Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: schrijversportretten
Enkele noties in het werk van Jit Narain
door Sharmila Narain
Djietnarainsingh Baldewsing (pseudoniem van Jit Narain) is een nakomeling van Noord-Indiase contractarbeiders, die tussen 1873 en 1916 naar Suriname gehaald werden. Hij werd, als vijfde kind in een gezin van tien, geboren op 7 augustus 1948 te Livorno in het district Wanica. Van zijn vader leerde hij vanaf zijn tiende jaar Hindi schrijven en praten. Hele coupletten mantra’s, heilige hindoe-spreuken, kent hij nog steeds uit het hoofd. read on…
Dichter Radna Fabias: ‘Ik ben ongeschikt als rolmodel’
door Marjoleine de Vos
Meestal gebeurt er niet veel als iemand haar of zijn poëziedebuut maakt. Maar in het geval van Radna Fabias (34) was dat anders: ze debuteerde met haar bundel Habitus en zegde haar baan bij een educatieve uitgeverij op. Ze leeft nu van optredens en schrijfopdrachten, ze heeft als talentvolle debutant een beurs gekregen van het Letterenfonds. read on…
Tjait Ganga: een levende legende
Ganga Tjaitram, meer bekend als Tjait, werd geboren op 15 juni 1936 te Charlesburg, Baka Crépy, als zoon van arme landbouwers. Op 24 oktober 1959 huwde hij Kandhoesingh, Wilhelmina, Sonkali. Na de Annieschool tot de 4e klasse te hebben bezocht, werd hij vanwege het vroege verlies van zijn ouders, opgenomen in het gezin van zijn zus en zwager aan de Hernutterstraat. Hij bezocht toen van daaruit de Friedrick Stäehelinschool en vervolgens de Graaf van Zinzendorfschool. In 1955 behaalde hij zijn Mulo B diploma aan deze instelling. Vervolgens behaalde hij in 1959 zijn diploma onderwijzersakte aan de Dag kweekschool. Zijn onderwijzersloopbaan begon op 1 november 1959 op de JHN Polananenschool te Zorg en Hoop. In 1963 werd hij overgeplaatst naar de openbare school te Domburg.In 1967 werd hij gemuteerd naar de Muloschool te NW. Nickerie, waarbij hij gedurende 4 jaren de vakken Nederlands en Natuurkunde verzorgde. Daarna werd hij benoemd tot schoolhoofd van de O.S. II te NW. Nickerie. read on…
Winnaar van de Surinaamse Staatsprijs voor Literatuur Orlando Emanuels overleden
Op dinsdag 13 maart 2018 is Orlando Emanuels in Paramaribo overleden. De dichter en kinderboekenschrijver ontving in de Staatsprijs voor Literatuur over de jaren 1986-1988. Hij werd 90 jaar. read on…
Nydia Ecury – een portret
door Zaza de Ridder
Biografie
“Nydia Ecury, ofwel volledig Nydia Maria Enrica Ecury, is op 2 februari 1926 geboren op Aruba als negende van dertien kinderen (Joubert 2013, 7). Haar vader, Segundo ‘Dundun’ Ecury, was ereconsul van Haïti en van Arubaanse afkomst, met voorouders in Afrika. Haar moeder, Shon Annie Ecury-Ernst, was een weeskind uit Curaçao van waarschijnlijk Duitse komaf, haar vrije tijd besteedde zij graag aan het maken van gebak. Nydia studeerde in Canada en schreef als journaliste stukken voor de Lago-raffinaderij op Aruba. In 1957 verhuisde zij naar Curaçao, waar ze Engelse les ging geven op onder andere de Nilda Pintoschool en ook privélessen gaf in Papiaments. In 1960 trouwde ze met de Nederlandse Wilhelm Eduard Isings. Zij kregen twee kinderen: Caresse Isings Ecury en Wilhelm Alexander Isings. In 1964 scheidde Nydia van Wilhelm Eduard, waarna ze in haar eentje de kinderen opvoedde. read on…
Bakra op de bres
De neerlandica Els Moor begon eind jaren zeventig een nieuw bestaan in Suriname. Ze speelt er inmiddels een belangrijke rol in het literaire leven en wil vooral het creatieve Surinaams-Nederlands bevorderen.
door Lisette Lewin
Mijn bewondering voor de corpulente hindoestaanse chauffeur, met imponerende zwarte knevel, stijgt als hij zijn busje telkens weer rammelend vlot krijgt, nadat het bijna op z’n kant met één of twee wielen is weggezakt in de diepste, met modderig water gevulde gaten in de weg. De ragdunne oude Javaanse Surinamer aan mijn andere zijde, half op schoot, het `Hollands een beetje machtig’, vertelt me veel, bijvoorbeeld dat hij geen opleiding heeft maar toch een filosoof is: ,,De mens leeft maar een seconde en dan vergaat hij tot stof.” ,,Wind, water en zon, de grote krachten der schepping.” read on…
Thea Doelwijt – Hai gudu Sranan
Klopt, mi doro! Een jaar geleden ook, hoor. Maar dat was meer een vakantie… behalve een actie op het Kinderboekenfestival in Commewijne. Eigenlijk moet ik gewoon zeggen: ‘Wi doro’. ‘Juf’ Marijke van Geest is natuurlijk mee. Sinds 51 jaar… en zij ontmoet tientallen (honderden) oud-studenten… oud geworden, ja, maar ik bedoel van vroeger toen zij hier les gaf, van 1964 tot 1983. Boi, ik was hier al in 1961. Ik begon bij het oude dagblad Suriname. Ai Sranan, en nu… nu zegt iedereen (nou ja, bijna iedereen) dat ze mijn boeken hebben gelezen. read on…
Albert Helman, zonder vaderland
door Max Nord
Zo staat het in de Encyclopedie van Suriname (1977) te lezen: ‘Het werk van Helman wordt vooral door de jongere generatie bekritiseerd, waarbij men zich afvraagt of hij al dan niet als een Surinaams auteur moet worden beschouwd’. Wat verstaat de schrijver van die woorden in deze Encyclopedie nu onder ‘een Surinaams auteur’? Een auteur die de Surinaamse nationaliteit heeft, een auteur die in Suriname geboren is, of een auteur die tot de Surinaamse literatuur gerekend kan worden omdat hij zich van de Surinaamse taal bedient? Ik geloof het laatste. read on…
Olga Orman: Een dichter op weg
“ta mi cuenta mi ta conta / Con mi cuenta ta!”
“Dat is het reisverhaal / van MIJ!”
door Wim Rutgers
Olga Orman (Aruba 1943) woont vanaf haar veertiende jaar in Nederland, werkte tot haar pensionering in het onderwijs en is momenteel nog actief op literair-cultureel gebied, met name sinds 2001 in de Arubaanse schrijverswerkgroep ‘Simia literario’, waar ze in diverse door de groep gepubliceerde bundels gedichten en verhalen publiceerde. Ze werd bekend door haar creatieve vertellingen met behulp van de kamishibai, een op een lange traditie bogende Oosterse vertelwijze met behulp van een klein vertelkastje dat als een minitheatertje fungeert en waarin losse vertelplaten geschoven kunnen worden die het vertelde verhaal verlevendigen door het aanschouwelijk te maken. Daarnaast publiceerde ze ook boeken voor kinderen in het kader van intercultureel onderwijs in Nederland. read on…
Leven en werk van Astrid Roemer
door Jerry Dewnarain
Astrid Heligonda Roemer werd op 27 april 1947 geboren te Paramaribo. Haar ouders hadden vier kinderen: drie meisjes en een jongen. Astrid is het oudste meisje. In augustus 1966 verhuisde zij naar Nederland. Ze werd onderwijzeres en keerde terug naar haar geboorteland om er les te geven. In 1975 vestigde zij zich weer in Nederland. In de Surinaamse literatuur doet ze haar intrede begin jaren zeventig onder de naam Zamani wat ‘waaruit ik geworden ben, waarop ik zal terugvallen’ betekent. Later schreef ze haar boeken onder eigen naam. read on…
De ondernemer-auteur Clark Accord
door Christine F. Samsom
Afgelopen zondag, elf mei, was het alweer drie jaar geleden dat Clark Accord, de schrijver van een aantal spraakmakende boeken, op vijftigjarige leeftijd overleed. De stichting met zijn naam, de Clark Accord Foundation (CAF), die ongeveer een jaar na zijn dood onder voorzitterschap van zijn zus Mavis Accord werd opgericht, heeft de herinnering aan Clark levend gehouden en in die korte tijd veel werk verzet. Dat kwam tot uiting tijdens de lezing die de neerlandicus Jerry Dewnarain onlangs hield tijdens de ondernemersavond van de KKF en tijdens de Clark Accord-lezing door de zakenvrouw Karin Refos vier dagen later in Tori Oso.
Elke dinsdagavond worden in het KKF-gebouw lezingen georganiseerd die interessant kunnen zijn voor ondernemers. Jerry Dewnarain, secretaris van de CAF, heeft op zes mei met een powerpoint-presentatie duidelijk gemaakt dat het schrijven en publiceren van een boek of het opzetten van een stichting als de CAF net zo’n onderneming kan zijn als het opzetten van een bedrijf. Hij noemt de doelstellingen van de CAF: aandacht geven aan de literaire erfenis van Clark Accord en jongeren stimuleren om te gaan schrijven. Via de Clark Accord-lezingen, werkt de CAF aan het eerste doel. Het tweede doel probeert de foundation te bereiken door het organiseren van workshops creatief schrijven, presentaties op scholen, lesbrieven, literaire tours voor leerlingen en het houden van de ‘Clark Accord Sori Yu Talenti’-schrijfwedstrijd voor jongeren tussen vijftien en dertig jaar. De eerste wedstrijd resulteerde in 2013 in de bundel Het geheim van Ston Oso en andere verhalen, de titel ontleend aan het winnende verhaal van Hetty Amatodja die onlangs met nieuwe publicaties uitkwam.
Jerry Dewnarain laat dan het leven van Accord de revue passeren: Als Clark na de middelbare school naar Nederland vertrekt, gaat hij verpleegkunde studeren en daarna visagie, een vak dat zich bezighoudt ‘met het accentueren van de sterke kanten van een gezicht en het camoufleren of corrigeren van de minder sterke kanten’, zegt de vrije encyclopedie ‘Wikipedia’. Is dat niet wat hij ook als schrijver zal toepassen en waaruit zijn ondernemerszin al blijkt? Jarenlang maakt hij als visagist furore in Wenen, de charmante hoofdstad van Oostenrijk en komt de modewereld hem tegen in vooraanstaande bladen als Marie Claire, Elle en Vogue. De koningin van Paramaribo, intussen vertaald in het Engels, Duits, Spaans en Fins, waarvan in 2011 de 31ste druk verschijnt. Dewnarain legt de nadruk op de keuze van Accord voor taboedoorbrekende en maatschappijkritische thema’s in zijn boeken: prostitutie in een preutse, schijnheilige samenleving in zijn eerste roman, een onmogelijk liefdesverhaal in het bos in Tussen Apoera en Oreala (2005) en gokverslaving in Bingo!, zijn derde roman (2007). Het kiezen van herkenbare, boeiende, uit het leven gegrepen thema’s en het gebruik van een eenvoudige, beeldende schrijfstijl verhoogt volgens Dewnarain het leesplezier, het aantal lezers en daarmee de verkoopcijfers, en is dat niet waar het ondernemers om gaat? Blijft één vraag bij mij hangen: waarom schreef Clark Accord – zelf gay – niet over homoseksualiteit om een ander taboe in onze samenleving te noemen?
Terug in Amsterdam legt hij zich via cursussen toe op de schrijfkunst en na veel onderzoek komt hij in 1999 uit met zijn debuutroman die al snel een groot succes wordt.
Op vrijdag negen mei herinnert de voorzitter van de CAF in haar inleiding het vooral jonge gehoor aan de lijfspreuk van haar broertje: ‘Kan niet bestaat niet!’ Osje Braumuller, bigiman fu Tori Oso, geeft aan, hoe Clark, als liefhebber van een bourgondische levensstijl én als ondernemer, heeft bijgedragen aan het ontwikkelen van het culinair toerisme in Suriname. De monoloog, De gevallen vrouw bestaat niet, door Clark zelf geschreven en ooit uitgevoerd door Helen Kamperveen, wordt in Tori Oso prachtig vertolkt door Renate Galdij onder regie van Michael Austin. Zelfverzekerd, zakelijk, verleidelijk, leidt zij het publiek naar de keynote speech van Karin Refos die onder de titel ‘Jong ondernemerschap in relatie tot vrouwelijk leiderschap’ de Clark Accord-lezing verzorgt (in een outfit die Clark zeker zou zijn bevallen, als hij erbij was geweest). Met verve brengt Karin drie uitgangspunten naar voren voor de jonge schrijvers-in-spe die in spanning de uitslag van de ‘Sori yu Talenti’-wedstrijd nog even moeten afwachten. Voor succesvol ondernemerschap, … en schrijven is ondernemen…, moet je een aantal zaken goed in de gaten houden: je moet ambitie hebben, de juiste attitude in de omgang met mensen en een goed financieel beheer. Daarnaast moet je maatschappelijk betrokken zijn en je ondernemerschap kunnen combineren met creativiteit. Je moet vasthouden aan je droom, spaarzaam zijn, discipline hebben, je kennis willen vergroten en vooral’… je moet hard werken! KAN NIET BESTAAT NIET!
Leven en werk van Guillermo Rosario (3)
Op vrijdag 14 maart j.l. gaf Libèrta Rosario aan de Universiteit van Amsterdam een college in de reeks Caraïbische Dromen van prof. Michiel van Kempen. Haar college ging over het leven en het werk van haar vader, dichter en prozaschrijver Guillermo Rosario, van wie Libèrta vorig jaar een Nederlandse vertaling uitbracht van diens Papiamentu roman E Rais ku no ke muri. Vandaag deel 3 van haar uitgewerkte collegetekst.
read on…
RSS
Facebook
Twitter
