blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Rahan Stuart

Sophie Redmond ‘inluider laatste fase koloniaal systeem’

door Stuart Rahan

Amsterdam – De bijzondere persoonlijkheid van dokter Sophie Redmond (1907-1955) was voor Sylvia Kortram de inspiratiebron voor nader sociaal, historisch en maatschappelijk onderzoek. Dat resulteerde donderdag in de promotie van Kortram aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit. Volgens de promovenda luidde Redmond, naast dat zij de eerste Surinaams-creoolse arts was, het einde in van het koloniale systeem halverwege de vorige eeuw.
Redmond legde al vroeg in de twintigste eeuw een bijl aan de wortels van de koloniale mannenmaatschappij door actieve deelname aan de vrouwenemancipatie. Kortrams proefschrift heeft dan ook als titel: ‘Meer dan arts alleen. De maatschappelijke betekenis van huisarts Sophie Redmond in laat-koloniaal Suriname.’ Redmond wilde als huisvrouw niet in de schaduw van haar man leven en koos ervoor medicijnen te gaan studeren.
“Sophie Redmond profileerde zich als een ‘agent of change’ op verschillende maatschappelijke gebieden”, zei Sylvia Kortram in haar verdediging. De ‘dokteres’, zoals Redmond bij het volk bekend stond, maakte daarbij gebruik van massamedia en interpersoonlijke communicatie om haar doelgroepen te bereiken. De artsenpraktijk was er een van maar op de radio en het toneel liet zij zich van haar betrokkenheid kennen. Sophie Redmond heeft een gezicht gegeven aan de vrouwenemancipatie.
Uit handen van Alex van Stipriaan, historicus en hoogleraar Caribische geschiedenis nam dr. Sylvia Kortram haar diploma in ontvangst. Speciaal voor deze gelegenheid bemoedigde voordrachtkunstenares Celestine Raalte Kortram met enkele gedichten in Sranantongo.
[uit de Ware Tijd, 17/01/2014]

Thea Doelwijt 75

Thea theater

door Stuart Rahan

“Je kan het land maar beter verlaten”, fluisterde een vriend van theatermaker Thea Doelwijt in 1983 haar zo zachtjes mogelijk in de oren. Bang om ook gehoord te worden door de militaire machthebbers die weinig gevoel voor theater hadden, behalve hun eigen deerniswekkend theater.

read on…

Karin Amatmoekrim is naïef geweest

door Stuart Rahan    

Amsterdam – “De discussie komt voor mij als een totale verrassing want ik dacht ik heb een goed boek geschreven”, reageert Karin Amatmoekrim in een tweegesprek met schrijfster Henna Goudzand-Nahar zondag. Volgens critici, zowel in Suriname als in Nederland, zou zij zich de historische figuur van Anton de Kom hebben toegeëigend en zelfs geld mee willen verdienen. Conclusies die volgens Amatmoekrim niet kloppen. [Zoals zij zei op 1 december j.l. bij de Vereniging Ons Suriname – red. CU.]    

“Ik heb mij verkeken dat Anton de Kom niet eerder is gefictionaliseerd. Daar schuilt volgens mij de verwarring in. Ik ben verschrikkelijk naïef geweest.” Het leek er even op alsof de schrijfster zich tijdens haar boekbespreking bij de Vereniging Ons Suriname wilde verontschuldigen voor het vermenselijken van de Surinaamse verzetsheld en schrijver Anton de Kom. In haar laatste roman blies zij uit haar fantasie Anton de Kom leven in en dat werd niet door een ieder op de juiste waarde geschat.   Voor Amatmoekrim is het een vreemde discussie, zeker als blijkt dat critici als de familie De Kom het boek niet eens hebben gelezen. “Hoe kan je er dan ook afstand van nemen?”, vraagt zij zich in gemoede af. “Ik vind dat een schrijver heel veel mag. Ik heb ook een boek geschreven over mijn familie, Wanneer wij samen zijn. Als ik de kinderen [van Anton de Kom… red.] aan het woord wilde laten had ik hen opgezocht. Dan was het het verhaal geworden van de kinderen van Anton de Kom. Ik ben niet gaan rellen met Anton de Kom.”  

[uit de Ware Tijd, 03/12/2013]

Hommage aan landskind Frank Martinus Arion

door Stuart Rahan
Amsterdam – “Ik wil geen vrouw zijn want ik weet niet wat borsten zijn.” Dit antwoord kreeg documentairemaaksterCindy Kerseborn van de Antilliaanse schrijver en dichter Frank Martinus Arion toen hem gevraagd werd wie zijn beroemde werk Dubbelspel heeft geschreven. “Is het de vrouwelijke of de mannelijke Arion?” Een regelmatig terugkerend dilemma tevens rijkdom voor schrijvers om ook in de huid van het andere geslacht te kunnen kruipen. In Dubbelspel zet Arion de vrouw op meesterlijk gevierde wijze neer.
De documentairefilm Frank Martinus Arion: Yu di Kòrsou ging vorige week in première in Nederland en is behalve een hommage aan de schrijver ook een indringende kijk op het leven van Antilliaanse mannen, vrouwen en het dominospel. Het spel is voor de Antilliaanse eilandbewoners niet zomaar een spel, het is een levenswijze.
Machismo
In de documentaire doorbreken een achttal Antilliaanse mannen een taboe dat machismo heet. Tijdens een kringgesprek vertellen zij open over hun mannelijkheid. Het hebben van meerdere vrouwen is een gegeven waar tijdens de opvoeding veel aandacht aan wordt besteed, door zowel de vader als de moeder. Mannen zijn jagers en horen niet in de keuken thuis, want dat is het domein van de moeder de vrouw. “Mannen hadden geen taboes. Vaak wordt over jullie gesproken maar er wordt nooit gevraagd wat jullie er van vinden”, herinnerde Kerseborn in haar dankwoord de mannen die meewerkten. Toch draait de documentaire niet alleen over het machismo. Het onderbelichte deel van Arions oeuvre, zijn dichtkunst, krijgt in een wezenlijk deel in de film bijzondere aandacht. “Arion is niet alleen bekend van Dubbelspel. Zijn gedichten vind ik meesterlijk”, vult de documentairemaakster aan. Hij schrijft zowel in het Nederlands als het Papiamentu met een taalgevoeligheid die diep snijdt in de huid van zowel de onderdrukker als de onderdrukte, van Nederland als kolonisator als ook de Antillen en haar bewoners. Hij verwierf hiermee een imago dat hem niet bij iedereen geliefd maakt.
Nieuwe gedichtenbundel
Speciaal voor de uitkomst van de documentaire is de verzamelbundel gedichten Heimwee en de Ruïne verschenen. Marvelyne Wiels, gevolmachtigd minister van Curaçao in Nederland, nam het eerste exemplaar in ontvangst. “Arion heeft kans gezien om uitdagingen om te zetten in mogelijkheden ondanks hij zijn moeder en zus in zijn prille jeugd verloor”, roemde zij de schrijver/dichter. Binnenkort gaat de film ook op Curaçao in première en liggen er verzoeken in andere landen als Suriname waar de schrijver ook hoog in aanzien is. De documentaire Frank Martinus Arion: Yu di Kòrsou is de tweede in een drieluik van documentairemaakster Cindy Kerseborn.
[uit de Ware Tijd, 18/10/2013]

Try-out De man van veel van Karin Amatmoekrim

door Stuart Rahan
 
Paramaribo – De officiële presentatie is pas op 19 oktober in Hotel Torarica maar donderdag werd alvast het eerste exemplaar uitgereikt van het nieuwste boek van Karin Amatmoekrim, De man van veel. Uitgever Mai Spijkers van Prometheus noemde het een try-out voorafgaande aan een grootse presentatie in Paramaribo.
Emeritus hoogleraar Bert Paasman, die volgens Karin Amatmoekrim haar de liefde voor het schrijven aanwakkerde, kreeg het eerste exemplaar uitgereikt. “Hij heeft niet alleen de liefde voor het vak aangewakkerd, maar was ook degene die meer dan wie dan ook mij heeft doordrongen van de nuances die naast elkaar kunnen bestaan in de literatuur. De verschillen in perceptie en het gegeven dat er niet één waarheid is en dat er niet zoiets bestaat als een absolute kraakheldere blik”, roemde de schrijfster haar gewezen professor.
Autoriteiten aanspreken
De man van veel gaat over de Surinaamse verzetsheld Anton de Kom die kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog tijdelijk gedwongen wordt opgenomen in een Haags gesticht. Het is een periode uit zijn leven waar behalve de tijdelijke opname verder niks over bekend is. Vanaf dat moment kruipt Amatmoekrim in de psyche van Anton de Kom met dit nieuwe boek en haar vijfde roman als resultaat. Bert Paasman mocht meelezen maar hield er na een paar pagina’s mee op. “Ik werd gegrepen door de scène aan de voordeur en gezogen in het verhaal. Toen zei ik: stop. Dit boek is te goed om van het scherm af te lezen. Ik wacht hier op”, zwaaiend met het resultaat van zijn geduld. In zijn dankwoord deed Paasman ook een beroep op de in zijn ogen ‘piepjonge schrijver’ om bij de aanstaande presentatie in Suriname een beroep te doen de autoriteiten om iets te doen aan het bijna ingestorte huis waarin Anton de Kom bijna een maand verbleef. De Kom werd door het toenmalige koninkrijksgezag gevangen gezet en daarna uit zijn geboorteland verbannen. “Dat huis is een ruïne en dat past niet”, vindt Paasman.
Naakt

Paasman was ook de enige professor die Karin Amatmoekrim aan het huilen bracht in de collegezaal. De schrijfster vertelt daarover. “Literatuur is doordrongen van geschiedenis. Het is veel dieper en veel gelaagder dan we doorgaans beseffen. Slavernijgeschiedenis, ontworteling, emancipatiestrijd van Surinamers is nog te vers en te jong. Generaties nu en na mij dragen het nog steeds met zich mee. De geschiedenis leeft in ons. Om dat te horen uit de mond van een blanke man in het huis van de wetenschap, dat was een openbaring. Het was alsof ik daar naakt was in de collegezaal en het leek alsof iedereen kon zien waar mijn kwetsbaarheid zat. Een ervaring van waarheid, schoonheid en groei die ik nooit zal vergeten.” Daarop hoopte Bert Paasman dat de verhalen uit haar eerste jaar uit de as van de open haard zullen verrijzen. “Karin is goed. Genadeloos goed. Zij kan helder, sterk en scherp formuleren en dat hebben wij gezien in Het Gym.” Van Het Gym, dat twee jaar geleden verscheen, zijn al tienduizend exemplaren verkocht.

[uit de Ware Tijd, 05/10/2013]

Nominatie Yootha Wong Loi Sing verrassing

door Stuart Rahan

Utrecht – De nominatie van Yootha Wong Loi Sing voor een Gouden Kalf in de categorie Beste Actrice op het 33ste Nederlands Film Festival in Utrecht komt als een complete verrassing. Zij is de eerste zwarte vrouw die genomineerd wordt voor deze prijs in de Nederlandse filmindustrie. De film Hoe duur was de suiker waarin zij een hoofdrol speelt, draait sinds vorige week in de Nederlandse bioscopen.

read on…

Aangrijpende novelle Tutuba gepresenteerd

door Stuart Rahan

De nieuwe novelle Tutuba van Cynthia McLeod is woensdag gepresenteerd in het Bijlmer Parktheater. Historicus Leo Balai, bekend van het historisch onderzoek naar het slavenschip Leusden, mocht als eerste de boeken ontvangen. Tutuba is geschreven naar aanleiding van zijn onderzoek.
Bij deze gelegenheid was speciaal aanwezig de Surinaamse radiopersoonlijkheid Gerda Duttenhofer, die ook enkele exemplaren in ontvangst mocht nemen. Het boek is ook vertaald in het Engels. Op 19 november 1737 vertrok het slavenschip Leusden van Elmina, Ghana met een lading van 700 geroofde en gevangen Afrikanen, die als slaaf zouden worden verkocht in Suriname. Een van hen was het vijftienjarige meisje Tutuba.
Op 1 januari 1738, na een gunstige reis van zes weken, liep de Leusden op een zandbank in de Marowijnerivier en verging. De voltallige bemanning wist zich te redden, maar de 664 gevangenen in het ruim kwamen jammerlijk om omdat de bemanning de luiken had dicht getimmerd. Bij toeval overleven Tutuba en vijftien anderen deze vreselijke ramp. Haar verhaal en het relaas van de kapitein worden beschreven in deze aangrijpende historische novelle van Cynthia McLeod.

[uit de Ware Tijd, 19/09/2013]

door Diederik Samwel

Geen vrolijk boek

McLeod vertelde dat ze het verhaal in drie weken tijd ‘in grote lijnen’ had geschreven tijdens een verblijf op Bonaire. Daar vergezelde ze een van haar kleinkinderen die daar haar Nederlands staatsexamen moest afleggen. Een bizarre ervaring, vond McLeod. Ze was daar omringd door 16- en 17-jarigen terwijl zij in haar hoofd bezig was met het levensverhaal van een meisje van dezelfde leeftijd dat bijna 300 jaar eerder de gruwelijkste dingen had meegemaakt.

McLeod vertelde tijdens de presentatie dat ze in de loop der jaren nogal eens de kritiek had gekregen dat ze in haar bestseller Hoe duur was de suiker een te mild en te genuanceerd beeld had geschetst van het slavernijverleden. ‘Alsof het allemaal wel meeviel binnen de verhoudingen tussen blank en zwart. Mijn verhaal zou eigenlijk veel te mooi zijn. Nou, laat ik jullie dit zeggen: Tutuba is geen vrolijk boek.’

Beter geworden

Overigens schreef McLeod Tutuba tot twee keer toe. Na aankomst vanuit Bonaire op Zanderij bleek haar laptop te zijn verdwenen. Mét het manuscript. En dan kon haar kleindochter haar nog zo vaak voorhouden dat ze het document minstens elke dag naar zichzelf had moeten mailen, zo verstandig was ze dus niet geweest. ‘Ach, misschien is het wel ergens goed voor geweest en is het boek er juist beter op geworden.’ McLeod is volgende week woensdag aanwezig bij de première van de speelfilm Hoe duur was de suiker waarmee het Nederlands Filmfestival wordt geopend. Op 4 oktober presenteert ze Tutuba in Paramaribo, bij Vervuurt aan de Waterkant.

[uit Starnieuws, 19 september 2013]

Amatmoekrim kruipt in psyche Anton de Kom

door Stuart Rahan

 
Amsterdam – Je zou het de opening van het Caribische literatuurseizoen kunnen noemen. Wat literair Suriname, Nederland en het Nederlands sprekend deel van het Caribisch Gebied de voorbije maanden heeft mogen verwelkomen en ook wat er de komende periode van de hand van schrijvers met voornoemde achtergrond te verwachten is. Zondag sloegen de Vereniging Ons Suriname, de Werkgroep Caribische Letteren en de Leerstoel West-Indische Letteren van de Universiteit van Amsterdam de handen ineen onder de noemer Letterendag.
 
 
In het jaar dat Nederland en Suriname 150 jaar afschaffing van de slavernij herdenken, komt er van de hand van schrijfster Karin Amatmoekrim een boek over Anton de Kom. Van zijn hand is Wij slaven van Suriname, een spiegel die De Kom beide samenlevingen voorhoudt.
 
 
Opname De Kom
Wat velen over Anton de Kom weten, is zijn verzet tegen de Nederlandse overheersing in Suriname, zijn gevangenschap in Fort Zeelandia gevolgd door verbanning uit zijn geboorteland. In Nederland sloot hij zich aan bij het verzet tegen de Duitse overheersing tijdens de Tweede Wereldoorlog om uiteindelijk in het concentratiekamp Neuengamme te sterven.
Terloops is bekend dat Anton de Kom tijdelijk was opgenomen in een psychiatrische inrichting vanwege overspannenheid. Dat is het moment waarop Amatmoekrim in de psyché kruipt van de verzetsheld en eindigt het verhaal als hij drie maanden later uit de inrichting wordt ontslagen. ‘De man van veel’ zoals de titel luidt, komt begin oktober uit. Zij las als voorproefje een stuk voor, dat enthousiast werd ontvangen. Sommigen kunnen niet wachten tot het boek uit is.
 

Versurinamiseren
Opmerkelijk tijdens deze middag was de verantwoording door de Pakistaans-Indiaas-Nederlandse schrijver Saiye Safdar Zaidi over zijn boek De suiker die niet zoet was. Zaidi vertelt dat er een Surinaamse versie komt waarin het gevoelige woord ‘neger’ of foute benaming ‘pannenkoek’ vervangen zullen worden door bijvoorbeeld ‘Afro-Surinamer’ en ‘roti’. Maar de hilariteit ontstond toen de schrijver vertelde dat voor de Surinaamse versie hij toestemming gegeven heeft aan Robby ‘Rappa’ Parabirsing het fictieverhaal uit te breiden met nog eens vijftig pagina’s omdat er volgens Rappa ook enkele feitelijke onjuistheden in zouden voorkomen. Daarmee zou het verhaal ‘Surinaamser’ worden.

 
De dag bood promovendi, die onderzoek doen bij de Leerstoel West-Indische Letteren aan de Universiteit van Amsterdam, de gelegenheid een uiteenzetting te geven over hun huidige onderzoek. Schrijver Ellen de Vries, die eerder publiceerde over kunstenares Nola Hatterman, onderzoekt de rol van de Nederlandse en Surinaamse media in de periode 1982 1992. Haar vertrekpunt is de Decembermoorden met een nadere focus op de Binnenlandse oorlog.
 
 
[uit de Ware Tijd, 10/09/2013]
 
Sanne Landvreugd sloot de middag stemmig af met werk van Jobim. Foto @ Michiel van Kempen

Orga Kwaku mag tevreden zijn

door Stuart Rahan  

Amsterdam-Zuidoost – Het Kwaku Summer Festival 2013 is zondag succesvol afgesloten met een optreden van zanger Kenny B. Meer dan tienduizend bezoekers waren aanwezig in Amsterdam-Zuidoost. De afsluiting van Kwaku 2013 begon met ceremoniële zang, dans en gebed door de inheemsen van stichting Weyu, die vanaf het Anton de Komplein liepen naar het festivalterrein. Na bij verschillende stands een muzikale zegening te hebben gebracht, eindigde de loop in de cultuurtent, waar tot het einde van het festival de vloer nooit meer leeg was. Dinsdag gaat de groep met dertien mannen en vrouwen richting Suriname om namens de inheemse groepen in Europa deel te nemen aan Carifesta XI.  

Maar het was niet alleen eten, drinken en muziek. Cateraar Patrick Rechards had elk weekend een andere uitdaging voor zijn bezoekers. Op de laatste dag werd er een heuse kookwedstrijd gehouden onder leiding van meester-kok Ramon Beuk. Binnen anderhalf uur moest de jeugd, verdeeld in twee groepen, een lekkere bami met kip, groenten en saté klaarmaken.   Op enkele kleine incidenten na, mag de organisatie terugkijken op een geslaagd Kwaku 2013. Tussen tienduizenden overwegend Surinaamse bezoekers waren bijvoorbeeld ook IJslanders, Australiërs en Italianen die het Surinaamse feestje ontdekt hebben. “Next year we’ll be back”, riepen zij stuk voor stuk.  

[uit de Ware Tijd, 5/08/2013]

Het geheim van Mariënburg ontrafeld?

door Stuart Rahan

 
Den Haag – In Nederland groeien kinderen vrijpostig op. Zij willen het naadje van de kous weten, het waarom of de diepere achtergrond van een familiekwestie doorgronden. In Suriname echter worden kinderen afgescheept met, “daar praten wij niet over”. Dat taboe wordt doorbroken in Het geheim van Mariënburg.
Het is zo’n typisch (familie) drama dat bij iedere Mariënburger bekend is maar waar ouderen angstvallig over zwijgen. “Om de doden niet te storen in hun zielenrust.”
Helaas blijken nog steeds bewoners op mysterieuze en onverklaarbare wijze ziek te worden of sterven zij aan niet nader vastgestelde diagnoses. Dit mysterie heeft regisseur Ramdjan Abdoelrahman jarenlang beziggehouden. “Als filmmaker en rechtstreekse zoon van een contractarbeider voelde het als mijn plicht om dit verhaal naar buiten te brengen voor een breed publiek.”
Docudrama
De première was zaterdag in het filmhuis Den Haag. Als de vader van de in Nederland geboren en getogen Reshna Sewnath plotseling ernstig ziek wordt na een bezoek aan de oude suikerplantage Mariënburg in Suriname, weet zij niet dat zij een hoofdrol gaat spelen bij het oplossen van een mysterieus familiedrama.
Sewnath ziet voorouderlijke geesten, die alleen zij kan waarnemen. Het blijken oude zielen te zijn van Hindostaanse en Javaanse contractarbeiders toen in dienst van de Nederlandse Handelsmaatschappij. Na een arbeidersrel in 1902 werden zij in opdracht van het koloniale bewind door de Nederlandse militaire macht doodgeschoten. De doden willen rust en slechts een voorouderlijk ritueel, de poojah, kan deze garanderen.
Het is een boeiend docudrama geworden waarbij vooral de combinatie met het documentaire element, het verhaal dichter bij de kijker brengt. Geschiedschrijfster Cynthia McLeod weet met haar kennis en beleving in dat stukje Surinaamse geschiedenis het verhaal heel beeldend te verwoorden. Haar weergave wordt ondersteund door de laatste directeur van de suikerplantage, Michael Shak Shie. Ook hij is bekend met deze mysterieuze geschiedenis. Hun verhalen krijgen body door authentieke beelden en foto’s van de toen bloeiende suikeronderneming.
Actueel
Het zijn de jonge Reshna en Sadhana die met hun zoektocht er een stukje emotioneel drama aan toevoegen alsof het hun eigen voorouderlijk verhaal is. Je hebt er geen moment last van dat je naar een stel amateuracteurs zit te kijken. Daar zit juist de kracht en geloofwaardigheid van het verhaal in dat zich afspeelt in een bijzonder decor, bestaande uit restanten van de suikerfabriek en de waterrijke omgeving. Bijvoorbeeld Ashwin Adhin, de nieuwe minister van Onderwijs en Volksontwikkeling, vertolkt geen onaardige rol net als regisseur Abdoelrahman. Het bekende ‘Alfred Hitchcock-momentje’ waar de regisseur zelf een opvallend ‘rolletje’ speelt in zijn eigen film.
De film is opgenomen in Nederland, Suriname en, vanwege het ontbreken van suikerplantages in Suriname, Guyana.
Het geheim van Mariënburg draait de komende dagen nog in zowel Den Haag als Rotterdam. Eind augustus vindt de première plaatst in Suriname, waar de zoektocht naar het massagraf op Mariënburg erg actueel is.
[uit de Ware Tijd, 24/07/2013]

Slaafgemaakte Elieser gehuldigd

door Stuart Rahan

Ouderkerk aan de Amstel – Tijdens een plechtige ceremonie op de oudste Joodse begraafplaats in Nederland Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel, is een beeltenis van de slaafgemaakte Elieser onthuld.

read on…

Cultuurlijn 1102: Praten, kunst en theater over slavernijverleden

door Stuart Rahan

Amsterdam Zuidoost – Zij die behoefte hadden om op één dag nader kennis te maken met het Nederlandse slavernijverleden, hebben donderdag vanuit drie verschillende invalshoeken hun behoefte kunnen bevredigen. In gesprekken hebben inleiders hun licht laten schijnen op het slavernijverleden en hoe 150 jaar na de afschaffing in 1863, zij ermee omgaan. Kunstenaars geven slavernij een eigen gezicht door middel van een tentoonstelling en in het theater hebben rebelse vrouwen van toen een gezicht gekregen.
De drie grootste cultuurinstellingen van Zuidoost staken de koppen bij elkaar en startten hun eerste gezamenlijke activiteit onder de noemer Cultuurlijn 1102, hun gemeenschappelijke postcode. Imagine IC, Centrum Beeldende Kunst Zuidoost (CBK Zuidoost) en het Bijlmer Parktheater stelden een cultuurprogramma samen met slavernij als interessant thema in verband met de herdenking van 150 jaar afschaffing daarvan.
Nieuwe begrippen
Hoofdgast Saidiya Hartman van de Columbia Universiteit in de VS ging tijdens het onderdeel ‘Spoken slavery’ in op het immaterieel erfgoed van de slavernij. Daarbij maakte zij gebruik van het verhaal van een jonge Afrikaanse vrouw tijdens de overtocht van haar continent naar Amerika. Dat verhaal heeft Hartman opgetekend in het boek Lose your mother waarbij zij experimenteerde met verhalen van overlevering.
Door de eeuwen heen zijn het Engels en Nederlands verrijkt met woorden die in de slavernijperiode andere betekenissen hadden. Slaven zijn tegenwoordig ‘slaafgemaakten’, slaves werden het begrip ‘enslaved’. Volgens inleider Hester Dibbits maken nieuwe begrippen onder andere deel uit van de vernieuwde manier waarop slavernij herdacht wordt. Zangeres Denise Jannah droeg met haar optreden op geëigende wijze bij aan de herinnering van het slavernijverleden. “Fu sabi pe y’e go, yu musu sabi pe yu kemopo. Om je toekomst te bepalen dien je eerst te weten waar je vandaan komt”, vertolkte zij in twee prachtige liedjes. Zij bezong ‘Mama Aisa’ in een nummer dat zij op harmonieuze wijze liet overgaan in ‘Strange Fruit’, een lied dat herinnert aan de wreedheden van de slavernij.
Document
In het Centrum voor Beeldende Kunst kon het publiek vervolgens de opening meemaken van de tentoonstelling Gedeelde Erfenis: Slavernijverleden in de kunst. Ronald Ockhuysen, adjunct-hoofdredacteur van Het Parool opende de tentoonstelling officieel. Hij liet de aanwezigen delen in een gewaagde actie van de krant die onlangs op de voorpagina een oud document, dat gebruikt werd tijdens de slavernij plaatste. Met dat document konden handelaren een bestelling voor slaafgemaakten plaatsen of werden slaafgemaakten aangeboden. “Twee voor de prijs van één, was zo’n aanbieding”, vertelde Ockhuyzen wat volgens hem voor die tijd de normaalste zaak was. Hij kreeg niet alleen complimenten. Er waren ook lezers die zich afvroegen of het plaatsen van het oude document wel nodig was.
De tentoonstelling bestaat uit werk van twintig kunstenaars met een Nederlandse, Antilliaanse en Surinaamse achtergrond. Ken Doorson, Remy Jungerman, Patricia Kaersenhout, Iris Kensmil, Charl Landvreugd en George Struikelblok zijn enkele bekende Surinaamse kunstenaars. Van Iris Kensmil staan daarnaast nog drie fictieve portretten van marronkapiteins in de Schuttersgalerij van het Amsterdam Museum. Zij maakte de portretten ‘Out of History’, in opdracht van CBK Zuidoost en het Amsterdam Museum.
De dag werd afgesloten met de theatervoorstelling Rebelse Vrouwen in het Bijlmer Parktheater. Drie geesten van overleden slavinnen bieden troost en hulp aan een jonge Afrikaanse vrouw die tegen haar wil in de prostitutie belandt. Zij vertellen over hun eigen ellende, maar met trots delen zij verhalen van hun verzet.
[uit de Ware Tijd, 22/06/2013]
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter