blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Palm Norman de

Overspel in Caraïbisch toneel

door Kirsten Dorrestijn

‘Scènes uit een huwelijk. Overspel in de politiek en in de liefde’, zo luidde het thema van de Derde Caraïbische Letterendag die op 25 september plaatsvond in het Amsterdamse Bijlmerparktheater. De avond stond in het teken van toneelschrijvers uit Suriname, de Antillen en Aruba. Het onderwerp leverde genoeg gespreksstof op.

De avond opent met een fragment van het toneelstuk Iris van Thea Doelwijt. Maureen Tauwnaar speelt een oudere vrouw die met pijn in haar hart terugdenkt aan Suriname ten tijden van de decembermoorden. Daarna wordt Een vrouw van een man van Astrid Roemer opgevoerd, de vrouw gespeeld door Gerda Havertong en de man door Felix Burleson. Sharda Ganga leest een column voor.

In een panelgesprek discussieert Noraly Beyer vervolgens met de toneelschrijvers Thea Doelwijt, John Leerdam, Sharda Ganga en Jenny Mijnhijmer. Klopt het dat de werkelijkheid soms bizarder is dan de fantasie, vraagt Beyer zich af. Leerdam denkt dat zeker: ‘In Den Haag kan ik mijn oren soms niet geloven. Over de ontmanteling van de Antillen kun je een stuk opvoeren in drie bedrijven.’ En wat doen de toneelschrijvers met die bizarre werkelijkheid? Sharda Ganga, die speciaal voor deze avond is overgevlogen uit Suriname, waarschuwt dat men in Nederland niet moeten denken dat de werkelijkheid waarin Suriname zich sinds een maand bevindt de enige absurditeit van de afgelopen dertig jaar is. Op haar eigen opvoeringen heeft die politiek weinig invloed: ‘Ik maak altijd absurdistisch theater, wie er ook aan de macht is.’

Ganga houdt zich bezig met de vraag hoe ze mensen bewust kan maken. ‘Wat bijvoorbeeld mijn aandacht heeft, is de vraag waarom het ons in Suriname niet lukt om onze potentie volledig te benutten. Dat soort vragen vertaal ik naar theater.’ Doelwijt begeeft zich het liefst midden in de maatschappij en kan in haar stukken kwesties kwijt die haar raken. ‘Ik probeer mensen meer inzicht te geven. Ik geef het publiek “prikjes”.’ Voor Mijnhijmer werkt het anders. Zij schrijft vanuit verwondering, en niet om mensen iets te leren. ‘Omdat ik midden in de maatschappij sta, gaat mijn werk altijd over het hier en nu. Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid om te verhalen over de dingen die spelen.’

Surinaamse toneelschrijvers die in Nederland wonen, verwerken vaak herinneringen aan het land van herkomst in hun stukken. Volgens Ganga wordt Suriname door Surinamers die in Nederland wonen anders beleefd dan door de inwoners van het land zelf. ‘Mijn werkelijkheid is anders. Thea Doelwijt blijft voor Surinamers iemand die in Nederland stukken schrijft. De bewoners van het land ervaren de situatie anders.’ Doelwijt is het daarmee eens: ‘Sommige dingen kan ik alleen maar schrijven als ik een tijdje in Suriname zit. Dan kom ik er achter wat er leeft onder de mensen.’ Leerdam kan doordat hij al bijna dertig jaar in Nederland woont de Surinaamse ‘issues’ beter abstraheren.

Beyer vraagt zich ook af waarom in Nederland zo vaak weinig zwarte mensen naar toneel gaan. Volgens Leerdam komt dat door de marketing, op wie de groep zich richt. Mijnhijmer denkt dat het komt doordat Caraïbische mensen zichzelf niet terugzien in het Nederlandse toneel.

Na de pauze wordt een fragment van Stampij van Norman de Palm en een gedeelte van Daniel en de Duivel van Julien Ignacio opgevoerd. En Maarten van Hinte leest een column voor. Vervolgens gaat Noraly Beyer weer in gesprek met de schrijvers. Ze vraagt of zij hun persoonlijke leven in hun stukken verwerken. Ignacio denkt dat je daar als toneelschrijver moeilijk omheen kunt: ‘Je gebruikt altijd elementen uit je eigen leven. Maar soms kun je er verder vanaf gaan staan. Dat heb ik bijvoorbeeld gedaan in mijn stuk over een asielzoeker.’ Ignacio maakt zijn persoonlijke ervaringen herkenbaar voor een breed publiek door zijn particuliere belevenissen te veralgemeniseren. Hij doet dat bijvoorbeeld door het onderwerp symbolisch te maken of te vergroten. Zo krijgt het publiek genoeg ruimte erin te stappen. De Palm heeft een zelfde soort techniek: hij belicht verschillende invalshoeken van een onderwerp om zijn ideeën te verduidelijken.

En wat willen deze schrijvers met hun stukken bereiken? Ignacio noemt zichzelf een estheet. ‘Ik wil schoonheid, verstelling teweeg brengen. Ik doe erg mijn best om mooie teksten te schrijven. Misschien hecht ik daar soms al te veel waarde aan. Het werkt niet altijd op het toneel.’ Van Hinte wil vooral iets delen. ‘Theater maak je samen met je publiek. Ik wil dat het iets losmaakt.’

Ten slotte vraagt Beyer zich af hoe het met de jonge toneelschrijvers in de Caraïben is gesteld. Op Curaçao zijn er behoorlijk wat, weet De Palm, die tevens theaterdirecteur is van een schouwburg op het eiland. Hij denkt dat de belangstelling voor toneel in een versnelling zit en verwacht dat er een nieuwe generatie theatermakers op komst is. Van Hinte vermoedt dat er in Suriname op dit moment meer geschreven wordt dan in Nederland. ‘En die teksten gaan vaak over thema’s die hier spelen, over identiteit en etniciteit. Wat dat betreft heeft het Caraïbisch gebied een voorsprong. Mensen denken al veel langer over deze onderwerpen na.’ Dat is de reden waarom Van Hinte denkt dat in de Caraïben de toekomst ligt.

Prachtige staal van Caraïbisch theater op Derde Letterendag

Een tot de nok toe gevuld Bijlmer Parktheater zag zaterdag 25 september 2010 het neusje van de zalm van het Caraïbisch theater aan zich voorbijtrekken op de Derde Caraïbische Letterendag. Paulette Smit had een afwisselend programma met gasten uit Curaçao, Suriname, Aruba en Nederland samengesteld. Sharda Ganga en Maarten van Hinte zorgden voor zeer persoonlijke columns en een uitgelezen gezelschap aan acteurs speelde scènes van Thea Doelwijt, Astrid Roemer, Julien Ignacio en Norman de Palm.

Crème de la crème van het Caraïbisch theater bijeen

Op zaterdag 25 september is de crème de la crème van het Caraïbisch theater bijeen op de Derde Caraibische Letterendag, die om half acht ’s avonds van start gaat in het Amsterdamse Bijlmerparktheater.De internationale bijeenkomst vindt plaats onder de noemer: Scènes uit een huwelijk; Overspel in de politiek en in de liefde: de toneelschrijfkunst van Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba.

Er worden stukken opgevoerd uit het theaterwerk van Astrid Roemer, Thea Doelwijt, Julien Ignacio en Norman de Palm.

Een uitgelezen gezelschap acteurs tekent voor de readings van de theaterteksten: Felix Burleson, Gerda Havertong, Maureen Tauwnaar, Linar Ogenia, Naro Petronilia, Paulette Smit en Bo Bojoh. De regie is in handen van John Leerdam.


Voor de debatten is uit Suriname overgekomen theatermaakster Sharda Ganga (klik hier) en uit de Antillen Norman de Palm. Verder nemen deel Thea Doelwijt, Maarten van Hinte, Julien Ignacio, John Leerdam en Jenny Mijnhijmer. Debatleiding: Noraly Beyer.

Aan de wanden: theaterfoto’s van Jean van Lingen, die de Letterendag ook in beeld zal brengen. Verder zijn er de kunstwerken te zien die in opdracht van de Werkgroep Caraïbische Letteren zijn gemaakt (klik hier voor meer informatie).

In de pauze en na afloop : boekentafels in de foyer van het theater.
De avond wordt afgesloten door de spetterende zevenmansformatie Faya Djang, die speelt tot 01.00 uur !!
Aanvang : 19.30 !!
Entree : € 10,00.
Reserveren vooraf niet nodig, maar u kunt desgewenst wel kaarten telefonisch bestellen via de kassa van het Bijlmerparktheater.
Voor elke bezoeker gratis een Caraibisch boek, welwillend beschikbaar gesteld door uitgeverij In de Knipscheer.
Waar:

Bijlmerparktheater, Anton de Komplein 240, 1102 DR Amsterdam-Zuidoost

(vlak achter het winkelcentrum Amsterdamse Poort, bij de plaats waar in de zomer de hoofdingang van het Kwakoefestival is).

25 september: Derde Caraibische Letterendag

A.s. zaterdag 25 september 2010 vindt de Derde Caraibische Letterendag plaats, georganiseerd door de Werkgroep Caraibische Letteren. De dag is geheel gewijd aan de toneelschrijfkunst van Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba. Toneelreadings, twee panels, twee columns, een spetterend slotfeest en een keur aan gasten van over de oceaan en uit Nederland garanderen een prachtige bijeenkomst.

Scènes uit een huwelijk
Overspel in de politiek en in de liefde : de toneelschrijfkunst van Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba
in het Bijmerparktheater, Amsterdam-Zuidoost

Gasten :

Thea Doelwijt, Sharda Ganga, Maarten van Hinte, Julien Ignacio, John Leerdam, Jenny Mijnhijmer, Norman de Palm, Albert Schoobaar en Gerda Havertong.
Presentatie en debatleiding : Noraly Beyer
Een gesprek met toneelschrijvers en regisseurs uit Suriname en de Antillen over theater in relatie tot politiek, wat denken ze te bereiken, wat kan er teweeg worden gebracht ? En theater in relatie tot familie, kan het persoonlijke algemeen worden gemaakt? Waarom hebben ze voor deze vorm van schrijven gekozen en is het anders schrijven voor een Caraibisch publiek en een Nederlands publiek. Deze en andere vragen passeren de revue wanneer Noraly Beyer in gesprek gaat met ‘oude’ en ‘nieuwe’ toneelschrijvers en regisseurs van Caraibische afkomst.
Tijdens de avond zullen er vier scènes van oude en nieuwe toneelschrijvers in de vorm van een ‘reading’ gepresenteerd worden door zes acteurs.
In de pauze en na afloop : boekentafels in de foyer van het theater.
De avond wordt afgesloten door de spetterende zevenmansformatie Faya Djang, die speelt tot 01.00 uur !!
Aanvang : 19.30 !!
Entree : € 10,00.
Reserveren vooraf niet nodig, maar u kunt desgewenst wel kaarten telefonisch bestellen via de kassa van het Bijlmerparktheater.
Voor elke bezoeker gratis een Caraibisch boek, welwillend beschikbaar gesteld door uitgeverij In de Knipscheer.
Adres :
Bijlmerparktheater, Anton de Komplein 240, 1102 DR Amsterdam-Zuidoost
(vlak achter het winkelcentrum Amsterdamse Poort, bij de plaats waar in de zomer de hoofdingang van het Kwakoefestival is).
Openbaar vervoer: per trein, metro (lijn richting Gein) of bus: station Amsterdam Bijlmer Arena. Het theater is ook per auto bereikbaar. Voor gedetailleerde informatie zie de site van het Bijlmerpartktheater onder Info

Panman, film van Ian Valz

Panman vecht voor Caribische identiteit

Wees je zelf, imiteer niet iets wat je niet eigen is. Dat is de boodschap van de steelpanmusicus (het engelse woord steelpan wel te verstaan) in de film Panman, the rhytm of the palms. Als Caribiër ben je geen Noord-Amerikaan, Afrikaan noch West-Europeaan. Zoals de geografische ligging van ieder eiland in de regio uniek is, zo is identiteit van elk volk ook uniek. Die identiteit komt tot uiting in de cultuur, onder meer, in de muziek.

 

fridi martina

Fridi Martina

In de film kiest de hoofdrolspeler Harry voor een typisch Caribisch instrument. De steelpan is ontstaan uit ijzeren olievaten. De bodem is met hamergetik dusdanig bewerkt dat er hele toonladders op gespeeld kunnen worden. Harry is gestimuleerd door zijn grootmoeder om zijn eigen ding te doen en hij geeft op zijn beurt weer les aan jonge kinderen om de kunst van het vak in de steelpanstokjes te krijgen. Maar de moderne wereld rukt op en verdrijft het geluid van de steelband. De film vertelt vanaf dit moment op een rustige, ontroerende manier het verhaal van de Panman en zijn obstakels als hij trouw blijft aan zijn oma, eigen identiteit en liefde. De acteurs zijn erg goed op elkaar ingespeeld, en komen heel natuurlijk over. Je voelt dat ze de toneelversie van dit verhaal al vaak samen hebben gespeeld. In het begin is het technisch gesproken even wennen aan de zeer contrastrijke kleurschakeringen in de film en aan het zeer on-Hollywoodse tempo. Als je je echter laat meevoeren in deze langspeelfilm die zeer weinig geld heeft gekost (volgens co-producent Norman de Palm slechts vier ton), dan kom je langzaam maar zeker in het voor de Cariben unieke en typische ritme van de wind door de palm. De prent heeft niet voor niets in zijn zeer jonge bestaan al twee belangrijke prijzen in de wacht gesleept.

In teatro Luna Blou.

 

 

Presentatie nieuwste roman van Erich Zielinski

Tijdens de presentatie van het meest recente boek van Erich Zielinski afgelopen vrijdagavond op Curaçao, pleitte Norman de Palm als een bij de zaak betrokken advocaat voor meer gayness in onze literatuur. Zoveel mannen en vrouwen wereldwijd, dus ook op Curaçao zijn gay, maar nog nooit heeft een lokale auteur serieus deze aardigheid, of geaardheid, durven te beschrijven. Nog nooit, tot nu toe dan, want Zielinski heeft dit taboe doorbroken met zijn Scott Zuyderling. Dat is ook de reden waarom de auteur officieel juist aan Norman het eerste exemplaar van zijn boek heeft aangeboden. Omdat Zielinski de inspiratie voor deze roman, of novelle zoals op de omslag vermeld staat, heeft ontvangen uit Norman of liever de vader-zoonrelatie van Zielinski’s goede vriend en parketcollega wijlen Ro de Palm met zoon Norman, homofiele zoon, hoewel Norman een hekel heeft aan dat adjectief. Die relatie heeft veel indruk op Zielinski gemaakt, zoveel dat hij de toespraak van Norman bij de begrafenis van Ro in 1988 niet alleen altijd bewaard heeft, maar ook grotendeels voorlas bij de boekdoop voor de tachtigtal vrienden, kennissen en geïnteresseerden. Citaat: ,,Na jaren van gedonderjaag, zagen wij eindelijk in hoeveel we op elkaar leken. We spraken vaker met elkaar, omzichtiger envertrouwelijker. Vandaag, een week geleden werd ik 40 jaar. En hij was er op Avila, met mijn moeder, broer, zus en veel vrienden. Een zeer plezierig feest (…). Aan het einde van het feest, bij hetafscheid nemen, zei hij tegen mij: ,,Ik heb wat gedronken, misschien komt het daardoor.” Hij moest altijd een omloopje hebben, hij zei: ,,Maar I love you and I am very proud of you. I want you to know that.” We gaven elkaar een brasa en hij ging weg. Vijf uur later lag hij in coma. We zijn diep geschokt door zijn dood (…). Ik hoop dat hij nog velen zal blijven inspireren.”Dat is dus gebeurd, blijkens Scott Zuyderling.

Wim Rutgers heeft in zijn recensie in AD Wikènt van 18 april geschreven dat deze derde roman een veel meer puur literair karakter krijgt dan de vorige twee. Rutgers was uitgenodigd om bij de presentatie dieper op dit oordeel in te gaan, maar hij is momenteel helaas uitlandig. Na de overhandiging van het boek klonk het gedicht in het Papiamentu van Nydia Ecury dat zij heeft geschreven voor de begrafenis van Ro de Palm. Daarna konden de aanwezigen luisteren naar een fragment uit de roman en meedoen aan een vraaggesprek met de auteur. Tenslotte volgde de signeersessie. Aanstaande donderdag is Erich Zielinski de gast bij het Cultureel Café van de Curaçaosche Kunstkring, in landhuis Bloemhof. Norman zal blij zijn met de lezing die Erich dan geeft, want die is getiteld Herenliefde.

Scott Zuyderling is advocaat op Curaçao en zoekt vanwege zijn gevorderde leeftijd een opvolger voor zijn praktijk. Hij bevindt zich aan het begin van het boek in Nederland en wacht op de sollicitant die belangstelling heeft om zich op Curaçao te vestigen. Mr. Burghardt, de gegadigde, blijkt getrouwd te zijn met René, de homofiele zoon van Scott Zuyderling. Vanwege deze gayness heeft Scott René al meer dan dertig jaar niet meer gezien. De ontmoeting tussen vader en zoon roept bittere herinneringen bij Scott op. Het gesprek ontaardt in een woordenstrijd. Zielinski die met zijn twee eerdere romans bewezen heeft een rasverteller te zijn, neemt de lezer mee langs de gebeurtenissen die het leven en het karakter van zijn hoofdpersoon hebben beïnvloed en weet wederom te boeien met een spannend verhaal.

Op vrijdag 5 juni a.s. interviewt Michiel van Kempen in het Amsterdamse Cultureel Centrum Spui25 aan het Spui Erich Zielinski. Aanvang: 20.00 uur.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter