Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Multatulilezing door Ellen Ombre
Herinnering, vanavond in het Bijlmer Parktheater
In het kader van het Multatuli-jaar 2010 houdt Ellen Ombre de zesde en laatste Multatulilezing. In deze lezing-in-briefvorm vraagt zij advies aan Multatuli over hedendaagse problematiek rondom interculturalisme en (post-)kolonialisme. Daarna gaat zij in gesprek met Tjeerd Bijman (VPRO, Buitenhof).
Ellen Ombre werd geboren in Paramaribo. Op 13-jarige leeftijd kwam zij met haar familie naar Nederland. Ze debuteerde in 1992 met de veelgeprezen verhalenbundel Maalstroom. Daarna verschenen o.a.:
Vrouwvreemd : verhalen. De Arbeiderspers, 1994. De overgang van Suriname naar Nederland staat centraal. Door de ogen van telkens een andere hoofdpersoon wordt een gevoel van ontheemding beschreven. Een terugkeer naar Suriname eindigt ook wel eens in een teleurstelling, bijvoorbeeld wanneer de ik-figuur nostalgisch het dorp bezoekt waar ze is opgegroeid en haar oude buurmeisje bijna niet meer herkent.
Valse verlangens. De Arbeiderspers, 2000. De bundel speelt zich af in de ‘Atlantische driehoek’ Nederland -West-Afrika – het Caribisch gebied: ooit een handelsroute voor goud, slaven en wapens. Tegenwoordig is die driehoek een ‘dwaalspoor’, een weg naar misverstanden en onvervulbare verlangens: Ombre vertelt verhalen over Surinamers, Nederlanders en Afrikanen die ronddolen op zoek naar geld, liefde en geluk.
Negerjood in moederland: roman. Ellen Ombre. De Arbeiderspers, 2004. Hoofdpersoon is Hanna Dankerlui. Haar vader is een zwarte Surinamer, haar moeder stamt af van negerjoden met een vooroudergeschiedenis op Joden Savanne, een nederzetting van Sefarden, gevlucht voor de Spaanse inquisitie. Hannah is “met familiegeschiedenis opgezadeld”. Ze zou een punt achter het verleden willen zetten en “licht door het leven reizen”, maar ze is bang dat ze zonder herinneringen uit elkaar zal vallen. De roman begint in 2000, als Hannah, een nieuwe toekomst tegemoet, haar huis in de Amsterdamse binnenstad verlaat. We blikken terug op de persoonlijke geschiedenis van Hannah en die van haar ouders. Persoonlijke geschiedenis die verweven is met de grote geschiedenis: Negerjood in moederland is het verhaal van een individu vervlochten met de geschiedenis van Suriname.
Datum: zondag 31 oktober 2010, aanvang 20:00
Bijlmer Parktheater, Anton de Komplein 240, 1102 DR Amsterdam
Gratis, reserveren aanbevolen.
Ellen Ombre spreekt met Anil Ramdas in Z.O.Z.
Deze zaterdag, 30 oktober, wordt de achtste aflevering van Z.O.Z. (VPRO) uitgezonden: het multiculturele praatprogramma met als gastheer Anil Ramdas. Ditmaal is het thema zelfcensuur: ‘Wanneer, op welk moment, beginnen kunstenaars en cultuurmakers te spreken op fluistertoon?’ Te gast is Ellen Ombre, die op zondag 31 oktober in het Bijlmer Parktheater de Zesde Multatuli-lezing uitspreekt.
Over Z.O.Z.
Ze zijn hier geboren en getogen en weten niet beter dan dat Nederland een grote diversiteit aan culturen en etniciteiten kent: de tweede generatie allochtonen. In de media bestaat een blinde vlek voor deze groep, want als het over diversiteitvraagstukken gaat, gaat het over hun ouders. Het zogenaamde typische tweede generatiedilemma – enerzijds de knellende banden van de ouderlijke cultuur, waar men zich uit wil bevrijden, anderzijds de heersende cultuur, waar men niet in wordt opgenomen – komt op radio en televisie zelden ter sprake.
In de acht afleveringen van Z.O.Z. bespreekt Anil Ramdas met even kleurrijke als verrassende gasten de kwesties die de tweede generatie allochtonen het meeste raken. Diversiteit is geen keuze, geen optie, maar een feit. De vraag is hoe die vorm wordt gegeven, op weg naar een beschaafde samenleving.
Ellen Ombre schrijft aan Multatuli
Zeer geachte heer Douwes Dekker, of, beste Multatuli, zoals u ook heet,
De brief is een buitenkind van de letteren geworden. Het internet en de mobiele telefoon verbinden de wereld tot in uithoeken, men mailt en sms’t zonder terughoudendheid. Of het briefgeheim nog wordt nageleefd is de vraag. Ik wil mijn hart luchten en een beroep doen op uw discretie om rondzingen te mijden.
Ik raak in Suriname niet vertrouwd. In Nederland, waar ik het grootste deel van mijn leven heb gewoond lukte het ternauwernood. Daar was je niet vanzelfsprekend. Je moest je onverhoeds legitimeren en werd te hooi en te gras gereduceerd tot allochtoon, ver voor de Wilders-pandemie.
Hier is behoedzaamheid om andere redenen geboden. Men is politiek gelieerd, heeft een vete met je halfbroer of koestert een wrokje tegen Surinaamse Nederlanders, zogenaamde SuriNeds, omdat deze bounties in moeilijke tijden hoog en droog in Holland zaten en nu het goed gaat met Switi Sranan komen meeprofiteren. Met de moeilijke tijden bedoelt men de jaren tachtig en negentig, decennia van militaire terreur, inflatie, lege winkelschappen, corrupt ambtenarenapparaat.
Het gaat in het gewezen wingewest de laatste jaren ‘met Gods wil’, de euro-elite die het vliegtuig naar Nederland neemt alsof zij zich met een pontje laat overzetten, maakt het stukken beter. De keur telt zijn zegeningen in elektronisch beveiligde huizen achter muren met prikkeldraadguirlandes in dit arm-rijk land.
Niemand sterft hier van honger, maar er wordt gehosseld. De voorzieningen zijn matig, de medische zorg laat te wensen over. Je vraagt je af waar de honderden miljoenen ontwikkelingsgelden toe hebben geleid. Organisaties die zichzelf onbaatzuchtig noemen, bidden om nog meer hulp. Er zijn gebedshuizen genoeg, maar er is woningtekort. De infrastructuur loopt mank en verhindert goede communicatie tussen de verschillende delen van het land. In vaderloze gezinnen aan de zelfkant van de stad waar het christelijk huwelijksideaal niet tot norm wordt verheven, is het bestaan hard, zoals in Sunny Point of Texas; daar zijn op drift geraakte Bosnegerfamilies hunkerend naar iPods en BlackBerries neergestreken. Wat maakte de stad voor hen zo aantrekkelijk? Ze wilden weg uit hun door de binnenlandse oorlog ontwrichte dorp met zijn armoede, weg van het primitieve dorpsleven, weg van die kansarme kleine wereld waar hun geen toekomst wachtte, weg van de toeristen voor wie ze om een grijpstuiver moesten dansen. Het is niet vrolijk wat ik heb te vertellen, maar een poging de stand van zaken te beschrijven.
[Dit is de opening van de laatste Multatuli-lezing die Ellen Ombre a.s. zondag geeft in Amsterdam. Klik hier voor meer inlichtingen.]
Laatste Multatuli-lezing door Ellen Ombre
In het kader van het Multatuli-jaar 2010 houdt de Surinaamse schrijfster Ellen Ombre de zesde en laatste Multatulilezing. In deze lezing-in-briefvorm vraagt zij advies aan Multatuli over hedendaagse problematiek rondom interculturalisme en (post-)kolonialisme. Daarna gaat zij in gesprek met Tjeerd Bijman (VPRO, Buitenhof).
.
Citaten uit de brief aan Multatuli van Ellen Ombre:
Ik vrees het volk dat ik met de massa associeer, wantrouw de emoties die hun politieke keuzes bepalen, koester achterdocht voor volksleiders als de Nederlandse Geert Wilders, en de Surinaamse Desi Bouterse. De eerste is uit angst, de andere uit wanhoop gekozen.
[…]
We leven in een bezeten wereld. En we weten het. Het zou voor niemand onverwacht komen als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij waaruit deze arme mensheid achterbleef in verstomping en verdwazing, schreef Huizinga in de vorige eeuw. Wat hij toen opmerkte doet zich om mij heen in allerlei gedaantes voor.
[…]
Wat staat Suriname, microkosmos in een notendop, te wachten? En Nederland?
Datum: zondag 31 oktober 2010, aanvang 20:00
Bijlmer Parktheater, Anton de Komplein 240, 1102 DR Amsterdam
Gratis, reserveren aanbevolen: info@deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30
Schrijvers waren in Frans-Guyana
door Claudine Saaki
Een groep schrijvers, onder wie Ismene Krishnadath, Ellen Ombre, Kit-Ling Tjon Pian Gi en Kadi Kartokromo, zijn naar Cayenne vertrokken om het Cayenne Book Festival bij te wonen. Het boekenfestival wordt elk jaar door de organisatie Promolivres van La Guyane georganiseerd. dit jaar vond het festival plaats van 18 tot 22 mei.
De schrijvers vertrokken dinsdagochtend heel vroeg vanuit Paramaribo. De opening van het festival was om zes uur ‘s middags in Cayenne, in het complex van EnCre (Ensemble Culturel Regional). “De opening op dinsdag 18 mei, is heel goed verlopen. Het was interessant. We hebben naar een historische film over immigranten kunnen kijken,” laat schrijfster Ismene Krishnadath weten. Aan dit festival zijn er rondetafelconferenties verbonden, waaraan diverse schrijvers deelnemen.
Ismene Krishnadath doet mee aan twee rondetafelgesprekken, namelijk Ecrire le conte (Verhalen schrijven) en Migrations and heritages Indiens (Migratie en het Indiase erfgoed). Maar ook over het thema van het festival, de Caribische multiculturaliteit met speciale aandacht voor de roots uit Azië en het Midden-Oosten wordt er gediscussieerd.
Ellen Ombre en Kit-Ling Tjon Pian Gi zaten aan bij Dialogues interculturels dans la Caraibe (over interculturele dialoog in het Caribisch gebied). Op de laatste dag namen Kadi Kartokromo en Ellen Ombre deel aan een rondetafeldiscussie over Literatuur en Politiek. Promolivres heeft ook voor het unieke van dit festival gezorgd. De organisatie nodigde niet alleen schrijvers uit vanuit Suriname en Frans-Guyana, maar ook uit Iran, Brazilië en Haïti. Ook deze schrijvers kwamen met hun eigen boeken naar het festival. De talen van de verschillende boeken variëren van het Nederlands, Engels, Frans tot het Perzisch. “Al de Surinaamse boeken zijn ondergebracht bij een boekenhandel. En die worden door ons gesigneerd”, aldus Krishnadath.
[Bericht van De Ware Tijd]