Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (4)
Vooral árya samáji hindoes kozen voor openbare scholen
door Bris Mahabier
23. Paters met kruis en Bijbel trotseerden modderige wegen
De Arya Samaj, in 1875 gesticht door Swami Dayanand Sarasvati, was een reformistische hindoebeweging uit Noord-India, toen nog Brits-Indië genoemd. Zij had veel aanhangers in onze regio, bv. in Magenta, Welgedacht C en Helena Christina. De Arya Samaj is anno 2023 nauwelijks reformistisch en activistisch te noemen.
read on…Het vroegere Rámlilá-spel aan de Hanna’s Lustweg
door Bris Mahabier
1. Rámlilá als volkstoneel in Wanica (Suriname)
In de Rámlilá, een zeven- of tiendaagse openlucht volkstoneel, krijgt het leven van Rám(chandra), de préchristelijke kroonprins van Ayodhyá (in India), het hoofdaccent. Zijn vader koning Dashrath, Ráms echtgenote prinses Sitá, zijn halfbroer Lakshman, de apengeneraal Hanumán en de demonenkoning Rávan spelen een substantiële rol. Belangrijke momenten uit het leven van Rám, i.h.b. zijn huwelijk met de lieftallige prinses Sitá, zijn verbanning t.g.v. een hofintrige, de ontvoering van Sitá door Rávan, de moeizame zoektocht naar Sita en Ráms strijd tegen de demonenkoning Rávan van Lanká, staan in dit uitbeeldende spel centraal.
read on…Dharma en ráchas in de Rámáyan van Válmiki; Een samenvatting van de Válmiki Rámáyan (deel 3)
door Bris Mahabier
‘Wie dit werk van de wijze Válmiki geregeld aanhoort, wordt bevrijd van alle kwalen; wie een zoon wenst, verkrijgt die; wie rijkdom wenst, verkrijgt die. Als een koning van deze wereld luistert naar de geschiedenis van Ráma, zal hij de aarde veroveren en zijn vijanden verslaan; zijn vrouwen zullen hem zonen baren… Wie het epos eerbiedig voortvertelt, wordt bevrijd van alle kwaad en zal lang leven’. Aldus enkele citaten uit de Rámáyana van Válmiki, 6e kánda (zang).
read on…Dharma en ráchas in Rámáyan, het ‘heilige’ epos van hindoes in Suriname en Nederland (deel 2)
door Bris Mahabier
Dit artikel is het tweede deel van een reeks van vijf. Dit tweede deel bestaat uit vier paragrafen waarin aandacht besteed wordt aan de volgende onderwerpen. Een inleiding, waarin de termen dharma en ráchas centraal staan, zoals in de Rámáyana. De relatie van de hoofdgoden Brahma en Vishnu met Rám en Rávan, de twee hoofdfiguren uit dit heldendicht. De nieuwe kijk van enkele árya samáji pandits op Rám als hun maryádá purushottam. Tot slot de vraag of Rám, een maryáda purushottam met enkele zwarte vlekken was? (De paragraafnummering van het eerste reeds gepubliceerde artikel loopt door in dit deel.)
read on…Dharma en ráchas in de Rámáyan, het ‘heilige’ epos van hindoes in Suriname en Nederland (deel 1)
door Bris Mahabier
1.In dit en in andere artikelen
Dharma is een van de basisbegrippen uit het hindoeïsme, dat de ideale levenswijze, de rechtvaardige maatschappelijke orde, of het geheel van – door de brahmaanse intellectuele elite – voorgeschreven normen aangeeft. Deze zijn o.a. in de vier Veda’s en de verschillende dharmashástra’s te vinden.
read on…Mijn opa bestolen, ontgoocheld, maar toch niet gebroken
Correspondentie met zijn Indiase familie, toch geen weerzien
Fragment 13 uit mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
Onvoldoende belangstelling voor de eigen cultuur en historie, geen succes als doelverdediger, foto-impressies van enkele niet-succesvolle kalkattiyá’s (Hindoestaanse ex-contractarbeiders), ájá’s crisesmomenten, ongeletterde hindoemassa van ‘godin’ Sarasvati, gewelddadige ‘god’ Ram onthoofdde een devote shudra (hindoe van een ‘lagere’ kaste), opa’s mislukte vakantievoornemen, correspondentiecontact met zijn Indiase familie, gevoelige vragen van de familie uit India, bestolen, ontgoocheld, maar toch niet gebroken of aan drank verslaafd.
read on…Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst (deel 6)
door Bris Mahabier
Episode 3: Hari in Nederland (vervolg)
Bris’ terugblik: groeiende intergenerationele kloof, stagnerende árya samájibeweging, veelzijdigheid van vier árya samáji pandits, behoudende Indiase geleerden en Swámi Agnivesh, een activist.
read on…Verdwijning, verdriet, liefdesgeschenken, familieberaad, verhuizing en aanpassing
Fragment 6 van mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
‘liefde heb ik voor de ouden (…)
uit wie wij voortkomen’
(Cándani, z.j. Een zoetwaterlied. Paramaribo: Canna, 2000.)
En toch, ondanks deze respectvolle houding, die ik onderschrijf, gelden in mijn actuele levensfase langzamerhand ook de volgende woorden. Waarom zou ik dit niet toegeven?
‘(…) raakt de groene herinnering
tussen maalstenen
verpulverd (…)
(Raj Ramdas, Kahán hai tu / Waar is zij. Rotterdam: Maya, 2003. )
Viswe Joti organiseert wederom 10-daagse Ramlila
Het is wederom zover dat de Sociaal, Culturele, Godsdienstige en Sportvereniging (SCGSV) Viswe Joti de 10-daagse Ramlila organiseert. Deze zal van 14 september tot en met 23 september 2018 steeds van 19:00 tot 21:00 uur plaatsvinden op het terrein naast de Shri Krishna Mandir te Vredenburg Serie B. read on…
Indrukwekkend boek over Vedische dharma
door Roy Khemradj
Vandaag verschijnt ter gelegenheid van zijn 65e verjaardag een boek over de Vedische dharma geschreven door professor Chan Choenni. Het is een handboek voor moraal, karma, mantra’s, rituelen en bhajans. De publicatie is indrukwekkend vanwege de vierhonderd pagina’s aan overzichtelijk opgebouwde thematische hoofdstukken en de makkelijk te lezen uitleg over het onderwerp. Als katholiek opgevoede Hindostaan heb ik eindelijk een boek in handen waarin ik op een aangename manier mijn kennis kan verrijken over de Ramayana, de Mahabharata en de Bhagwad Gita. Ook wordt mij uitgelegd dat er negen soorten bhajans bestaan, spirituele liederen, en ook wat ze betekenen. read on…
Sita
door Els Moor
Sita, vrouw van prins Rama, is al duizenden jaren oud en speelt nog steeds een grote rol in de verhalen die voortgekomen zijn uit de oude orale literatuur van India. Sita en Rama spelen samen de hoofdrol in het oeroude epos Ramayana dat al zeker vanaf duizend jaar voor onze jaartelling bestaat. read on…
Licht en duisternis
Licht en duisternis/ goed en kwaad, het zijn essentiële tegenstellingen binnen de klassieke epische verhalen en filosofie van alle volken. In de verhalen van de oeroude Indiase cultuur, van de Grieken en de Romeinen en van de inheemse volken in de Amerika’s, om enkele voorbeelden te noemen. Overal zien we die tegenstelling van licht en donker, van goed en kwaad steeds weer terugkomen. We zijn nu in de dagen van het Divalifeest, feest van de overwinning van het licht op de duisternis. Het feest wordt jaarlijks gevierd in oktober/november, in de periode van de ‘nieuwe maan’, wanneer het ’s nachts pikkedonker is. Het is gewijd aan Laksmi, godin van het licht. De mens maakt zichzelf en zijn omgeving schoon en steekt wanneer de duisternis valt, zoveel mogelijk lampjes, dya’s, aan. read on…