Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
‘De kracht van storytelling’: tweemaal zoveel deelnemers
De vakantieworkshop ‘De kracht van storytelling’ is gisteren van start gegaan in het Naks-gebouw in Paramaribo. De workshop is in twee groepen verdeeld, omdat zich dit jaar twee maal zoveel deelnemers hebben aangemeld. In de eerste groep deden 45 kinderen tussen de leeftijd 7 en 10 jaar mee. read on…
Professor Anansi brengt ‘Voices of Freedom’
Paramaribo – Paul Middellijn die zich professor Anansi noemde, gaf in een half gevuld theater Unique zijn optreden. De poëet deed zijn best het publiek wakker te schudden met zijn tekst, wat hem jammer genoeg niet lukte woensdagavond. De aanwezigen zaten muisstil naar de performance van Middellijn te kijken en er kwam weinig respons. Of waren zij juist weg van zijn ‘Voices of Freedom’?
read on…In Memoriam Rolf van der Marck 1935-2013
door Michiel van Kempen
Het leek er soms op dat hij 24-uurs diensten draaide: bij nacht en ontij kon je Rolf van der Marcks commentaren verwachten op brandende maatschappelijke kwesties. Zijn vlijmscherpe reacties op zijn eigen website, Suriname Stemt, en hier op Caraïbisch Uitzicht, volgden weinig minuten op een persbericht dat hem niet zinde. Hij was vaak de eerste om te reageren op een Facebook-bericht, en wanneer er een reactie verscheen op een van zijn eigen teksten, dan stond er een minuut later alweer een reactie van zijn hand onder. Op donderdag vroeg hij me om 7 minuten over 5 in de ochtend hoe hij toch een bijschrift onder een foto geplaatst moest krijgen. De avond van diezelfde dag overleed hij, op weg naar het Academisch Ziekenhuis in Paramaribo.
read on…Ontruiming Fort Zeelandia ‘on hold’
door Rick Smits
![]() |
Fort Zeelandia, met op nr. 5 de Officierswoning, nu Directiekantoor van het Surinaams Museum. Foto Augusta Curiel. |
![]() |
Albert Roessingh – Op de vlucht |
Paul Middellijn & de cultuurbarbaren
door John Sterkendam
Alhoewel ik Paul Middellijn niet ken, heb ik de pest aan de man, en wel om een aantal redenen. Om te beginnen omdat hij een ‘revo’-visionist is van het eerste uur, mensen die níet vanuit betrokkenheid bij land & volk, maar vanuit het perspectief van persoonlijk gewin – materieel of immaterieel, maakt niet uit – achter Bouterse & trawanten aanhollen. Verder omdat hij er niet voor is teruggeschrokken de functie van Cultureel Adviseur van de President te aanvaarden, en tot slot het voor mij meest zwaarwegende argument, te weten zijn perfide – maar naar het zich laat aanzien voorlopig gestrande – plan om het Fort Zeelandia-complex te annexeren en terug te brengen (!) in de boezem van het Kabinet.
Nu lees ik op de Ware Tijd-online (gelukkig dat die krant eindelijk ook de internetwereld heeft ontdekt!) “met opgeheven hoofd” gehoor heeft gegeven aan de wens van Carifesta Host Country Management Committee-voorzitter Ivan Graanoogst om de commissie met onmiddellijke ingang te verlaten. Overigens is het zeer begrijpelijk dat Graanoogst hiertoe is overgegaan, nadat Middellijn bij een vergadering van de week in Courtyard by Marriott op de vuist wilde met Directeur Cultuur Stanley Sidoel, waarvan omstanders hem uiteindelijk echter hebben kunnen weerhouden. Graanoogst heeft zich nog netjes uitgedrukt door te zeggen dat er met de man niet valt samen te werken.
Desalniettemin heeft Middellijn bij zijn afscheid ook een zeer behartenswaardige uitspraak gedaan, namelijk dat hij van mening is dat er in Suriname nog geen duidelijke cultuurvisie bestaat. “Het inzicht dat cultuur de drager is van de gehele natie, is nog niet in de volle breedte ten uitvoer gebracht. Het feit dat cultuurbarbaren het voor het zeggen hebben in een land zo rijk aan cultuur, maakt mij droevig. Zonder visie kan je nou eenmaal geen plan ontwikkelen, laat staan uitzetten”, aldus Middellijn. Een stelling waarmee ik het volledig eens kan zijn. Blijft echter de vraag waarom Middellijn zich heeft afgegeven met cultuurbarbaren als Bouterse & trawanten.
Historische blunders
door Rolf van der Marck
Het Britse parlement heeft kort geleden de historische blunder begaan om de ‘Big Ben’ in Londen om te dopen tot ‘Elizabeth Tower’. De toren is hernoemd om Queen Elizabeth te eren, die dit jaar 60 jaar geleden tot koningin werd gekroond. Alhoewel de toren in feite gewoon ‘Clock Tower’ heet, staat hij wereldwijd bekend als Big Ben, naar de politicus Sir Benjamin Hall, Big Ben genoemd vanwege zijn rijzige gestalte, de originator van de in 1859 voltooide neo-Gothische Clock Tower.
read on…Paul Middellijn

‘Geschiedenis kun je niet opleggen’
De Surinaams geschiedenis moet van onderop geschreven worden. De geschiedschrijving moet niet opgelegd worden, met of zonder uzi. “Het moet gedragen worden”, zei Rosemarijn Hoefte van het Koninklijk instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) bij de Nederlandse presentatie van het boek Verzamelaars en volksopvoerders, musea in Suriname 1863-2012 van de 28-jarige historicus Pepijn Reeser. Eerder werd het boek in Suriname gepresenteerd. Reeser legt uit dat de titel van zijn boek de mensen beschrijft die zich bezighouden met musea: “Ze vinden het belangrijk om iets te verzamelen, maar ze doen het met een doel.” Geschiedenis is een gereedschap, zegt hij, waar je alles uit kunt halen wat je wil.
In Leiden kregen de plannen van de Surinaamse regering [geformuleerd in een rapport van adviseur Paul Middellijn] om het Surinaams Museum uit Fort Zeelandia te zetten veel aandacht. Dat kwam naar buiten enkele weken nadat het boek van Reeser op de binnenplaats van het fort was gepresenteerd. “Als je Bastion Veere uit de herdenking (van de Decembermoorden, red.) haalt dan maak je het een soort geuzenplek. Dan krijgt het een nog grotere lading dan het al heeft”, zei Hoefte.
Volgens Reeser geeft het plan aan dat de musea door de Surinaamse regering minder belangrijk worden gevonden dan het levende erfgoed, zoals zang, dans en de vertelcultuur. “Maar ik vind het jammer. De instellingen die er nu zitten doen erg goed werk. Ik zie de noodzaak om ze weg te sturen niet.” De historicus ziet parallellen met de militaire tijd van de jaren ’80.
Dat de regering een eigen visie heeft op de geschiedenis vindt hij niet erg, als andere visies maar niet monddood worden gemaakt. Het Surinaams Museum is belangrijk om een ruimere blik op de geschiedenis te tonen; daar worden dingen getoond die niet meer bestaan. Volgens Reeser is het oude koloniale stempel een van de dingen waar de regering problemen mee heeft.
Surinaams perspectief
Erik Schilp van het Nationaal Historisch Museum benadrukt dat geschiedenis nooit kan worden uitgewist: “Geschiedenis is sterker dan enig machthebber op enig moment.” Hij zou het interessant vinden om het boek van Reeser over vijf jaar een update te geven met de ontwikkelingen die er dan zijn geweest. En met een ander perspectief: “Laat het door een Surinamer schrijven. Dan is de vergelijking interessant.”
[RNW, 19 juni 2012]
Het schrijnende zwijgen van Schrijversgroep ’77
door Michiel van Kempen
Het zal weinigen ontgaan zijn: de Surinaamse regering/Bevel/Bouterse eist het Fort Zeelandia-complex op, gooit het Surinaams Museum en zijn zusterinstellingen eruit en wil het complex herinrichten voor eigen gebruik, onder meer als feestruimte (zie ook de berichten hieronder op deze blogspot).
“Paul Middellijn, cultureel adviseur van de president van Suriname, heeft een plan opgesteld om het totale Fort Zeelandia complex een nieuwe bestemming te geven. Onder andere is voorgesteld om in Huis 9, waar momenteel de Educatieve Dienst van het Surinaams Museum is gevestigd, zijn stichting, Sranan Tori Akademya, te vestigen en dit tevens tot Huis van de Surinaamse Literatuur te maken. Wat dit vooralsnog in de praktijk zal betekenen, en hoe dit Huis van de Literatuur zal functioneren is niet duidelijk. Het is jammer dat er bij het opstellen van dit plan zo weinig overleg geweest is met de stakeholders in het literaire veld en de Educatieve Dienst zelf. Paul Middellijn is in het culturele veld vooral bekend als storyteller en het verzorgen van workshops op dit gebied. Voor het veld is het nog onduidelijk hoe de functieverdeling is tussen de Directeur Cultuur en de cultureel adviseur van de president.”
Mij valt in dit bericht op dat de plannen door de Schrijversgroep ’77 al onmiddellijk als definitief en onweerlegbaar worden neergezet, en dus impliciet worden geaccepteerd. De Schrijversgroep maakt er zich vooral druk over dat de groep zelf (‘de stakeholders in het veld’) niet is gekend in het opstellen van de plannen, dat het nog onduidelijk is wat de literatuurgroep er aan gaat hebben en vindt het reuze belangrijk hoe de functieverdeling is tussen de cultureel adviseur Paul Middellijn en de Directeur Cultuur. Terwijl de Schrijversgroep (met actieve mensen als Ismene Krishnadath, Alphons Levens, S. Sombra en Arlette Codfried) vaak voor zijn activiteiten een beroep heeft gedaan op het Surinaams Museum om het Fort ter beschikking te stellen voor manifestaties, staat in het bericht niet één woord van medeleven met deze culturele zusterinstelling. Dat het Museum voor een groot drama wordt gesteld en jaren en jaren aan hard werken met één pennenstreek vernietigd ziet worden: de Schrijversgroep wijdt er niet één (zegge: 1) woord aan. Niet alleen geen protest van een schrijversorganisatie die toch normaal gesproken kritisch zou moeten zijn naar alle geledingen van de maatschappij toe (en deze regering in het bijzonder), ook geen woord van solidariteit met de verdrevenen: het Nola Hatterman Instituut, Cultuurstudies, het Surinaams Museum en zijn Educatieve Dienst. Niet één. Het ontbreken van dat woord is veelzeggender dan een website vol woorden van de Schrijversgroep ’77.
Bouterse maakt festivalcentrum van locatie Decembermoorden
door Stieven Ramdharie
Kogelgaten
De opvallende actie van Bouterse, die in 1982 in het fort zijn hoofdkwartier had, komt amper twee maanden na de amnestie voor hem en zijn 24 medeverdachten. ‘Dit is een aanslag en feitelijke opheffing van het monument’, zegt de Surinaamse publicist Theo Para, een van de initiatiefnemers. ‘Het beheer van het monument, waar ook de kogelgaten in de muren onder vallen, valt straks rechtstreeks onder de dader van de moorden. De volgende stap is dat hij het gaat afschermen voor het publiek. Mogelijk worden ook de kogelgaten gedicht. De geschiedenis wordt uitgewist.’
De plaquette met de namen van de omgebrachte critici van Bouterse werd in 2009, in het bijzijn van president Venetiaan, onthuld. De plaquette staat bij Bastion Veere, de plek in het oude Nederlandse fort waar de executies plaatsvonden. De nabestaanden kwamen toen overeen met het Surinaams Museum dat deze de plaquette en de kogelgaten zou beheren. Het museum geeft ook rondleidingen, onder andere over ‘8 December’, die nu zeker beëindigd worden.
Culturele invulling
Volgens Middellijn en Bouterses topadviseur Eugene van der San moet het complex ‘een nieuwe culturele invulling krijgen die past bij de inzichten van de regering’. Er komt ook een literatuurcentrum en een kantoor van de vicepresident. De beruchte Devil-gevangenis moet ingericht worden als museum over de koloniale periode of worden gesloopt.
‘Indien nodig kan de regering voorzien in een container om de spullen op te slaan’, werd het Surinaams Museum in de nota te verstaan gegeven. ‘Dit is zeer ernstig’, zegt voorzitter Arthur Parisius van het stichtingsbestuur aangeslagen. ‘Wat er nu met de plaquette en de kogelgaten gaat gebeuren, weten we totaal niet.’ Sunil Oemrawsingh, die de nabestaanden vertegenwoordigt, is geschokt. ‘Dit is het zoveelste bewijs van de werkelijke intentie van deze president. Maar als hij denkt dat hij zo de geschiedenis weg kan poetsen, dan heeft hij het mis.’
[uit de Volkskrant, 25/05/12]
Fort Zeelandia moet 1 september ontruimd zijn
Drs. Stephen Fokké, directeur Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname, is onaangenaam verrast door een op handen zijnde actie van het Kabinet van de President.
Zeer waarschijnlijk als de plannen doorgaan dienen alle panden op het Fort Zeelandia Complex per 1 september 2012 ontruimd te worden of zoals gebiedend wordt gesteld in een brief gedateerd 21 mei 2012 van de directeur van het Kabinet van de President, Eugene van der San aan de directeur Cultuur Stanley Sidoel ’te worden ingeleverd c.q. terug te brengen in de schoot van het beleidscentrum”.
Er is een nota opgesteld door de Cultureel Adviseur van de President, Paul Middellijn, die zijn plannen kenbaar heeft gemaakt via de directeur van het Kabinet van de President. Aan de directeur Cultuur is gevraagd om advies uit te brengen met betrekking tot de consequenties van het voornemen.
In een brief aan zijn bestuur schrijft Stephen Fokké vandaag, woensdag 23 mei, onder andere: ‘We zeggen dank aan dhr. Middellijn voor 15 jaar lang hard werken voor behoud van ons erfgoed. Alle instanties zullen met hun achterban/besturen deze kwestie bespreken en hun standpunten kenbaar maken aan de directeur Cultuur. Dit is een vrij ernstige zaak en grijpt diep in het werk van alle gebruikers op het Complex.
Sommigen panden, in het bijzonder de panden van het Surinaams Museum zullen reeds veel eerder, binnen een maand tijd ‘ingeleverd’/’gevorderd’ dienen te worden. Het ‘doel van de actie is: (…) een nieuwe culturele invulling geven aan het Complex, die past bij de inzichten van de regering. Dit houdt o.a. in dat alle gebouwen bemand zullen worden en actief zullen bijdragen aan het vormen van de culturele display van Suriname’.
* De officierswoning (Cultuurstudies) wordt het kantoor voor de vice-president;
* Het kantoor Surinaams Museum wordt Sranan Tori Academia/Sur. literatuur Centrum;
* Het gebouw SGES/Stadsherstel wordt Oso Dresi/cultureel Centrum annex expo muziek instrumenten uit organisch materiaal;
* Het onderkomen van de Eductaieve dienst Surinaams Museum wordt het kantoor van Paul Middellijn;
* Het Nola Hatterman Instituut mag voorlopig nog heel even blijven;
* Het pand van de Staatsraad is ’Ter overweging’.
Het eigenlijke fort, waarin het Surinaams Museum is ondergebracht, wordt het Carifesta Cultural Centrum c.q. Carifesta 2013 Hoofdkwartier.
De gebruikers van officierswoning 7 (SGES/Commissie Monumentenzorg etc.) wordt genoemd een ‘club die maar enkele keren per jaar samenkomt en die een compleet gebouw bezet’.
[uit Obsession Magazine, 23 mei 2012]
Dobru Bar Puru herdenkingsavond
Wonny Raveles herdacht haar echtgenoot in een korte speech, gevolgd door onze voordrachten en memorials. Mijn gedicht, Dit is ook mijn land, droeg ik op aan Dobru en Wonny. Sombra herdacht zijn vriend in warme woorden en gedichten,
Wan bon werd in het Sranan Tongo, Engels, Frans, Spaans en Nederlands voorgedragen, Dave zong gedichten, Paul Middellijn zong liederen, Lydia Hermelijn deed Gran tangi en die ene tiener, Esten, die zijn allereerste voordracht deed, besloot op bezielende wijze zijn gedicht met een politiek statement: die ene dag kregen wij Anthony Nesty, geen Amnesty, wat hem een daverend applaus opleverde.
De opbrengst van de op zijn owrujari verkochte boyo werd overgedragen aan de stichting.
Dobru zou tevreden zijn. Hij is niet vergeten.
Dit is ook mijn land
voortglijdende korjalen over zilverzwarte spiegeloppervlak mystiek en zo vertrouwd
dat het mijn hart tot barstens toe vervuld
Dit is ook mijn land
miljarden groene getuigenissen geschreven in honderden vruchtbare eeuwen van zon en regen, wind en warmte en gelezen door honderdduizenden die hen betreden
Dit is ook mijn land
monumenten van vergane bergformaties sluimerend en half verscholen in verleden, heden en voortschrijdend in de tijd
Dit is ook mijn land
doorluchtige winddoorlatende intieme onderkomens met pinapruiken boven gevlochten besneden bewerkte afscheidingen waar ik mijn hangmat binden laat
Dit is ook mijn land
rozerode aarde waar mijn schuifelende voeten steun behoeven na de zwarte, gele, witte wisselende structuren en zich kastijden in de torentjes, waaiers , slakkenhuizen, lepelvormen van uitgegraven schelpenritsen in mijn stadse tuin-erf-plaats
Dit is ook mijn land
waar bananenvaandel veervormigen vingerbladigen awarastekeligen sappige heerlijkheid onthullen geurend naar zoete babybuikjes onlangs gelaafd met moedermelk
Dit is ook mijn land
ivoren glimlach in multicolor bruin brons chocolade zwart geelbeige wit rood karamel kaneel van oumaopamamapapabroerzustanteneefnichtoomzoondochterkleinkind die me lief zijn als mijzelf
Dit is ook mijn land
Dit is ook mijn
Dit is ook
Dit is
Dit
Is
Ook
Mijn
Land !!!!!
cat mei 2007