Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
De antieke made in Suriname wayangpoppen van Purwo Laras
Onbeschreven waardevol erfgoed
door Hariëtte Mingoen
Op zondag, 12 maart 2023, hebben wij een interessante middag beleefd op Lelydorp. Ik had contact gemaakt met bapak Paimin Kartooetomo, leider van het culturele gezelschap Purwo Laras, en had gevraagd of wij mochten komen om de collectie oude wayangpoppen die in Suriname gemaakt zijn te bekijken.
read on…Hindostaanse muziekinstrumenten (12) – Ektárá
Ektárá, dotárá, actara, iktar, ektar, yaktaro, gopichand, gopichant, golki gopijiantra, tun tuna, tumbi
door Prem Dihal
Ektárá is een eensnarige muziekinstrument. Het wordt gebruikt in de traditionele muziek van het Indiase subcontinent maar ook in de moderne muziek. Tweesnarige versies worden dotárá genoemd.
read on…De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 11)
door Bris Mahabier
80. Hindoestáni’s, kantráki’s, kalkattyá’s of …koelies
Wie of wat was ik? Hoe wilde ik mezelf graag aanduiden? En wie was ik in de ogen van anderen in mijn culturele omgeving, zoals van mijn familie, buurtgenoten of collega’s? Enkele van de vele nieuwe en moeilijke vragen die mij in de jaren zestig somtijds bezighielden. Ik vroeg me af, of ik mezelf een Hindoestaan, Hindostaan, Hindoestáni of Bhárti zou willen noemen? Of gaf ik de voorkeur aan een Surinaamse Hindoestaan of een Hindoestaanse Surinamer? Zeker niet aan boitikoelie, zoals sommige Hindoestanen uit de stad Paramaribo ons noemden! Of misschien kortweg een Surinamer?
read on…De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 10)
door Bris Mahabier
Bris een jonge sanátani hindoe – invloed van de Vedische religie en het christendom- angst voor boze geesten – bezetenheid – smeekbeden om goddelijke bescherming – beginnende twijfel over de almacht van goden – achterhaalde intenties van árya samáji’s? – weinig discussie en debat – vernieuwende taak voor jongere intellectuelen – adieu samáji organisaties.
read on…De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 9)
door Bris Mahabier
Mahatma Gandhi: inconsequent? – kritiek op Gandhi – geen positieve beeldvorming – twee leerlingen geklapt – de icoon van Magenta: Subhas Chandra Bose – internering van een samáji activist – activisme van samáji hindoes
64. Gandhi: de ahimsa-profeet steunde het Britse leger
De nationalist Subhas Chandra Bose (1897-1945) streed eerst op een democratische manier bijna twee decennia samen met Mohandas K. Gandhi (1869–1948) en vele andere nationalisten tegen de Britse heerschappij in Brits-Indië. Gaandeweg radicaliseerde Bose.
read on…De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (4)
Vooral árya samáji hindoes kozen voor openbare scholen
door Bris Mahabier
23. Paters met kruis en Bijbel trotseerden modderige wegen
De Arya Samaj, in 1875 gesticht door Swami Dayanand Sarasvati, was een reformistische hindoebeweging uit Noord-India, toen nog Brits-Indië genoemd. Zij had veel aanhangers in onze regio, bv. in Magenta, Welgedacht C en Helena Christina. De Arya Samaj is anno 2023 nauwelijks reformistisch en activistisch te noemen.
read on…Het vroegere Rámlilá-spel aan de Hanna’s Lustweg
door Bris Mahabier
1. Rámlilá als volkstoneel in Wanica (Suriname)
In de Rámlilá, een zeven- of tiendaagse openlucht volkstoneel, krijgt het leven van Rám(chandra), de préchristelijke kroonprins van Ayodhyá (in India), het hoofdaccent. Zijn vader koning Dashrath, Ráms echtgenote prinses Sitá, zijn halfbroer Lakshman, de apengeneraal Hanumán en de demonenkoning Rávan spelen een substantiële rol. Belangrijke momenten uit het leven van Rám, i.h.b. zijn huwelijk met de lieftallige prinses Sitá, zijn verbanning t.g.v. een hofintrige, de ontvoering van Sitá door Rávan, de moeizame zoektocht naar Sita en Ráms strijd tegen de demonenkoning Rávan van Lanká, staan in dit uitbeeldende spel centraal.
read on…Dharma en ráchas in de Rámáyan van Válmiki; Een samenvatting van de Válmiki Rámáyan (deel 3)
door Bris Mahabier
‘Wie dit werk van de wijze Válmiki geregeld aanhoort, wordt bevrijd van alle kwalen; wie een zoon wenst, verkrijgt die; wie rijkdom wenst, verkrijgt die. Als een koning van deze wereld luistert naar de geschiedenis van Ráma, zal hij de aarde veroveren en zijn vijanden verslaan; zijn vrouwen zullen hem zonen baren… Wie het epos eerbiedig voortvertelt, wordt bevrijd van alle kwaad en zal lang leven’. Aldus enkele citaten uit de Rámáyana van Válmiki, 6e kánda (zang).
read on…Dharma en ráchas in Rámáyan, het ‘heilige’ epos van hindoes in Suriname en Nederland (deel 2)
door Bris Mahabier
Dit artikel is het tweede deel van een reeks van vijf. Dit tweede deel bestaat uit vier paragrafen waarin aandacht besteed wordt aan de volgende onderwerpen. Een inleiding, waarin de termen dharma en ráchas centraal staan, zoals in de Rámáyana. De relatie van de hoofdgoden Brahma en Vishnu met Rám en Rávan, de twee hoofdfiguren uit dit heldendicht. De nieuwe kijk van enkele árya samáji pandits op Rám als hun maryádá purushottam. Tot slot de vraag of Rám, een maryáda purushottam met enkele zwarte vlekken was? (De paragraafnummering van het eerste reeds gepubliceerde artikel loopt door in dit deel.)
read on…Dharma en ráchas in de Rámáyan, het ‘heilige’ epos van hindoes in Suriname en Nederland (deel 1)
door Bris Mahabier
1.In dit en in andere artikelen
Dharma is een van de basisbegrippen uit het hindoeïsme, dat de ideale levenswijze, de rechtvaardige maatschappelijke orde, of het geheel van – door de brahmaanse intellectuele elite – voorgeschreven normen aangeeft. Deze zijn o.a. in de vier Veda’s en de verschillende dharmashástra’s te vinden.
read on…Mijn opa bestolen, ontgoocheld, maar toch niet gebroken
Correspondentie met zijn Indiase familie, toch geen weerzien
Fragment 13 uit mijn opa’s biografie
door Brispath Mahabier
Onvoldoende belangstelling voor de eigen cultuur en historie, geen succes als doelverdediger, foto-impressies van enkele niet-succesvolle kalkattiyá’s (Hindoestaanse ex-contractarbeiders), ájá’s crisesmomenten, ongeletterde hindoemassa van ‘godin’ Sarasvati, gewelddadige ‘god’ Ram onthoofdde een devote shudra (hindoe van een ‘lagere’ kaste), opa’s mislukte vakantievoornemen, correspondentiecontact met zijn Indiase familie, gevoelige vragen van de familie uit India, bestolen, ontgoocheld, maar toch niet gebroken of aan drank verslaafd.
read on…Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst (deel 6)
door Bris Mahabier
Episode 3: Hari in Nederland (vervolg)
Bris’ terugblik: groeiende intergenerationele kloof, stagnerende árya samájibeweging, veelzijdigheid van vier árya samáji pandits, behoudende Indiase geleerden en Swámi Agnivesh, een activist.
read on…