Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Mexico
Drie Mexicaanse liederen
De dageraad
Hij steeg op, reikte tot hier:
de ontzaglijke blauwgroene zwier,
nu eens vreedzaam, dan weer bewegend,
dan schuimend en zingend tussen de rotsen.
Boven hem uit ga ik vliegen
een vogel gelijk, azuurblauw gevederd.
Tot midden de wateren kom ik:
water van de bloemen, water van goud, van smaragd,
vanwaar ik zwemmende ga en weer kom
en kwakend de stralende eend passeer
die golft met zijn schitterende staart.
[Uit het Nahuatl]
read on…VS geeft grote collectie pre-Colombiaanse kunst terug
Amerikaanse autoriteiten hebben een enorme collectie van meer dan 4.000 pre-Colombiaanse artefacten teruggegeven aan Mexico. De collectie prehistorische voorwerpen omvat beelden, potten, bijlen en een Azteekse fluit. Functionarissen zeggen dat dit de grootste repatriëring van gestolen of geplunderde kunst in zijn soort is.
Het Amerikaanse bureau belast met de immigratie en de in-en uitvoerrechten (ICE) zegt dat de antiquiteiten tijdens onderzoeken zijn teruggevonden in verschillende Amerikaanse staten en Mexico. ICE onderzoekt de smokkel en diefstal van kunst en andere artefacten uit andere landen naar de Verenigde Staten.
Tussen de meest gewaardeerde artefacten die tijdens een ceremonie op het Mexicaanse consulaat in El Paso, Texas, werden overhandigd, waren een fluit uit het Azteekse tijdperk, koperen bijltjes, beelden en een Matate – een stenen handgereedschap dat wordt gebruikt om graan te malen. De collectie bevat ook 26 stukken pre-Colombiaanse aardewerk dat meer dan 1.500 jaar oud is. ICE zegt dat deze zijn teruggevonden tijdens een onderzoek in Montana.
Grootste collectie
“De plundering van culturele goederen is één van de oudste vormen van georganiseerde grensoverschrijdende criminaliteit en is uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen dat de grenzen overstijgt,” zei Janice Ayala, adjunct-directeur van ICE’s Homeland Security Investigations division.
De schat wordt beschouwd als de grootste die ICE tot nog toe in een keer heeft geretourneerd aan een land. Voorafgaand aan de grote repatriëring naar Mexico, had het agentschap al meer dan 2.600 items naar 24 landen teruggestuurd. In veel gevallen ontdekten agenten geplunderde oudheden tijdens douanecontroles op kruispunten langs de bijna 3.200 km lange Amerikaans-Mexicaanse grens. Ook tijdens het onderzoek van de bagage op de internationale luchthavens in Chicago en San Diego zijn antiquiteiten gevonden.
De 26 stukken teruggevonden aardewerk werden gestolen door een persoon die leden van de Tarahumara-stam – een groep van de inheemse bevolking in het noordwesten van Mexico – betaalde om graven in het Copper Canyon gebied van Chihuahua te gaan plunderen, zodat de items konden worden verkocht in een kunstgalerie, vertelde ICE.
Nog eens 200 Mexicaanse artefacten werden teruggevonden in Fort Stockton, Texas. Ze waren naar verluidt gesmokkeld naar de Verenigde Staten nadat ze in 2008 waren gestolen uit een particuliere collectie en museum in Cuatro Cienegas, in de staat Coahuila, ten zuiden van Texas.
[uit Starnieuws, 27 oktober 2012]
Carlos Fuentes overleden
De Mexicaanse schrijver Carlos Fuentes is dinsdag onverwacht overleden in een ziekenhuis in Mexico-Stad. Hij werd 83 jaar. Fuentes geldt als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Latijns-Amerikaanse literatuur. Zijn overlijden werd via Twitter bekendgemaakt door president Calderón, die hem onder meer omschreef als ‘een universeel Mexicaan’.
read on…Gruwelijke foto’s
Drugsoorlog Mexico
door Peter Vandermeersch
Het is altijd een moeilijke overweging voor de foto- en eindredactie van de krant. Publiceer je gruwelijke foto’s? Vele jaren geleden had ik een hoofdredacteur die het principe huldigde: de krant toont geen lijken. Dat is nobel. Want als kwaliteitskrant moet je niet willen scoren met gruwelijke foto’s van dode mensen.
Het gevolg van die beleidslijn: we dreigden (burger)oorlog en misdaad te ‘esthetizeren’. Bij een bomaanslag zag je wat scherven, een schoen, een kindermutsje. Je zag niet de harde werkelijkheid, namelijk dat bij een bomaanslag op een schoolbus kinderen uit elkaar worden gerukt.
Vandaag hebben we in NRC Handelsblad en op nrc.nl harde foto’s gepubliceerd. ‘Ze hangen aan bruggen’, zo luidt de aanhef van het begeleidend artikel. ‘Ze liggen in greppels. Ze zijn in vuilniszakken gestopt, in kofferbakken, intact of in stukken gehakt. In Mexico worden per dag tussen de 40 en 50 mensen vermoord’.
Mexico, want daar gaat ‘Het Grote Verhaal’ over, is sedert eind 2006 in de greep van een drugsoorlog. De dramatische tol: 47.515 doden. ‘De cijfers zijn een statische abstractie van een chaos aan geweld’, schrijft Amerika-redacteur Ykje Vriesinga. ‘Onder de doden zijn drugshandelaren, politieagenten, journalisten, gemeenteraadsleden, militairen, migranten, kinderen en toevallige voorbijgangers.’
De schaal waarop er gemoord wordt is te groot voor woorden. Daarom kozen we er vandaag voor om dat eens niet alleen in woorden te beschrijven, maar ook in beelden te laten zien. De fotoredactie maakte een keuze. Hard, confronterend, afstotelijk,… En wat misschien het ergste is: de foto’s vormen maar een beperkte afspiegeling van de gruwelijke werkelijkheid.
Of we met deze harde fotoreportage de juiste keuze maakten, weet ook ik niet. Journalistiek is zoeken, kiezen, twijfelen en jezelf in vraag stellen.
[van de blogspot nrc.nl>hoofdredacteur]
Mexicaanse brug hoogste ter wereld
Met zijn 403 meter zou de Baluarte-brug in de bergketen Sierra Madre Occidental met gemak de Eiffeltoren in Parijs kunnen overspannen. De vergelijking met deze Franse ikoon is vast geen toeval, want de Mexicaanse brug stevent het Franse Millau Viaduct voorbij als de hoogste kabelbrug ter wereld (in constructiehoogte). De Baluarte-brug heeft vanaf vandaag bij de officiële opening dan ook een vermelding in het Guinness Book of World Records gekregen. De brug verheft zich 390 meter boven de vallei.
2012 en de Maya
door Jeroen Heuvel
Zou dit de laatste kerstvakantie op aarde zijn? Volgens sommige mensen vergaat op 21 december 2012 de wereld, omdat dat de laatste dag schijnt te zijn in de kalender van de Maya. Hier volgt een leesverslag van twee boeken over dit onderwerp.
Maya 2012 – mysterie, geloof en wetenschap is een gezamenlijke uitgave van het Tropenmuseum in Amsterdam en het Museum Volkenkunde te Leiden. Het geeft een overzicht van de laatste wetenschappelijke kennis over de archeologische Maya en schetst een beeld van de hedendaagse Maya. Het gaat ook in op de wetenschappelijke en de New Age aspecten van 2012. In Spiritualiteit en het jaar 2012 beschrijft Loek Dullaart oude mythen waarin sprake is van toekomstige rampen en een ondergang, maar ook van een nieuw begin. Hij probeert de vraag te beantwoorden wat wij als mensen kunnen doen als voorbereiding op angstige voorspellingen.
“Wij zijn ons ervan bewust dat er niet één waarheid bestaat,” schrijven de auteurs van het museumboek. Zij geven daarom een overzicht van de interpretaties die verschillende onderzoekers en kunstenaars hebben gegeven van het 2012-fenomeen. Het boek bestaat uit twee delen. Eerst een overzicht van de Maya zoals zij waren en zijn. Deel twee gaat in op het 2012-fenomeen, met de presentatie van drie visies: de wetenschappelijke visie van Maya-experts, de meer spirituele benaderingen van newagedenkers en –onderzoekers en ten slotte de weergave van 2012 in film, theater en strips. Het full-colour boek beslaat 120 pagina’s, de titels van de hoofdstukken luiden: geografie en chronologie; steden en koningen, voeding en landbouw; handel, oorlog en balspel; kosmologie en goden; Xibalba, grafgiften en begravingen; het schrift; de kalender en – van hoofdstuk 9 – de hedendaagse Maya. Voor dit verslag is vooral het hoofdstuk over de kalender belangrijk, maar eerst wat inleidende informatie die misschien nodig is voor een beter begrip daarvan.
De vele Mayagroepen woonden (vanaf 1400 voor Christus) en wonen nog steeds in Mexico, Guatemala, Belize, El Salvador en Honduras. Het Mayagebied bestond uit kleine stadstaten die autonoom van elkaar bestuurd werden. Het centrum van een Mayastad werd gevormd door grote, indrukwekkende stenen gebouwen. Elke god had er zijn eigen tempel. Ook waren er paleizen voor de koning, de ajaaw (letterlijk ‘hij die schreeuwt’) en zijn familie. De Maya bouwden aquaducten om schoon water uit bronnen van buiten de stad naar de stad toe te leiden. De gewone mensen woonden aan de rand van het centrum, in lemen huizen met rieten daken.
De Maya aten voornamelijk maïs, aangevuld met bonen en pompoen, ook verbouwden ze tomaten, avocado’s, vruchten, chilipepers en maniok. Maya droegen alles zelf omdat er geen lastdieren waren zoals paarden, ezels of lama’s. Handelswegen liepen zowel over land als via het water, kano’s dienden als transportmiddel over de rivieren en langs de kust.
Volgens de Maya bestond de wereld uit drie delen: een onderwereld Xibalba genaamd bij de K’iche’-Maya bewoond door de overleden voorouders, een bovenwereld voor de goden en de hemellichamen; en als leefwereld van de mens een middenwereld. De scheppingsmythe van de Maya heet Popol Vuh, op internet is hiervan ook een vertaling in het Papiamentu van de allereerste pagina’s te raadplegen. Dit verhaal gaat over de goden die de wereld schiepen door hun woord, en de mens maakten uit maïs en goddelijk bloed. Het leven van de Mayagoden leek op het leven van de mensen. Ze moesten eten, ze maakten fouten en stierven als de mensen niet goed voor hen zorgden. Bij elk deel van het leven hoorde een specifieke god. De Zonnegod K’inich Ajaaw heeft een dubbel karakter: als hij ’s ochtends opkomt, is hij goed, de brenger van licht en leven. Als hij ondergaat, neemt hij licht en leven weg. De maangodin is een mooie jonge vrouw, vaak zittend op een halve maan afgebeeld. Meestal houdt zij een konijn vast, omdat de Maya in de maan het profiel van een konijn zien, zoals wij dat ook bij volle maan kunnen onderscheiden als we ons rechteroor naar de rechterschouder neigen.
Het Mayaschrift vond zijn oorsprong omstreeks de derde eeuw voor Christus. Pas sinds ongeveer 1950 werd het voor de huidige westerling mogelijk om iets van het Mayaschrift te lezen. In epigrafisch of schriftkundig onderzoek worden Mayaschrifttekens omgezet in de waardes die zij als woord of lettergreep hebben. Dit betekent dat zij worden omgezet naar onze letters, ons alfabet. Daarnaast zijn er nog een paar toevoegingen die specifiek zijn voor de Mayatalen.
In hoofdstuk 8 wordt de kalender uitgelegd. De Maya kenden minstens dertien verschillende kalenders. Die waren onder andere gebaseerd op de stand van de zon, de stand van de maan en de stand van Venus. Van sommige van deze kalenders is de betekenis nu niet meer bekend, maar drie kalenders van de klassieke Maya hebben onderzoekers kunnen ontcijferen: de tzolk’in kalender van 260 dagen, de haab’ kalender van 365 dagen die samen de Kalender Ronde vormden, die 52 jaar beslaat, en ten derde De Lange Telling kalender die het mogelijk maakte om langer dan de 52 jaar van een Kalender Ronde te tellen. De Lange Telling hield het aantal dagen bij dat verstreken was sinds de datum 13.0.0.0.0,4 Ajaw 8 K’umk’u, of in onze jaartelling 11 augustus 3114 v.C.
Monument 6
In deel 2 komt een natuurwetenschappelijke studie aan de orde naar de bewering dat er over een jaar iets bijzonders staat te gebeuren. De bron voor deze bewering is te vinden op de archeologische vindplaats Tortuguero, in de staat Tabasco, Mexico. Tientallen jaren geleden is daar een monument gevonden dat Monument 6 is genoemd. Hierop staat, zover bekend, de enige tekst die door de Maya is geschreven over 21 december 2012. Een van de schrijvers van dit boek, dr. Erik Boot, een wereldwijd bekende specialist op het gebied van de ontcijfering van Klassieke Maya teksten, gaat door middel van een nauwkeurige tekstuele analyse in op wat er precies vermeld staat op dit monument.
Van de vindplaats Tortuguero is nu weinig meer over, door plundering en omdat het gediend heeft als groeve voor een nabijgelegen cementfabriek. Monument 6 is bovendien in het verleden in verschillende fragmenten gebroken. Momenteel zijn er nog zeven fragmenten bekend, geïdentificeerd als fragment A tot en met G. Van deze fragmenten van Monument 6 bevinden zich er vier (A, C, D en G) in Mexico, B, E en F zijn via illegale kunsthandel in de VS terechtgekomen. Het eerste artikel dat fragment G (met de bewuste datum er op) beschrijft, werd in 1978 gepubliceerd. Van de 150 tot 200 hiërogliefblokken die er op Monument 6 geschreven staan, gaan alleen de laatste vier blokken over 2012. Door de breuken in het paneel is de cruciale passage zwaar beschadigd en zijn de wetenschappers afhankelijk van reconstructietekeningen en vroeger gemaakte foto’s. Hierdoor is het moeilijk de schrifttekens te identificeren. Maar op basis van het afwegen van de verschillende mogelijkheden kunnen enkele voorlopige lezingen gereconstrueerd worden. Naast de (in vertaling luidende) datum 20 december 2012 staat er: “gebeuren zal (dat) gezien wordt de presentatie van Balun Yokte’ K’uh in de grote ceremonie”. Baluun Yokte’ K’uh is een godheid die te maken heeft met de wisseling van tijdsperiodes en oorlogvoering. De conclusie van dit boek is dat in deze nieuwe analyse van de tekst geen enkele verwijzing staat naar het einde van de Mayakalender, een Apocalyps of een spirituele verandering, het is slechts een punt inde Mayakalender waarop de 13 bak’tun (een periode van 144.000 dagen) sinds 11 augustus 3114 v.C. compleet zal zijn. De telling van de dagen daarna gaat gewoon verder, de Maya plaatsten op een inscriptie in Palenque bij voorbeeld ook een datum in naar onze kalender omgerekend 4772 na Christus.
Spiritualiteit
Het boekje Spiritualiteit en het jaar 2012 van Loek Dullaart is dun, het beslaat slechts 48 bladzijden, maar het is een deeltje uit een reeks van zeven boekjes van hem over spiritualiteit & actualiteit. De ondertitel van de reeks luidt: Oude structuren omvormen, nieuwe vermogens ontwikkelen. In dit specifieke boekje gaat hij nog uit van het gegeven dat de Mayakalender daadwerkelijk eindigt op 21-12-2012, maar hij ziet nergens in de geesteswetenschap die hij heeft bestudeerd, een serieuze melding van een einde van de wereld. Integendeel, hij gaat er van uit dat het einde van de wereld zoals wij die nu kennen, nog een eon verwijderd is. Je kunt een ramp zien als een uitdaging. In dit boekje appelleert Dullaart vooral aan wat wij als individu kunnen doen om geen angst te hebben voor doemscenario’s. Hij laat zich voornamelijk inspireren door de geesteswetenschapper Rudolf Steiner die een kleine eeuw geleden zijn toehoorders het volgende beeld heeft voorgehouden (vertaling van Dullaart) – en ik vind dit een krachtig einde van dit leesverslag – :
“Het is belangrijk je goed voor te bereiden met spirituele kracht voor wat er nu op aarde gebeurt want er zijn veel storende krachten werkzaam op aarde. Het hele culturele leven, de beschaving op aarde zal in verval raken, als de mensen niet de spiritualiteit van de Michaëlische Christus-impuls ontwikkelen, als de mensen niet in staat zijn datgene in onze cultuur wat dreigt af te glijden, weer op te heffen. Vinden zulke eerlijk strevende mensenzielen elkaar die de spiritualiteit op deze wijze in het aardeleven binnen willen brengen, dan zal er een beweging naar boven zijn. Vinden zulke zielen elkaar niet, dan zal het verval verder gaan. De eerste wereldoorlog met al zijn kwade nevenwerkingen zal dan slechts de aanvang zijn van nog veel meer ellende. Want momenteel staat de mensheid voor een grote eventualiteit: voor de mogelijkheid om òf alles wat beschaving is in de afgrond te zien glijden òf het door spiritualiteit op te heffen en verder te voeren in de zin van deze Michaëlische Christus-impuls.”
Beste lezer, een vredige Kerst toegewenst.
Erik Boot, Laura van Broekhoven en Martin Berger, Maya 2012. Mysterie, geloof en wetenschap. 2011 KIT Publishers Amsterdam/ Museum Volkenkunde Leiden
Mexicaanse onderscheiding voor Kathleen Ferrier
CDA-politica Kathleen Ferrier ontvangt woensdag 26 oktober de Águila Azteca – de Azteekse Adelaar – uit handen van de Mexicaanse ambassadeur in Nederland. De ambassadeur prijst de politica namens president Calderón voor de manier waarop ze Latijns-Amerika op de politieke agenda in Nederland weet te houden.
Ferrier is blij verrast met de onderscheiding: “Een enorme verrassing en een heel bijzonder blijk van waardering. Voor mij is de Azteekse Adelaar opnieuw een bevestiging dat we de blik over de duinen en dijken van ons kleine land moeten richten, zeker ook richting Latijns-Amerika. Er is veel meer te doen met de banden die ons met dat continent verbinden.”
Het is de eerste keer dat een Nederlandse volksvertegenwoordiger deze onderscheiding van de Mexicaanse regering krijgt. In Nederland zijn er naast Koningin Beatrix, Kroonprins Willem-Alexander en Prinses Máxima vijf mensen Ferrier voorgegaan in het ontvangen van de onderscheiding.
[RNW, 26 oktober 2011]
2000 jaar oud Maya-paleis in Mexico ontdekt
Mexico-Stad — Een groep Mexicaanse wetenschappers heeft in het zuiden van Mexico een circa 2000 jaar oude tempel van de Maya’s gevonden. Dat hebben de autoriteiten in Mexico gisteren laten weten.
Het Mexicaanse instituut voor antropologie en geschiedenis (INAH) stelde dat de ontdekking van groot belang is voor het verkrijgen van inzicht in de architectuur van de Maya’s. Het paleis is blootgelegd in de archeologische zone Plan de Ayutla in de deelstaat Chiapas.
Luis Alberto Martos, die de leiding heeft bij de opgravingen in Plan de Ayutla, zei dat het paleis bestaat uit vertrekken met muren van bijna een meter breed. De wetenschappers vermoeden dat de zone een politiek centrum was.
Het grote rijk van de Maya’s strekte zich vanaf enkele honderden jaren voor Christus tot circa 900 na Christus uit over delen van Midden-Amerika en Mexico. Ze hadden de sterren al in kaart gebracht en waren zeer bedreven in de wiskunde.
[uit Amigoe, 1 september 2011]
Cars & Traces
Mexicaanse kunstenares Betsabeé Romero vertelt verhalen met auto’s en auto-onderdelen
Het Tropenmuseum toont van 24 september 2010 tot en met 27 februari 2011 werk van de kunstenares Betsabeé Romero (Mexico-Stad, 1963). Met sculpturen en installaties van auto’s en hun onderdelen reageert ze op thema’s als migratie, modernisering en beweging. “Iedereen heeft ervaring met de auto, als chauffeur of als passagier. Daarom zijn de auto en bijvoorbeeld banden, wielen en motorkappen prachtige, herkenbare objecten om te gebruiken”, aldus Romero.
De auto(-onderdelen) combineert Betsabeé Romero met herkenbare elementen uit de Mexicaanse en andere culturen. Op deze manier versterkt zij tegenstellingen: de auto waarbij je denkt aan bijvoorbeeld snelheid en modernisering en daarnaast culturele tradities die we in ons gemeenschappelijk geheugen met ons meedragen. Van de maagd van Guadalupe (beschermheilige van Latijns-Amerika) en ex voto’s (voorwerpen bij een altaar of een heiligenbeeld) tot Delfts blauw en zelfs de Noord/Zuidlijn in Amsterdam.
“Alles moet snel gaan. Iets is nuttig als er vaart achter zit. Ook een cultuur moet zich snel ontwikkelen. Zonder acht te slaan op de sporen die worden achtergelaten op de aarde en haar bewoners.” Betsabeé Romero probeert ons te dwingen wel even stil te staan en ons te verwonderen over objecten die met veel zorg en aandacht op een ambachtelijke manier zijn gemaakt.
Lees hier verder
Tentoonstelling Cars and Traces
Besabeé Romero
Tropenmuseum
Linnaeusstraat 2
1092 CK Amsterdam
Mexicaanse poëzie: een monster?
door Bart Vonck
Bloemlezingen zijn vreemde creaturen. Ze laten iets zien door iets anders aan het oog te ontrekken. Bloemlezingen zijn nooit definitief, het selectieproces waarvan ze het product zijn, is, ondanks het opstellen van een aantal criteria, sterk aan toeval of willekeur onderhevig. Hoevele interessante bloemlezingen kan men maken uit een zo divers en kwalitatief hoogstaand corpus als ‘de Mexicaanse poëzie’?
read on…
RSS
Facebook
Twitter
