op het terrein van taal en cultuur.
[uit Amigoe, 11 april 2011]
Donatie kinderboek bij Internationale Dag van de Moedertaal
Willemstad – Op maandagochtend 21 februari 2011 is de Internationale Dag van de Moedertaal op plechtige wijze geopend in het kantoor van taalinstituut Fundashon pa Planifikashon di Idioma (Stichting voor Taalplanning, FPI). Er waren verschillende hoogwaardigheidsbekleders aanwezig, waaronder de waarnemend gouverneur mr. Van der Pluim-Vrede, de minister van Onderwijs en Cultuur, de heer mr. dr. René Rosalia en de minister van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn, de heer Hensley Koeiman.
read on…