Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Mijnals Donovan
Flirtgedrag Surinaamse mannen krijgt vrouwelijk antwoord
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Toen Annegriet Wijchers, Quincy Lisse en Sabrina Sugiarto begonnen aan ‘Psst… schatje’ vermoedden ze geen overdonderend effect. Ondertussen is de documentaire over het flirtgedrag van Surinaamse mannen zo succesvol gebleken, dat een tweede deel onvermijdelijk is.
Maar deze keer wel vanuit het oogpunt van de vrouw, dus: ‘Tss… je denkt’. Eerder verscheen er al een spin-off van het project: ‘Wan Bromki Fu Gado’, die werd genomineerd voor de Holland Doc24-documentaire prijs. Verder zijn er reeds gesprekken gaande om ‘ Psst… schatje’ in Zambia op de tv te krijgen.
‘Wij kunnen dat ook’
Aanvankelijk was ‘Psst… schatje’ slechts naar Afrika in the Picture gestuurd, omdat dat festival toen in Nederland draaide. “Het was heel leuk, want er zaten heel veel Surinamers in de zaal en de lachsalvo’s rezen de pan uit: mensen zaten echt op hun dijen te slaan van plezier”, herinnert Wijchers zich. Achteraf bestond de gelegenheid tot vragen uit de zaal en het publiekvroegtelkens wanneer de vrouwen aan het woord gelaten zouden worden. Koren in de molen van de documentairemaker. “Stiekem hadden we er al eerder over nagedacht, want je bent ermee bezig en je hoort die mannen allemaal kletsen en je denkt ach, dat kunnen wij ook.”
Het vervolg van ‘Psst… schatje’ wordt volgens Wijchers een grotere uitdaging. Vrouwen zijn volgens haar toch wat terughoudender in hun antwoorden. “Als ik zo meteen naar een vrouw toe stap met de vraag: wat is uw type man, vragen ze vast waarom ze mij dat nou zouden vertellen.” Ze verwacht daarom dat er in dit project meer productie aan te pas komt en houdt er rekening mee dat het de spontaneïteit kan beïnvloeden. Er wordt dus slechts voor die optie gekozen indien op straat niet de gewenste verhalen uit de bus komen.
Ongeduld
De opnames voor deel twee zijn nog niet echt begonnen. Maar de crew is wel één dag in de stad geweest om de promo te maken. Het begon daar bij Wijchers meteen in de vingers te jeuken. Vergeten was de eigenlijke reden waarom ze op pad waren. Op gegeven moment kreeg ze daarvoor zelfs op haar donder. “Annegriet, we zijn bijna door onze batterijen heen. We zouden de promo maken en nu ben jij al aan het interviewen voor het project”, beet Lisse haar toe. Ondertussen waren al vier vrouwen aan het woord gelaten. “We waren een hele ondeugende jongedame tegengekomen, maar ook een vrouw die leuke verhalen had over hoe ze verliefd was geworden op een man bij haar in de kerk. Ze vertelde hoe ze stiekem elkaar knipoogjes gaven tijdens de dienst.”
De documentaireproducenten willen het project binnen 120 dagen af hebben. De eerste zestig dagen worden besteed aan het vergaren van fondsen. Door de bezuinigingen in Nederland vanwege de crisis, is er geen geld meer voor mooie creatieve ideeën. “We hebben een ‘crowdfunding project’ opgesteld waarbij mensen geld kunnen geven.” Zij kunnen vervolgens het productieproces van de film op de voet volgen. En afhankelijk van de geleverde bijdrage onder meer een dvd, bewerkte foto en ander beeldmateriaal van Lisse bemachtigen. Daarnaast is er voor de mannen die een beetje verlegen zijn en het niet zelf durven uitspreken een ‘Psst… schatje’ T-shirt.
Surinaams product
Het allerbelangrijkste is volgens de crew om beide documentaires op de Surinaamse tv te krijgen. “We willen ook zoveel mogelijk Surinamers bij het product betrekken.” Er is een soundtrack in gedachten en dat willen ze juridisch goed geregeld hebben met de artiesten. “De vorige keer waren er veel mondelinge afspraken gemaakt en deze keer willen we daarvan afstappen.” Er wordt nu een componist ingehuurd van wiens werk er ook een clip gemaakt wordt, zodat ook diegene zijn carrière een boost krijgt. Allemaal in de functie van het flirtgedrag van Surinaamse mannen en vrouwen.
[uit de Ware Tijd, 16/03/2013]
Opgave CU: zoek de verkeerde gebruikte uitdrukkingen. Onder de goede inzenders wordt een nieuwe trofee verloot: de Rolf van der Marck-boterham met jonge kaas.
Na vijftien jaar weer hypnotiseur in Suriname
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Sinds Rasti Rostelli Suriname vijftien jaar geleden op haar grondvesten deed schudden is hier geen hypnotiseur meer geweest. Evenement organisatie +597 Entertainment wil echter totaal andersoortig amusement aan het publiek presenteren dan dat nu het geval is en laat daarom Don Spencer halen.
Hij zal op 15 en 16 maart in theater Thalia zijn beroemde show opvoeren, waarmee hij in Las Vegas 320 weken achtereen op de planken stond.
De internationaal vermaarde grootmeester in de hypnose staat er om bekend mensen bliksemsnel onder zijn invloed te kunnen brengen.
“Je moet van alles verwachten”, bereidt Spencer zijn publiek alvast voor tijdens een telefonisch interview. “Ik ga mensen hun verborgen talenten blootstellen en weer anderen zullen misschien in talen spreken die ze nooit eerder gesproken hebben.” Hij legt uit dat zijn show ook voor hem elke keer anders is. Volgens hem reageert niet eenieder op dezelfde manier op hypnose, dus is dat vooraf niet voorspelbaar.
De uit Calispelle Montana afkomstige man begon via een vriendinnetje op zijn twaalfde met hypnose. Daardoor ontstaat de gedachte dat het heel erg gemakkelijk is. “Dat is ook zo. Ik kan de bekwaamheden binnen zeer korte tijd aan eenieder leren”, beaamt hij. Afgezien van de shows staan er ook leermomenten en consults ingepland met de Amerikaan. Al een dag na zijn tweede show is er een Mental Magnet training in Wyndham Garden Hotel. Maar volgens +597 Entertainment staat ook een Hypnosex workshop op het programma. “Bij de consults komen onder anderen mensen die problemen hebben met overgewicht, stress en fobieën aan hun trekken.”
[uit de Ware Tijd, 12/03/2013]
Zeventigjarig mannenkoor Harmonie is ambitieus
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Mannenkoor Harmonie doet verwoede pogingen om het statische eruit te gooien. Juist nu het muziekgezelschap de gevorderde leeftijd van zeventig bereikt, moet de dynamiek prevaleren. De jaardag van het koor is op 26 september en vanaf dat moment gaat er een jaar van activiteiten van start, vertelt Marcel Pinas, de voorzitter van Harmonie.
read on…Papa Koenders was zijn tijd ver vooruit
door Tascha Samuel
Paramaribo – Alles geheel in het Sranan, was de opzet van de Papa Koenders Neti die het erfgoed van deze taalpionier moest eren. Het bleek een zeer geslaagde opzet. De aanwezigen amuseren zich enorm, terwijl zij tal van oude ‘onbekende’ Srananwoorden oppikken. Het interactief programma en de vele tori’s werken goed op de lachspieren. De achtertuin van Tori Oso is dan ook goed gevuld wanneer Eddy van der Hilst de spits afbijt door het levensverhaal van Koenders te vertellen. Naargelang de avond vordert, wordt het duidelijk dat Julius Gustaaf Arnout Koenders zijn tijd ver vooruit was.
Gevoelige snaar
Het eerste deel van de avond wordt gevuld met gedichten en agersitori’s die Koenders publiceerde in het ala tu wiki koranti getiteld De schakel tussen school en thuis. Alvorens dat gebeurt, klinkt de krachtige stem van Marlene Tuinfort die tweestemmig sokopsalmliederen zingt met Hugo Gallant. Met veel gevoel declameert Tuinfort vele werken die een gevoelige snaar raken en zeker tot nadenken stemmen. Nyan mofo Adrian nanga en nekti Miriam is een kort tweespel gebracht door Rosanna Etnel-Lukson en Romeo ‘Oela’ Leeds. De essentie van het verhaal is, dat je vooral jezelf moet zijn en het eigenen moet waarderen.
Gedachte van vervloeking
Eén van de door Koenders geschreven stukken gebracht door Van der Hilst stelt, dat de zwarte man vervloekt is. “En inderdaad vervloekt is degene die meent vervloekt te zijn”, stelde Koenders. Deze gedachte leef(de) toen zwaar onder de bevolking. Dit verzwakte de geest, het verstand en capaciteit van de zwarte mens. Koenders verzocht hen die gedachte van vervloeking uit te rukken te verbranden en voor alle zekerheid ook nog in de rivier te gooien. En om daarna de man aan te nemen die respect heeft voor zichzelf, opdat anderen hem zullen respecteren. Dit is slechts de simpele weergave, maar het verhaal op zich getuigt van de diepe gedachten van papa Koenders. Zijn gedichten roepen vooral op tot het kennen van het eigene en om er respect voor te hebben.
Miskenning
De kleindochter van de broer van Koenders is de bekende liedjesschrijfster Ruth Koenders. Zij geeft in haar presentatie aan, dat zij vooral miskenning ervaart voor haar muziek dat in het Sranan is geschreven. Alhoewel enkele van haar nummers topprijzen hebben gewonnen, worden zij niet door de lokale radiostations afgedraaid. Hooguit haar Suripop winners zoals ‘Wi Srefi’ en ‘Yu na mi son’ worden nog afgedraaid. Na de pauze wordt er werk van anderen gepresenteerd. Tegen de tijd dat de avond eindigt lijkt het alsof de aanwezigen niet weg willen. De sfeer zat er goed in en er wordt nu al uitgekeken naar een volgende Sranan neti.
[naar de Ware Tijd, 02/03/2013]
Weinig middelen voor onderzoek en ontwikkeling Sranantongo
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Sranan Akademiya kampt met een chronisch tekort aan mankracht. Bestuurslid Eddy van der Hilst denkt dat er heel weinig interesse is om een rol te vervullen in het instituut, omdat de financiële vergoeding te wensen overlaat. Sranan Akademiya houdt zich onder meer bezig met onderzoek naar het Sranantongo. “En daarvoor is er geen subsidie, dus het is eigenlijk liefdadigheidswerk”, legt hij glimlachend uit.
In de toon dringt de ernst van de zaak echter wel door. De organisatie wil namelijk ook verjongingen. Maar het gebrek aan interesse maakt het een haast onbegonnen taak. Op dit moment levert Van der Hilst een bijdrage op taalgebied, terwijl Celestine Raalte met poëzie hetzelfde doet. Rudi Spa ondersteunt in zijn vakgebied: muziek. “Maar er zijn veel meer dingen die gedaan moeten worden.”
Er heerst eveneens een situatie waarbij een kleine groep alle activiteiten van de Akademiya coördineert. En juist dat moet volgens Van der Hilst veranderen. “We moeten naar een situatie toe van gespecialiseerde groepen. Het is volgens hem overigens onwaar dat de organisatie weinig doet. “Veel van onze activiteiten gebeuren binnenshuis. We zijn veel met onderzoek bezig en daar gaat veel tijd in zitten.”
Doordat er zo weinig middelen tot beschikking zijn, komt het voor dat bepaalde aspecten uit de taal verloren dreigen te gaan. Zo merkt het bestuurslid vaak op dat odo’s, de Sranan variant van spreekwoorden, verkeerd worden gebruikt. De odo heeft een speciale grammatica, anders dan de spreektaal. Daarnaast is het aan codes onderhevig in welke gevallen een odo gebruikt wordt. Veelal is het de oudere generatie Surinamers die zich nog precies kan herinneren hoe dat precies moet. “Den owru suma e dede gwe. We moeten snel wezen”, benadrukt Van der Hilst de haast achter de situatie.
[uit de Ware Tijd, 30/01/2013]
Verzwegen held Doedel herrijst naar glorie
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Louis Doedel is niet dood. Tenminste, het Comité Eerherstel Louis Doedel doet er alles aan om de Surinaamse held te onttrekken aan de donkere schaduwen van het graf. De organisatie vindt dat de nationale strijder al veel te lang een stiefmoederlijke behandeling te beurt valt. Op 10 januari wordt van de vakbondsleider daarom alvast een bronzen kop, door Erwin de Vries vervaardigd, onthuld op het terrein van de Stichting Scholings Instituut voor de Vakbeweging in Suriname (Sivis).
“Hij had zich opgeworpen als spreekbuis en voorvechter van arbeiders. In feite was hij de eerste vakbondsleider en dat is hem heel duur komen te staan”, legt Jan Haakmat uit. Volgens de secretaris van het comité is mede vanwege die rol die Doedel gespeeld heeft dat zijn beeltenis voor Sivis komt te staan. Op 1 mei 1931 organiseerde de leider het allereerste Arbeiderscongres in Suriname. Het zou nog 44 jaar duren voordat zo een bijeenkomst weer op touw gezet zou worden.
Voorzitter Emile Wijntuin, die ook een boek over Doedel schreef, vindt het daarom een doodzonde dat zo een belangrijke figuur uit de Surinaamse geschiedenis geen prominentere plaats geniet in het bewustzijn van de bevolking. “Ik ben bijzonder teleurgesteld in historici en vakbonden dat zij toestaan dat de grootste man in onze historie helemaal wordt doodgezwegen”, stelt hij zichtbaar tot op het bot geroerd. Toch laat Wijntuin zich niet lang daarna opgelucht uit dat die schandvlek binnenkort tot het verleden zal behoren.
Overigens werd Doedel al toen hij nog in leven was totaal verzwegen. Zo erg zelfs dat op een bepaald moment er ook bij familie onduidelijkheid bestond of er überhaupt nog bloed door zijn aderen stroomde. Of als hij ondertussen het tijdelijke met het eeuwige had verwisseld.
Gevoeglijk werd aangenomen dat het laatste waar was. Het was na een intensieve zoektocht van toenmalig Statenlid Henk Herrenberg dat de eens zo krachtige volksleider uiteindelijk in 1976 helemaal aan het eind van zijn Latijn in de inrichting Jaigobind gevonden werd.
“De man die zoveel voor het land betekende, stond daar gebroken en bijna totaal vergeten op blote voeten”, schetst Herrenberg een treurig beeld. Maar de dag na zijn vondst had het Statenlid wel een blijde vermelding tijdens de vergadering: “Louis Doedel leeft nog!” Lang had de leider echter niet meer te leven. Op 10 januari 1980 overleed de vergeten grootheid. Toen pas kwam er een eind aan 43 jaar van onrechtmatige opsluiting.
In opdracht van gouverneur Kielstra was Doedel in 1937 opgepakt voor 28 dagen ‘observatie’ in een psychiatrische instelling. “In feite was hij daardoor de langste politieke gevangene in de geschiedenis”, benadrukt Wijntuin. Het comité wil afgezien van de onthulling van de bronzen kop ook dat de geschiedenis betreffende Doedel wordt herschreven. Daarnaast moeten een school en een plein naar hem worden vernoemd, vinden zij. “En de bronzen kop is slechts het begin; we gaan eraan werken dat er een heel groot beeld van hem komt, nu gaat dat ding beginnen”, verzekert Herrenberg.
[uit de Ware Tijd, 07/01/2013]
Curaçao North Sea Jazz 2012: Variëteit jazzfestival slaat publiek om de oren
door Donovan Mijnals
“Het gaat goed met de kaartverkoop”, weet Michael Frijmersum, supervisor destination management bij Does Travel & Cadushi Tours Suriname. “Veel mensen kopen online via onze site hun kaartjes.” Does & Cadushi heeft op de website een speciale button voor jazzgangers uit Suriname, “want dat is een wezenlijk deel van de bezoekers”. Het ligt nog vers in het geheugen. 2800 Surinamers maakten in 2011 de overtocht naar dushi Korsou voor de tweede editie van het Curaçao North Sea Jazzfestival. Velen maken zich ook dit jaar weer op om het tropische eiland aan te doen voor een weekend van top-entertainment. Een hunner is Hennah Draaibaar.
“Ik ga omdat ik goed aan mijn trekken ben gekomen de eerste twee jaren,” zegt ze stellig. Draaibaar geniet van de grote namen, maar heeft zeker ook waardering voor ‘de ietwat kleinere’ artiesten als Natalie Cole die het spits afbeet in het eerste jaar en Dionne Warwick, een van de headliners in 2011. “Ook dit jaar verwacht ik een geweldige tijd met veel muziek,” voorspelt Draaibaar die uitsluitend voor het jazzevenement op het vliegtuig stapt.
Ook Brigitte Gummels staat in de startblokken om met een groep van twintig het festival voor het derde jaar op rij te bezoeken. “Ik ga dit jaar weer, omdat ik heel goede herinneringen heb aan het vorig festival. Het was een opportunity om al die goede artiesten allemaal bij elkaar te zien. Het was echt een eer om een grootheid als Stevie Wonder te mogen bewonderen.” Gummels is vol lof over de organisatie van het jazzfestival. “De sfeer was fantastisch. Er waren geen rijen, niet eens een rij voor het toilet en dat is ongekend.” Gummels is er duidelijk over: zij gaat voor Alicia Keys. “Zij staat bovenaan de lijst. Maar ook Santana wil ik graag zien.” De kinderen gaan mee, want met familie en vrienden koppelt zij meteen een leuke vakantie aan het evenement.
Nog steeds praten mensen over de optredens van onder anderen Lionel Ritchie (2010) en Nile Rodgers (2011). Sommigen boekten dit jaar daarom al heel vroeg, omdat ze ook willen meebabbelen met vrienden en familie die er wel al zijn geweest. “Veel bezoekers gaan echt voor het festival, maar degenen die op zoek zijn naar extra activiteiten, zoals Island tours of een huurauto zijn bij ons kantoor op Curaçao ook terecht”, verzekert Frijmersum.
Het vorig jaar waren Juan Luis Guerra en Stevie Wonder de smaakmakers. Maar ook Rubén Blades deed het bijzonder goed. De venue waar Blades optrad was zo druk bezocht, dat de politie de toegang ongeveer een halfuur in de show moest barricaderen. Geen kip kon er meer bij. Blades is zo in de smaak gevallen, dat hij ook voor dit jaar is gevraagd. Het Curaçao North Sea Jazzfestival verkoopt zichzelf praktisch door de perfecte organisatie, aantrekkelijke samenstelling van de line-up en niet in de laatste plaats vanwege het enorm populaire decor: the hidden treasure.
[uit de Ware Tijd, 8/09/2012]
Chinezen schetsen Suriname bekendheid in
door Donovan Mijnals
Paramaribo – In de pure sereniteit die van de omgeving rond het Fort Zeelandia uitgaat, zit An Bin te schilderen. Het kunstwerk bevindt zich nog in de beginstaat, maar zal ongetwijfeld de historische contouren waartussen hij zit uitbeelden.
De kunstenaar vertoeft op aangeven van de Chinese Ambassade samen met een collega in Suriname om middels kunst het land bekender te maken in China. In Suriname werd via directeur Stanley Sidoel van Cultuur contact gemaakt met schilder Rinaldo Klas, die de twee buitenlanders zou bijstaan tijdens hun verblijf in Suriname. “Veel Chinezen kennen Suriname niet. Sommigen weten niet eens van het bestaan van het land af en daar willen we verandering in brengen”, meldt An Bin.
Expositie
Haperend en met geanimeerde armbewegingen maakt hij zich in het Engels verstaanbaar. De goedlachse artiest verbaast zich over de vele tradities, de rijke historie en cultuur van Suriname, die hij zoveel als mogelijk zal uitbeelden voor zijn volk. “Bij mijn terugkomst in China volgt er een expositie in Beijing met de werken die we gedurende drie weken hier gemaakt hebben”, belooft hij. Maar An Bin wil het niet bij de expositie laten. Hij trekt met ietwat verhulde trots een prentenboek tevoorschijn. Afgezien van kleurpotloden tekeningen die hij van verschillende mensen heeft gemaakt, heeft de kunstschilder ook hele pagina’s volgeschreven. “En dat wil ik allemaal in een catalogus plaatsen. Dan zal China Suriname vanuit mijn ogen kunnen bekijken.”
Belevingswereld
Voor de professor aan de Chinese Kunst Academie van Hang Zhou waren vooral de verschillen tussen kunstenaars in Suriname en China opvallend. “Het is hier allemaal veel kleurrijker.” Toch is dat volgens hem best begrijpelijk. “De kunstenaars daar schilderen vanuit hun belevingswereld. Je ziet daar niet zoveel zon en het stikt er van de wolkenkrabbers.” Maar daarbovenop is met inkt schilderen een ingeburgerd gebruik in China.
Stuwmeer
De schilders hebben zich niet beperkt tot Paramaribo om een beeld van Suriname uit het penseel te schudden. “We zijn onder meer naar Para en het Brokopondo stuwmeer geweest. Dat laatste was prachtig om vast te leggen met de bomen die uit het water steken.” An Bin hoopt dat er meer van dit soort projecten komen. Hij meent dat het goed zou zijn als ook Surinamers de kans krijgen in China rond te lopen en die cultuur en leefwijze in kunst uitdrukken.
[uit de Ware Tijd, 24/08/2012]
Jazzfestival Aruba voor breed publiek
door Donovan Mijnals
Het Caribbean Sea Jazz Festival presenteert dit jaar een rijke melange aan muziekstijlen met jazz als basisingrediënt. Latin, funk en soul zullen afgezien van jazz door de groten der aarde, maar ook door de mindere ‘goden’ naar de trommelvliezen van het publiek in Aruba ‘gedragen’ worden. Ondertussen is al bekend dat legendes als Chaka Khan, Oscar De Leon en Fourplay bij het tweedaags evenement op de planken zullen staan.
Succes
Intussen is het al de zesde editie van het jazzfestijn dat in navolging van het Nederlandse North Sea Jazz Festival en Saint Lucia Jazz is ontstaan. “Ik ben het uiteindelijk maar zelf gaan doen”, herinnert organisator Erik Eman zich. Hij legt uit dat het noodzakelijk is om andere meer commerciële stijlen bij het festival te betrekken om zo een groter publiek te bereiken. “De meeste festivals zien er nu zo uit. Als we alleen maar jazz zouden brengen, was het waarschijnlijk niet zo een groot succes”, illustreert hij.
Kunst erbij
Het evenement dat volgens de vertegenwoordiger van het Arubaanse Toeristen Bureau “een groeiende baby” is, heeft ook als doel meer toeristen naar het Caribische eiland te ‘lokken’.
Daarnaast biedt het een kans voor andere kunstvormen om zich te profileren. “Er zal zoveel mogelijk kunst tentoongesteld worden in de bijbehorende art gallery.
Maar waarin het Caribbean Sea Jazz Festival zich onderscheidt van anderen, is het open podium dat een kans biedt aan opkomende artiesten om zich van hun beste zijde te tonen. “Daar kunnen andere artiesten optreden, maar op gegeven moment zit je natuurlijk vol. Het is niet de bedoeling dat daar ook de hele avond muziek wordt gespeeld”, stelt Eman. Volgens de organisator is het open podium ook toegankelijk voor muzikanten uit andere landen.
In Suriname zal BES reizen samen Jack Travel & Tours en VEMS Travel Consultancy zorg dragen voor de reisarrangementen naar de Jazzhappening. De entreeprijzen zijn volgens de organisatie opzettelijk laag gehouden om de toegankelijkheid voor eenieder te vergroten.
[uit de Ware Tijd, 11/08/2012]
Huwelijk bij Afro-Surinamers niet door religie ingegeven
door Donovan Mijnals
Paramaribo – ‘Afro-Surinamers en het huwelijk’, luidt het thema van de door de EBG georganiseerde lezing in de Rust en Vredekerk. Donderdag stond de lezing in het licht van de herdenking van 149 jaar afschaffing van de slavernij op 1 juli aanstaande.
De inleider, socioloog Harold Jap A Joe, voerde in “een poging tot historisch-sociologische reflectie op de wijze waarop Afro-Surinamers het huwelijk beleven”, de aanwezigen mee in een virtuele reis vanaf de slavernij tot de hedendaagse situatie.Verder was er na de lezing nog een vragenronde en paneldiscussie. In het panel zaten behalve Jap A joe, Ook Kortensia Sumter, huwelijksambtenaar vanuit de wintigebruiken en John Kent, bisschop van de Unitas Fratum.
Jap A Joe haalde in zijn lezing aan dat gedurende de slavernij, de slaven niet wettig mochten huwen. Dit betekende volgens hem echter niet dat er een losbandige situatie ontstond. Want de tot slaaf gemaakte Afrikanen hadden hun eigen huwelijkstradities meegenomen uit hun land van herkomst. Binnen die tradities had de vrouw overigens geen ondergeschikte rol.
Tijdens de lezing kwam naar voren dat polygamie in die periode tot op zekere hoogte geaccepteerd was op de plantages. Het kwam dan voor dat paren niet op dezelfde plantage leefden en een man bijvoorbeeld een vrouw erbij nam. Maar ook dat was aan strenge regels onderworpen. Zo moest de eerste vrouw op de hoogte zijn van de tweede verbintenis die werd aangegaan. Langzamerhand ontstond er uit de verschillende Afrikaanse tradities een lokale gewoonte waarbij de families bij elkaar gebracht werden. Uit onderzoek van Huub Everaert blijkt dat er een vrij grote stabiliteit onder de paren bestond. De paren werden overigens door de Broedergemeente wel geregistreerd. “Later in 1832 voerden diezelfde Broeders het ‘ferbontu’ in”, vertelt Jap A Joe. Daardoor trouwden de reeds bestaande en de nog te vormen paren voor de kerk. Maar daar was van beide zijden niet veel animo voor, omdat de vrouwen volgens de liturgie dan ondergeschikt werden gesteld aan de man. In wezen werd tot 1981 de vrouw bij het trouwen weer kind omdat ze haar man onvoorwaardelijk moest gehoorzamen.
Kortensia Sumter, vertelt dat hoewel vanaf 1735 er zendelingen naar Suriname kwamen, het tot 1874 duurde voordat winti expliciet als afgoderij bestempeld werd en bij wet strafbaar werd gesteld. Gedurende die periode leefde een groot deel van de Afro-Surinaamse gemeenschap volgens de Afrikaanse traditie.
Bisschop Kent voerde aan dat voor hem het huwelijk niet speciaal vanuit een bepaalde religie komt, maar dat het een verbond is waarbij respect, liefde en trouw de basis vormen.
[uit de Ware Tijd, 23/06/2012]
Djinti bepleit innerlijke strijd
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Artiest Djinti benadrukte in zijn lezing voor de Afro-Surinaamse vereniging Fiti Fu Wini vooral het belang van innerlijke strijd. De lezing, genaamd A Bari (babari) Fu Tiri (het kabaal van de stilte), werd zondag geheel in het Sranan gehouden. Volgens de voorzitter van de vereniging, Claudetta Toney, hebben de lezingen die met regelmaat door Fiti Fu Wini gehouden worden als doel, het culturele bewustzijn van de Afro-Surinamer te vergroten. “Op basis van vragen die hier gesteld worden, wordt een volgende spreker geselecteerd. Soms wordt ook een voordracht gedaan als de mensen iemand kennen die veel kennis heeft over een Afro-gerelateerd onderwerp”, vertelt Toney.
Blijf vragen
Djinti hield zijn gehoor zondag voor dat alle antwoorden in het innerlijke te vinden zijn. “Want aan een psycholoog ga je niet alles vertellen, maar jezelf kan je niet voor de gek houden”, zei hij. Echter wees de dichter erop dat niet alle antwoorden ineens zullen komen. “Maar als je niet tevreden bent met het antwoord, moet je blijven vragen totdat je het juiste krijgt”, weet hij. Hij zei verder dat het belangrijk is te beseffen dat eenieder zijn eigen tempel is, maar dat die tempel ook onderhouden en schoongehouden moet worden.
Djinti wees ook op het monopolie van Westerse educatie, dat volgens hem doorbroken moet worden. Hij zei dat er op dit moment geen mogelijkheid is om een andere zienswijze te presenteren op scholen. “Ze leren op school dat Columbus Amerika heeft ontdekt. Maar als die indianen daar al woonden, hoe kan hij dan de ontdekker zijn?” illustreerde hij. Echter is het volgens hem tot nog toe onmogelijk om diploma’s te halen als niet volgens de gevestigde orde gewerkt wordt. “Dus ik kan niet zeggen leer niet, maar wees je bewust dat datgene wat je leert subjectief is.” De artiest betreurde tijdens zijn opvoering ook het feit dat veel van de Afrikaanse geschiedenis verloren is gegaan als gevolg van de slavernij. “Want nooit ete den kiri so meni sma lek’ fa den man kir’ unu. Un’ no sab’ noti, want den kir’ ala tori”, verklaarde hij.
Beleidsadviseur Mohamed Eskak van Binnenlandse Zaken, die ook tot de aanwezigen behoorde verontschuldigde de minister, die vanwege gezondheidsredenen niet aanwezig kon zijn. Volgens Eskak is de boodschap van introspectie goed aangekomen en is het belangrijk dat die wordt overgenomen.-.
[uit de Ware Tijd, 02/05/2012 ]
Raj Mohan: ‘Muziek is durven op je bek te gaan’
door Donovan Mijnals
Paramaribo – Cursisten van de workshop Ensemble zijn zeer tevreden over alles wat ze geleerd hebben. Donderdag sloten docent Raj Mohan en zijn bandleden Mark Alban Lotz, Lourens van Haaftens en Pim van der Ham een serie van drie workshops af. De laatste cursus werd in een lokaal van de Nationale Volksmuziekschool verzorgd. Ook zangeres Remona Soekari kijkt met een brede glimlach terug op de cursus. “Ik heb het als zeer leerrijk ervaren. Het is een ander soort muziek, Indiaas, en dat kan ik ook in mijn muziek toepassen”, vertelt ze.
Toonladder
Soekari zegt dat ze het vooral heel erg interessant vond om de toonladder die in de Indiase muziek wordt gebruikt te leren. “Als je de Indiase toonladder volgt, moet je de vijfde toon overslaan en je begint niet bij ‘do’, maar een halve toon lager”, legt ze uit. De jonge zangeres is ervan overtuigd dat ze met de opgedane kennis een unieke sound aan haar werk kan geven. Rogier Wiratma die gitarist is, zegt dat hij normaliter geen Indiase muziek speelt. “De groove en de manier van spelen zijn heel anders”, vindt hij na de cursus afgerond te hebben.
Talent
Mohan heeft de workshops zelf ook als bijzonder ervaren. “Het blijkt nu weer, Suriname heeft ontzettend veel talent”, beweert de musicus. Hij roemt de leergierigheid en de grensoverschrijdende attitude die de cursisten aan de dag hebben gelegd. Volgens de artiest hebben de cursisten onder flinke druk moeten presteren. “Binnen drie tot vier minuten moesten ze de stukken instuderen, dus ze voelden de spanning”, vertelt hij. Maar volgens hem moet je om muziek te maken ook durven om fouten te maken, omdat je uit die fouten ten slotte zult leren. “Muziek heeft te maken met durf; je moet ook durven op je bek te gaan.” Mohan zegt dat het vanwege zijn drukke schema moeilijk aan te geven is wanneer het vervolgtraject plaats vindt, maar hij vermoedt dat hij augustus weer in het land vertoeft.
Mohan heeft de workshops zelf ook als bijzonder ervaren. “Het blijkt nu weer, Suriname heeft ontzettend veel talent”, beweert de musicus. Hij roemt de leergierigheid en de grensoverschrijdende attitude die de cursisten aan de dag hebben gelegd. Volgens de artiest hebben de cursisten onder flinke druk moeten presteren. “Binnen drie tot vier minuten moesten ze de stukken instuderen, dus ze voelden de spanning”, vertelt hij. Maar volgens hem moet je om muziek te maken ook durven om fouten te maken, omdat je uit die fouten ten slotte zult leren. “Muziek heeft te maken met durf; je moet ook durven op je bek te gaan.” Mohan zegt dat het vanwege zijn drukke schema moeilijk aan te geven is wanneer het vervolgtraject plaats vindt, maar hij vermoedt dat hij augustus weer in het land vertoeft.
[uit de Ware Tijd, 03/03/2012]
RSS
Facebook
Twitter
