blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: schrijverspositie

4 redenen waarom de taal niet door de sociale media wordt aangetast

door Marc van Oostendorp

De sociale media zoals Twitter en Facebook zijn een bron van zorg en hoop. Ze zouden voor maatschappelijke verruwing zorgen, of juist voor meer onderling begrip. Ze zouden ons mensen eenzamer maken, met allemaal meer aandacht voor hun telefoon dan voor elkaar; of ze zouden ons juist dichter bij elkaar brengen. De mensen zouden er dommer en minder belezen van worden, of juist slimmer en actiever. Ze zouden de taal over het randje van de afgrond doen storten; of ze zouden juist zorgen voor een ongehoorde explosie van taalcreativiteit.

Je kunt natuurlijk eindeloos over dit soort zaken twisten, liefst dan natuurlijk via Twitter, en dat geeft ongetwijfeld veel vreugde aan alle betrokkenen. Maar je kunt de zaken ook eens nuchter bekijken. Van de invloed op de maatschappij of de individuele mens heb ik geen verstand, maar wat de taal betreft lijkt er mij weinig reden voor overdreven optimistische verwachtingen; maar ook niet voor pessimistische.

Hier zijn vier redenen voor een wat nuchterder kijk op de sociale media dan de gangbare.

1. Media beïnvloeden de taal zelden of nooit. Dat ‘nieuwe’ media de taal beïnvloeden wordt al heel lang gedacht. Bij de introductie van de telefoon werd al gemopperd omdat ‘huisvrouwen’ dat medium alleen maar voor oppervlakkig gebabbel zouden gebruiken. Ook de speelfilm, de radio en de televisie werden allerlei invloeden toegeschreven, maar daar is maar weinig van gebleken. Neem de televisie en wees eens eerlijk, welke langdurige invloed heeft dat medium nu op onze taal gehad?

Akkoord, Van Kooten en De Bie hebben onze woordenschat verrijkt met regelneef en Jiskefet met lullo, maar dat kun je toch geen serieuze invloed noemen? Een paar woorden die sommige mensen af en toe gebruiken? Of gebruikt u die woorden wél regelmatig? (De journalist Ewoud Sanders maakte vijftien jaar geleden een heel boekje met woorden die het eerstgenoemde duo aan de taal hadden toegevoegd. Maar wie dat nu doorbladert, ziet hoeveel van die vondsten inmiddels alweer lijken te zijn weggezakt.)Wat echt van belang is bij taalverandering is de vorm die we al het langst gebruiken: het onderlinge contact tussen mensen die zich fysiek in dezelfde ruimte bevinden. Dat gaat niet snel – maar er zijn ook geen aanwijzingen dat de taal nu sneller verandert dan in het verleden, als zoiets al te meten zou zijn.

2. De sociale media veranderen veel te snel. Daarbij komt dan nog dat de sociale media zélf veel te snel veranderen. Dit jaar maakte woordenboekmaker Van Dale bekend dat het werkwoord msn’en uit de woordenlijst zou worden verwijderd omdat het niet meer werd gebruikt. Nog maar een jaar of vijf geleden was msn dé manier waarop jongeren met elkaar communiceerden. Inmiddels is dat alweer vervangen door allerlei andere vormen. Ik durf ze hier niet eens te noemen, want voordat ik de namen heb uitgetikt, is de jongste generatie alweer overgestapt op iets anders. Dat betekent ook dat de ‘invloed’ van die nieuwe media steeds maar verandert. Nog maar kort geleden kon je denken dat nieuwe media impliceerden dat ‘we’ steeds meer afkortingen gingen gebruiken: sms-taal. Inmiddels is sms goeddeels vervangen door Whatsapp, waarop je technisch veel minder gebonden bent aan verkorte vormen. Die verkorte vormen worden dan ook minder gebruikt.
 
3. De sociale media passen zich eerder aan de taal aan dan andersom. Doordat de sociale media zo snel veranderen, is het logischer dat zij iedere keer net iets beter zijn aangepast aan de eisen die de taal stelt, dan dat het logge en eeuwenoude taalsysteem dat we al eeuwenlang hebben zich van de ene dag op de andere aan de nieuwste technische gril voegt.

Hoe passen de media zich aan de menselijke taal aan? Om dat vast te stellen zou je moeten begrijpen waar die taal eigenlijk, van oudsher, voor dient. Waarvoor gebruikten de jagers en verzamelaars op de prehistorische steppe eigenlijk taal? Niet om fraaie volzinnen te construeren, of uitgebreide betogen waarin de ene alinea een logisch verband houdt met de vorige een de volgende; maar waarschijnlijk veel eerder om elkaar in korte zinnetjes verslag te doen van onze alledaagse werkzaamheden.Precies die functie is altijd de belangrijkste gebleven, in ieder geval kwantitatief: luistert u maar eens om u heen hoe de mensen de taal vooral gebruiken. Wat dat betreft is de tweet dus veel beter geschikt voor de taal in haar natuurlijke staat dan de handgeschreven brief of het weloverwogen pleidooi.

 4. De mensen kunnen best schakelen. Er zijn dus weinig redenen om je zorgen maken, net zoals er weinig redenen zijn om overdreven hoopvol te zijn: de sociale media zijn te vluchtig om zoiets fundamenteels te veranderen. De spijkerbroek heeft onze manier van lopen ook niet veranderd, en de iPhone heeft er niet voor gezorgd dat we een andere stem opzetten.Het is dan ook niet verbazingwekkend dat mensen ook best kunnen schakelen tussen verschillende media. Dat hebben ze ook al heel lang moeten doen: het verschil tussen schrijf- en spreektaal was honderd jaar geleden niet per se kleiner dan dat tussen de sollicitatiebrief en de Facebook-statusupdate.

Hoewel er natuurlijk wel wat anekdotes zijn over mensen die ff schrijven in een officieel briefje, komen dat soort missers in de praktijk ook weinig voor. En waar ze wel plaatsvinden, wijzen ze niet per se op invloed van de sociale media op ‘de taal’. De taal is oud en rijk en veelvormig. Ze is nog altijd het allerkrachtigste communicatiemiddel dat we hebben, dat op geen enkele manier geëvenaard kan worden door wat dan ook. En dat zeker niet kan worden veranderd door zoiets onbenulligs als een touchscreen.

Zie ook de Taalcanon over dit onderwerp.[van Neder-L, 10 januari 2014]

Eet een boek!

door Joost Nijsen

Dit wordt een oproep aan de CPNB. Ik kan Eppo, de Herr Direktor, natuurlijk even bellen, maar dan kunt u niet meeluisteren. Dus langs deze openbare weg het volgende.

read on…

Schrijvers, wees solidair!

door Marc Reugebrink  

Auteurs mogen dan in de huidige marktgestuurde tijden makkelijk tegen elkaar uit te spelen zijn, ze moeten daarom niet meelopen in een race to the bottom die eindigt met een boeketje bloemen voor een lezing, vindt Marc Reugebrink.  

read on…

Hoe uitgevers en boekhandels hun plek verliezen

door Geert Poorthuis

Wie denkt dat hij over een jaar of vijf in de Nederlandse boekhandel nog het complete actuele aanbod van nieuwe boeken aantreft, heeft het mis: een groot deel van de boeken verschijnt dan nog alleen digitaal. Die trend is nu al zichtbaar in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Daar is een kwart van de boeken op de digitale bestsellerlijsten afkomstig van auteurs die aan ‘self-publishing’ doen, zonder tussenkomst van uitgeverijen en boekhandels.  

read on…

7.000 berichten op Caraïbisch Uitzicht

Met het nieuwtje over het Arubaanse tijdschrift Bacchanal hieronder, plaatste Caraïbisch Uitzicht gisteren zijn 7.000ste bericht. Deze blogspot is zo langzamerhand uitgegroeid tot tot een van de belangrijkste nieuwsdoorgeefluiken op het gebied van de Caraïbische cultuur aan beide zijden van de oceaan. We hebben een vruchtbare samenwerking met de Ware Tijd Literair en met verschillende vaste columnisten, recensenten en andere scribenten. Sommige berichten worden vrolijk overgenomen van andere media, veel krijgen we aangereikt, een deel schrijven we zelf. Boekpresentaties, festivalverslagen, recensies, gedichten, columns, polemische bijdragen, melancholische herinneringen, rare stukjes, documenten, zakelijke informatie uit de wereld van schrijvers, musici, beeldend kunstenaars, theatermakers, cineasten, journalisten en ga zo maar door.  Spannend, ontroerend, relaxted. Als het kan voorzien van de mooiste actuele foto’s. En steeds meer mensen vinden de weg naar deze blogspot. Duizenden per dag en in totaal gaan we al naar de tweeënhalf miljoen bezoekers. Blijf ons volgen, blijf reageren, en stuur maar in wat u goed dunkt:
info@werkgroepcaraibischeletteren.nl

Schrijversvakschool levert twee afgestudeerden af: ‘Het is altijd de bedoeling dat zij internationaal doorbreken’

door Euritha Tjan A Way

Paramaribo – Dat ze er plezier aan hebben beleefd, is van hun gezicht af te lezen. Iraida van Dijk en Sakoentela Hoebba hebben de vierjarige opleiding aan de Schrijversvakschool Paramaribo nagenoeg afgerond en hebben naar eigen zeggen van elk moment genoten. “We hebben de eerste drie jaren de tools gehad om ons verhaal interessant en begrijpelijk voor de buitenwereld neer te pennen. In het laatste jaar is er vrijwel geen begeleiding en dan kom je erachter: ‘ben ik schrijver of niet?’”, legt Van Dijk uit. Beide dames studeren deze maand af en hebben gekozen voor het genre proza. Ze hebben beide geput uit hun eigen omgeving om inhoud te geven aan hun verhaal. “Ik heb een lang verhaal geschreven waarin centraal staat dat wat een mens is, eigenlijk het resultaat is van wat hij heeft meegekregen van familieleden die hem voor zijn gegaan”, legt Van Dijk uit. Hoebba heeft gekozen voor elf korte verhalen. “Eén daarvan gaat over een gezin dat ontdekt dat hun zoon homoseksueel is. Hindoestanen hebben het namelijk sterk dat ze altijd denken aan wat de buitenwacht gaat denken.”
Iraida van Dijk (l) en Sakoentela Hoebba (r) vertellen met veel plezier over de vierjarige opleiding aan de Schrijversvakschool Paramaribo die zij net achter de rug hebben. Foto:  Irvin Ngariman.
Publicabel
In het eerste jaar van de Schrijversvakschool Paramaribo worden de cursisten breed opgeleid. In het tweede jaar doet verdieping zijn intrede en in het derde jaar moeten de studenten weten welk genre hen ligt en hoe ze de aangeleerde technieken kunnen toepassen op hun teksten. Jaar vier bestaat voornamelijk uit manuscriptbegeleiding. Schrijfdocenten, redacteurs van uitgeverijen helpen de studenten bij het publicabel maken van het manuscript.
Puzzel
Beide studenten waren, voordat ze hun opleiding aan de Schrijversvakschool Paramaribo aanvingen, al bezig met schrijven. “Ik had veel dieren om me heen en ik schreef vaker verhalen over hen. Maar nu kan ik terugkijken op die verhalen en besef ik dat ik heel veel geleerd heb”, legt Hoebba uit. Voor Van Dijk leek het alsof de stukken als een puzzel in elkaar vielen. “Ik volgde eerste een korte workshop schrijven met mijn dochter en zag daarna plotseling een advertentie voor de opleiding van de Schrijversvakschool Paramaribo én ik heb altijd al goede reacties gehad op stukken die ik schreef. Dus de opleiding leek mij een logische stap.”

Niet makkelijk
De dames zijn begonnen met zes studenten in een groep en behoren tot de tweede lichting van de opleiding. In 2008 begon de eerst groep, die bestond uit acht personen. Van die acht is Karin Lachmising de enige die vorig jaar afstudeerde. “Nee, het is niet makkelijk”, bevestigt Ruth San AJong, directeur van de opleiding. “De mensen worden onderwezen in de vijf genres en de subonderdelen daarvan. De opleiding duurt bovendien vier jaren. Maar Karin Lachmising bijvoorbeeld is wel internationaal doorgebroken. Haar boek is uitgegeven door uitgeverij In de Knipscheer en zij heeft een lans gebroken voor de anderen.” Volgens San A Jong is het altijd de bedoeling dat studenten internationaal doorbreken. “Maar afstuderen is daar geen garantie voor”, meldt zij.

Van Dijk en Hoebba zullen eind november hun afstudeerpresentatie houden. De Schrijversvakschool doet ook aan manuscriptbegeleiding van mensen die de opleiding niet gevolgd hebben. Verder is de opleiding nu bezig met een project waarbij kinderen op speelse wijze de kneepjes van het vak leren waar inmiddels een website van online is.
[uit de Ware Tijd, 07/11/2013]

Alphons Levens: Meer hosselaar dan schrijver

door Nikki Mulder

Van alle schrijvers die Suriname rijk is, is Alphons Levens misschien wel degene die er het meest op gebrand is zijn gedichten en verhalen gelezen te krijgen. Zijn nieuwste boek Ik zal leren totdat ik moe ben ligt sinds vorige week in de schappen. Tijd voor een gesprek, over de auteur achter de [sic] proza met de bittere nasmaak.

read on…

Staatsolie en NOB sponsoren boeken voor scholen

Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. en de Nationale Ontwikkelings Bank van Suriname N.V. bewijzen regelmatig dat ze oog hebben voor het belang van de Surinaamse jeugd. Ook dit keer weer met schenkingen van Het groene labyrint aan alle scholen voor het voortgezet onderwijs in Suriname. Het groene labyrint van de schrijver Frits Wols kwam onlangs in een geheel herziene versie uit. Het boek staat al zo’n 30 jaar op de literatuurlijsten, maar was al jaren niet meer verkrijgbaar in de handel. Dit euvel is verholpen met de nieuwe, herziene versie. Dankzij Staatsolie en de NOB is het boek ook binnen handbereik van studenten gekomen, omdat alle scholen voor het voortgezet onderwijs enkele exemplaren zullen ontvangen. De herziene versie kreeg na het verschijnen een lovende recensie van De Ware Tijd Literair. De uitgeverij Publishing Services Suriname zal de boeken in oktober aan de scholen leveren.

[Mededeling Schrijversgroep ’77]

Overleeft de schrijver de digitale storm?

Overleeft de schrijver de digitale storm? Is er hoop voor de letteren, wat kan de auteur zelf doen en hebben dichters nog een plekje, over tien jaar?
Kom voor het antwoord naar het Digiposium van de Vereniging voor Letterkundigen en krijg antwoord.
1 november 2013 in Pakhuis De Zwijger te Amsterdam.
www.vvl.nu • vvl@vsenv.nl • 020-6240803

Veel tijdschiften verdwijnen

De komende jaren verdwijnen er in Nederland veel dagbladen en tijdschriften. De markt is verzadigd. Er zijn te weinig lezers voor zoveel titels. Bovendien eist de razendsnelle digitalisering haar tol. Dat staat in een rapport van adviesbureau Price Waterhouse Coopers.

read on…

Boeken Toptien Carifesta

Dank zij de nauwkeurige boekhouding van Alphons Levens zijn we in staat een boekentoptien samen te stellen van de meest verkochte boeken in de collectieve stand op de Carifesta XI Bookfair, die door Schrijversgroep ’77 werd beheerd. In deze stand lagen boeken van 40 schrijvers. Het aantal titels waarvan minstens 1 exemplaar is verkocht bedroeg 142. In totaal zijn er 506 boeken verkocht.

Het best verkochte boek was De fiets (36x) van Anne Huits. Daarna volgde Lees mee deel 1 (28x) van Ismene Krishnadath. Op de derde plaats stond Anansi redt de Zoo (19x), ook van Ismene Krishnadath. Een gedeelde 4/5e plaats gaat naar Anansi gaat naar de Wonotobovallen (16x) van Susan Leefmans en Cocosolie (16x) van Ans Lieveld. De 6e en 7e plaats werden gedeeld door Kook Mee (11x) van Ismene Krishnadath en Prodokaka (11x) van Carla Sanichar. Nummer 8/9/10 waren voor Lees mee deel 2 van Ismene Krishnadath, Wat een mop van Anne Huits en Vreemde dingen uit Mariënburg van R. Hazelhoef. Van de laatste drie titels werden elk 10 exemplaren verkocht.
Helaas hebben we geen verkoopcijfers van de stand van Stichting Projecten en van Uitgeverij Afaka. Het zou interessant zijn ook de boeken van die stands te betrekken bij de boekentoptien.
Tranen van Moeder Aarde
Een van de interessante boeken in de stand van Stichting projecten was Tranen van Moeder Aarde. Het boek is een mooi geïllustreerde, kleurige uitgave in het Nederlands en Engels over milieuvervuiling. Op kinderlijke manier leren kinderen waarom Moeder Aarde zo’n verdriet heeft en wat zij kunnen doen om Moeder Aarde weer blij te maken. Bij het boek hoort een dvd met de musicaluitgave van Tranen van Moeder Aarde. De musical is ook in het Engels. De schrijfster is Sylvana Resida, een muzieklerares. Het boek is een uitgave van Stichting Projecten en aan de cd heeft Lisibeti Music Performance meegewerkt. Het geheel mag dan er dan ook wezen.
[mededeling van Schrijversgroep ’77]

Willemstad: workshops columns schrijven en bloggen

Mondi Writing, een nieuw schrijfplatform van Miriam Sluis, organiseert in samenwerking met Coaching drie Workshops Columns Schrijven & Bloggen.

Columns Schrijven is een vak apart. Het voor het voetlicht brengen van je standpunt, op een subtiele manier, in een beperkt aantal woorden, vereist specifieke vaardigheden. Ook effectief bloggen doe je niet zomaar.

Jeroen Jansen en Roy Evers, columnisten van het Antilliaans Dagblad, en blogger Trix van Bennekom zijn er meesters in op Curaçao en Bonaire.

In drie Workshops behandelt ieder een apart aspect van deze schrijfkunsten.

Jeroen Jansen geeft op 15 september een workshop over het schrijven van politieke columns. Jeroen gaat daarbij in op hoe je de actualiteit kunt gebruiken om tot een onderwerp te komen. En hoe de continuïteit van de columns te behouden.

Roy Evers geeft op 22 september een hand-on workshop. Roy gaat in op het begin van een column, het einde en de flow in het midden. Aan het einde van deze workshop heeft de deelnemer een zelf geschreven tekst in handen.

Trix van Bennekom geeft op 29 september een workshop over bloggen. Zij gaat in op bloggen en voor je mening uitkomen in een kleine samenleving, waarbij ook wordt gekeken hoe je in die context eventuele problemen met je werkgever of overheidsinstanties kunt voorkomen. Daarbij wordt ook het onderbouwen van je mening door middel van onderzoek belicht. Lees Trix’ blog op http://trixvanbennekom.blogspot.com/

Prijs voor de beste column

De Workshops Columns Schrijven & Bloggen worden georganiseerd in samenwerking met Coaching Magazine. Na afloop van de drie lesdagen worden de drie beste columns bekroond met een prijs door een jury onder leiding van publiciste Bernadette Heiligers. Deze drie columns worden tevens gepubliceerd in het Antilliaans Dagblad. Alle deelnemers krijgen een aparte reader met tips en informatie plus een certificaat van deelname van Coaching Magazine.

Inschrijven kan op mondiwriting.com

De workshops kunnen apart worden gevolgd, maar gezien de meerwaarde van de gecombineerde stof, worden deelnemers nadrukkelijk aangeraden alle workshops als een package te volgen.

De kosten bedragen t/m 5 september NAf. 75,- per workshop, en NAf. 200,- voor alle drie. Na 5 september is het NAf. 90,- per workshop en NAf. 250,- voor alledrie.

Datum: 15 september 2013, 14.00-17.00 uur
Plaats: Teatro Luna Blou
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter