blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Nijmegen

O, Kutjes

O, Kutjes (¥oni Loveless (Jamila Faber) en GiGi N3verland) – ‘Rauwe electropop met techno- en hiphopinvloeden en een poëtisch rafelrandje. De ietwat korte schooluniformen en pikante dansjes doen de rest’ – treedt op vrijdag 20 juli op tijdens het Vierdaagse Festival in Nijmegen. read on…

Idealisme als drijfkracht voor vernieuwing

Het studentenleven van Arubanen en Antillianen in de jaren ’60 – ‘70

door Quito Nicolaas

.
In de jaren zestig en zeventig verliet een groep jongeren het ouderlijk huis op Aruba en Curaçao en streek neer in Nijmegen om een nieuwe etappe in hun leven te beginnen. Zij hadden zich aangemeld voor de studies geneeskunde, rechten, psychologie, pedagogiek, andragogie en sociologie. Als tiener hadden ze op dat moment geen idee of de gekozen studie voor hen was weggelegd en welke maatschappelijke rol ze later zouden vervullen. Ze zagen de toekomst rooskleurig in en waren in elk geval blij dat ze vanaf nu een zelfstandig leven konden leiden, zonder het toeziende oog van pa en ma. De meesten zijn nu reeds op een pensioengerechtigde leeftijd beland en samen met Frits Goedgedrag, Carla Giskus en Henk Moeniralam blik ik terug op de woelige jaren ’60 en ’70. read on…

Dineren met Albert Helman

Radboud Reppen en Roeren

Albert Helman (1903 – 1996): ‘Dit levensverhaal weerspiegelt de hele twintigste eeuw’

Hoe schrijf je het verhaal over het leven van een auteur die geboren wordt in een Nederlandse kolonie in de West, waar de slavernij krap 50 jaar ervoor is afgeschaft, en die twee wereldoorlogen en een hele dekolonisatie later als 92-jarige sterft in postmodern Amsterdam-Buitenveldert? Iemand die niet alleen romans, verhalen en gedichten schrijft en daarnaast componeert, maar ook verzetsstrijder is geweest in Spanje, in Mexico en in bezet-Nederland, politicus was, minister en diplomaat. Intellectueel, rebel, pionier en kosmopoliet, allemaal etiketten die je op de naam van de Surinaamse schrijver Albert Helman (pseudoniem van Lou Lichtveld) kunt plakken. Hoe schrijf je van zo iemand zijn levensverhaal? read on…

ROTTZ

In 2010 nam Duvelduvel afscheid van hiphoplabel Top Notch en richtte een eigen label op: ROTTZ. Inmiddels heeft het in Rotterdam gehuisveste label heel wat hiphopartiesten aangetrokken met een hoog ‘rootsgehalte’ Antillen en Suriname – zoals (in Duvelduvel) CC ofwel Captain Cook ofwel Sherinald Cook, oorspronkelijk van Aruba, en het ‘Surinaamse’ Rosco & Nosa – en gaat het label vanaf 29 januari 2011 op tournee.

 

Zelf brengen de rappers hun roots niet of nauwelijks ter sprake. In een wat ouder interview van 31 oktober 2008 met Atze de Vries voor VPRO’s “3VOOR12” vertellen de Nijmegenaren Rosco en Nosa (van de hiphopformatie Zo Moeilijk) wél wat meer over de rol van hun Surinaamse achtergrond in hun nummers:

Daar zit ie dan, als een koning op de luxe fauteuil in een Amsterdams hotel. In zijn hand heeft rapper Nosa een glas whisky. Een fotograaf van Statemagazine legt hem vast voor op de cover van de website. Tja, dat is het echte leven. Hun debuutalbum verkochten de heren van Zo Moeilijk nog uit de kofferbak, maar het nieuwe album Nijmeegse Modo komt uit op het grote Top-Notch. En dus zitten Nosa, collega-rapper Rosco en beatmaker Nikes al vanaf tien uur interviews te geven.

“Het hele gebeuren er omheen wordt ineens veel serieuzer aangepakt”, zegt Rosco. “Het begint nu toch wel echt écht te worden.” Net als Nosa heeft hij een Surinaamse achtergrond, maar klinkt hij als een echte Nijmegenaar. Zo Moeilijk is trots op zijn afkomst. “Frank Boeijen komt uit Nijmegen, maar verder niks”, zegt Nosa. “De opnames, het masteren, het design, alles wat met dit album te maken heeft, is gebeurd in Nijmegen. Ik ben voor mijn studie een paar jaar naar Amsterdam vertrokken, maar ik ben terug gekomen. Ik wil me ook niet aanpassen. Ik ga niet ineens met een Amsterdams accent praten. Ik heb een veel te dope jeugd gehad, denk ik.”

Ook muzikaal probeert Zo Moeilijk zich weinig aan te trekken van de trends uit de Randstad of uit de Verenigde Staten. Volgens Rosco liggen de gouden tijden van de hiphop tussen 1993 en 1999. Bijna tien jaar geleden dus. Wat is er mis met de hiphop van tegenwoordig? “Mag ik dat uitleggen?”, vraagt Nikes, die tot nu toe het woord liet aan zijn rappers. “Ik vind het wel belangrijk om dat duidelijk te maken. Als in 1994 een hiphopplaat uitkwam, hoorde je meteen wie het was: NAS, Wu Tang Clan, Mobb Deep, je kon ze direct onderscheiden. Tegenwoordig lijkt alles op elkaar. Iedereen gebruikt dezelfde programma’s, omdat het toevallig hip is. Ik werk op een old school manier.” “Nikes weet ook niks van hedendaagse hiphop”, zegt Rosco. “Hij maakt zijn beats puur en echt uit het hart.”

Op de zware beats van Nikes spuwen Rosco en Nosa vooral wordplay en gevatte punchlines, met af en toe een persoonlijke noot. Hoewel Zo Moeilijk alleen al door dat opvallende accent anders klinkt, is een vergelijking met Opgezwolle op zijn plaats. Sticks en Rico dragen elk een verse bij op het nummer Nachtwakers. Net als bij Opgezwolle klinkt af en toe een serieuzere kant door. Bijvoorbeeld in Croy, een donkere track vol schimmige hallucinaties. Die diepere kant blijkt vooral van Nosa te komen. “Soms kan ik Nosa even niet volgen”, geeft Rosco toe. “Dan moet ik eerst een paar keer luisteren voor ik begrijp waar hij het over heeft. ‘Wat ben jij wreed’, denk ik dan.”

“Croy is Surinaamse voodoo”, legt Nosa uit. “Als je verliefd bent op een meisje, maar ze ziet je niet staan, kun je haar met croy [in Sranantongo: kroi – red.] in je ban krijgen. Of ik daar in geloof? Het gebeurt gewoon om je heen.” Croy is geen ode aan de zwarte magie, maar meer een waarschuwing voor de vloek die je rechtstreeks het gekkenhuis in kan jagen. “Je moet je niet met dat soort dingen inlaten”, zegt Rosco. “Het is iets slechts. Je moet op natuurlijke wijze iemand versieren en liefhebben. Je kunt voodoo ook gebruiken om een ander iets aan te doen, maar wie dat doet krijgt het vroeg of laat terug.”

Rosco en Nosa zijn beiden geboren en getogen in de stad aan de Waal, maar hun Surinaamse roots spelen een belangrijke rol. In hun muziek duiken Surinaamse woorden op, verwijzingen naar de Surinaamse vlag en naar de gebruiken van het land. “Mijn hele familie woont in Suriname”, zegt Nosa. “Ik ben er tien keer geweest. Zelf heb ik een Javaanse achtergrond, Rosco een creoolse.” Als Nosa dieper op die achtergrond in gaat, wordt hij zelfs even emotioneel, geeft hij na afloop toe. “Er wonen in Suriname creolen, de Afrikanen, die als slaven gehaald zijn. Laten werden ook Hindoestanen uit India gehaald, Chinezen en Javanen. Veel mensen weten dat niet. Mensen praten over de Gouden Eeuw alsof het iets moois was. We hebben peper en specerijen gehaald, zeggen ze. Maar dat jullie ook mensen meegenomen hebben wordt op scholen niet verteld.”

Serieuze kost, maar zo moeilijk maken Rosco en Nosa het hun luisteraars niet. Nijmeegse Modo is grappig en vaak lichtvoetig. “Met af en toe een serieuze steek onder water”, vult Rosco aan. “We zouden niet snel een track maken over slavernij, of dat soort zware onderwerpen. We willen ook helemaal niet als politieke rappers gezien worden. Je moet laten zien dat je geen domme jongen bent, dat wel. Maar voor de rest zijn we gewoon vrolijke jongens. We leven ons leven positief.”

ROTTZ-tournee 2011 (i.s.m. House of Hip Hop) met DuvelDuvel, VSOP, Rosco & Nosa, Billy The Kid, Midkade, Opium, DJ Turn, Mr Ghostman.

Zat 29 jan: De Pul Uden
Vrij 11 feb: Hedon Zwolle
Zat 12 feb: 013 Tilburg
Vrij 18 feb: Simplon Groningen
Zat 19 feb: De Meester Almere
Vrij 25 feb: Nieuwe Nor Heerlen
Zat 26 feb: LVC leiden
Vrij 04 mrt: Dordrecht Bibelot
Zat 05 mrt: Patronaat Haarlem
Vrij 11 mrt: Luxor Live Arnhem
Za 9 apr: De Spot Middelburg
Za 18 mei: Emporium Festival

Zie filmpje op youtube klik hier

Surinaamse literatuur, de rode peper in onze letteren?

De Surinaamse keuken en Surinaamse literatuur, dat betekent: lekker eten en mooie verhalen. Op woensdag 27 oktober 2010 is in Huize Heyendael in Nijmegen de speciale gast van de Personeelsvereniging Radbouduniversiteit: prof. dr. Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar West-Indische letteren aan de Universiteit van Amsterdam en samensteller van het omvangrijke standaardwerk Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur.

read on…

Dia di bandera

Op zaterdag 3 juli 2010 wordt van 13.00 uur tot 22.00 uur in de Jan Massinkhal in Nijmegen de landelijke viering van de 26ste Dag van de Vlag van Curaçao / Dia di Bandera gehouden. De dag wordt georganiseerd door gezamenlijke Antilliaanse/Arubaanse organisaties, verzameld in de stichting SOLAAN. De officiële opening wordt verricht door Mevr. E de Jongh-Elhage, minister-president van de Nederlandse Antillen, in aanwezigheid van onder anderen de heer Thom de Graaf, burgemeester van Nijmegen. Het podium wordt daarna gevuld door tientallen artiesten, van folkoredansgroep tot Antilliaanse koor en Tambú-band. Een ander onderdeel van deze viering is een uitgebreide Caraibische markt met vele verkoop- en informatiekraampjes. Klik voor meer informatie hier .

Scott Zuyderling: Wie het meeste incasseert, die wint.

door Jeroen Heuvel

De nieuwe roman Scott Zuyderling van Erich Zielinski is heel anders dan zijn debuutroman De Engelenbron en zijn tweede De prijs van der zee. Een ander taalgebruik, een sober decor en een andere plaats van handeling. Als je alleen op de titel afgaat, dan verwacht je een verhaal dat nogal hautain aandoet en waar onvergelijkbare situaties zich voordoen. Echtscheidingen in hoge kringen komen – volgens de statistieken – steeds vaker na de zomer voor. Curacao is met haar 30 graden slechts als referentiepunt voor de geboorteplaats van de kinderen, woonplaats en reisbestemming van de personages. Het verhaal speelt zich af in het Katholieke Nijmegen, waar o.a. R. Lubbers en H. van Mierlo op het Canisiuscollege zaten.

De roman gaat over advocaat Zuyderling die op zoek is naar een nieuwe vennoot voor zijn kantoor. Hij reist naar Nederland af om de sollicitant Albert Burghardt te interviewen, die bij het gesprek getrouwd blijkt te zijn met René, de zoon van Scott Zuyderling. Dit feit kon hij niet verkroppen. Een tweede verhaallijn is die van collega-advocaat Armand Vorster, wiens vrouw Sabine komt te overlijden. De echtscheiding van zijn zoon Roland en Aimee – waarmee schoonvader Armand een intieme relatie mee heeft – wordt door Scott afgehandeld. Is dit beroepsmatig, puur toeval of is er een andere reden hiervoor?

Op het eerste gezicht zou de lezer denken dat het om een taboedoorbrekend verhaal gaat, bedoeld voor het kleinburgerlijke milieu op Curaçao. Het verhaal komt langzaam op gang en is nogal stroef van structuur. De touwtrekkerij bij de echtscheiding van Armand, de buitensporige voorwaarden en de kinderen als troef gebruiken zijn de ingrediënten die aan het pas komen. Tal van personages die achter elkaar worden opgevoerd en niet in verhouding tot elkaar staan, maakt het niet makkelijker op. Enig houvast heb je als je de rouwadvertentie te voorschijn haalt. Maar dan vanaf p. 108 wordt de climax bereikt en stroomt de adrenaline in verhoogd tempo door je bloed heen.

Roland komt vlak voor zijn overlijden bij zijn vader afscheid nemen en ontdekt dat zijn ex-vrouw en kinderen bij zijn vader zijn ingetrokken. In de hal herkende hij de stem van Aimee. Dit leidde tot een woede uitbarsting en handgemeen tussen vader en zoon. Bij de begrafenis van Roland wordt opa Armand door zijn kleinzoon beticht dat hij zijn vader had gedood. Na de begrafenis komt opa Armand in de hotellobby tegenover Scott en Gloria – de weduwe van Roland – op verhaal en vertelde dat Aimee van hem zwanger was. Soms kun je vraagtekens plaatsen bij de interpretatie van het verhaal. Echter na p. 144 gelezen te hebben, blijkt hoe mooi het verhaal is opgebouwd en de verschillende lagen in elkaar schuiven.

Minder treffend vond ik dat Scott, evenals Armand dat bij Aimee deed, de weduwe Gloria probeert te verleiden. Een dergelijke herhaling van scènes is een aantasting van het verhaal en komt de literatuur niet ten goede. Echt origineel is de roman niet, maar die is zo geschreven dat het verhaal het hartritme van de lezer registreert. Dat flamboyante taalgebruik is er niet meer bij. In de droom van René – als een voorteken – waarin hij met de overledene danste, wordt heel subtiel het verschil tussen de oude en nieuwe cultuur benadrukt. Het is een verhaal, waarbij de schrijver het aandurfde om over de schutting heen te kijken en niet langer zich beperkt tot uitsluitend Antilliaanse taferelen. Ach ja, het wereldje van de advocatuur…verstrengeld in een spaghettistructuur is net de alledaagse mensenwereld. Wie door zijn listigheid het minst incasseert, die wint.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter