blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Rutgers Wim

Balans: Arubaans letterkundig leven (31)

door Wim Rutgers

Olga Orman: Een dichter op weg
Olga Orman (Aruba 1943) woont vanaf haar veertiende jaar in Nederland, werkte tot haar pensionering in het onderwijs en is momenteel nog actief op literair-cultureel gebied, met name sinds 2001 in de Arubaanse schrijverswerkgroep ‘Simia literario’, waar ze in diverse door de groep gepubliceerde bundels gedichten en verhalen publiceerde. Ze werd bekend door haar creatieve vertellingen met behulp van de kamishibai, een op een lange traditie bogende Oosterse vertelwijze met behulp van een klein vertelkastje dat als een minitheatertje fungeert en waarin losse vertelplaten geschoven kunnen worden die het vertelde verhaal verlevendigen door het aanschouwelijk te maken. Daarnaast publiceerde ze ook boeken voor kinderen in het kader van intercultureel onderwijs in Nederland. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (30)

door Wim Rutgers

04.8 Passanten en migranten

Vanaf het moment dat Europeanen de eilanden van het Caribisch gebied ontdekten en er zich vestigden, waren er schrijvers die de wederwaardigheden optekenden in dagboeken en reisverslagen. Columbus was met zijn Diario de eerste en na hem volgden er velen, zoals Bartolomé de las Casas en Juan de Castellanos die aan de eilanden een lang gedicht van achttien strofen wijdde. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (29)

door Wim Rutgers

04.7.1 Clyde R. Lo A Njoe
Clyde Roël Lo A Njoe (1948) werd geboren te Santa Cruz, Aruba, maar heeft het eiland al lange tijd geleden verlaten. Na zijn opleiding tot tekenaar-schilder werkte, woonde en reisde hij in vele landen van Europa en Azië. Uit grote exposities in het Caribisch gebied (1981), op de Hannover Messe (1982, in Helmond (eveneens 1982) en geregeld in het Museum van Rijswijk (het voormalige Tollenshuis). Voorbeelden van zijn zijn beeldende kunst zijn als illustraties opgenomen in zijn eerste dichtbundel Dansen/Baliamentu (1982). read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (28)

door Wim Rutgers

04.7. Beeldende kunst en literatuur

In de relatie tussen woord en beeld kunnen we het onderscheid maken tussen de dichter die eigen werk illustreert en de illustrator van het poëtische werk van anderen. Literatuur kan zo heel goed samengaan met tekening of schilderkunst. Er zijn dichters die daarnaast ook wel tekenen en schilderen en er zijn tekenaars en schilders die ook dichten. Van het laatste, schilders die tegelijkertijd dichters zijn, treden enkele Arubaanse kunstenaars op de voorgrond: Osaira Muyale, Giolina Henriquez en Belinda de Veer. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (27)

door Wim Rutgers

04.6.1 Jossy Tromp
Jossy Tromp (Aruba 1954) studeerde biologie en rechten. Hij was werkzaam aan het Colegio Arubano als docent biologie, conrector en rector tot aan zijn pensionering. Hij publiceerde in eigen beheer verhalenbundels en een gedichtenbundel. In 2005 presenteerde hij zijn werk op het literaire festival Crusa Lama. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (26)

door Wim Rutgers

04.6. One happy island

Hebben boeken invloed? Kan lezen van iemand een beter of een slechter mens maken? Vroeger dacht de rooms-katholieke kerk van wel en propageerde goede boeken en bestreed de slechte lectuur ‘idil-listisch’ te vuur en te zwaard. Met het geïsoleerde Papiaments lukte dat de katholieken aardig omdat de kerk daar invloed op had, maar met Spaanse, Nederlandse, Engelse en Franse boeken was dat een stuk moeilijker. read on…

Joseph Hart: Kruispunt

door Wim Rutgers

 

Wie voor iedereen wil schrijven, wordt door niemand meer gelezen. In zijn prachtige, in meeslepende stijl geschreven Where I’m reading from (2014) dat in 2015 in het Nederlands vertaald werd als Waarom ik lees houdt Tim Parks een warm pleidooi voor literatuur die sterk op de eigen omgeving betrokken is, literatuur waarin hij leven vindt dat volgens hem ontbreekt in die boeken die de laatste tijd vooral op een internationaal lezerspubliek mikken en daarom bang zijn lokale elementen te benoemen uit angst voor provinciaal en onvertaalbaar versleten te worden. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (25)

door Wim Rutgers

04.5.1 Denis Henriquez
Denis Henriquez (Aruba 1945) studeerde natuurkunde en was docent aan het Colegio Arubano. Hij publiceerde poëzie en proza, en teksten voor toneel en film in het Papiamento en Nederlands. Eind jaren zeventig vertrok hij naar Nederland waar hij tot zijn pensionering doceerde aan een gymnasium in Rotterdam. Het Nederlandstalige in Nederland gepubliceerde romandebuut Zuidstraat (1992) werd in Nederland goed verkocht en kreeg over het algemeen vrij wat redelijk positieve aandacht. Tussen maart en augustus werd het romandebuut in niet minder dan zeventien kranten en bladen gerecenseerd, zowel in diverse grote landelijke als in een aantal regionale bladen. Zo lijkt Denis Henriquez in Nederland de aandacht te krijgen die hem op zijn geboorte-eiland altijd onthouden werd. Toneelstukken als Mañan Dalia lo ta mi Dalia en Fenchi a gana e premio mayó werden opgevoerd en gunstig gerecenseerd, maar trokken niet echt veel publiek. Met een stuk als E sirena di Yara werd zelfs helemaal nooit iets gedaan; ook E soño di Alicia werd nooit opgevoerd. Zijn bij het Arubaanse Charuba gepubliceerde boeken als de dichtbundel Kas pabow (1988) werden niet gerecenseerd, en nauwelijks verkocht of gelezen. Op de televisiefilm Dera Gai reageerden enkelingen verontwaardigd afwijzend, de massa zweeg. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (24)

door Wim Rutgers

04.5. Toneel: amateurs en professionals

Aruba verkeert in de paradoxale situatie dat gedurende zijn ongeveer honderdjarige toneelgeschiedenis, met periodes waarin theater heel populair was, het toneelleven toch nagenoeg steeds in handen van amateurs is gebleven en maar weinig professionele theatermakers heeft gekend en kent. Dat duurde tot in het begin van de jaren zeventig voordat Burny Every als professioneel opgeleide actrice en regisseur het lokale toneelleven kwam versterken en ook momenteel zijn er niet veel professionals. Toch is dat wel van groot belang, wil het toneel in deze tijden van mediaovervloed echt overleven. De podiumkunsten dienen niet alleen via een actief overheidsbeleid ondersteund te worden, maar eisen bovendien dat ze professionele krachten de kans bieden om zich in de toneelwereld volledig te ontplooien. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (23)

door Wim Rutgers

04.4.1 Jacques Thönissen

Moet een schrijver van Aruba altijd over Aruba schrijven of mag hij zijn inspiratie waar dan ook vandaan halen? Jacques Thönissen heeft een aantal boeken geschreven die zich al dan niet op het eiland afspelen, die hij bij Nederlandse uitgevers heeft weten te plaatsen: drie bij Uitgeverij Conserve – Tranen om de ara (1998), Eilandzigeuner (2000) en De roep van de troepiaal (2004) en vervolgens drie bij Uitgeverij In de Knipscheer – Devah (2010), de verhalenbundel Onder de watapana (2013) en Sarah, de zwarte madonna (2015). read on…

Tweehonderd jaar koninkrijk poëtisch verwoord

Koloniale stemmen over de hereniging met het moederland in 1816

door Wim Rutgers

‘Heil! Vrienden Rey, Heil! Op deez’ blyde dag’ zong gouvernementstolk A.S. Delvalle op 7 maart 1816, toen de Curaçaose elite uitbundig vierde dat de kolonie weer Nederlands gebied was. Deze ’blijde dag’ was niet in november 1813, zoals het Europese deel van het Koninkrijk zijn tweehonderdjarige onafhankelijkheid vierde, maar in maart 1816 toen in de kolonie ‘Curaçao en onderhorigheden’ de bestuursoverdracht na een negenjarig Engels Tussenbewind (1807 – 1816) naar een koloniaal Nederlands bewind plaatsvond. read on…

Balans: Arubaans letterkundig leven (22)

door Wim Rutgers

04.4 Proza: vertellingen en verhalen

Hoewel het proza de laatste tijd in opkomst is, blijft de poëzie vooralsnog met meest populaire genre: gedichten zijn beknopt en laten zich bovendien gemakkelijker voordragen dan het voorlezen van relatief lange verhalen. Van het proza dat verschijnt is de vertelling die nog sterk in de orale traditie staat op zijn beurt weer populairder dan de dikke romans. read on…

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter